زخم بستر چیست؟ وقتی فرد برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت استراحت می‌کند ممکن است دچار زخم بستر شود. زخم بستر یا Bedsore اغلب برای بیمارانی که تحرک ندارند اتفاق می‌افتد. اگرچه زخم بستر در اغلب موارد در افراد مسن اتفاق می‌افتد اما به سن خاصی مرتبط نیست و در هر فردی که از لحاظ حرکتی دچار مشکل است می‌تواند به وجود بیاید. برای اطلاعات بیشتر در مورد راه‌های درمان زخم بستر تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
زخم بستر چیست؟
در پاسخ به این سوال که زخم بستر چیست باید بگوییم که زخم بستر یک نوع زخم است که به دلیل فشار طولانی مدت روی پوست بوجود می‌آید. این نوع زخم‌ها به طور معمول در مناطقی از بدن که تحت فشار قرار می‌گیرند، مانند ساق پا، پشت کمر، زانو و سینه، شکل می‌گیرند.
زخم بستر به دلیل قطع شدن یا کاهش جریان خون به ناحیه زخمی ایجاد می‌شود. فشار مستقیم و طولانی مدت بر روی بافت‌ها خونرسانی به ناحیه زیرین پوست را دچار اختلال کرده و زخم بستر را ایجاد می‌کند. زخم بستر اغلب با قرمزی و التهاب همراه است. برای درمان زخم بستر باید از کرم ترمیم کننده استفاده شود و اقدامات دیگری صورت گیرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
علت ایجاد زخم بستر چیست؟
زخم بستر زمانی ایجاد می‌شود که خونرسانی به پوست برای بیش از 2 تا 3 ساعت قطع شود. در این صورت با آسیبی که به پوست وارد می‌شود، ابتدا ناحیه مورد نظر کمی قرمز و دردناک می‌شود و هنوز آثار زخم نمایان نیست. این زخم وقتی پیشرفت می‌کند در نهایت ممکن است به رنگ بنفش (کبود) مشاهده شود. در صورت عدم درمان زخم بستر، پوست ممکن است باز شده و حالت عفونی پیدا کند.
زخم بستر می‌تواند عمیق شده و حتی عضلات و استخوان‌ها را هم درگیر نماید. حالا که دیگر می‌دانید زخم بستر چیست، بهتر است این نکته را هم بدانید که زخم بستر اگر ایجاد شود، معمولا خیلی دیر بهبود خواهد یافت. بسته به شدت زخم بستر و وضعیت جسمانی فرد، ممکن است روزها، ماه‌ها و سال‌ها طول بکشد تا زخم بستر درمان شود. همچنین ممکن است به جراحی نیاز باشد. زخم بستر در بدن اغلب در مناطق زیر رخ می‌دهد:
- ناحیه باسن
- پاشنه پا
- شانه
- پشت سر
- کمر
- اطراف زانو
- استخوان دنبالچه
علائم زخم بستر چیست؟
نشانه‌های زخم بستر چیست؟ مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
- تغییر رنگ پوست: رنگ پوست تیره شده و مایل به آبی یا ینفش می‌شود. در مراحل اولیه پوست ممکن است به رنگ صورتی یا قرمز کم رنگ دیده شود. تغییر رنگ مناطقی از پوست که تحت فشار بوده‌اند، اگر بعد از 30 دقیقه با از بین رفتن فشار همچنان خوب نشود، ممکن است نشانه زخم بستر باشد.
- تغییر بافت پوست: منطقه‌ای از پوست که زخم شده است، ممکن است سفت یا اسفنجی به نظر رسیده و احساس گرما روی آن حس شود.
- باز شدن پوست: ممکن است پوست کمی باز شود و زخم روی آن پیشرفت کرده و عمیقتر گردد.
- عفونت: زخم بستر اگر دچار عفونت شود، رنگ آن تغییر کرده و ممکن است سبز یا سیاه به نظر برسد و چرک از آن خارج شود.
درمان زخم بستر چگونه صورت می گیرد؟
درمان زخم بستر با توجه به مرحله‌ای که زخم در آن قرار دارد، توسط پزشک متخصص باید انجام شود. وقتی زخم باز می‌شود درمان آن سخت‌تر شده و شامل موارد زیر خواهد بود:
- برداشتن فشار از ناحیه آسیب دیده
- محافظت از زخم با پانسمان کردن آن
- تمیز و پاکسازی نمودن زخم
- رژیم غذایی سالم و مقوی
- برداشتن بافت آسیب‌دیده از روی زخم
- پیوند پوست سالم به ناحیه زخم شده
- استفاده از فشار منفی برای درمان زخم ( با استفاده از دستگاه مکنده)
- مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت
اگر فرد بیمار بی‌اختیاری در کنترل ادرار یا مدفوع خود داشته باشد، ترمیم زخم بستر سخت‌تر خواهد شد زیرا ناحیه مربوطه مدام مرطوب می‌شود و رطوبت احتمال عفونت باکتریایی را افزایش می‌دهد. راهکارهایی مانند زمان‌بندی در اجابت مزاج، تعویض پوشک، استفاده از لوسیون‌های مراقبتی روی پوست سالم و همچنین استفاده از سوند و … بسیار کارآمد بوده و موجب می‌شود تا بهبود زخم بستر تسریع یابد.
ترمیم زخم بستر گاه ممکن است روزها، ماه‌ها و حتی سال‌ها به طول انجامد. زخم بستر اگر عفونی شود می‌تواند سبب بروز تب و لرز در فرد شده و همچنین در برخی موارد ممکن است عفونت در بدن پخش شود و مشکلات قلبی به وجود آورده و باعث ضعف عمومی در بدن شود.
رژیم غذایی برای زخم بستر چیست؟
برای کمک به درمان زخم بستر، مکمل‌های پروتئین ممکن است بسیار مفید واقع شوند و اندازه زخم را کاهش دهند. همچنین لازم است به اندازه کافی از مواد مغذی و مایعاتی همچون آب استفاده شود. در صورتی که کمبود مواد مغذی در بدن وجود داشته باشد، خرید مولتی ویتامین پیشنهاد می‌شود. پودر بهبود زخم های مقاوم هیلاژن کارن نیز برای درمان زخم بستر می‌تواند مفید واقع شود.
مراحل زخم بستر
مراحل ایجاد زخم بستر چیست و شامل چند مرحله است؟ گسترس زخم بستر، 4 مرحله دارد:
- مرحله اول: زخم بستر در این مرحله به صورت یک تغییر رنگ روی پوست ظاهر می‌شود. پوست ممکن است قرمز، بی رنگ یا تیره‌تر از پوست اطراف باشد. اگر زخم بستر در این مرحله تشخیص داده شود و اقدامات مناسب جهت درمان زخم بستر صورت گیرد، ممکن است بهبود یابد و زخم پیشرفت نکند.
- مرحله دوم: در این مرحله، زخم بستر عمق بیشتری پیدا می‌کند و بافت‌های نرم زیرین پوست آسیب می‌بینند. زخم بستر در مرحله دوم می‌تواند به صورت یک زخم باز با قرمزی و التهاب ظاهر شود. ممکن است در این مرحله زخم بستر، کمی دردناک باشد.
- مرحله سوم: در این مرحله زخم بستر وسعت یافته و بافت‌های نرم عمقی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. زخم در این مرحله بازتر می‌شود. بافت مرده و آسیب دیده روی زخم به خوبی قابل مشاهده است. درمان زخم بستر هرچه زخم گسترده‌تر شود، سخت‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد.
- مرحله چهارم: در مرحله ۴، زخم بستر به عمق بیشتری پیشرفت کرده و بافت‌های عمقی مهم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مرحله آسیب شدیدی به بافت‌های پوست وارد شده و احتمال عفونت بیشتر می‌شود. ماهیچهها، استخوان‌ها و تاندونها ممکن است قابل مشاهده باشند.
راه های جلوگیری از زخم بستر
راه های جلوگیری از زخم بستر چیست؟ برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر از راهکارهای زیر می‌توانید کمک بگیرید:
- موقعیت فردی که توانایی حرکت کردن وی محدود شده و احتمال ایجاد زخم بستر در بدن وی وجود دارد، هر 15 دقیقه یا نهایتا 2 ساعت یکبار باید تغییر کند.
- وضعیت پوست هر روز باید تحت بررسی قرار گیرد.
- پوست باید خشک و تمیز نگه داشته شود.
- تغذیه فرد باید مناسب باشد و کلیه مواد مغذی و پروتئین‌ها را مصرف کند.
- سیگار باید ترک شود و حتی فرد در معرض دود سیگار هم قرار نگیرد.
- بهتر است بدن ورزش داده شود تا گردش خون افزایش یافته و از ایجاد زخم بستر پیشگیری شود.
هر فردی که زخم بستر دارد، برای درمان زخم بستر حتما باید به پزشک مراجعه کند.
کلام آخر
به طور کامل شرح دادیم که زخم بستر چیست. درمان زخم بستر باید با در نظر گرفتن شدت زخم صورت گیرد. هر زمانی که زخم بستر مشاهده شود، جهت درمان حتما باید فرد تحت نظارت پزشک قرار گیرد. اگر زخم بستر منجر به عفونت شود، حتی ممکن است خطر مرگ را به دنبال داشته باشد. پس درمان زخم بستر اهمیت بالایی دارد و نباید به راحتی از کنار آن رد شد. امیدواریم که این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
