کمبود ویتامین B12 به دو علت میتواند باشد: یا فرد به اندازه کافی در رژیم غذایی خود از منابع حاوی ویتامین ب12 استفاده نمیکند یا اینکه جذب این ویتامین در بدن با اختلال مواجه است. کمبود ویتامین B12 نه تنها با علائم جسمی همراه است بلکه روی اعصاب و روان نیز تاثیر منفی بر جای میگذارد. در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد: چه عواملی باعث کمبود ویتامین b12 می شود؟ چگونه کمبود ویتامین b12 را جبران کنیم؟ و کمبود ویتامین ب ۱۲ باعث چه می شود؟ در پایان این مطلب ممکن است به این نتیجه برسید که لازم است برای خرید قرص ویتامین B12 اقدام کنید.
ویتامین B12 چیست؟
ویتامین ب12 یکی از ویتامینهای گروه B و از جمله مواد مغذی بوده و به بدن انسان کمک میکند تا گلبولهای قرمز خون و DNA را بسازد. اگر کمبود ویتامین B12 درمان نشود، تاثیر نامطلوبی در جسم و ذهن بر جای خواهد گذاشت. ویتامین B12 به بدن کمک میکند تا سلولهای عصبی و سلولهای خونی سالم بمانند. همچنین این ویتامین به بدن انسان کمک میکند تا DNA در سلولها ساخته شود.
بدن انسان قابلیت ساخت ویتامین ب 12 را ندارد. بنابراین به منظور تامین این ویتامین باید از منابع ویتامین B12 استفاده نمود. این ویتامین در بسیاری از مواد غذایی مثل گوشت، تخم مرغ و لبنیات یافت میشود.
ویتامین B12 چگونه در بدن جذب میشود؟
برای جلوگیری از کمبود ویتامین B12 باید این ویتامین را به اندازه کافی از مواد غذایی دریافت نمایید. به منظور جذب ویتامین ب12 در بدن دو اتفاق باید بیفتد: ابتدا اسید کلریدریک موجود در معده، ویتامین B12 را از غذایی که در آن وجود دارد برمیدارد. سپس ویتامین B12 باید با پروتئینی که توسط معده ساخته میشود(فاکتور داخلی)، ترکیب شود. در این حالت این ویتامین میتواند در دستگاه گوارش جذب شود.
برخی از افراد دارای یک بیماری نادر به نام کم خونی پرنیشیوز هستند؛ به این که معده این افراد فاکتور داخلی را ایجاد نمیکند. در این حالت ویتامین B12 به درستی جذب نشده و کمبود ویتامین B12 بروز مییابد.
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 چیست؟
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 زمانی اتفاق میافتد که بدن شما به اندازه کافی گلبولهای قرمز سالم نداشته باشد. برای ساخت گلبولهای قرمز، بدن انسان به ویتامین ب12 نیاز دارد. به همین دلیل است که کمبود ویتامین ب12 به کم خونی منجر خواهد شد. البته حتی اگر کم خونی هم نداشته باشید، احتمال کمبود ویتامین ب 12 وجود دارد.
کمبود ویتامین B12 چقدر رایج است؟
به طور تقریبی میتوان گفت که 1.5 تا 15 درصد افراد دچار کمبود ویتامین B12 هستند. درصد افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند بر اساس محدوده سنی به شرح زیر است:
- حداقل 3 درصد از افراد 20 تا 39 ساله
- حداقل 4 درصد از افراد 40 تا 59 ساله
- حداقل 6 درصد از افراد 60 سال به بالا
چه عواملی باعث کمبود ویتامین b12 می شود؟
کمبود ویتامین ب 12 زمانی اتفاق میافتد که این ویتامین به اندازه کافی به بدن نمیرسد یا در جذب این ویتامین اختلالی وجود دارد. شرایطی که باعث کمبود ویتامین B12 میشوند عبارتند از:
- کمبود ویتامین ب12 در رژیم غذایی
- گاستریت یا ورم معده: یکی از دلایل شایع کمبود ویتامین ب 12 گاستریت است. علت بروز این مشکل کمبود اسید هیدروکلریک در معده میتواند باشد که جذب ویتامین ب 12 را دچار اختلال میکند.
- کم خونی پرنیشیوز: بدن افراد مبتلا به این بیماری قادر به تولید فاکتور داخلی نیست؛ بنابراین جذب ویتامین B 12 دچار مشکل میشود.
- بیماریهای گوارشی: بیماریهایی همچون کرون و سلیاک میتوانند جذب ویتامین ب12 را دچار اختلال کنند.
- جراحی: افرادی که جراحی دستگاه گوارش مانند بای پس معده انجام دادهاند ممکن است دچار کمبود ویتامین B12 شوند.
- مصرف الکل: نوشیدن زیاد الکل میتواند روی سیستم گوارش تاثیر گذاشته و باعث کمبود ویتامین ب12 شود.
- کمبود Transcobalamin II: این بیماری یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن انتقال ویتامین B12 (کوبالامین) در بدن مختل میشود.
علائم کمبود ویتامین B12 چیست؟
کمبود ویتامین B12 روی جسم، اعصاب و روان تاثیر میگذارد. نشانههای کمبود این ویتامین ممکن است به کندی خود را نشان دهد و با گذشت زمان پیشرفت کند. برخی از افراد با وجود مبتلا بودن به کمبود ویتامین ب 12 ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. به طور کلی علائم کمبود ویتامین B12 را در 3 گروه میتوان قرار داد:
علائم کمبود ویتامین B12 در جسم | علائم کمبود ویتامین B12 در اعصاب | علائم کمبود ویتامین B12 در روان |
---|---|---|
خستگی و ضعف
حالت تهوع و استفراغ اسهال عدم احساس گرسنگی کاهش وزن درد در زبان و دهان زرد شدن رنگ پوست |
بیحسی یا گزگز در دست و پا
مشکلات بینایی احساس گیجی کم شدن حافظه اختلال در تکلم و راه رفتن |
احساس افسردگی
افزایش تحریک پذیری عصبی تغییر در احساس و رفتار |
اگر بر اثر کمبود ویتامین B12 مشکلات عصبی ایجاد شود، ممکن است برگشتپذیر نباشد.
کمبود ویتامین B12 و ریزش مو
کمبود ویتامین ب12 میتواند منجر به بروز علائم کم خونی در بدن شود و کم خونی با سطح پایین آهن در بدن همراه است. کم خونی، نازک شدن مو و ریزش مو را به دنبال دارد. کلیه ویتامینهای خانواده ب در ریزش مو نقش دارند و ویتامین ب12 هم مستثنی نیست. اگر کمبود ویتامین ب12 در ریزش مو نقش داشته باشد، با مصرف این ویتامین در قالب مکمل میتوان مانع از ریزش مو شده، فولیکولهای مو را تقویت کرد و موهایی پرپشتتر داشت.
علائم کمبود ویتامین B12 در زنان
نشانههای کمبود این ویتامین در زنان و مردان تقریبا یکسان است:
- خستگی
- صورت رنگ پریده یا زرد
- سردرد
- احساس افسردگی
- مشکلات گوارشی
- اختلال در توجه و تمرکز
- درد یا تورم زبان و دهان
- خواب رفتن دست و پا
چگونه کمبود ویتامین b12 را جبران کنیم؟
اگر میپرسید “برای کمبود ویتامین B12 چی بخوریم؟” باید بگوییم که مواد غذایی زیر سرشار از ویتامین ب12 هستند:
- دل و قلوه گوسفند یا گاو
- صدف
- ماهی ساردین
- گوشت گاو
- غلات غنی شده
- ماهی تن
- ماهی سالمون
- شیر غیر لبنی غنی شده
- محصولات لبنی
- تخم مرغ
جدول مقدار توصیه شده روزانه ویتامین B12
مقدار توصیه شده مصرف روزانه این ویتامین در سنین مختلف برای آقایان و خانمها به شرح زیر است:
سن
|
مقدار توصیه شده روزانه در مردان و زنان (میکروگرم)
|
از بدو تولد تا 6 ماهگی | 0.4 |
7 تا 12 ماهگی | 0.5 |
1 تا 3 سالگی | 0.9 |
4 تا 8 سالگی | 1.2 |
9 تا 13 سالگی | 1.8 |
14 تا 18 سالگی | 2.4 |
19 سالگی به بعد | 2.4 |
بانوان در دوران بارداری روزانه 2.6 میکروگرم و در دوران شیردهی روزانه 2.8 گرم ویتامین ب 12 را باید به بدن خود برسانند تا با کمبود مواجه نشوند.
کمبود ویتامین B12 باعث چه می شود؟
عوارض کمبود ویتامین B12 به شرح زیر است:
- تاثیر نامطلوب در عملکرد مغز شامل: کاهش عملکرد کودکان در مدرسه، از دست دادن حافظه، زوال عقل و افسردگی
- آسیب عصبی شامل آسیب به نخاع
- کاهش سطح انرژی در بدن
درمان کمبود ویتامین B12
به منظور درمان کمبود ویتامین ب12 باید این ویتامین در قالب مکمل مورد استفاده قرار گیرد؛ به خصوص اگر کمبود این ویتامین شدید و چشمگیر باشد. در کنار مصرف قرص ویتامین B12 مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین نیز پیشنهاد میشود. گزینههای درمان کمبود ویتامین B12 عبارتند از:
- قرص ویتامین B12
- ویال خوراکی ویتامین B12
- تزریق عضلانی ویتامین B12
- اسپری بینی ویتامین B12
اگر به دنبال بهترین قرص ویتامین B12 هستید، به سایت داروخانه آنلاین مثبت سبز سری بزنید تا مکملهای اصل را با تخفیفهای ویژه ببینید و در صورت دلخواه خرید خود را انجام دهید.
۲ پاسخ
سلام مدتی هست فقط موقع خواب تپش قلب میگیرم و مغزم ضربه میزنه قشنگ تکون خوردنش حس میکنم و موقع که بیدار میشم و هنوز چشام باز نکردم چشام تون میخورن به چپ و راست تکون میخورن بارها در طول شب با این حالت بیدار میشم علائم یائسگی رو هم دارم و دیر دیر پریود میشم سال گذشته از داخل لرزش داشتم قشنگ رو ویبره بودم دو تا آمپول ب۱۲ زدم خوب شدم تا مدتی الان نمی دونم این علائم مربوط به کم خونیه یا نه چون جواب آزمایش هام خوب بود و البته کمی پرکاری تیروئید داشتم لطفا راهنمایی کنین پیش چه متخصصی برم و چه آزمایش و …انجام بدم
با سلام کاربرگرامی،
در این رابطه میتوانید توسط متخصص غدد معاینه شوید.