روغن ماهی از ماهیهای چرب بدست میآید و این روغن حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است. اسیدهای چرب امگا ۳ برای قلب، مغز و سایر ارگانهای بدن فواید بسیاری دارند و کمبود آنها در بدن اثراتی نامطلوب بر جای خواهد گذاشت. کمبود امگا ۳ در بدن را از طریق مصرف انواع ماهیهای چرب و همچنین قرص امگا ۳ به راحتی میتوان برطرف کرد. در این مقاله ابتدا شما را با مفهوم امگا ۳ بیشتر آشنا میکنیم و بعد مهم ترین فواید امگا ۳ را برای شما شرح خواهیم داد.
امگا ۳ چیست ؟
امگا ۳ از خانواده اسیدهای چرب ضروری است که بدن به تنهایی قادر به ساخت آن نبوده و بنابراین از طریق رژیم غذایی باید آن را برای بدن خود تامین نماییم. امگا ۳ سه نوع مختلف دارد که به شرح زیر است:
- اسید آلفا-لینولنیک (ALA)
- اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA)
- اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA)
ALA عمدتا در گیاهان یافت میشود در حالیکه DHA و EPA بیشتر در غذاهای حیوانی وجود دارند. ماهیهای چرب، روغن ماهی، دانه کتان، دانه چیا، روغن بذر کتان و گردو منابعی غنی از امگا ۳ به شمار میآیند. افرادی که به حد کافی از خوارکیهای نامبرده شده در رژیم غذایی خود استفاده نمیکنند، لازم است تا از مکمل امگا ۳ یا روغن ماهی به منظور تامین امگا ۳ مورد نیاز بدن خود کمک بگیرند. مزایای این محصول آنقدر زیاد است که مصرف قرص امگا ۳ در بارداری گاهی توسط پزشکان نیز پیشنهاد میشود.
مهم ترین فواید امگا ۳
اساسیترین و کلیدیترین فواید امگا ۳ به تفکیک در این بخش برای شما شرح داده میشود تا با آگاهی از آنها این ماده باارزش را بیش از پیش در رژیم غذایی خود بگنجانید:
امگا ۳ برای کرونا
یکی از آخرین اخباری که در مورد مزایای امگا ۳ منتشر شد، تاثیر شگفت انگیز آن در بیماری کرونا بود. در سال ۲۰۲۰ در یک مطالعه مشخص شد که زنانی که از پروبیوتیک، ویتامین D و مکملهای روغن ماهی و امگا ۳ در رژیم غذایی خود بیشتر استفاده کردهاند، ممکن است کمتر از سایرین در معرض ابتلا به COVID-19 قرار بگیرند. با این حال تحقیقات هنوز کامل نیست و در این زمینه مطالعات بیشتری باید صورت پذیرد.
پیشگیری از سرطان
یکی دیگر از مهمترین مزایای امگا ۳ پیشگیری از بروز برخی از سرطانها است. افرادی که از امگا ۳ به وفور استفاده میکنند، ۵۵% کمتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند. عنوان کردن این مسئله نیازمند مطالعات بیشتری است اما بر اساس پارهای از تحقیقات میتوان گفت که مصرف امگا ۳ خطر ابتلا به سرطان پروستات و سینه را نیز کاهش میدهد.
موثر در بهبود علائم ام اس
پزشکان برای بسیاری از افراد مبتلا به بیماری ام اس، قرص امگا ۳ را تجویز میکنند و علت این مسئله در آن است که احتمالا امگا ۳ اثرات محافظتی روی مغز و سیستم عصبی این افراد خواهد داشت. در مورد بررسی فواید امگا ۳ در بیماری ام اس نیز همچنان به مطالعات بیشتری نیاز است تا بتوان به قطعیت سخن گفت.
مبارزه با افسردگی و اضطراب
افسردگی و اضطراب دو مورد از شایعترین اختلالات روانی در جهان به شمار میآیند و آمار ابتلا به آنها روز به روز افزایش مییابد. افسردگی با علائمی همچون احساس اندوه و بیهودگی همراه است و اضطراب نیز با نگرانی مداوم خود را بروز میدهد. نکته قابل توجه و جالب در اینجاست که مطالعات نشان میدهند افرادی که به طور منظم امگا ۳ استفاده میکنند، کمتر دچار افسردگی خواهند شد. همچنین افرادی که همواره استرس زیادی دارند، با مصرف مکمل امگا ۳ علائم کمتری از این بیماری را نشان خواهند داد.
کاهش علائم افسردگی پس از زایمان
پژوهشها نشان میدهند که بانوانی که در دوران بارداری و شیردهی سطح پایینی از امگا ۳ در بدن خود دارند، بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی پس از زایمان هستند. با این حال خانمها باید از خوردن ماهیهایی که ممکن است جیوه زیادی داشته باشند، در دوران بارداری خودداری کنند. برای اینکه بدانید امگا ۳ و روغن ماهی چه فرقی با هم دارند، مقاله: آیا امگا ۳ همان روغن ماهی است ؟ را حتما بخوانید.
کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی
حملات قلبی و سکتههای مغزی از مهمترین علل مرگ و میر در جهان هستند. پژوهشها حاکی از آن هستند که افرادی که به وفور از ماهی استفاده میکنند و در نتیجه مقدار امگا ۳ در بدن آنها به حد کافی وجود دارد، کمتر از سایرین به مشکلات قلبی دچار خواهند شد. مصرف امگا ۳ سبب کاهش تری گلیسیرید، کلسترول، فشار خون و التهاب شده و به این طریق از بروز مشکلات قلبی ممانعت میکند. البته در این زمینه تحقیقات همچنان ادامه دارد.
بهبود سلامت چشم از فواید امگا ۳
DHA نوعی امگا ۳ است که در ساختار شبکیه چشم نیز وجود دارد. هنگامی که DHA به حد کافی در بدن دریافت نشود، ممکن است مشکلات بینایی به وجود آید. دژنراسیون ماکولا یکی از شایعترین دلایل نابینایی در افراد مسن به شمار میآید. دریافت امگا ۳ به مقدار کافی میتواند خطر بروز این بیماری را کاهش دهد.
کاهش دفعات تشنج در افراد مبتلا به صرع
صرع بیماری است که دستگاه عصبی را تحت تاثیر قرار میدهد. برخی از مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکملهای امگا ۳ ممکن است به کاهش تعداد تشنجهایی که فرد مبتلا به صرع تجربه میکند، کمک کند. با این حال این نیز فقط یک احتمال است و نیاز به بررسیهای بیشتری جهت تائید دارد. خودسرانه مقدار مصرف امگا ۳ را با هدف برخورداری از مزایای آن افزایش ندهید تا با عوارض قرص روغن ماهی امگا ۳ مواجه نشوید.
فواید امگا ۳ برای کودکان و نوزادان
دریافت مقدار کافی امگا ۳ در دوران بارداری برای جنین مزایای فوقالعادهای دارد. همچنین نوزادانی که مقدار امگا ۳ در بدن آنها در حد مناسبی است، بینایی بهتری نسبت به نوزادانی که امگا ۳ در غذای آنها کمتر وجود داشته است، دارند. فواید امگا ۳ در نوزادان و کودکان موجب داشتن هوش بالاتر، مشکلات رفتاری کمتر، مهارتهای ارتباطی بهتر، بهبود رشد و کاهش خطر ابتلا به بیش فعالی، اوتیسم و فلج مغزی میشود. در مورد رابطه میان امگا ۳ و افزایش قد تاکنون چیزی شنیدهاید؟
کاهش علائم بیش فعالی در کودکان
نتایج چندین مطالعه نشان داده است که کودکان مبتلا به بیش فعالی مقدار امگا ۳ کمتری در بدن خود دارند. برخی دیگر از مطالعات نیز نشانگر آن هستند که با مصرف مکمل امگا ۳ علائم بیش فعالی در کودکان کاهش مییابد.
کاهش علائم سندرم متابولیک
یکی دیگر از فواید امگا ۳ کاهش علائم سندرم متابولیک است. سندرم متابولیک مجموعهای از عوامل خطرزای متابولیک بوده که در یک فرد وجود دارند. این عوامل شامل چاقی، مقاومت به انسولین، فشار خون بالا و … است. سندرم متابولیک خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت را در افراد افزایش میدهد اما به کمک اسیدهای چرب امگا ۳ این مشکل را میتوان تا حدودی بهبود بخشید. بنابراین امگا ۳ نه تنها چاق نمیکند بلکه حتی در لاغری نیز میتواند تاثیرگذار باشد.
مقابله با التهاب
التهاب یک واکنش طبیعی بدن به عفونت و آسیب است و برای سلامتی اهمیت دارد. اگر بدون ایجاد عفونت و آسیب، التهاب به صورت طولانی مدت ادامه یابد، به آن التهاب مزمن میگویند. التهاب مزمن میتواند در بیماریهای قلبی و سرطان نقش داشته باشد. یکی از مزایای امگا ۳ در بدن کاهش التهاب است.
مبارزه با بیماری های خود ایمن از فواید امگا ۳
در بیماریهای خود ایمن سیستم ایمنی بدن سلولهای سالم را با عوامل خارجی اشتباه گرفته و به آنها حمله میکند. دیابت نوع ۱ یکی از انواع بیماریهای خود ایمن است. امگا ۳ خطر ابتلا به بیماریهای خود ایمن را کاهش میدهد. امگا ۳ همچنین به درمان لوپوس، آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و پسوریازیس کمک میکند.
بهبود اختلالات روانی با مصرف امگا ۳
طبق گزارشات، افراد مبتلا به اختلالات روانی مقدار امگا ۳ کمتری نسبت به سایرین در بدن خود دارند. مکملهای امگا ۳ میتوانند دفعات تغییرات خلق و خو را در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی کاهش داده و بروز رفتار خشونتآمیز را نیز کم کند.
مبارزه با آلزایمر
یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر پیری کاهش عملکرد مغز است. اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه باید صورت گیرد اما نتایج بسیاری از مطالعات نشان میدهد که خطر ابتلا به آلزایمر در افراد مسن با مصرف امگا ۳ کاهش مییابد.
کاهش آسم در کودکان
آسم یک بیماری مزمن ریوی بوده که با علائمی همچون تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه همراه است. حملات شدید آسم گاه میتواند بسیار خطرناک باشد. نتایج چندین مطالعه مصرف مقادیر مناسب امگا ۳ را با کاهش خطر ابتلا به آسم در کودکان مرتبط دانسته است.
بهبود کبد چرب
بیماری کبد چرب غیر الکلی بیماری بسیار شایعی در سراسر جهان است که با چاقی رابطه تنگاتنگی دارد. مکملهای امگا ۳ چربی و التهاب کبد را تا حد موثری در افراد مبتلا به کبد چرب کاهش میدهند.
فواید امگا ۳ برای استخوان
پوکی استخوان و آرتوروز از جمله اختلالات موثر در سیستم اسکلت بدن هستند. مطالعات نشان میدهد که امگا ۳ با افزایش مقدار کلسیم در استخوانها قدرت آنها را بهبود بخشیده و ریسک ابتلا به پوکی استخوان را کم میکند. امگا ۳ ممکن است در درمان آرتوروز نیز موثر واقع شود.
کاهش درد قاعدگی
دردهای دوران قاعدگی در ناحیه زیر شکم و لگن بروز یافته و به قسمت تحتانی کمر و ران نیز فشار وارد میکنند. بانوانی که امگا ۳ را به حد کافی استفاده میکنند، کمتر دچار دردهای قاعدگی خواهند شد. حتی در برخی مطالعات مشخص شده که فواید امگا ۳ در کاهش درد قاعدگی میتواند موثرتر از مصرف ایبوپروفن باشد.
بهبود خواب
وجود امگا ۳ در مقادیر اندک در بدن مشکلات خواب را در کودکان و بزرگسالان تشدید میکند. سطح پایین DHA در بدن با سطح پایین هورمون ملاتونین (که مسئول به خواب رفتن است) ارتباط دارد. مصرف مکمل امگا ۳ مدت زمان خواب و کیفیت آن را بهبود میبخشد.
حفظ سلامت پوست با مصرف امگا ۳
DHA جزئی از ساختار پوست و مسئول سلامت غشای سلولی بوده که قسمت اعظمی از پوست را تشکیل میدهد. پوست برای نرم و مرطوب ماندن و همچنین کاهش چین و چروک به امگا ۳ نیاز دارد. مصرف امگا ۳ با پیری زودرس مبارزه کرده و باعث کاهش آکنه نیز میشود. شما میتوانید کپسول امگا ۳ را با استفاده از یک سوزن سوراخ کرده و محتویات آن را به صورت خود بمالید تا به طور موضعی نیز از مزایای این ماده مغذی برخوردار شوید. تاثیر امگا ۳ در درمان پسوریازیس نیز در بسیاری از مطالعات بررسی شده و به تائید رسیده است.
فواید قرص امگا ۳ برای مردان
استفاده از قرص روغن ماهی یا امگا ۳ ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را هم در زنان و هم در مردان کاهش میدهد. تحقیقات نشان میدهد که امگا ۳ آمار مرگ ناشی از سکته قلبی را نیز کمتر میکند. استفاده از قرص امگا ۳ میتواند در جلوگیری از بروز سرطان پروستات در مردان نقش داشته باشد. همچنین برخی از تحقیقات نشان داده است که استفاده از مکملهای امگا ۳ میتواند سطح تستوسترون را در مردان چاق و دارای اضافه وزن افزایش دهد. با این حال در مورد هر یک از این ادعاها به مطالعات بیشتری نیاز است.
گفتار پایانی
حداقل باید ۲ بار در هفته از ماهیهای چرب مثل سالمون و ساردین استفاده کنید تا بدن شما با کمبود امگا ۳ مواجه نشود. فواید امگا ۳ برای سلامتی بدن بسیار زیاد است و در این مقاله به عمدهترین آنها اشاره شد. اگر از منابع امگا ۳ به مقدار کافی در رژیم غذایی خود استفاده نمیکنید، مصرف قرص امگا ۳ را فراموش نکنید.
من امگا ۳ هلث اید را از مثبت سبز خریدم و خیلی خوب بود. ممنونم
از کجا بفهمم کمبود امگا ۳ دارم یا خیر
کاربر عزیز
علائم کمبود امگا ۳ عمومی بوده و بهتر است فرد با انجام ازمایش براورد حدودی از میزان آن داشته باشد.
امگا ۳ برای ریزش مو خوبه؟
سلام دوست عزیز
امگا ۳ به روان سازی فولیکول های مو کمک می کند. بنابراین خاصیت ارتجاعی و درخشندگی به موهای شما می دهد. از این رو جلوگیری از ریزش مو با مصرف امگا ۳ روشی نوین جهت مقابله با این عارضه به شمار می آید.