عوارض قطره آهن لیپوزوفر چیست؟

کودکان از پایان شش ماهگی باید از ماده معدنی آهن در قالب مکمل نیز استفاده کنند تا نیاز بدن آنها به طور کامل تامین شود. قطره آهن لیپوزوفر یکی از بهترین گزینه‌هایی است که جهت تامین آهن می‌توان از آن استفاده کرد. با مصرف این محصول می‌توان از بروز آنمی و فقر آهن پیشگیری کرده و همچنین به درمان کمبود آهن کمک کرد. اما چرا لیپوزوفر را از جمله بهترین قطره‌های آهن می‌دانیم؟ از عوارض قطره آهن لیپوزوفر چه می‌دانید؟ آیا این مکمل اصلا عوارض جانبی دارد؟

قطره آهن لیپوزوفر چیست ؟

قطره آهن لیپوزوفر (لیپوزومال) یک مکمل غذایی حاوی آهن است که نیاز روزانه نوزادان و کودکان را به آهن تامین کرده و از بروز کم‌خونی پیشگیری می‌کند. آهن در این قطره در فرمول لیپوزومال قرار دارد به این معنا که یون آهن در داخل لایه فسفولیپید و استرهای سوکروز اسیدهای چرب قرار گرفته و لیپوزوم‌های حاوی آهن به صورت دست نخورده از روده جذب می‌شوند. آهن در ساختار لیپوزومی جذب بهتری از طریق سلول‌های دیواره روده دارد. در هر 1 میلی‌لیتر از این فرآورده 7 میلی‌گرم آهن موجود است که نگرانی در مورد ابتلای کودک به کم‌خونی را به طور کامل از میان می‌برد.

عوارض قطره آهن لیپوزوفر

گفتیم که یون‌های آهن در قطره لیپوزوفر ساختار لیپوزومی دارند. به همین دلیل هنگامی‌که کودک قطره را می‌خورد، یون‌های آهن در تماس مستقیم با مخاط دستگاه گوارش قرار نمی‌گیرند. از این رو می‌توان گفت که عوارض معمول مکمل‌های آهن در این فرآورده اغلب دیده نمی‌شود. مکمل‌های آهن ممکن است در بسیاری از افراد مشکلات گوارشی نظیر گرفتگی عضلات شکم یا تهوع و استفراغ به وجود آورند اما در لیپوزوفر این قبیل عوارض جانبی دیده نمی‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که عوارض قطره آهن لیپوزوفر تنها در صورتی مشاهده می‌شود که این محصول بیش از دوز تعیین شده به کودک خورانده شود و در نتیجه مسمومیت به وجود آید.

علائم مسمومیت با آهن عموما 6 ساعت پس از مصرف بیش از حد آن پدیدار می‌شوند. از جمله این علائم به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• استفراغ شدید
• اسهال
• درد شکم
• کمبود آب در بدن و بی‌حالی
• استفراغ خونی
• مدفوع خونی

دقت کنید که موارد بالا جزء عوارض قطره آهن لیپوزوفر نیستند و تنها در صورت مصرف بیش از حد کلیه مکمل‌های حاوی آهن ممکن است ایجاد شوند.

مقدار نیاز بدن کودکان به آهن

بدیهی است که هرچه سن کودک بیشتر شود، نیاز بدن وی به آهن نیز بیشتر خواهد شد. کودک از بدو تولد تا پایان شش ماهگی روزانه تنها به 0.27 میلی‌گرم آهن نیاز دارد. در حالی‌که با آغاز 7 ماهگی این مقدار افزایش قابل توجهی یافته و به 11 میلی‌گرم در روز می‌رسد. نیاز روزانه بدن کودکان به آهن تا سن 8 سالگی به شرح زیر است:

• 0 تا 6 ماهگی: 0.27 میلی‌گرم
• 7 تا 12 ماهگی: 11 میلی‌گرم
• 1 تا 3 سالگی: 7 میلی‌گرم
• 4 تا 8 سالگی: 10 میلی‌گرم
• مقادیر یاد شده در پسران و دختران یکسان است. همچنین نوجوانان از 9 تا 13 سالگی نیز روزانه به 8 میلی‌گرم آهن نیاز دارند. مقدار مصرف آهن را به صورت خودسرانه نباید افزایش داد.

آیا قطره لیپوزوفر باعث سیاهی دندان می شود ؟

ساختار لیپوزومی یون‌های آهن در قطره آهن خوراکی لیپوزوفر علاوه بر اینکه موجب می‌شوند تا این قطره با مخاط دستگاه گوارش تماس مستقیم نداشته باشد، این امکان را نیز به وجود می‌آورند که یون‌های آهن در برخورد با دندان‌ها نیز قرار نگیرند. در این صورت واضح است که به دلیل عدم برخورد با دندان، سیاه شدن دندان‌ها نیز اتفاق نمی‌افتد. بنابراین سیاه شدن دندان هم از عوارض قطره آهن لیپوزوفر به شمار نمی‌آید.

مقدار مصرف قطره آهن لیپوزوفر

بهتر است مقدار دقیق مصرف توسط پزشک متخصص اطفال تعیین شود اما به طور معمول روزانه 1 میلی‌لیتر از این فرآورده باید به کودک داده شود که 7 میلی‌گرم آهن را در خود جای داده است. دقت کنید که قبل از مصرف شیشه را خوب تکان دهید و قطره را نیز گوشه لپ کودک یا در انتهای زبان او بریزید.

بهترین زمان مصرف قطره آهن لیپوزوفر

به طور کلی بهترین زمان برای استفاده از مکمل‌های آهن صبح و با معده خالی است. در این صورت آهن جذب بهتری در بدن خواهد داشت. البته در موارد نادر اگر کسی با مصرف مکمل آهن با معده خالی دچار عوارض گوارشی می‌شود، می‌تواند آن را پس از صرف غذا نیز میل کند. بهتر است لیپوزوفر را با معده خالی به کودک داده و همراه آن از آب‌میوه‌هایی مثل آب پرتقال نیز استفاده کرد. پرتقال حاوی ویتامین C بوده و این ویتامین جذب آهن در بدن را بهبود می‌بخشد. به ویژه اگر کودک دچار کم‌خونی است حتما لیپوزوفر را همراه با آب‌میوه‌های حاوی ویتامین ث به وی بدهید.

تداخل دارویی قطره لیپووفر

قطره‌ها و شربت‌های حاوی آهن معمولا همزمان با فرآورده‌های لبنی مثل شیر و ماست نباید مصرف شوند اما در مورد قطره آهن لیپوزوفر این مشکل وجود ندارد. ماهیت لیپوزومال و غیر یونی این محصول سبب می‌شود که نه تنها با فرآورده‌های لبنی تداخل نداشته باشد بلکه با داروهایی نظیر آنتی اسیدها، مهار کننده‌های H2 و مهار کننده‌های پمپ پروتون نیز تداخلی پیدا نکند. بنابراین نیازی نیست که بین مصرف لیپوزوفر و دیگر داروها حداقل 2 ساعت فاصله بگذارید. این مورد را نیز می‌توان یکی از بهترین مزایای مصرف لیپوزوفر دانست.

نتیجه گیری

قطره آهن لیپوزوفر با ساختار لیپوزومی فرموله شده است و لیپوزوم‌های حاوی آهن در این محصول به صورت دست نخورده از روده جذب می‌شوند. به همین دلیل عوارض قطره آهن لیپوزوفر بی اس کی شبیه به دیگر مکمل‌های حاوی آهن نیست و معمولا مشکلات گوارشی ایجاد نکرده و موجب سیاه شدن دندان‌ها نیز نمی‌شود. بنابراین والدین می‌توانند لیپوزوفر را به عنوان یک مکمل بی‌عارضه با خیالی آسوده به کودک خود بدهند. فقط دقت داشته باشید که در مورد میزان مصرف حتما مطابق با نظر پزشک یا دستور روی جلد محصول عمل نموده و خودسرانه دوز مصرف را افزایش ندهید زیرا در این صورت ممکن است کودک دچار مسمومیت با آهن شود و مشکلات دیگری پدید آید.