از دیدگاه طب سنتی طبیعت ما انسان ها با هم متفاوته و انواع مزاج ها در بین همه افراد برقراره، اما اگه بخوایم سبک زندگی سالمی رو در پیش بگیریم، باید به جسم و روان از دید طب سنتی یا طب مزاجی مسلط باشیم. خیلی از مشکلات ما اعم از آکنه، یبوست، سردردهای گاه و بیگاه، احساس خستگی و کمبود انرژی و… همگی ناشی از اینکه ما با مزاج و طبع خودمون آشنا نیستیم و چیزهایی رو می خوریم که باعث بدتر شدن حال ما می شه.
از دیدگاه طب سنتی عوامل تشکیل دهنده جهان خلقت و بدن انسان 4 عنصر اصلی هستن؛ این 4 رکن عبارتند از: آتش( گرم و خشک) هوا (گرم و تر)، آب (سرد و تر)، خاک (سرد و خشک). با ما در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز همراه باشید.
نکته مهم
مزاج همون طبع آدمیه و نباید اون رو با ارکان خلقت اشتباه بگیریم، مزاج غلبه یکی از رکن ها بر بدن انسانه یعنی غلبه گرمی، سردی، خشکی یا تری!
همچنین هرچیزی مزاجی داره؛ حیوانات، گیاهان، فصول، سنین و اعضا بدن و…
مزاج های اصلی
- صفراوی
- دموی
- بلغمی
- سوداوی
- معتدل
- معتدل گرم و تر
- معتدل سرد و تر
- معتدل گرم و سرد
مزاج اصلی: هر فرد از بدو تولدش دارای حرارت و رطوبت غریزیه که بهاون مزاج اصلی یا جبلی میگن.
مزاج صفراوی: رکن آتش غالبه و این افراد مزاجی گرم و خشک دارن و به اونها صفراوی میگن.
مزاج دموی: رکن هوا غالبه، این افراد مزاجی گرم و تر دارن و اونها رو دموی میگن.
مزاج بلغمی: رکن آب غالبه، این افراد مزاجی سرد و تر دارن و اونها رو بلغمی میگن.
مزاج سوداوی: رکن خاک غالبه، این افراد مزاجی سرد و خشک دارن و اونها رو سوداوی میگن.
مزاج معتدل: تمام ارکان نسبتا در حالت تعادل هستن.
مزاج معتدل گرم و تر: ارکان آتش و هوا غالبه.
مزاج معتدل سرد و تر: ارکان آب و خاک غالب بر سایر ارکان هستن.
مزاج معتدل گرم و سرد: ارکان هوا و آب غالب بر سایر ارکان هستن.
راه های تشخیص مزاج ها
اولین راهی که میشه مزاج یه فرد رو تشخیص داد، لمس بخشی از ساعد دست راسته فرده. دقت کنید که با لمس چه احساسی رو تجربه می کنید.
- در صورتی که احساس گرما و حرارت کردید فرد دارای مزاج گرمه. اما اگه هنگام لمس بدن فرد احساس سرما کردید این حالت یکی از نشونه های سردمزاجی در اون فرده.
- در صورتی که با لمس بدن فرد گرما احساس کردید و علاوه بر گرما متوجه شدید بافت بدنی وی نرمه و با فشار سرانگشتان بافت به راحتی فرو میره این فرد علاوه بر گرمی مزاج دارای رطوبت هم هست. بنابراین وی ویژگی های مزاج گرم و مرطوب رو داره.
- اما در صورتی که با لمس کردن بدن فردی احساس گرما کردید اما خشکی و زبری خفیفی رو هم حس کردید او علاوه بر گرمی، خشکی مزاج هم داره.
- ممکنه با لمس بدن فرد احساس سردی کنید اما این سردی با نرمی پوست و بافت گوشت آلود بدن هم همراه باشه، پس وی دارای یکی از علائم مزاج سرد و مرطوبه که در میون درمانگران طب سنتی با عنوان مزاج سرد و معروفه.
- در شرایطی که شما بدن فردی رو لمس کنید و از اون سرما دریافت کنید و در عین حال با لمس بافت بدن با سختی و سفتی رو به رو شدید و احساس کردید بافت بدن وی خشکه یعنی وی دارای ویژگی های مزاج سرد و خشکه.
مزاج گرم و تر خصوصیات روانی
انسان هایی شجاع و جسور بوده، معمولا پیشرو و رهبر گروه هستن. بطور معمول انسان های آرامی هستن ولی سعی نکنید از ظرفیت اونها سو استفاده کنید چرا که هنگام عصبانیت ممکنه رفتارهای مخاطره آمیز داشته باشن.
خصوصیات جسمی
- این افراد غالبا درشت اندام، دارای پوستی سرخ و سفید و مو های پر پشت هستن.
- همچنین نبض پر و قوی و خواب خوبی دارن.
- این افراد نه تحمل گرمای زیاد دارن و نه تحمل سرمای زیاد، ولی در کل تحمل سرما برایشون راحت تره.
- علاقه به شیرینی و ترشی دارن و تقریبا همه نوع غذایی رو می خورن و پوست بدنشون گرم، مرطوب و نرمه.
مزاج گرم و خشک خصوصیات روانی
زود عصبانی شده و زود هم آرام می شن. افرادی پر جنب و جوش، پر انرژی، باهوش و پر حرف هستن.
خصوصیات جسمی
- این افراد لاغر اندام هستن. رنگ چهره و سفیدی چشم اونها به زردی می زنه.
- پوستی گرم و خشک دارن.
- گرمایی هستن و تحمل فصل تابستان رو ندارن.
- عطش زیاد و دهانی خشک دارن.
- بهترین فصل برای اونها فصل زمستانه.
- کم خواب هستن.
- تمایل به خوردن ترشی ها مثل لواشک و سرکه و هم چنین غذاهای سرد مثل خیار و کاهو دارن و به خوردن خوراکی های شیرین کمتر تمایل نشون میدن.
مزاج سرد و تر خصوصیات روانی
این افراد کم انرژی و کند هستن. معمولا صبور و آرام بوده و کمتر عصبانی میشن.
خصوصیات جسمی
- این افراد چاق و پر چربی هستن. پوست سفید و موهای کم پشت دارن.
- تشنه نمی شن و دهان مرطوبی دارن.
- خواب زیادی داشته
- تمایل به مصرف گرمی ها مثل شیرینی و ادویه دارن و تمایل به خوردن سردی ها از جمله ترشی از خود نشون نمیدن.
مزاج سرد و خشک خصوصیات روانی
سوداوی مزاجان افرادی دقیق، منظم، دور اندیش و محاسبه گر هستن.
خصوصیات جسمی
- این افراد اندامی لاغر دارن. خواب این افراد کم بوده و بینی خشکی دارن.
- به شیرینی و گرمی ها نسبت به سردی ها تمایل بیشتری دارن.
- بیشتر تمایل به هوای گرم دارن و در فصل بهار راحت ترن.
مزاج دیگر قسمت های جهان هستی
- مزاج فصل بهار گرم و تر
- مزاج فصل تابستان گرم و خشک
- مزاج فصل پاییز سرد و خشک
- مزاج فصل زمستان سرد و تر است.
انواع مزاج ها در گیاهان
- گیاهانی که خوردن و لمس اونها موجب گرمی، تشنگی یا ایجاد خارش و سوزش میشه گرم و خشک هستن
- گیاهانی که خوردن اونها موجب ایجاد گرمی میشه رو گیاهان گرم و تر و گیاهانی که موجب رفع حرارت بدن شده و رفع تشنگی میکنن، سرد و تر می نامند،
- گیاهانی که از گرمی بدن می کاهن اما تشنگی رو برطرف نمیکنن و یا در بدن ایجاد خشکی و لاغری میکنن سرد و خشک هستن.
انواع مزاج ها در حیوانات
هر حیوانی بسته به نوع فعالیت و خلقتش دارای مزاج خاصی است. برای مثال گرگ مزاج گرم و خشک داره، شیر مزاج گرم و تر، مورچه سودایی و زنبور صفراوی است و الاغ از جنس بلغمه و …
انواع مزاج ها در ساعات شبانه روز
- صبح مزاج گرم و تر
- ظهر مزاج گرم وخشک
- عصر مزاج سرد وخشک
- شب مزاج سرد و تر داره.
انواع مزاج ها در سنین انسان
- در انسان مزاج اصلی از تولد تا 30 سالگی مزاج گرم و تر
- از جوانی 30 تا 35 سالگی مزاج گرم و خشک
- از میانسالی 35 تا 60 سالگی مزاج سرد و خشک
- از پیری پس از 60 سالگی مزاج سرد و تر است.
انواع مزاج ها در مزه ها
- مزه شیرین، مزاج گرمه،
- مزه تلخی، مزاج گرم و خشکه
- مزه ترشی، مزاج سرد و خشکه
- مزه شوری، مزاج گرم و خشک
- مزه تندی، مزاج گرم و خشکه
- مزه گس، مزاج سرد و تره
