عوارض مصرف ویتامین C چیست ؟

ویتامین C از جمله ویتامین‌هایی است که در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد و به همین دلیل تامین آن برای بدن اصلا کار دشواری نیست. یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از ویتامین C تقویت سیستم ایمنی بدن است. این ویتامین به ترمیم زخم‌ها نیز کمک کرده و در داشتن استخوان‌های سالم و تقویت عملکرد مغز نیز نقشی سازنده دارد. اما آیا مصرف ویتامین C ممکن است عوارضی را نیز به همراه داشته باشد؟ در این مقاله همراه ما باشید تا عوارض مصرف ویتامین C را مورد بررسی قرار دهیم.

فواید استفاده از ویتامین C

بدن انسان قادر به تولید ویتامین C نیست بنابراین باید از طریق مصرف مواد خوراکی این ویتامین را به بدن خود برسانیم. ویتامین ث از جمله ویتامین‌های محلول در آب است به این معنا که در بدن ذخیره نمی‌شود و مازاد آن از طریق ادرار دفع خواهد شد. فواید استفاده از ویتامین سی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و با تقویت سیستم ایمنی بدن احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد.
• فشار خون را پایین می‌آورد و در نتیجه درصد ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کم می‌کند.
• سطح اسید اوریک خون را کاهش داده و به پیشگیری از نقرس کمک می‌کند.
• به جذب بهتر آهن در بدن کمک نموده و در نتیجه در جلوگیری از کم خونی موثر است.
• به حفظ سلامت پوست کمک کرده و بهبود زخم‌ها را تسریع می‌بخشد.
• در پیشگیری از زوال عقل موثر است.

عوارض مصرف ویتامین C

ویتامین C یک ویتامین محلول در آب بوده و مقدار اضافی آن از بدن دفع می‌شود اما آیا این مسئله به این معناست که هر چقدر که بخواهیم می‌توانیم ویتامین C استفاده کنیم؟ خیر؛ عوارض مصرف ویتامین C بیشتر زمانی بدن انسان را درگیر می‌کند که بیش از مقدار لازم مورد مصرف قرار گیرد. برخی از این عوارض به شرح زیر هستند:

مشکلات گوارشی

اسهال و حالت تهوع از شایع‌ترین علائم گوارشی هستند که در صورت مصرف خارج از دوز تعیین شده ویتامین ث اتفاق می‌افتند. مشکلات گوارشی اغلب به دنبال مصرف مکمل‌های ویتامین C رخ می‌دهد نه در نتیجه استفاده از منابع غذایی حاوی این ویتامین. بالاترین مقدار مجاز برای مصرف ویتامین سی در طی یک روز 2000 میلی گرم است بنابراین اگر فردی بیش از این مقدار استفاده کند، بعید نیست که درگیر مشکلات گوارشی شود. رفلاکس معده نیز از جمله عوارض گوارشی مصرف بیش از حد ویتامین C می‌تواند باشد.

افزایش بیش از حد آهن در بدن

همان طور که در ابتدای مقاله عنوان کردیم ویتامین سی جذب آهن در بدن را افزایش می‌دهد. به خصوص اگر آهن از منابع گیاهی دریافت شود و در کنار آن از مکمل‌های حاوی ویتامین C نیز استفاده شود، ممکن است آهن بیش از اندازه در بدن تجمع یافته و مشکلات دیگری از جمله آسیب به قلب، کبد و لوزالمعده را پدید آورد.

سنگ کلیه

اگر ویتامین C از طریق مکمل‌های غذایی بیش از حد تعیین شده مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است به سنگ کلیه منجر شود. مقدار اضافی ویتامین C به شکل اگزالات از بدن دفع می‌شود. با این حال در برخی شرایط اگزالات ممکن است به مواد معدنی متصل شود و کریستال‌هایی تشکیل دهد که به سنگ کلیه تبدیل شوند. مصرف بیش از حد ویتامین سی در قالب مکمل‌های غذایی ممکن است نارسایی‌های کلیه را نیز در پی داشته باشد.

مقدار مجاز مصرف ویتامین C چقدر است ؟

چنانچه عنوان شد عوارض مصرف ویتامین C بیشتر در مواردی به وجود می‌آید که این ویتامین بیش از مقدار تعیین شده و در قالب مکمل‌ها مورد استفاده قرار گیرد و بعید است که با خوردن خوراکی‌های حاوی ویتامین C درگیر عوارض جانبی آن شد یعنی مثلا باید حدودا 29 پرتقال مصرف کنید تا ویتامین C بدن شما از مقدار مجاز بالاتر رود! حال ممکن است این پرسش به وجود آید که میزان مناسب مصرف ویتامین C در روز چقدر است؟

بر اساس تحقیقات می‌توان گفت که تقریبا تمام عوارض مصرف ویتامین C در دوزهای بیش از 2000 میلی گرم در روز اتفاق می‌افتد. مقدار توصیه شده مصرف ویتامین C در مردان 90 میلی گرم و در زنان 75 میلی گرم است. اگر قصد استفاده از قرص ویتامین C را دارید بهتر است مکملی را انتخاب کنید که بیش از 100% از نیاز روزانه شما را تامین نکند.

منابع غذایی حاوی ویتامین C

اگر با کمبود ویتامین C در بدن خود مواجه نیستید، بهتر است فقط از منابع غذایی حاوی ویتامین سی استفاده کنید و به سراغ مصرف مکمل‌ها نروید.

میوه‌ها و سبزیجاتی که بیشترین مقدار ویتامین C را در خود جای داده‌اند، شامل موارد زیر هستند:

میوه‌ها: طالبی، انواع مرکبات مثل پرتقال و گریپ فروت، کیوی، انبه، پاپایا، آناناس، توت فرنگی، تمشک، هندوانه

سبزیجات: کلم بروکلی، جوانه بروکسل، فلفل سبز و قرمز، اسفناج، کلم، شلغم، انواع سبزیجات برگ دار، سیب زمینی شیرین و گوجه فرنگی

سخن پایانی

ویتامین C یا اسکوربیک اسید محلول در آب بوده و معمولا اگر کمی بیش از مقدار مجاز مصرف شود، مشکلی را برای فرد ایجاد نخواهد کرد چون از طریق ادرار دفع می‌شود. اما اگر مقدار مصرف آن بیش از دوز تعیین شده در روز باشد ممکن است مشکلات گوارشی، سنگ کلیه و تجمع بیش از حد آهن در بدن را به وجود آورد. عوارض مصرف ویتامین C بیشتر در مواردی به وجود می‌آید که از مکمل‌های غذایی بدون توجه به مقدار مصرف مجاز آنها استفاده شود. خوشبختانه جلوگیری از این عوارض آسان بوده و تنها کافی است که مصرف مکمل‌ها را کم کرد و برای تامین ویتامین ث مورد نیاز بدن بیشتر از مواد غذایی کمک گرفت.