تکرر ادرار نیاز به ادرار کردن بیش از حد معمول است، اما تکرر ادرار در زنان بیماری آزار دهنده و شایعی به شمار می‌آید که جنبه های دیگر زندگی را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. دلایل و راه‌های درمان را با هم در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز مرور خواهیم کرد…
تکرر ادرار در زنان بیشتر شایع است
تکرر ادرار در زنان برخی اوقات مربوط به رژیم غذایشان است، گاهی هم مربوط به زمان بارداری می‌شود، ولی عموما مربوط به بیماری کلیه است. چراکه تعداد دفعات ادرار بر روی سلامت کلیه تاثیر گذار است. بنابراین زنانی که دچار این مشکل هستند باید به دنبال دلیل و درمان آن باشند. تکرر ادرار در شب رنج آورتر است به خصوص برای افرادی که دچار بی خوابی هستند، چون این مشکل خواب را قطع می‌کند و موجب خستگی و کمبود انرژی می‌شود.
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت مجاری ادراری (UTI) علت شایع تکرر ادرار است. این مشکل زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها از طریق مجرای مثانه وارد مثانه می‌شوند.
برآورد شده است که 50 تا 60 درصد زنان حداقل یک بار UTI را در زندگی خود تجربه خواهند کرد. یک سوم زنان یک بار قبل از سن 24 سالگی این مشکل را تجربه می کنند که آنتی بیوتیک برای آنها تجویز می‌شود.
زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به UTI نسبت به مردان هستند، زیرا مجاری ادراری آنها کوتاهتر است. باکتری‌ها برای اینکه بتوانند دستگاه ادراری را آلوده کنند و علائم ایجاد کنند، فاصله کمتری دارند.
عوامل خطر مشترک برای UTI عبارتند از
- هیدراته نبودن بدن
- تحریک واژن و التهاب
- نگه داشتن طولانی مدت ادرار
- تغییر ساختار سیستم ادراری، مانند دوران بارداری
- پاک کردن نامناسب (از پشت به جلوی) پس از استفاده مدفوع کردن
- مشکلات پزشکی مزمن مانند دیابت که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارد
- مقاربت جنسی، که می تواند باکتری ها را به داخل دستگاه ادراری وارد کند
مثانه بسیار فعال (OAB)
داشتن مثانه بیش از حد فعال (OAB) یکی دیگر از علل شایع تکرر ادرار است. به گفته انجمن ارولوژی آمریکایی، حدود 33 میلیون آمریکایی دارای مثانه بیش از حد فعال هستند. این مشکل در حدود 40 درصد از همه زنان در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
مثانه بیش از حد فعال معمولا مجموعه ای از علائم است که می‌تواند منجر به تکرر ادرار در نتیجه عضلات شدید مثانه شود. علائم معمول این مورد عبارتند از:
- اضطراب ادراری
- نیاز به ادرار کردن حداقل دو بار یا بیشتر در شب
- نیاز به حداقل هشت بار در روز ادرار کردن
دلیل به وجود آمدن مثانه بسیار فعال شامل موارد زیر می شود
- صدمات
- کمبود استروژن ناشی از یائسگی
- وزن اضافی بدن که فشار بیشتری بر مثانه ایجاد می‌کند
- شرایطی که عضلات، اعصاب و بافتها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند سکته مغزی یا مولتیپل اسکلروز (MS)
علل دیگر تکرر ادرار می تواند شامل موارد زیر باشد
- پرکاری غده تیروئید
- وجود انسداد در سیستم ادراری
- تولید کم هورمون ضد ادرار
- تحریک کلیه به دلیل سرما
- بیماری ادیسونکه ناشی از شکست نسبی یا کامل لایه بیرونی غده فوق کلیوی است.
- آسیب به کبد
- فشار رحم در حال رشد به مثانه در زنان باردار
- انتقال یافتن عفونت مقعدی به دستگاه دفع ادرار
- سنگ‌های مثانه و کلیه
- دیابت
- تضعیف عضلات کف لگن
- گلومرولونفریت که نوعی بیماری کلیوی است که مشخصه آن التهاب گلومرول‌ها یا رگ‌های خونی کوچک در کلیه‌ها می‌باشد.
- کافئین موجود در قهوه یا چای
- هیپوآلدوسترونیسم که یک بیماری غدد درون‌ریز است که در اثر تولید بیش از حد آلدوسترون ایجاد می‌شود
- تومورهای دستگاه دفع ادرار
- سرطان مثانه و اطراف آن
- اختلال در سیستم گردش خون
- ضعیف شدنعضلات مثانه
- عفونت و بزرگ شدن پروستات
- عفونت مثانه، عفونت کلیهو یا واژن
- داروها و غذاهای ادرارآورو مصرف زیاد ویتامین B2 و C
- میگرن
- لوپوس اریتماتوز که یک بیماری خودایمنی مزمن است که اندامهای مختلفی مانند پوست، مفاصل، خون و کلیه را درگیر می‌کند.
علائم تکرر ادرار
علائم شما به علت ادرار مکرر شما بستگی دارد.
علائم UTI
UTIs می تواند در هر کجا در سیستم ادراری توسعه یابد، اما معمولا در مثانه و مجرای ادراری اتفاق می افتد.
علائم UTI عبارتند از
- نیاز به اغلب ادرار کردن
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- بوی تند ادرار
- درد کمر و شکم
- خون در ادرار
- تب
- لرز
- از دست دادن کنترل مثانه
- حالت تهوع
علائم OAB
تکرر ادرار علائم اولیه مثانه بسیار فعال است. با این حال، شما نباید احساس درد یا ادرار داشته باشید.
سایر علائم عبارتند از:
- عدم توانایی دفع ادرار
- نشت ادرار
تكرر ادرار در خانم‌های باردار
بسياری از زنان در طول بارداری دچار بی اختیاری فشاری ادرار می‌شوند. در اين نوع بی‌اختياری، هنگام سرفه، خنده، عطسه و بلند كردن اجسام سنگين مقداری ادرار از مثانه خارج می‌شود. اين عارضه در 3 ماهه سوم شايعتر است.
برای جلوگيری از اين عارضه بهتر است قبل از پر شدن بيش از حد مثانه، به دستشويي برويد. انجام ورزش‌هايي كه موجب تقويت عضلات كف لگن می‌شود نيز می‌تواند به كاهش بی‌اختياری فشاری كمک كند. بهتر است ورزش‌های لگن را در اوایل بارداری شروع كنيد و تا بعد از زايمان ادامه دهيد.
چه هنگامی باید به دکتر مراجعه کرد؟
اگر تکرر ادرار همراه علایم مرتبط به عفونت باشد، زنان باید به دکتر مراجعه کنند. به یاد داشته باشید که تکرر ادرار هم مانند هر بیماری دیگری زمانی که موجب اختلال در زندگی روزمره می‌شود باید با پزشک پیرامون آن صحبت کرد.
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار بستگی به علت ایجاد آن دارد. پزشک شما در مایعنه اول، تمام دلایلی که ممکن است موجب این مشکل شود را ببرسی و رفع می‌کند. اگر عفونت در میان باشد، پزشک شما آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت شما تجویز می‌کند. داروهایی که اسپاسم عضله را در مثانه کنترل می‌کنند می‌توانند به کاهش بی اختیاری ادرار یا از دست رفتن کنترل مثانه کمک کنند.
پزشک شما همچنین ممکن است تمرینات لگنی مانند کگلز یا تمرینات بازآموزی مثانه را پیشنهاد کند.
- طب سوزنی برای درمان شرایط ادراری مانند OAB و بی اختیاری ادرار استفاده می‌شود. در حال حاضر هیچ اطلاعات ثابتی وجود ندارد که طب سوزنی یک گزینه درمان مناسب برای تکرر ادرار است یا نه؟ بررسی اخیر از مطالعات گسترده ای در مورد طب سوزنی و بی‌اختیاری ادرار نشان داده است که اثربخشی آن به اثبات رسیده است.
- تنظیم الگوهای مصرف مایعات؛ برای مثال اجتناب از خوردن آب زیاد پیش از رفتن به بستر خواب می‌تواند احتمال بیدار شدن در طول شب برای رفتن به دستشویی را کاهش دهد.
- بازپروری مثانه روش دیگری برای کاهش مقدار زمانی است که یک خانم روزانه در دستشویی می‌گذراند. برای انجام این روش، او به جای رفتن به دستشویی در زمان نیاز به ادرار کردن بر یک جدول زمانی منظم برای ادرار کردن متمرکز می‌شود. در این راه از روش هایی چون مدیتیشن می‌توان بهره برد.
برخی راه‌های دیگر
شما همچنین می‌توانید مواد غذایی و نوشیدنی های خاصی را نزدیک زمان خواب مصرف نکنید:
- الکل
- آب مرکبات
- قهوه
- چای
- گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی
- شیرین کننده‌های مصنوعی
