قرص گلی بن کلامید برای افراد دیابتی کاربرد دارد. این دارو، به عنوان یک ابتکار جدید در مبارزه با برخی بیماری‌ها و عوارض دیابت نوع 2 استفاده می‌شود. مکانیسم عمل قرص Glibenclamide سبب تحریک و آزاد شدن مقادیر بیشتر انسولین از لوزالمعده (پانکراس) می‌شود. انسولین هورمونی است که از پانکراس ترشح شده و میزان قند خون بیمار را کنترل می‌کند. در ادامه به بررسی اشکال دارویی، موارد مصرف، موارد احتیاط و منع مصرف این دارو خواهیم پرداخت.
اشکال دارویی گلی بن کلامید
گلی بن کلامید در اشکال دارویی قرص تولید شده و در بازار موجود است. این دارو از گروه سولفونیل اوره است که در سال ۱۹۶۶ برای اولین بار تولید شد که با نام گلی بوراید نیز شناخته می‌شود.
موارد مصرف داروی گلی بن کلامید
گلی بن کلامید همراه با رژیم غذایی و ورزش و گاهی اوقات با سایر داروها برای درمان دیابت نوع 2 (شرایطی که در آن بدن به طور معمول از انسولین استفاده نمی کند و بنابراین نمی تواند میزان قند خون را کنترل کند) استفاده می شود. این دارو در دسته ای از داروها به نام سولفونیل اوره است. ترکیبات این دارو با وادار کردن لوزالمعده به تولید انسولین (ماده طبیعی که برای تجزیه قند در بدن لازم است) قند خون را کاهش می‌دهد و به بدن کمک می‌کند از انسولین به طور موثر استفاده کند. این دارو فقط در افرادی که بدنشان به طور طبیعی انسولین تولید می کند به کاهش قند خون کمک می کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی glibenclamide
گلی‌بنکلامید (glibenclamide) در ديابت مليتوس غير وابسته به انسولين با تحريك مستقيم ترشح انسولين از سلول هاي بتاي پانكراس، گلوكز خون را كاهش مي دهد. همچنین مصرف طولانی مدت داروهای سولفونیل اوره سبب ایجاد حساسیت به انسولین در برخی بافت ها مانند کبد، عضله و… را افزایش می‌دهد كه نتيجه آن كاهش گليكوژنوليز و گلوكونئوژنز در كبد است.
مقدار مصرف داروی glibenclamide
با گذشت زمان، افرادی که دیابت و قند خون بالا دارند می توانند عوارض جدی یا تهدید کننده زندگی از جمله بیماری قلبی، سکته مغزی، مشکلات کلیوی، آسیب عصبی و مشکلات چشمی را تجربه کنند. مصرف دارو(ها)، ایجاد تغییرات در شیوه زندگی (مانند رژیم غذایی، ورزش، ترک سیگار) و بررسی منظم قند خون ممکن است به مدیریت دیابت و بهبود سلامت شما کمک کند. این درمان همچنین ممکن است شانس ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر عوارض مرتبط با دیابت مانند نارسایی کلیه، آسیب عصبی (بی حسی، سردی پاها یا پاها، کاهش توانایی جنسی در مردان و زنان)، مشکلات چشمی، از جمله تغییرات را کاهش دهد.
نحوه مصرف گلی بن کلامید
- گلی بن کلامید را دقیقاً همانطور که پزشک به شما گفته است مصرف کنید. دوز شروع معمول برای بزرگسالان 5 میلی گرم در روز است. این دارو به صورت تک دوز برای مصرف با صبحانه یا بلافاصله بعد از آن تجویز می شود.
- دوز برای یک کودک بسته به وزن بدن آنها متفاوت است و ممکن است بیش از یک بار در روز مورد نیاز باشد. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.
- اگر به شما (یا فرزندتان) داروی مایع خوراکی داده شده است، مراقب باشید مقدار صحیح آن را با استفاده از سرنگ خوراکی و آداپتور ارائه شده اندازه گیری کنید. دستورالعمل های چاپ شده در بروشور سازنده را دنبال کنید.
- اگر داروی مایع خوراکی را به نوزاد می‌دهید، باید حدود 15 دقیقه قبل از شیر خوردن داده شود.
- اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تا روز بعد به یاد نیاوردید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. برای جبران دوز فراموش شده، دو نوبت را در یک روز مصرف نکنید.
زمان مصرف قرص گلی بن کلامید
قبل از مصرف هر دارویی، ابتدا اطلاعات دارویی بر روی بستهمحصول را مطالعه کنید. سازنده نحوه و زمان مصرف داروی گلی بن کلامید برای مصارف عمومی را برای شما بیان کرده است. این دارو به عنوان یک قرص برای مصرف خوراکی عرضه می شود و معمولاً یکبار در روز همراه با صبحانه یا اولین وعده غذایی اصلی در روز مصرف می شود. با این حال، پزشک ممکن است مصرف روزانه 2 عدد این قرص را برای شما تجویز کند. این دارو به کنترل قند خون کمک می کند اما دیابت را درمان نمی کند. اگر بعد از مصرف آن احساس درمان دارید، بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف گلی بن کلامید، اگر به این دارو یا سایر ترکیبات آن حساسیت دارید، از مصرف پرهیز کنید. این دارو ممکن است دارای مواد غیرفعالی باشد که بعد از استفاده سبب عوارض و حساسیت در شما شود. افرادی با سوابق پزشکی مانند سابقه حساسیت به سولفونامید‌ها، نارسایی کبدی و کلیوی، بیماران ضعیف و سالمندان، سوتغذیه، نقص آدرنال، نوروپاتی اتونوم(به علت اینکه دیرتر متوجه علائم افت‌قند می‌شوند)، نقص G6PD(فاویسم)، بیماری قلبی و مصرف‌کنندگان داروهای قلبی و… با احتیاط مصرف کنند.
- اگر کمبود G6PD (یک بیماری ارثی که باعث تخریب زودرس گلبول های قرمز خون یا کم خونی همولیتیک می شود) دارید یا قبلاً داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید.
- افراد دارای اختلالات هورمونی مربوط به غده فوق کلیوی، هیپوفیز یا تیروئید، بیماری قلبی، کلیوی یا کبدی، زنان باردار و مادران شیرده با مشورت و دستور پزشک این دارو را مصرف کنند.
- افراد با سن 65 سال یا بیشتر، در مورد خطرات و مزایای مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید. افراد مسن معمولا نباید گلی بن کلامید مصرف کنند زیرا به اندازه سایر داروهایی که می توان برای درمان همان بیماری استفاده کرد، ایمن یا مؤثر نیست.
- از پزشک خود در مورد استفاده ایمن از نوشیدنی های الکلی در حین مصرف گلی بن کلامید سوال کنید. الکل می تواند عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد. همچنین در برخی موارد محدود مصرف الکل سبب علائمی مانند برافروختگی (قرمزی صورت)، سردرد، حالت تهوع، استفراغ، درد قفسه سینه، ضعف، تاری دید، آشفتگی ذهنی، تعریق، خفگی، مشکل تنفسی و اضطراب شده است.
- برنامه ریزی کنید که از قرار گرفتن غیرضروری یا طولانی مدت در معرض نور خورشید اجتناب کنید. زیرا در برخی بیماران حساسیت به نور گزارش شده است.
توصیه‌های مصرف قرص گلی بن کلامید
- بعد از تجویز نسخه و مصرف آن، حتما حداقل یک نوبت دیگر به پزشک مراجعه کنید تا بیماری شما را ارزیابی کند.
- اگر پزشک در مورد تغییرات در رژیم غذایی، ترک سیگار یا ورزش منظم به شما توصیه کرده است، برای شما مهم است که از توصیه هایی که به شما داده شده است پیروی کنید.
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی) در صورت فراموش کردن یک وعده غذایی، ورزش بیش از حد معمول، بیماری یا مصرف الکل ممکن است رخ دهد.
- الکل مصرف نکنید، زیرا می تواند بر کنترل قند خون شما تأثیر بگذارد. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر در این مورد از پزشک خود سوال کنید.
- اگر بعد از مصرف این دارو قصد رانندگی دارید باید احتیاط کنید. زیرا اگر دیابت شما به خوبی کنترل نشود، ممکن است توانایی شما برای تمرکز کردن تحت تاثیر قرار گیرد.
موارد منع مصرف گلی بن کلامید
- سابقه‌ی حساسیت به این دارو (glibenclamide) یا سایر داروهای سولفونیل اوره
- دیابت نوع 1
- در برخی موارد مانند اسيدوز، سوختگي شديد، اغماي ديابتيك، اغماي غير كتونيك هيپراسمولار، استرس شدید، تروما، جراحی، بيماري هاي كبدي و كليوي شدید و پورفيري
- بارداری و شیردهی
- مصرف‌کنندگان بوسنتان
عوارض جانبی قرص گلی بن کلامید (glibenclamide)
این دارو ممکن است باعث تغییراتی در قند خون شما شود. شما باید علائم قند خون پایین و بالا را بدانید و در صورت داشتن این علائم چه کاری انجام دهید. حالت تهوع، پری بالای شکم، سوزش سردل، کهیر، مدفوع رنگ روشن، ادرار تیره، درد در سمت راست بالای معده، کبودی یا خونریزی غیر معمول، اسهال، تب و گلودرد از مهم ترین عوارض جانبی گلی بن کلامید می باشد. در صورتی که بعد از قطع دارو، این موارد ادامه یافت یا بدتر شد، به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین این دارو در برخی بیماران ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. در صورت بروز هرگونه مشکل غیرعادی در حین مصرف این دارو با پزشک خود تماس بگیرید.
- حالت تهوع
- پری بالای شکم
- سوزش سردل
- کهیر
- مدفوع رنگ روشن
- ادرار تیره
- درد در سمت راست بالای معده
- کبودی یا خونریزی غیر معمول
- اسهال
- تب
- گلو درد
- تورم چشم ها، صورت، لب ها، زبان یا گلو
تداخل دارویی گلی بن کلامید
- منع مصرف همزمان: آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)، بوسنتان، مکامیلامین، میتی‌گلینید
- تداخلات متوسط: کلرتالیدون، سایمتیدین، کلاریترومایسین، کلوفیبرات، کولسولام، سیکلوسپورین، دی‌پتاسیم گلیسیریزات، الترومبوپگ، امپاگلیفلوزین، انالاپریل، انالاپریلات، اسمولول، اوکالیپتول، ایزوکربوکسازید، لابتالول، لووبونولول، لیکوریک، لیناگلیپتین، لینزولید، لیزینوپریل، متیلن‌بلو، متی‌پرانولول، متولازون، متوپرولول، میفپریستون، موکلوبماید، موئگزیپریل، نادولول، نبیوولول، نیالامید، اکس‌پرنولول، پن‌بوتولول، پریندوپریل، فنلزین، پیندولول، پلی‌تیازید، پراکتولول، پراملینتاید، پروبنسید، پروکاربازین، پروپرانولول
- افزایش اثرداروها توسط گلی‌بنکلامید: آجمالین، الکل (اتیل)، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک، موضعی)، بوسنتان، کاربوسیستئین، سیکلوسپورین (سیستمیک)، داروهای کاهنده قند خون، مکامیلامین، پورفیمر، ورتپورفین، آنتاگونیست های ویتامین K
- تداخلات ماژور: آسپرین، فلورکینولون‌ها، کلروکین، دارولوتامید، دزموپرسین، دیزوپیرامید، دولاگلوتاید، اناسیدنیب، انکورافنیب، انوکسان، انتاکاپون، فلومکوئین، هیدروکسی‌کلروکین، لانرئوتاید، لیگزیسناتاید، مترلپتین، میدوستارین، اوکترئوتاید، پازیرئوتاید، پیوگلیتازون، پورفیمر، سیمپرویر، سیتاگلیپتین، سدیم تیوکتات، تری‌فلونوماید
شرایط نگهداری داروی glibenclamide
داروی گلی بن کلامید (glibenclamide) باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. همچنین داروهای مختلف را به دور از کودکان و حیوانات نگهداری کنید.
کلام آخر داروی گلی بن کلامید
در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز در مورد داروی گلی بن کلامید برای شما شرح دادیم. در آخر باید گفت، مصرف بی رویه و طولانی مدت قرص گلی بن کلامید مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهد. در این راستا، پزشکان این دارو را گاهی با قرص متفورمین تجویز می کنند، زیرا ترکیب این 2 دارو سبب تحریک هم زمان لوزالمعده برای تولید انسولین بیشتر و کاهش حساسیت سلول های بدن نسبت به انسولین است. پزشکان در برخی بیماران دارای اضافه وزن و چاقی کمتر از glibenclamide استفاده می‌کنند، زیرا این دارو سبب افزایش وزن خواهد شد.
منبع سایت: Pubmed
