نقرس یک نوع شایع از آرتریت است که موجب شدت درد، تورم و سفتی در مفصل میشود. این حالت معمولا بر مفصل انگشت شست پا تاثیر میگذارد.
حملات نقرس میتواند به سرعت رخ دهد و با گذشت زمان دوباره روی دهد. این بیماری به آرامی به بافتهای منطقه ملتهب آسیب میرساند و همچنین با افزایش شیوع بیماری قلبی و عروقی همراه است و میتواند بسیار دردناک باشد.
این بیماری شایعترین آرتریت التهابی در مردان است. اگرچه احتمال آسیب وارد کردن آن به مردان بیشتر است، اما زنان بعد از یائسگی حساستر هستند. در این مقاله از داروخانه آنلاین مثبت سبز نکات پیرامون این بیماری را می خوانید.
حقایقی در مورد نقرس
در اینجا برخی از نکات کلیدی در مورد این بیماری وجود دارد.
- نقرس نوعی از آرتریت ناشی از اسید اوریک اضافی در جریان خون است.
- علائم آن به دلیل تشکیل کریستالهای اسید اوریک در مفاصل و پاسخ بدن به آنها است.
- نقرس اغلب به طور مشترک در مفصل انگشت پا تاثیر میگذارد.
- حملات نقرس اغلب بدون هشدار در نیمههای شب رخ میدهد.
- بیشتر موارد با داروهای خاص درمان میشوند.
درمان
اکثر موارد نقرس با دارو درمان میشوند. داروها را میتوان برای درمان علائم حملات نقرس، جلوگیری از پیشرفتهای بعدی و کاهش خطر ابتلا به عوارض آن مانند سنگ کلیه و ایجاد توفوس استفاده کرد.
داروهای متداول شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، کلشیسین یا کورتیکواستروئیدها هستند. این باعث کاهش التهاب و درد در ناحیه های نقرس میشود و معمولا به صورت خوراکی مصرف می شود.
داروها همچنین میتوانند برای کاهش تولید اسید اوریک یا بهبود توانایی کلیه برای حذف اسید اوریک از بدن مورد استفاده قرار گیرند.
بدون درمان یک حمله حاد نقرس بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از شروع، اتفاق میافتد. اما همراه با درمان میتوان انتظار داشت در عرض ۱ تا ۲ هفته بهبود مییابد.
آزمایش و تشخیص
تشخیص نقرس میتواند مشکل باشد چرا که علائم آن در زمان ظاهر شدن آن، شبیه به سایر شرایط است. در حالی که هیپوروسیکمی در اکثر افراد مبتلا به نقرس ایجاد میشود در شرایط حمله ظاهر نمیشود. بیشتر افرادی که هیپوروسیکمی تجربه میکنند، نقرس در آنها پیشرفت نمیکند.
یک تست تشخیصی که پزشکان میتوانند انجام دهند انجام تست مایع مفصلی است که با سوزن از مفصل مبتلا مایع آن را خارج میکنند. سپس مایع مفصلی را تست میکنند که ببیند کریستال اورت داخل آن هست یا خیر.
عفونتهای مفصلی نیز نشانههای مشابه به نقرس دارد. به همین دلیل در حین آزمایش، باکتریها را نیز تست میکنند تا مشخص شود علت بیماری کدام است.
پزشکان همچنین می توانند یک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح اسید اوریک در خون انجام دهند، اما، همانطور که قبلا اشاره شد، افرادی که سطح اسید اوریک بالا دارند، همیشه نقرس را تجربه نمیکنند. به طور مشابه، برخی افراد میتوانند علائم را بدون افزایش سطح اسید اوریک در خون داشته باشند.
همچنین پزشکان میتوانند کریستالهای اورات را در اطراف مفاصل یا درون تیفوس با استفاده از سونوگرافی یا سی تی اسکن جستجو کنند. اشعه ایکس نمیتواند نقرس را تشخیص دهد، اما ممکن است برای رد کردن علل دیگر استفاده شود.
انواع
مراحل مختلفی وجود دارد که طی آن نقرس پیشرفت میکند.
هیپوروسیکمی بدون علامت
سطح اسید اوریک ممکن است بدون هیچگونه علائم بیرونی بالا رود. در این مرحله درمان نیاز نیست، گرچه کریستالهای اورات در بافت تجمع مییابند و باعث آسیب اندکی میشوند. ممکن است به افراد مبتلا به هیپوروسیکمی بدون علامت توصیه شود اقدامات لازم برای مقابله با اسید اوریک اضافی انجام دهند.
نقرس حاد
این مرحله زمانی اتفاق میافتد که کریستالهای اورات که به طور ناگهانی تجمع یافته و موجب التهاب حاد و درد شدید میشود و بعد از ۳ تا ۱۰ روز فروکش میکند. گاهی این مورد به خاطر وقایع استرس زا، الکل و مواد مخدر، و هوای سرد اتفاق بیافتد.
نقرس بین حالت
این مرحله بین حملات نقرس حاد رخ میدهد. حملات بعدی ممکن است برای ماهها یا سالها رخ ندهد. اگرچه در صورت عدم درمان، با گذشت زمان،آنها میتوانند حملات طولانیتر و مکررتری داشته باشند. در طول این فاصله کریستالهای اورات در بافتها جمع میشوند.
نقرس مزمن
نقرس مزمن ناتوان کننده ترین نوع است که موجب آسیب دائمی در مفاصل و کلیهها می شود. بیمار از آرتروز مزمن رنج برده و تودههای بزرگ کریستال اورات در مناطق مختلف بدن مانند مفاصل انگشتان پیشرفت میکند.
زمان طولانیای در حدود ۱۰ سال طول میکشد که نقرس بدون درمان به نقرس مزمن تبدیل شود. بسیار بعید است که با درمان مناسب بیمار به این مرحله برسد.
نقرس کاذب
یکی از شرایطی که به راحتی با نقرس اشتباه گرفته میشود، نقرسکاذب است. تفاوت عمده بین این دو این است که مفاصل با کریستالهای فسفات کلسیم آسیب میبینند. نقرسکاذب درمان متفاوتی نیاز دارد.
علل
این بیماری در ابتدا بواسطه اضافه شدن اسید اوریک در خون یا هیپوروسیکمی ایجاد میشود. اسید اوریک از تجزیه مواد غذایی مانند گوشت، مرغ و غذاهای دریایی یافت میشود.
به طور معمول، اسید اوریک در خون حل میشود و از طریق کلیهها با ادرار دفع میشود. اگر بیش از حد اسید اوریک تولید شود یا به اندازه کافی دفع نشود، میتواند کریستالهایی مانند سوزن ایجاد کند که باعث التهاب و درد در مفاصل و بافتهای اطراف میشود.
عوامل خطر
تعدادی از عوامل وجود دارد که میتواند احتمال بروز هیپوروسیکمی و نقرس را افزایش دهد:
- سن و جنسیت: تولید اسید اوریک در مردان بیشتر از زنان است، هرچند سطح اسید اوریک در زنان پس از یائسگی بالا میرود.
- ژنتیک: سابقه بیماری خانوادگی میتواند احتمال ابتلا را بیشتر کند.
- شیوه زندگی: مصرف الکل در دفع اسید اوریک تداخل ایجاد میکند.
- داروها: برخی داروها میتوانند سطح اسید اوریک را در بدن افزایش دهند که شامل برخی از دیورتیکها و داروهایی که حاوی سالیسیلات هستند.
- وزن: داشتن اضافه وزن باعث افزایش خطر میشود.
- زخم یا جراحی
- نارسایی کلیه و سایر مشکلات کلیوی میتواند توانایی بدن برای حذف مواد زائد را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و منجر به افزایش سطح اسید اوریک میشود.
- سایر شرایط مرتبط عبارتند از: فشار خون بالا، دیابت و غده تیروئید ضعیف.
علائم
نقرس معمولا ناگهانی و بدون هشدار در اواسط شب رخ میدهد. علائم اصلی درد شدید مفصلی است که به ناراحتی، التهاب و قرمزی میانجامد.
همچنین این بیماری اغلب روی مفصل بزرگ انگشت پا تاثیر میگذارد اما همچنین میتواند روی مچ پا، زانو، آرنج، مچ و انگشتان شما نیز تاثیر گذارد.
عوارض جانبی
در برخی موارد، این بیماری میتواند به شرایط جدیتر تبدیل شود، از قبیل:
- سنگ کلیه: اگر کریستالهای اورات در دستگاه ادراری جمع شوند، میتوانند تبدیل به سنگهای کلیه شوند.
- نقرس مجدد: این امر موجب آسیب تدریجی به مفاصل و بافت اطراف آن میشود.
نکات پیشگیرانه
دستورالعملهای شیوه زندگی و رژیم غذایی زیادی وجود دارد که میتواند برای محافظت در برابر عودهای آینده یا جلوگیری از این بیماری استفاده شود:
- مصرف مایع بالا در حدود ۲ تا ۴ لیتر در روز
- اجتناب از مصرف الکل
- حفظ وزن سالم بدن