شکل شپش سر چگونه است؟

شپش سر درواقع حشره‌ای است که انگل انسان محسوب می‌شود. این حشره موزی که تنها روی سر  انسان زندگی می‌کند و با مکیدن خون به‌سرعت تولیدمثل کرده و به‌راحتی در سن بلوغ به میزبان دیگری انتقال خواهد یافت. بدیهی است پیدا شدن یک حشره‌ سفید که در حال حرکت روی سر کودک است، ترس و استرس را به سراغ والدین می‌آورد. در واقع شپش سر مشکلی مربوط به کودکان نیست، اما ابتلای آن بیشتر در کودکان سنین بین 4 تا 10 سال دیده می‌شود. باید بدانید که شیوع شپش سر بیشتر یک مشکل فرهنگی محسوب می‌شود. اما افزایش آگاهی در مورد شپش سر و نحوه تشخیص آن‌ها می‌تواند به کنترل آلودگی قبل از شیوع آن در کل خانه و در میان اطرافیان کمک کند. در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز ما به شکل شپش سر و راه‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

شکل شپش سر چگونه است؟

اینکه گفته می‌شود که شپش سر بیشتر یک مشکل فرهنگی است به دلیل رفتار والدین پس از مواجهه با این مشکل است. بسیاری از والدین مخصوصا والدین شاغل، دوست ندارند هنگام مدرسه، کودک در منزل بماند. از آنجایی‌که این انگل به‌راحتی از تماس فرد مبتلا به دیگران سرایت می‌کند، ضروری است که فرد مبتلا تا زمان بهبودی کامل دور از بقیه بماند. متأسفانه اکثر افرادی که درگیر این مشکل می‌شوند زمانی که حشره تقریبا بالغ شده و شروع به مکیدن خون فرد می‌کند، متوجه وجود این حشره می‌شوند.

شپش‌ها به رنگ خاکستری مایل به سفید یا برنزی بوده و روی پوست سر به‌وسیله نور مستقیم و ذره‌بین  قابل‌رؤیت هستند. لازم است بدانید که شپش‌ها انواع مختلفی دارند که کاملا باهم متفاوت‌اند و هرکدام میزبان خاص خود را انتخاب می‌کنند. برای مثال شپش سر انسان هرگز یک حیوان را انتخاب نمی‌کند و همین‌طور هرگز شپش سر از طریق حیوانات به انسان انتقال نمی‌یابد. افزایش آگاهی نسبت به این انگل تا حد زیادی به کنترل شیوع آن کمک می‌کند.

شکل شپش سر چگونه است؟

شپش‌های سر انگل‌های ریز هستند که تنها بر روی سر انسان زندگی کرده و از خون پوست سر تغذیه می‌کنند. این انگل تقریباً هر 4 تا 6 ساعت خون میزبان خود را می‌مکد. شپش بالغ بین 1 تا 3 میلی‌متر طول دارد. این انگل خون‌خوار در اثر تماس انسان با انسان دیگر انتقال می‌یابد، نه از طریق حیوانات اهلی. جالب است بدانید که ازنظر علم پزشکی شپش سر درواقع خطرناک نبوده و خود عامل ایجاد بیماری خاصی نیست. البته این انگل با مکیدن خون انسان می‌تواند عفونت‌های ثانویه  جای گزیدگی را به دنبال داشته باشد. علائم اصلی شپش خارش است. شپش‌های سر ماده تخم‌ها را در فاصله 6 میلی‌متری پوست سر قرار می‌دهند. افراد غالبا آن‌ها را در پشت گوش و پشت گردن پیدا می‌کنند.

شپش سر چه شکلی است؟

شپش‌های سر شش عدد پا دارند و معمولا به رنگ خاکستری مایل به سفید یا برنزه هستند. بااین‌حال ، آن‌ها می‌توانند استتار کنند، بنابراین ممکن است تیره‌تر یا کم‌رنگ‌تر به نظر برسند تا با رنگ‌های مختلف مو مطابقت داشته باشند. شپش‌های سر پاهای بسیار کوتاهی دارند که برای پرش یا حرکت سریع کارآمد نیستند. آن‌ها حتی قادر به پرواز هم نیستند.

جالب است بدانید که یک شپش ماده در بازه زمانی 4 تا 9 روزه بیش از صد تخم می‌گذارد که این امر یکی از دلایلی ست که کنترل این مشکل را کمی پیچیده می‌کند. برخلاف شپش بدن، شپش سر هیچ بیماری شناخته‌شده‌ای نیست. به‌غیراز عفونت‌های ثانویه که در اثر خراشیدن محل گزیدگی‌ها ایجاد می‌شود.

چرخه زندگی شپش سر

شپش‌های سر سه مرحله در چرخه عمر خود دارند:

• تخم، حشره ماده تنها 14 تا 18 ساعت پس از جفت‌گیری شروع به تخم‌گذاری می‌کند. و اندازه آن‌ها 8/ 0 میلی‌متر با 03 میلی‌متر هستند. تخم‌های شپش سر سفیدرنگ و بیضی‌شکل بوده که با ماده چسبناکی به ساقه مو در نزدیکی پوست سر می‌چسبند.
• لارو، لاروها پس از دو تا سه روز از تخم بیرون می‌آیند و طی یک دوره ده تا پانزده‌روزه با سه بار پوست‌اندازی تبدیل به شپش بالغ می‌شوند.
• شپش سر بالغ، شپش‌های سر بالغ حدود 2-3 میلی‌متر  طول دارند که تقریبا اندازه یک‌دانه کنجد هستند. به‌طورکلی باوجود شرایط مناسب عمر مفید یک شپش بالغ بین 30 تا 50 روز است.

دلایل ابتلا به شپش سر و راهه‌ای پیشگیری

همان‌طور که ذکر کردیم شپش سر تنها از طریق تماس فرد مبتلا به فرد دیگر انتقال می‌یابد. برای مثال این انگل بیشتر در مهدهای کودک، مدارس و پادگان‌ها که تعداد افراد بیشتر بوده، دیده می‌شود. چراکه به دلیل ازدیاد جمعیت تماس افراد بیشتر بوده و کمک به انتقال شپش سر به میزبان جدیدش می‌کند.

بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این انگل، دورنگه داشتن فرد مبتلا از بقیه افراد تا زمان اطمینان کامل از نابودی شپش‌ها و تخم‌هایشان، محسوب می‌شود. به این موضوع مهم توجه کنید که شپش سر به لباس‌ها، شانه، ملحفه و پتوی فرد مبتلا می‌چسبد. درنتیجه برای جلوگیری از انتقال شپش سر از طریق وسایل فرد مبتلا، باید لباس‌ها انگل زدایی شوند. برای مثال می‌توانید 24 ساعت لباس‌ها و وسایل شخصی فرد را در پلاستیک‌های تیره و دربسته نگه‌دارید تا از کشته شدن آن‌ها مطمئن شوید.

علائم ابتلا به شپش سر

در بسیاری از مواقع شوره سر، خشکی پوست و برخی از عفونت‌های پوست سر با شپش سر اشتباه گرفته می‌شود. بدون بررسی دقیق، این پوسته‌ها حتی ممکن است شبیه تخم شپش باشند. به‌منظور اطمینان از وجود شپش، افراد باید زیر یک چراغ پوست سر را با دقت بررسی کنند. البته شایع‌ترین علامت شپش سر، خارش سر محسوب می‌شود.

خارش نتیجه یک واکنش آلرژیک موضعی به نیش شپش است. احساس غلغلک بر روی سر، احساس اینکه چیزی روی سر یا روی موها حرکت می‌کند نیز می‌توانند زنگ خطر برای ابتلا به شپش سر باشند. باید بدانید که  خوابیدن در هنگام فعال شدن شپش‌های سر در تاریکی مشکل است.

درمان خانگی شکل شپش سر

پیش از صحبت در مورد درمان‌های خانگی شپش سر بهتر است بدانید که این راهکارها در موارد ازدیاد شپش سر باوجود تخم‌های زیاد ممکن است به‌طور کامل تخم‌ها را از بین نبرد و درنتیجه پس از مدت کوتاهی شاهد بروز مجدد آن باشید. باید بدانید در درمان این انگل ضروری است که شپش‌ها و تخم‌ها باید به‌طور کامل از بین روند. اما در درمان خانگی شپش سر می‌توان به این روش‌ها اشاره کرد:

• مخلوط سرکه و روغن: می‌توانید این مایع را پس از گرم کردن روی موهایتان بمالید و پس از 30 دقیقه موها را شانه کنید تا شپش‌ها از مو جدا شوند.
• سس مایونز: هنگام خواب موهایتان را کاملا به سس آغشته کنید و با یک کلاه پلاستیکی بپوشانید. با این کار تا صبح شپش‌های بالغ را خفه کرده و به‌راحتی با شانه از موهایتان جدا کنید.
• پیاز: موها را با آب پیاز ماساژ دهید و حداقل دو ساعت با کلاه پلاستیکی بپوشانید . پس‌از آن با یک شانه ضد شپش موها را شانه کنید.
• اسپند: یک قاشق اسپند خشک را آسیاب کرده و با یک لیوان آب جوش مخلوط کنید و اجازه دهید به مدت 15 دقیقه دم بکشد. سپس کل موها را به این ترکیب آغشته کرده و با یک کلاه پلاستیکی بپوشانید و اجازه دهید تا 45 دقیقه روی موها باقی بماند. سپس موها را با آب ولرم آبکشی کنید.

خرید انواع محصولات ضد شپش

درمان دارویی شپش سر

راه‌های خانگی درمان شپش سر در بیشتر مواقع تنها شپش‌های بالغ را از بین می‌برد و تخم‌ها باقی می‌مانند. برای اطمینان از نابودی کامل شپش‌ها و تخم‌هایشان امروزه شامپوها و لوسیون‌های مؤثری در بازار موجودند. برای درمان آلودگی به شکل شپش سر افراد می‌توانند از داروهای موسوم به پدیکولیدها استفاده کنند که شپش‌های سر را از بین می‌برند.

شامپوها و لوسیون‌های مؤثر موجود در بازار عبارت‌اند از: محلول پرمترین 1 درصد و 5 درصد، شامپو لیندان، لوسیون بنزیل الکل، سوسپانسیون موضعی اسپینوساد و لوسیون ایور مکتین. به این نکته توجه کنید که استفاده بیش‌ازحد از این لوسیون‌ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. قبل از انتخاب لوسیون موردنظر خود باید بدانید که برخی از آن‌ها برای کودکان ممنوع هستند. بنابراین بهتر است قبل از استفاده با پزشک خود یا داروساز مشورت کنید.

سخن پایانی

اگرچه با پیشرفت علم پزشکی و آگاهی اکثر مردم  سطح بهداشت عمومی ارتقا یافته اما گاهی شیوع برخی انگل‌ها و ویروس‌ها در بین جمعیت زیاد همواره اجتناب‌ناپذیر بوده است. اکنون شاید با خواندن این مقاله پاسخ بسیاری از سؤال‌هایتان در مورد شکل شپش سر و این انگل مسری، را گرفته باشید. اگر مبتلا به این انگل شدید بدانید که خانواده‌تان نیز باید تحت درمان قرار بگیرند. بیشتر درم آن‌های شپش باید چند روز پس از اولین بار تکرار شوند تا از نابودی کامل آن‌ها مطمئن شوید.

از آنجایی‌که  شپش‌ها در برابر برخی از درمان‌ها مقاوم هستند، ممکن است مجبور شوید درم آن‌های متفاوتی را تجربه کنید. تجربه‌ها در کنترل این انگل نشان داده‌اند که ترکیبی از تکنیک‌های خانگی و درم آن‌های دارویی به نابودی کامل آن‌ها سرعت می‌بخشد. هرگز فراموش نکنید که در استفاده از لوسیون‌ها با پزشک و یا داروساز مشورت کنید.