یکی از بیماریهایی که ما با آن روبه رو میشویم آلرژی(حساسیت) است. لازم به ذکر است موارد حساسیت زای زیادی وجود دارد که یکی از آنها ممکن است آلرژی غذایی باشد. علایم آلرژی غذایی متفاوت است و امکان دارد در افراد مختلف و مواد غذایی متنوع متفاوت باشد. ژنتیک از موثرترین عوامل ابتلا به حساسیت است. اما ما در این مقاله به بررسی آلرژی زاترین مواد غذایی و درمان آنها میپردازیم.
آلرژی غذایی چیست ؟
آلرژی غذایی عبارت است از واکنش بیش از اندازه دستگاه ایمنی به برخی از مواد غذایی که در شرایط طبیعی بی خطر هستند. این امر ناشی از سیستم ایمنی بدن شما است که به اشتباه برخی از پروتئینهای موجود در مواد غذایی را مضر تشخیص میدهد. سپس بدن شما برخی از اقدامات محافظتی مانند آزاد کردن هیستامین را انجام میدهد که التهاب را به دنبال دارد.
برای افرادی که حساسیت غذایی دارند، حتی قرار گرفتن در معرض مقادیر بسیار کمی از مواد غذایی حساسیت زا، علائم آلرژیک را به دنبال دارد. مثلا شما در یک مهمانی حضور دارید و با دیدن یک دسر خوشمزه وسوسه میشوید که ناخنکی به آن بزنید. وقتی متوجه میشوید که دسر با کره بادام زمینی تهیه شده است، به دلیل حساسیت شما به بادام زمینی مجبور میشوید که قید آنرا بزنید.
اما اگر آن ماده را مصرف کنید، علایم ممکن است در عرض چند دقیقه یا 2 ساعت پس از خوردن آن غذای به خصوص بروز کنند. در بعضی موارد، امکان دارد علایم 2-1روز بعد نیز ظاهر نشوند.
علایم شایع آلرژی غذایی
برخی از علائم شایع آلرژی غذایی عبارتند از:
- تورم صورت ( به خصوص لبها )
- غش یا حالت نزدیک به غش
- تورم دستها و پاها
- نفخ و بادام شکم
- تهوع و استفراغ
- بثورات پوستی
- سردرد میگرنی
- درد شکمی
- اسهال
- کهیر
- خارش
- آسم
- سرفه
آلرژی زاترین مواد غذایی
هر گونه مواد غذایی که بلعیده میشود، میتواند باعث بروز واکنش آلرژیک شود. غذاهایی که بیشتر عامل این حالت میشوند عبارتند از: شیر گاو، تخم مرغ، بادام زمینی، سویا، گوشت قرمز، میوههای خشک و … .
شیر گاو
آلرژی به شیر گاو اغلب در نوزادان و کودکان خردسال مشاهده میشود، به خصوص اگر آنها قبل از 6 ماهگی در معرض پروتئین شیرگاو قرار گیرند. در بزرگسالان این نوع آلرژی کمتر مشاهده میشود. آلرژی شیرگاو رایجترین و بالقوهترین است. این افراد ممکن است دچار واکنشهایی مانند آلرژی و التهاب دستگاه گوارش شوند.
در صورت تشخیص آلرژی شیر گاو تنها درمان، جلوگیری از شیرگاو و غذاهای حاوی آن ( شیر، پنیر، ماست، دوغ، کره، بستنی، سوپ شیر و …) است. نوزادانی که حساسیت و دچار رفکلس معده هستند، مادرانشان باید شیرگاو و غذاهای حاوی آن را از برنامه غذایی خود حذف کنند. کودکانی هم که از شیر مادر استفاده نمی کنند، باید با مشورت پزشک از شیر خشک مناسب استفاده کنند.
تخم مرغ
تخم مرغ یکی از آلرژی زاترین مواد غذایی به خصوص برای کودکان است. پروتئین موجود در تخم مرغ سبب بروز آلرژی میشود. پروتئین سفیده و زرده تخم مرغ متفاوت است، ممکن است کسی به سفیده آلرژی نداشته باشد ولی به زرده بله و حتی بالعکس. بیشتر پروتئینهایی که عامل حساسیت میشوند در سفیده تخم مرغ است.
تنها درمان آلرژی به تخم مرغ هم، جلوگیری از مصرف تخم مرغ و غذاهای شامل آن است. توجه داشته باشید قبل از استفاده از بیسکوییت و کیکهای صنعتی، برچسب آنها را مطالعه کنید تا در ترکیبات خود حاوی تخم مرغ نباشند.
بادام زمینی
آلرژی بادام زمینی بسیار رایج است و میتواند باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک شدید و کشنده شود. در حالی که دلیل ابتلا به آلرژی بادام زمینی هنوز شناخته نشده است، کسانی که سابقه خانوادگی آلرژی بادام زمینی دارند بیشتر در معرض خطر هستند و باید مراقبت کنند. نشانههای خفیف آلرژی به بادام زمینی شامل خارش پوست، خارش یا سوزش در اطراف دهان یا گلو، تهوع، آبریزش بینی، کهیر و … باشد.
شما باید قبل از استفاده از محصولات برچسب آنها را مطالعه کنید تا مطمئن شوید که در مواد اولیه آن از بادام زمینی استفاده نشده است.
سویا
حدود 0.4 % از کودکان دچار این آلرژی هستند و بیشتر در نوزادان و کودکان زیر سه سال دیده میشود. بیشتر دیده شده است تعداد کمی از کسانی که به شیرگاو آلرژی دارند، به سویا هم حساسیت دارند.
علایم این بیماری ممکن است از خارش، سوزن شدن دهان و آبریزش بینی تا بثورات و آسم یا مشکلات تنفسی باشد. مانند سایر آلرژیها، تنها درمان آلرژی سویا اجتناب از سویا و مواد غذایی حاوی آن است.
گوشت قرمز
آلرژی به گوشت مانند گوشت قرمز، نادر است و شناسایی آن میتواند دشوار باشد. این حساسیتها معمولا به نوعی قند در گوشت به نام آلفا گالاکتوز نسبت داده میشود. وقتی بدن شما به یک نوع از گوشت واکنش نشان داد، مطمئنا به انواع دیگر هم واکنش نشان میدهد.
با توجه به تحقیقات، علائم حساسیت به گوشت ممکن است حتی سه تا شش ساعت پس از خوردن غذا نیز رخ ندهد. قابل ذکر است پخت و پز گوشت ممکن است، علائم آلرژیک را تا حدی کاهش دهد.
میوه های خشک
با توجه به اینکه میوهها نیز یکی از آلرژی زاترین مواد غذایی محسوب میشوند، لازم است درباره آنها بدانید. عامل ایجاد آلرژی به میوههای خشک سولفیت مانند (دی اکسید گوگرد) است که برای نگهداری یک گروهی از غذاها استفاده میشود. اگر شما آلرژی یا حساسیت به سولفیت دارید ممکن است هنگام مصرف سرکه، میوهها و سبزیجات خشک و همچنین میوهها و سبزیجات کنسرو شده، یخ زده، انواع ادویه و فلفل نیز دچار حساسیت شوید.
از کجا بفهمیم آلرژی غذایی داریم ؟
بسیاری از پزشکان معتقدند که حساسیتها میتوانند ارثی باشند، این بدین معناست که اگر پدر و مادر شما یا خویشاوندان نزدیکتان دارای آلرژی خاصی هستند، شما باید بیشتر مراقب باشید.
برای اطلاع از اینکه آلرژی دارید یا خیر، پزشک احتمالا برای شما تعدادی آزمایشهای تشخیصی تجویز میکند. بعد از آن به درمان شما میپردازد و ممکن است برای ادامه درمان شما را به یک متخصص رژیم غذایی معرفی کند.
درمان حساسیت آلرژی غذایی با روش های خانگی
در بالا به آلرژی زاترین مواد غذایی اشاره شد، حال باید به درمان آنها بپردازیم که در زیر به آن اشاره میکنیم:
حذف مواد غذایی آلرژی زا
بهترین درمان این است که به سادگی با جلوگیری از خوردن آن مواد غذایی و هر نوع غذا یا نوشیدنی که حاوی آن مواد غذایی آلرژی زا است از بروز حساسیت در خود جلوگیری کنیم. یکی از راههای مهم خواندن برچسب مواد غذایی است. پزشکان و مراکز آلرژی میتوانند با ارائه فهرستی از آلرژی زاترین مواد غذایی به شما کمک کنند.
خوردن موز
موز دارای مواد مغذی مفید است که برای کاهش علائم آلرژی بسیار مفید است. این میوه باعث کاهش خارش پوست و ناراحتی شکمی میشود و به تنظیم سوخت و ساز بدن کمک میکند. قابل ذکر است که موز، آلرژی غذایی را درمان نمی کند فقط شدت آن را کاهش میدهد.
غذاهای پروبیوتیک بخورید
برای تسکین درد معده و اسهال ناشی از آلرژی غذایی، از غذاهای پروبیوتیکی استفاده کنید. آنها حاوی تعداد زیادی باکتریهای خوب هستند که به بازیابی تعادل طبیعی باکتری شکم کمک میکند. وقتی نوبت به این غذاها میرسد، بهترین گزینه ماست است.
نوشیدن چای گزنه
گزنه حاوی آنتی هیستامینها از ویژگیهای ضد التهابی است که میتواند به درمان انواع آلرژی از جمله آلرژی غذایی کمک کند.
چای سبز بخورید
چای سبز یکی از بهترین درمانهای خانگی برای علایم شکمی مرتبط با آلرژیهای غذایی است که خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد و همچنین به عملکرد سیستم گوارشی کمک میکند و سیستم ایمنی تان را تقویت میکند.
غذاهای غنی از ویتامین c مصرف کنید
غذاهای غنی از ویتامین سی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. این ویتامین همچنین از تشکیل هیستامین در پاسخ به آلرژن در حذف سموم از بدن جلوگیری میکند. منابع خوب ویتامین C عبارتند از: مرکبات، فلفل دلمه ای، توت فرنگی، کلم و گوجه فرنگی.
استفاده از زنجبیل
زنجبیل در درمان بسیاری از مشکلات گوارشی موثر است. خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدان و ضد میکروبی آن میتواند اسپاسم گوارش، تهوع، استفراغ، سوهاضمه و اسهال را محدود کند.
طب سوزنی
طب سوزنی شیوه بسیار خوبی برای بازگرداندن تعادل طبیعی بدن و همچنین عملکردهای متابولیک و واکنش سیستم ایمنی بدن است. استفاده از طب سوزنی عوارض جانبی ندارد. توجه داشته باشید برای این کار به متخصصین طب سوزنی مراجعه کنید.
یوگا
ورزش یوگا به طور مستقیم با کاهش واکنشهای آلرژیک در بدن و حساسیت خاص معدههای بیش از حد حساس مرتبط است. شما با مراجعه به یک مربی آموزش دیده، میتوانید علایم آلرژی غذایی را کاهش دهید.
کلام آخر
آلرژی غذایی واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن به مواد غذایی مختلف است که خیلی زود پس از خوردن یک غذای خاص رخ میدهد، حتی یک مقدار بسیار کمی از مواد غذایی منجر به واکنشهای آلرژیک می شود. آلرژی غذایی در هر فردی متفاوت بوده و ممکن است این حساسیت ارثی باشد. ما در این مقاله به معرفی آلرژی زاترین مواد غذایی و راههای مقابله با آن پرداختیم.