بوتاکس در عرض یک شب شما را جوان می‌کند. امروزه بسیاری از خانم‌ها و آقایان میان‌سال، حفظ طراوت جوانی خود را مدیون تزریق بوتاکس هستند. بوتاکس باعث می‌شود از خطوط ریز روی پیشانی خود خلاص شوید و چهره شما اخمو و گرفته به نظر نرسد. از زمان تزریق بوتاکس حداکثر 2 هفته طول می‌کشد تا نتایج تزریق روی چهره شما آشکار شود. تزریق بوتاکس زیر نظر یک پزشک باتجربه معمولا هیچ نوع عوارضی ندارد. با این حال گاهی ممکن است تورم در محل تزریق، افتادگی پلک، عفونت در محل ترزیق، سردرد و … مشاهده شود. در این مقاله موضوع، عوارض بوتاکس است.
بوتاکس چیست و چه کاربردهایی دارد؟
آیا می‌دانید بوتاکس چیست؟ هنگام تزریق بوتاکس از سم بوتولینوم استفاده می‌شود تا برای مدت زمان محدودی، عضله قابلیت خود را برای حرکت از دست بدهد. بیش از هر چیز برای صاف کردن چین و چروکهای صورت و به ویژه ناحیه پیشانی از بوتاکس استفاده می‌شود. اما بوتاکس کاربردهای دیگری هم دارد:
- درمان اسپاسم گردن
- درمان مثانه بیش فعال
- بهبود تعریق بیش از حد زیر بغل بزرگسالان
- بهبود دیستونی دهانه رحم
- درمان استرابیسم در بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال
- درمان بی‌اختیاری ادرار (ناشی از یک اختلال عصبی)
- درمان بلفارواسپاسم (پلک زدن غیر قابل کنترل)
- پیشگیری از سردردهای ناشی از میگرن
- درمان اسپاستیسیتی یا گرفتگی غیر طبیعی عضلات
اگر می‌خواهید چین و چروکهای اطراف چشم به خصوص خطوط پنجه کلاغی کاهش یابد و کمتر به دنبال بوتاکس باشید به شما توصیه می‌کنیم که حتما از کرم دور چشم روزانه 2 بار استفاده نمایید.
عوارض بوتاکس صورت
تزریق بوتاکس بی‌خطر است؛ فقط باید آن را به دست یک پزشک متبحر بسپارید. اگر تزریق به درستی صورت نگیرد، ممکن است آسیب‌های جدی وارد شود. عوارض بوتاکس که ممکن است رخ دهند و نتایج ناخواسته‌ای را ایجاد کنند، عبارتند از:
درد، تورم یا کبودی در محل تزریق
این عوارض اغلب بعد از بوتاکس شایع هستند. برای تزریق از سوزن‌های مخصوص استفاده می‌شود که با اینکه خیلی ریز هستند اما باز هم ممکن است باعث تورم شوند. کبودی زمانی اتفاق میافتد که یک رگ خونی آسیب دیده به ناحیه اطراف خونریزی کند. این مورد هم هنگام تزریق بوتاکس ممکن است ایجاد شود.
به منظور پیشگیری از این عوارض باید از مصرف آسپیرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ژلوفن تا 7 روز پیش از تزریق جلوگیری کرد. برای رفع کبودی می‌توانید از کرم‌های حاوی ویتامین K استفاده نمایید.
افتادگی پلک از عوارض بوتاکس پیشانی
افتادگی پلک زمانی میتواند از عوارض بوتاکس باشد که فرد تزریق کننده از مهارت کافی برخوردار نباشد یا تجربه کافی نداشته باشد. تزریق بوتاکس در ناحیه اشتباه یا دوز بسیار بالای بوتاکس ممکن است منجر به ضعف و افتادگی عضله شود. گاهی ممکن است فرد در این صورت حتی برای باز کردن کامل چشم مشکل داشته باشد و یا مشکلات بینایی پیدا کند. معمولا طی چند هفته این مشکل برطرف می‌شود اما در موارد نادر حتی ممکن است تا چند ماه بماند.
سردرد و علائمی شبیه به سرماخوردگی
به دنبال تزریق بوتاکس بعضی از افراد سردرد خفیفی را تجربه می‌کنند. این سردرد ممکن است چند ساعت تا چند روز طول بکشد. بر اساس مطالعات میتوان گفت که ممکن است حدود 1 درصد از بیماران بعد از تزریق بوتاکس سردردهای شدیدی را تجربه کنند که دو هفته تا 1 ماه طول بکشد و بعد به آرامی فروکش کند.
علت این نوع سردردها به طور دقیق مشخص نیست اما برخی از دلایل احتمالی عبارتند از: انقباض بیش از حد برخی از عضلات صورت، خطای پزشک (ضربه خوردن به ناحیه پیشانی در حین تزریق)، ناخالصی در بوتاکس.
اگرچه بعضی از افراد ممکن است بعد از بوتاکس دچار سردرد شوند اما باید بدانید که بوتاکس خود درمانی برای جلوگیری از بروز بعضی از سردردهای میگرنی به حساب می‌آید و بسیار موفق هم عمل می‌کند.
برخی از افراد از جمله عوارض بوتاکس به علائمی همچون سرماخوردگی اشاره می‌کنند. علائمی مثل تب، لرز، سرفه و درد بدن. این عوارض معمولا موقتی بوده و خیلی زود از بین میروند یعنی حدود 24 ساعت بعد.
عوارض بوتاکس دور چشم
برای رفع خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم می‌توانید از بوتاکس استفاده کنید. کبودی، قرمزی، تورم و افتادگی پلک از عوارض بوتاکس دور چشم میتواند باشد. اختلال در بینایی، ریزش اشک از چشم‌ها و خونریزی در محل تزریق از دیگر عوارض احتمالی میتواند باشد.
ریزش اشک از چشم یا خشک شدن چشم‌ها
بوتاکس روی ماهیچه‌های پمپ اشکی تاثیر گذاشته و به میزان قابل توجهی ممکن است باعث شل شدن آنها شود. در این صورت سرعت ورود مایع اشک آور به کیسه اشکی کاهش می‌یابد و آبرسانی به قرنیه بهتر می‌شود. اما بعضی از مطالعات، نتایجی عکس را نشان می‌دهند. یعنی می‌گویند که تزریق بوتاکس ممکن است موجب کاهش ترشح اشک شده و علائم خشکی چشم را افزایش دهد. عارضه خشکی چشم بعد از بوتاکس معمولا زمانی اتفاق میافتد که بوتاکس در ناحیه گوشه خارجی چشم تزریق شده باشد.
عفونت در محل تزریق
در موارد بسیار نادر بر اثر آلودگی‌های حین تزریق ممکن است عفونت در محل تزریق بوتاکس دیده شود. در این موارد باید مجددا به پزشک مراجعه شود.
عوارض بوتاکس در ناحیه پیشانی
برخی از عوارض بوتاکس در ناحیه پیشانی عبارتند از:
افتادگی ابرو
عضله پیشانی عضله نازکی است که فرونتالیس نام دارد. اگر محل تزریق بوتاکس در پیشانی پایین باشد، ممکن است منجر به افتادگی ابرو و پلک شود. این عارضه اغلب بعد از 1 تا 4 هفته از بین میرود. علت بروز این مشکلات معمولا عدم مهارت کافی پزشک یا فرد تزریق کننده است. اکیدا توصیه می‌شود که برای تزریق بوتاکس به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
چهره یخ زده و بی‌احساس
اگر تزریق بوتاکس در دوز مناسب نباشد و بیش از حد صورت گیرد، ممکن است چهره فرد غیر عادی به نظر برسد. بهتر است پزشک از دوزهای پایین بوتاکس استفاده کند و دو هفته بعد اگر نتیجه مطلوب نبود ترمیم صورت گرفته و دوز بالاتری تزریق شود. اکثر افراد به ترمیم نیاز ندارند و با همان یکبار تزریق به نتیجه دلخواه می‌رسند.
عوارض تزریق بوتاکس در اطراف پلک
از جمله این عوارض به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
شل شدن پلک پایین
از بوتاکس برای برطرف کردن خطوط پنجه کلاغی میتوان استفاده نمود. اگر تزریق بوتاکس بیش از حد باشد، فلجی حاصل در این ناحیه ممکن است آنقدر زیاد شود که باعث افتادگی پلک شود. در صورت فلج شدن کامل این عضله، زیر چشم ورم می‌کند زیرا مایعات اضافی تخلیه نمی‌شوند. در این صورت زیر چشم، پف دیده می‌شود و چین و چروک‌ها حتی ممکن است بیشتر به چشم بیایند.
عوارض بوتاکس برای خطوط اطراف بینی
برای رفع خطوط روی بینی میتوان از بوتاکس استفاده کرد. تزریق بوتاکس در این ناحیه باید با ظرافت و دقت دقیق صورت گیرد. اگر پزشک مهارت کافی نداشته باشد، ممکن است این عوارض حاصل شود: افتادگی گوشه‌های دهان، عریض شدن لب بالایی و افتادگی لب‌ها.
عوارض بوتاکس در موارد نادر
عوارضی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، کمتر رایج هستند اما اگر چند هفته طول بکشند، حتما باید با پزشک تماس بگیرید:
- ضعف عضلانی
- مشکلات بینایی
- مشکل در صحبت کردن و بلعیدن
- مشکلات تنفسی
- واکنش‌های آلرژیک
- از دست دادن کنترل مثانه
عوارض بوتاکس در دراز مدت
تزریق بوتاکس معمولا در فواصل زمانی 6 ماه یکبار توصیه می‌شود. اگر مقدار تزریق بوتاکس زیاد از حد باشد یا فرد تزریق کننده، پزشک متبحر نباشد، بعضی از عوارض بوتاکس ممکن است تا مدت‌های طولانی ماندگار شوند. مثلا ممکن است عضلات صورت که در حین بوتاکس درگیر می‌شوند، توانایی خود را برای عملکرد طبیعی از دست بدهند. احتمال بروز این عوارض را با تزریق صحیح و زیر نظر پزشک میتوان به حداقل رساند.
عوارض جانبی تزریق بوتاکس به دیگر نواحی
عوارض بوتاکس برای ناحیه پیشانی و دور چشم را توضیح دادیم. عوارض جانبی تزریق بوتاکس برای درمان مثانه بیش فعال عبارتند از:
- عفونت دستگاه ادراری
- مشکل در تخلیه کامل مثانه
- درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن
عوارض جانبی بوتاکس برای درمان تعریق بیش از حد زیر بغل شامل این موارد است:
- تعریق بیش از حد در نواحی غیر از زیر بغل
- گلودرد
- علائمی شبیه به آنفولانزا مانند تب و لرز، سردرد یا بدن‌درد.
عوارض جانبی بوتاکس برای درمان دیستونی دهانه رحم عبارتند از:
- ناراحتی یا درد هنگام بلع
- گردن‌درد
- سرفه
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
رایج‌ترین عوارض جانبی بوتاکس برای بلفارواسپاسم شامل این موارد هستند:
- افتادگی پلک
- خشکی چشم
- التهاب چشم
گفتیم که بوتاکس برای درمان میگرن هم کاربرد دارد. عوارض جانبی تزریق بوتاکس برای پشگیری از میگرن عبارتند از:
- درد گردن
- سردرد
چه کسانی نباید بوتاکس کنند؟
چند گروه از افراد نباید بوتاکس تزریق کنند زیرا در این صورت ممکن است با عوارض بوتاکس به طور جدی روبرو شوند:
زنان باردار و شیرده
به دلیل نگرانی‌هایی که برای سلامتی مادر باردار و جنین وجود دارد، تاکنون مطالعات زیادی روی تاثیر بوتاکس در بارداری صورت نگرفته است. با اینکه هیچ نوع شواهد علمی قطعی وجود ندارد، دستور کلی این است که تزریق بوتاکس در دوران بارداری و شیردهی برای هیچ خانمی صورت نگیرد. بهترین زمان تزریق بوتاکس بعد از پایان یافتن دوران شیردهی است یعنی زمانی که هورمون‌های بارداری دیگر در بدن کاهش یافته است.
افراد مبتلا به اختلالات عصبی عضلانی
بیمارانی که از بیماری‌های عصبی عضلانی مثل لو گریگ (ALS)، سندرم ایتون لامبرت و میاستنی گراویس رنج می‌برند، باید از تزریق بوتاکس خودداری کنند. بوتاکس میتواند عوارض مربوط به این بیماری‌ها را بیشتر کند.
- پزشکان در مورد تزریق بوتاکس برای افراد مبتلا به آسم و مشکلات تنفسی هشدار می‌دهند.
افرادی که به بوتاکس حساسیت دارند
در موارد نادر بعضی از افراد ممکن است به بوتاکس حساسیت داشته باشند و واکنش آلرژیک نشان دهند. علائم این واکنش عبارتند از: کهیر، خس خس سینه، خارش یا تورم لب‌ها، صورت، گلو و زبان. واضح است که در این موارد باید به پزشک مراجعه نمود و از تزریق مجدد بوتاکس در آینده صرف نظر کرد.
کلام آخر
عوارض بوتاکس را در این مقاله برای شما شرح دادیم. دقت کنید که این عوارض معمولا موقتی هستند و خیلی زود از بین میروند. پس چندان نگران‌کننده به حساب نمی‌آیند. همچنان اگر پرسشی دارید می‌توانید در بخش کامنت‌ها از ما بپرسید.
