راهکاری برای کنترل طول عمر شپش سر

امروزه با ارتقای سطح بهداشت عمومی شیوع  برخی بیماری‌ها و انگل‌های همه‌گیر کنترل‌شده است. بااین‌وجود انتقال بیماری‌ها و انگل‌ها بین مردم همیشه امری اجتناب‌ناپذیر بوده. یکی از این انگل‌ها که تقریباً شیوع بالایی هم دارد، شپش سر نام دارد. این حشره یکی از انگل‌های انسان محسوب می‌شود که تمام عمر خود را روی پوست سر انسان زندگی کرده و از خون آن فرد تغذیه می‌کند. درواقع شپش را نباید یک مشکل بهداشتی دانست، بلکه یک مشکل فرهنگی ست. کارشناسان معتقدند که یکی از مهم‌ترین دلایل شیوع شپش سر پنهان کردن آن توسط خانواده‌ها است. در ادامه این مقاله از مجله داروخانه اینترنتی به طول عمر شپش سر و راه‌های انتقال، پیشگیری و درمان آن پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.

کنترل طول عمر شپش سر

جالب است بدانید که شپش در مدارس و محیط‌های عمومی شلوغ بیشترین شیوع را دارد. همان‌طور که اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین دلایل شیوع شپش سر پنهان کردن آن توسط خانواده‌هاست. دلیل این موضوع همان راه انتقال ساده‌ این انگل است. درواقع شپش سر که روی پوست و موی سر فرد زندگی می‌کند به‌راحتی با تماس نزدیک با فرد و یا استفاده وسایل شخصی فرد ناقل مانند شانه، لباس، بالشت و پتو انتقال می‌یابد. شپش برای جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی نیست و تمام افراد جامعه را مبتلا می‌کند.

لازم است بدانید که این حشره بدون بال سرعت تولیدمثل بالایی داشته و در بسیاری از مواقع کنترل آن کاری زمان‌بر است. متأسفانه اکثر افرادی که درگیر این مشکل می‌شوند زمانی که حشره تقریباً بالغ شده و شروع به مکیدن خون فرد می‌کند، متوجه وجود این حشره می‌شوند. شاید حس اینکه جانوری روی سرتان در حال مکیدن خونتان و تولیدمثل است، بسیار آزاردهنده باشد. اما افزایش آگاهی در مواردی مشابه این در کنترل آن بسیار حائز اهمیت است.

شپش سر چیست؟

شپش‌های سر حشرات بی‌بال هستند و کل زندگی خود را روی پوست سر انسان می‌گذرانند و صرفاً از خون انسان تغذیه می‌کنند. آن‌ها تقریباً هر 4 تا 6 ساعت از خون میزبان تغذیه می‌کنند. انسان‌ها تنها میزبان شناخته‌شده‌این انگل خاص هستند. این حشرات انگلی کوچک و خاکستری‌رنگ هستند. شپش‌های بالغ دارای طول بدن حدود ۱ تا ۳ میلی‌متری هستند. گونه‌های دیگر شپش‌ها پستانداران و پرندگان و همچنین سایر قسمت‌های بدن انسان را آلوده می‌کنند.

کپسول آنتی فت پلاس (قرص لاغری)

قیمت: 298.000 تومان

قیمت با تخفیف:253.000 تومان

مشاهده و خرید

کپسول آنتی فت پلاس (قرص لاغری)

قیمت اصلی: 298.000 تومان

قیمت با تخفیف: 253.000 تومان

مشاهده و خرید

جالب است بدانید شپش‌های سر نمی‌توانند پرواز کنند، و پاهای کوتاه و محکم آن‌ها را قادر به پریدن یا حتی راه رفتن کارآمد روی سطوح صاف نیست. برخلاف شپش بدن، شپش سر هیچ بیماری شناخته‌شده‌ای نیست. به‌غیراز عفونت‌های ثانویه که در اثر خراشیدن محل گزیدگی‌ها ایجاد می‌شود، شپش‌های سر بی‌ضرر هستند. اگر بخواهیم از نشانه‌های درگیر شپش سر بگوییم باید به خارش بی‌دلیل و شدید سر اشاره‌کنیم که البته در مراحل پیشرفته و ازدیاد شپش‌ها با خارش محل گزیدگی منجر به عفونت‌های ثانویه می‌شود.

طول عمر شپش سر

چرخه زندگی شپش سر به سه مرحله تقسیم می‌شود: تخم، لارو، شپش بالغ که در ادامه هر چرخه را توضیح داده‌ایم.

• تخم: تخم‌ها در طی 14تا 18 ساعت پس از جفت‌گیری گذاشته می‌شوند. این تخم‌ها که سفیدرنگ و بیضی‌شکل هستند با ماده‌ای چسبناک به مو و نزدیکی پوست سر می‌چسبند. این تخم‌های کوچک رشک نیز نام دارند، در دمای 22 درجه پس از دو تا سه روز باز می‌شوند.
• لارو: پس‌ازاینکه تخم‌ها باز شدند لاروها یا همان شپش‌های نوزاد از آن بیرون می‌آیند. لاروها طی یک دوره 10 تا 15 روزه و پس از سه بار پوست‌اندازی به شپش بالغ تبدیل می‌شوند.
• شپش بالغ: از زمان ظهور تخم تقریباً دو تا سه هفته طول می‌کشد تا شپش بالغ شود. شپش بالغ میل به جابجایی و تغییر میزبان خود دارد. به‌طورکلی عمر مفید یک شپش بالغ 30 تا 50 روز است.

شاید شنیدن این حقیقت کمی عجیب و البته ترسناک باشد که یک شپش بالغ ماده طی مدت 4 تا 9 روز بیش از صد تخم می‌گذارد. به دلیل سرعت‌بالای تولیدمثل شپش و البته آسان بودن انتقال آن، حل این مشکل کمی پیچیده می‌شود.

راه‌های انتقال شپش سر

همان‌طور که اشاره کردیم شپش سر در تمام اقشار جامعه و همه سنین دیده می‌شود، اما شیوع آن بیشتر در سنین 4 تا 11 سال است که در این میان مبتلا شدگان بیشتر دختران بوده‌اند. تنها دلیل این موضوع همان طریقه‌ انتقال شپش سر است. این انگل بیشتر در مدارس، مهدهای کودک، باشگاه‌ها و پادگان‌ها که تراکم افراد در آن بیشترند به‌راحتی می‌تواند با تماس افراد با یکدیگر از میزبانی به میزبان دیگر انتقال یابد.

زمانی که یک فرد با این مشکل درگیر می‌شود نه‌تنها باید دور از بقیه بماند بلکه وسایل شخصی فرد مانند بالشت، شانه سر، لباس‌ها و پتو باید بهروش‌های مخصوص خود انگل زدایی شود، چون شپش به لباس و وسایل شخصی فرد می‌چسبد و به فرد دیگر انتقال می‌یابد.

درمان و پیشگیری شپش سر

همان‌گونه گه قبلاً گفتیم مهم‌ترین نشانه شپش سر خارش است. البته ممکن است تقریباً چهار هفته طول بکشد تا خارش از زمانی که شپش خود را به پوست سر رسانده ایجاد شود. خارش بیشتر در پشت گوش‌ها یا پس گردن به وقوع می‌پیوندد. تخم‌ها مانند پوسته نزدیک پوست سر و کناره‌های گوش و پس گردن مشاهده می‌شوند. اگر بخواهید تخم شپش سر را با دست از روی مو بردارید به‌سختی جدا می‌شوند، چراکه با ماده چسبناکی به مو می‌چسبند. بهترین راه‌حل این مشکل شروع سریع درمان و البته جدا نگه‌داشتن فرد آلوده از بقیه است.

راه‌حل‌های خانگی مانند استفاده از سس مایونز و وازلین و همچنین شست و شوی سر با سرکه سفید در به دام انداختن شپش بالغ وجود دارد. اما امروزه شامپوها و لوسیون‌های مخصوص جهت اطمینان از نابودی کامل شپش سر مطمئن‌ترین راه محسوب می‌شود. درمان این مشکل معمولاً با کمک محلول پرمترین ۱% ، پرمترین ۵% قابل انجام است. شامپو لیندان نیز یکی از روش‌های درمانی است که باید به مدت ۵ دقیقه روی سر باقی بماند و سپس شسته شود. در اینجا به این نکته باید توجه کنید که زمانی که فردی مبتلا به این انگل می‌شود باقی افراد خانواده نیز باید از محصولات بهداشتی و لوسیون‌ها استفاده کنند و البته انگل زدایی ضد عفونی کردن وسایل شخصی فرد نیز امری بدیهی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

سخن پایانی

در حل مسائلی که مربوط به بیماری‌های همه‌گیر و مسری ست، فرهنگ‌سازی بهترین راه محسوب می‌شود. در مسئله شپش سر امروزه گاهی شاهد این موضوع هستیم که خانواده‌ها سعی در انکار قضیه دارند و با این کار و با تماس با افراد دیگر این انگل را به دیگری انتقال می‌دهند. دانستیم که رفع این مشکل کمی زمان‌بر است و نیاز به صبوری و حوصله دارد. نابودی شپش‌ها از سر تنها راه درمان نیست و وسایل شخصی باید با روش‌های مخصوص خود انگل زدایی شوند. لازم به ذکر است که استفاده از حشره‌کش‌ها، نفت یا بنزین باورهای غلط و خطرناکی هستند که جان فرد را به خطر می‌اندازند. در استفاده از لوسیون‌ها برای کودکان نیز بهتر است با پزشک و مراکز بهداشتی مشورت کنید.