بدیهی است که همه زنان و مردان دوست دارند موهایی پرپشت، نرم و زیبا داشته باشند. ریزش مو یک روند طبیعی است که به طور روزانه برای همه افراد اتفاق می‌افتد اما اگر ریزش مو آنقدر شدید باشد که در مدت زمانی کوتاه، فرد تعداد زیادی از تارهای موی خود را از دست بدهد، آنگاه دیگر موضوع کاملا نگران‌کننده و گاه ترسناک میشود. در چه حالتی می‌توان گفت که ریزش مو غیرطبیعی است؟ از چه راهکارهایی استفاده کنیم تا ریزش موی غیرطبیعی را کاهش دهیم؟ اگر به دنبال پاسخی مطمئن برای این قبیل پرسش‌ها هستید، تا پایان همراه ما باشید.
چه تعداد مو در سر انسان است ؟
اکثر افراد حداقل 100000 فولیکول مو روی سر خود دارند که این تعداد در برخی از اشخاص بیش از مقدار ذکر شده نیز هست. باید بدانید که موها به صورت چرخه‌ای رشد می‌کنند. مرحله رشد در موها بین 2 تا 8 سال طول می‌کشد و پس از آن مرحله کاتاژن اتفاق می‌افتد که در آن رشد مو متوقف میشود. سپس موها وارد مرحله استراحت (تلوژن) شده و تا مدتی به همان حالت باقی می‌ماند. پس از مرحله استراحت، تار مو می‌افتد و بلافاصله چرخه رشد مو از سر گرفته شده و موهای جدید شروع به رشد می‌کنند.
تعداد ریزش موی طبیعی
به طور معمول در پایان مرحله استراحت مو، روزانه حدود 50 تا 100 عدد تار مو می‌ریزد و این امر کاملا طبیعی است اما گاهی مثلا ریزش مو به صورت تکه‌ای اتفاق می‌افتد که در این صورت باید فورا به دنبال درمان رفت و عامل ریزش موها را پیدا کرد. ریزش حدود 100 عدد تار مو به صورت روزانه معمولا در ظاهر کلی موها هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند. در برخی از افراد تعداد روزانه ریزش مو طبیعی ممکن است حتی به 200 عدد نیز برسد. بنابراین در برخی منابع نیز ممکن است ببینید که ریزش مو را تا 200 عدد طبیعی و نرمال دانسته‌اند.
80 تا 90 درصد از فولیکول‌های مو روی سر شما به صورت همزمان در حال رشد هستند و بقیه موها نیز در فاز استراحت یا ریزش به سر می‌برند. هنگامی که ریزش مو غیر طبیعی شود و به بیش از 150 یا 200 عدد در روز برسد، آنگاه باید علت را جستجو کرده و دیگر به چشم یک اتفاق ساده و معمولی به آن نگاه نکرد.
علل ریزش مو غیر طبیعی
برخی از عوامل ریزش مو غیر طبیعی به شرح زیر است:
- عوامل ژنتیکی و ارثی
- داشتن استرس و اضطراب
- رژیم غذایی نامناسب
- عدم تعادل در هورمون‌های بدن
- مصرف برخی از داروهای خاص مثل داروهای شیمی درمانی
- ابتلا به برخی از بیماری‌ها مثل اختلالات تیروئید
- افزایش سن
- قرار داشتن در دوران بارداری یا شیردهی
ریزش مو در اکثر موارد قابل کنترل و درمان است، مگر اینکه جنبه ارثی داشته باشد که در این صورت باید از راهکارهای دیگری نظیر کاشت مو استفاده کرد.
راهکارهایی برای بهبود ریزش مو غیر طبیعی
بسته به عامل ریزش مو، واضح است که راهکاری که برای بهبود آن ارائه میشود، متفاوت است. اگر با ریزش موی غیر طبیعی مواجه هستید، موارد زیر را در نظر بگیرید:
اصلاح رژیم غذایی
رژیم غذایی خود را مورد بررسی قرار داده و اگر از مواد مغذی به اندازه کافی در خوراک روزانه خود استفاده نمی‌کنید، تغییری اساسی در رژیم خود ایجاد کرده و سعی کنید از پروتئین‌ها و میوه و سبزیجات بیش از گذشته استفاده کنید. اگر به پزشک مراجعه کنید، احتمالا شما را برای دادن آزمایش خون به آزمایشگاه می‌فرستد و سطوح دقیق ویتامین‌ها و مواد معدنی را در بدن شما بررسی می‌کند. چنانچه به هر دلیل رژیم غذایی شما پاسخگوی نیاز روزانه شما به مواد مغذی نباشد بهتر است از قرص پوست مو و ناخن در کنار رژیم غذایی خود بهره بگیرید تا به این وسیله نیاز بدن خود به ویتامین‌ها و مواد معدنی را تامین نمایید.
حفظ آرامش و دور کردن اضطراب و استرس
اگر ریزش مو غیر طبیعی بر اثر قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا رخ داده باشد، بلافاصله پس از برطرف شدن استرس دوباره رشد موها از سر گرفته میشود. جهت دور کردن اضطراب از خود راهکارهای زیر را امتحان کنید:
- از تکنیک‌های تسکین اعصاب مثل مدیتیشن یا یوگا استفاده کرده و تمرینات مربوط به آنها را به طور مرتب انجام دهید.
- به طور منظم ورزش کرده و از تاثیرات مثبت آن در کاهش اضطراب استفاده نمایید.
- با افرادی رفت و آمد کنید که تفکرات مثبت دارند و شما در کنار آنها احساس راحتی می‌کنید.
- از یک روان‌شناس حرفه‌ای کمک بگیرید.
- بررسی سطح هورمون های بدن
با مراجعه به پزشک متخصص و دادن آزمایش‌های هورمونی می‌توان ریزش مو را از لحاظ بر هم خوردن تعادل هورمون‌های بدن مورد بررسی قرار داد. عدم تعادل هورمونی ممکن است در هر سن و سالی اتفاق بیفتد که به کمک دارو می‌توان به بهبود آن کمک کرد. یکی از شایع‌ترین انواع ریزش مو در زنان باردار و زنان یائسه اتفاق می‌افتد. ریزش موی ناشی از بارداری پس از به پایان رسیدن این دوره به طور خود به خود درمان میشود. در دوران یائسگی سطح هورمون استروژن در بدن کاهش می‌یابد و همین موضوع ریزش مو را در پی خواهد داشت. به طور کلی با افزایش سن، ریزش مو چه در بانوان و چه در آقایان افزایش می‌یابد.
بررسی بیماری ها و تاثیر آنها روی ریزش مو
گاهی ریزش مو علت زمینه‌ای دارد و به بیماری خاص یا مصرف برخی داروها مرتبط میشود. اگر قبلا ریزش مو نداشته‌اید و حالا به طور ناگهانی شاهد ریزش موها خود هستید، باید با مراجعه به پزشک و ارائه آزمایش‌های لازم، سلامت خود را مورد بازبینی قرار دهید. مثلا ممکن است کم‌کاری تیروئید منجر به ریزش مو غیر طبیعی شما شده باشد. برخی دیگر از بیماری‌ها نیز به دلیل دارویی که جهت درمان آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توانند سبب ریزش مو شوند. به عنوان مثال داروهایی که برای درمان افسردگی مصرف می‌شوند، ریزش مو ایجاد می‌کنند. در این صورت می‌توان با نظر پزشک از داروهای جایگزین استفاده کرد و مانع از ریزش موها شد. شیمی درمانی نیز موجب ریزش ناگهانی موها میشود اما خوشبختانه با اتمام دوره آن رشد مجدد موها آغاز خواهد شد و جایی برای نگرانی نیست.
استفاده از محصولات ضد ریزش مو
به منظور درمان ریزش مو غیر طبیعی در کنار راهکارهایی که در قسمت بالا ارائه شد، می‌توان از محصولات ضد ریزش مو نیز استفاده کرد. ماینوکسیدیل از جمله معروف‌ترین فرآورده‌هایی هستند که به صورت موضعی برای قطع ریزش مو به کار می‌روند. این محصول کمک می‌کند تا سرعت ریزش مو کاهش یافته و در مقابل رشد موها تقویت شود. فیناستراید نیز دارویی است که برای درمان ریزش موی مردانه در آقایان مورد استفاده قرار می‌گیرد و نتایج آن حدود 6 ماه طول می‌کشد تا نمایان شود. اسپیرونولاکتون و دوتاسترید نیز از دیگر داروهایی هستند که به منظور درمان ریزش مو می‌توان از آنها استفاده کرد. مصرف هر یک از این داروها باید با مشورت پزشک انجام پذیرد.
جهت درمان ریزش مو از دیگر روش‌هایی مثل مزوتراپی یا لیزرتراپی نیز می‌توان استفاده کرد. در مزوتراپی به منظور توقف ریزش مو و تحریک رشد مجدد موها، ترکیبی از مواد مختلف مثل ویتامین‌ها، هورمون‌ها، آنزیم‌ها و عصاره‌های گیاهی به پوست سر تزریق میشود. در لیزرتراپی نیز از لیزرهایی با سطح انرژی نوری و جریان کم استفاده میشود تا به قطع ریزش مو کمک شود.
جراحی کاشت مو
آخرین راهکاری که به منظور مبارزه با ریزش موی غیر طبیعی می‌تواند ارائه داد، جراحی کاشت مو است. رایج‌ترین نوع ریزش موی دائمی حالتی است که در آن فقط قسمت بالای سر تحت تاثیر قرار می‌گیرد و بنابراین می‌توان از موهای قسمت‌های دیگر سر جهت کاشت مو نهایت استفاده را کرد. از این روش عموما برای بهبود ریزش موی ارثی استفاده می‌کنند. در جراحی کاشت مو، پزشک مو را از قسمت‌های سر که دارای مو است برداشته و به دیگر نواحی پیوند می‌زند. کاشت مو معمولا نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد اما دردناک است و نیاز به مراقبت‌های بعد از عمل دارد که به این منظور باید طبق دستورات پزشک پیش رفت.
سخن پایانی
در بیشتر منابع عنوان شده است که ریزش مو بین 50 تا 100 عدد در روز طبیعی است. اگر مقدار ریزش موی شما از این میزان بیشتر است، با مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو باید علت آن را مورد بررسی قرار داده و جهت درمان اقدام نمایید. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی راهکارهای بسیاری برای درمان ریزش مو ارائه می‌شوند که بسیاری از آنها می‌توانند موثر واقع شده و آرزوی داشتن موهای پرپشت و زیبا را برای افراد محقق نمایند.
