علت، علائم و درمان سرطان تیروئید
علت تمام سرطانها از جمله سرطان تیروئید رشد غیر عادی و کنترل نشده سلولها است. سرطان تیروئید از اون دسته بیماریهایی است که انواع مختلفی مانند سرطان پاپیلاری، مدولاری، فولیکولار و آناپلاستیک دارد، بنابراین دانستن راههای تشخیص و درمان آن میتواند بسیار مفید باشد.
نکته: غده تیروئید دارای دو نوع سلول به نامهای فولیکولار و سلولهای C است که سلول فولیکولار به بدن در حفظ ضربان قلب، دمای بدن و همچنین سطح انرژی کمک میکند و از طرف دیگر سلولهای C به حفظ سطوح کلسیم در خون کمک میکنند.
همانطور که از نام این سرطان مشخص است، بر روی غده تیروئید که وظیفه تولید هورمونهای مهمی را در بدن برعهده دارد، رخ میدهد و عمدتا گروه سنی ۲۶ تا ۶۵ سال را تحت تاثیر قرار میدهد.
نکته ناراحت کننده: سلولهای سرطانی تیروئید که به ندولهای تیروئید هم معروف هستند، میتوانند با استفاده از جریان خون یا سیستم لنفاوی به هر نقطه از بدن حرکت کرده و موجب گسترش سرطان شوند.
خاصیت مهم ندول تیروئید که آن را از بقیه سرطانها جدا میکند، این است که به شدت ید را جذب میکند.
قبل از شرح انواع این سرطان باید بدونید که این بیماری درسته که یک مشکل جدی برای سلامتی است، اما اگر زود تشخیص داده شود به راحتی قابل درمان است و این بیماری در بین سایر سرطانها یکی از کم خطرترینها به شمار میره.
علائم ندول تیروئید را بشناسید
- اختلال در بلع
- اختلال در کیفیت صدا و خشن شدن صدا
- احساس درد در گردن یا گاهی اوقات حس درد در گوش
- اشکال در تنفس یا خس خس کردن در حین نفس کشیدن
- وجود یک توده یا ورم در گردن که شایعترین علامت آن است
- بروز سرفههای مکرر که به هیچ عنوان از عوامل دیگر مثل سرماخوردگی نشات نگرفته است
در نظر داشته باشید این بیماری هیچ تاثیری در کمکاری و پرکاری تیروئید نداشته و علامتهای مذکور کاملا با زمانیکه فرد دچار کمکاری یا پرکاری تیروئید شده باشد متفاوت است.
انواع تومور تیروئید را بشناسید
این نوع از سرطان در ناحیه ترییدوتیرونین T3 رخ میدهد که در بین زنان بالای ۵۰ سال بسیار شایع است. تومورهای سرطان فولیکولار دارای یک لایه بافت نازک در اطراف آنها است که به آن کپسول گفته میشود. این تومورهای سرطان اگر عروق خونی و ساختار مجاور گردن را آلوده نکرده باشد، قابل درمان است. این سرطان حدود ۱۵ درصد کل موارد ابتلا به تومور تیروئید را تشکیل میدهد. ضمنا تغییرات ایجاد شده در انکوژن RAS در ایجاد برخی از سرطانهای فولیکولار تیروئید نقش دارد.
سرطان پاپیلاری
تومورهای پاپیلاری در حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد از کل سرطانهای پاپیلاری را ایجاد میکنند، که شانس ابتلا به این نوع سرطان در کودکان بسیار بیشتر است. لازم به ذکر است چندین جهش یا همان تغییر DNA در این نوع از سرطان یافت شده است. مشخصا در سلولهای T3 که مسئول تولید هورمون حاوی ید هستند، رخ میدهد. این نوع از سرطان به آرامی رشد کرده و تومورهای کوچک متعددی را به شکل قارچ ایجاد میکند. زمان تشخیص در پیشرفت درمان اهمیت اساسی دارد.
سرطان آناپلاستیک
سرطان آناپلاستیک در سلولهای فولیکولار موجود در تیروئید آغاز میشود و در بین سایر سرطانهای تیروئید بسیار سریع رشد کرده و فرد قادر به شناسایی زودهنگام آن نمیباشد و میزان رهایی از آن تنها ۱۴ درصد است. اما سرطان نادری است و در افراد بالای ۶۰ سال بیشتر دیده میشود.
سرطان مدولاری تیروئید
این تومورها به آرامی در ناحیه تیروکسین T4 رشد کرده و کنترل آنها بسیار سخت است و در ۲۵ درصد این نوع سرطان ژنها دچار تغییرات غیر طبیعی میشوند. درست است که حدود ۳ درصد موارد ابتلا به تومور تیروئید مربوط به سرطان مدولری است، اما بسیار کشنده بوده و شانس زنده ماندن بیماران پایین است.
راههای تشخیص
ابتداییترین راه تشخیص در مراحل اولیه معاینات فیزیکی است که پزشک به شناسایی تغییرات فیزیکی پرداخته و از سوابق خانوادگی شما پرس و جو میکند.
آزمایش خون در مرحله بعدی میتواند عملکرد غده تیروئید را ارزیابی کند. به منظور دقیق بودن این آزمایشات تست هورمون تحریک کننده تیروئید آسپیراسیون سوزنی تیروئید FNAC نیز صورت میگیرد.
نمونه برداری از بافت تیروئید که به تازگی با استفاده از دستگاه اولتراسوند صورت میپذیرد و کاملا هم غیر تهاجمی است انجام میشود.
استفاده از سایر روش ها از قبیل سی تی اسکن، برش نگاری با گسیل پوزیترون یا اولتراسوند
آزمایشهای ژنتیکی
دیگر آزمایشات ضروری به شرح زیر است:
میزان کلسی تونین در خون برای بررسی سرطان مدولاری
میزان تری گلوبولین خون برای بررسی سرطان فولیکولی و یا پاپیلاری
درمان سرطان های تیروئید
در همه جای دنیا روش های درمان کاملا به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت:
درمان به روش جراحی: در این روش درمانی در اغلب موارد پزشکان غده تیروئید را به طور کامل برمیدارند و البته گاهی اوقات هم برای بررسی بیشتر سلولهای سرطانی، گرههای لنفاوی بزرگ شده را نیز خارج میکند.
برداشتن بخشی از تیروئید یا لوبکتومی تیروئید: در مواردی که سرطان کوچک باشد و همچنان پیشرفت زیادی نکرده باشد پزشکان بخشی از تیروئید را خارج میکنند.
مسلما هر کدام از موارد ذکر شده همراه با عوارض جانبی هستند، به عنوان مثال خطر ابتلا به خونریزی، عفونت، آسیبدیدگی غدد پاراتیروئید راه بهمراه دارند که اینها خود دلیلی بر کاهش میزان کلسیم بدن خواهند بود و در عین حال تارهای صورتی هم دچار اختلال میشوند.
هورمون درمانی: مرحله بعد از برداشتن تیروئید است که به بیمار داروهای لووتیروکسین تجویز میشود. از مزیتهای این دارو می توان تولید هورمون تیروئید و منع تولید هورمون محرکه تیروئید را نام برد.
درمان به روش ید رادیواکیتیو: پس از برداشت کامل تیروئید به طور معمول از این درمان به منظور خارج کردن هرگونه بافت به جای مانده از تیروئید استفاده میکنند که طبیعتا عوارض جانبی دارد.
بنابراین اگر در طول درمان با این روش دچار حالت تهوع، حشکی دهان، خشکی چشم، تغییر حس بویایی و چشایی و خستگی شدید، غیر منتظره نخواهد بود.
شیمی درمانی، الکل درمانی و استفاده از داروهای هدفمند هم از دیگر روش های درمانی است.
در همین خصوص مجله مثبت سبز با جناب آقای دکتر حسین چگینی متخصص رادیولوژی و فوق تخصص مداخلهای مصاحبهای انجام داده است، تا در این زمینه اطلاعات جامعی را در اختیار شما عزیزان گذاشته باشیم.
ضمنا به منظور بهرهمندی از تخصص و علم ایشان میتوانید به آدرس درج شده در زیر، مراجعه نمایید.
اطلاعات تماس:
۸۸۷۲۴۵۵۸-۰۲۱
۸۸۷۱۶۵۱۱-۰۲۱
۸۸۱۷۴۴۴-۰۹۱۰
آدرس کلینیک تیراد:
تهران- خیابان قائم مقام فراهانی- پایین تر از بیمارستان تهران کلینیک- نبش کوچه عرفان- پلاک ۱۶۸- واحد ۲