زگیل تناسلی چیست؟ راه‌های تشخیص و درمان زگیل تناسلی

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که بر اندام تناسلی انسان تاثیر می‌گذارد، شامل انواع مختلفی است که اکثر آنها بی‌ضرر هستند. اما HPV انواع پرخطری هم دارد که ممکن است در خانم‌ها به سرطان دهانه رحم منجر شوند. دریافت واکسن گارداسیل و انجام منظم تست پاپ اسمیر در جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم می‌توانند بسیار موثر واقع شوند. زگیل تناسلی بیماری شایعی است که متاسفانه روز به روز در جهان در حال گسترش است و شاید بسیاری از زنان و مردان به آن مبتلا باشند در حالی‌که حتی خودشان نیز مطلع نیستند. زگیل تناسلی چیست؟ چه علائمی دارد؟ درمان زگیل تناسلی چگونه صورت می‌گیرد و اصلا چطور می‌توانیم از بروز زگیل تناسلی پیشگیری کنیم؟

زگیل تناسلی چیست؟

پیش از پاسخ به این پرسش ابتدا بهتر است بدانیم که اصلا زگیل چیست؟ زگیل در واقع یک تومور خوش‌خیم است که در لایه بیرونی پوست ظاهر می‌شود و عامل ایجاد آن نوعی ویروس است که آن را به نام ویروس پاپیلوم انسانی یا HPV می‌شناسند. زگیل تناسلی نوعی بیماری جنسی است که یا بر اثر رابطه جنسی بروز می‌یابد و یا از طریق وسایل آلوده به ویروس HPV و فرد مبتلا به این ویروس به شریک جنسی انتقال می‌یابد. بیماری زگیل تناسلی هم در مردان و هم در زنان می‌تواند به وجود بیاید.

بیش از 100 نوع HPV وجود دارد. بیشتر سویه‌های HPV باعث ایجاد زگیل روی دست، پا، صورت و غیره می‌شوند. حدود 30 گونه HPV نیز وجود دارند که می‌توانند روی اندام تناسلی مثل واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی مردان، بیضه‌ها، مقعد و… تاثیر بگذارند.

HPV که دستگاه تناسلی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، یک عفونت مقاربتی (STI) است که از طریق تماس پوست به پوست منتقل می‌شود. بیشتر انواع اچ پی وی بی‌خطر هستند اما همان طور که گفتیم گونه‌های پرخطر آن ممکن است سرطان را به دنبال داشته باشند. تشخیص زود به هنگام زگیل تناسلی در درمان موفق آن بسیار تاثیرگذار است.

از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟

تشخیص زگیل تناسلی در اکثر مواقع با مشاهده علائم زگیل تناسلی قابل انجام است. علائم زگیل تناسلی که شبیه توده‌هایی مانند گل کلم هستند و روی پوست رشد می‌کنند ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از آلوده شدن به HPV ظاهر شوند. زگیل تناسلی در مراحل اولیه معمولا هیچ نوع نشانه و علائمی ندارد اما در برخی موارد با  درد، خارش، سوزش و خونریزی خفیف همراه است. اشکال پرخطر HPV اغلب تا زمانی که به سرطان منجر نشده باشند، علائمی ایجاد نمی‌کنند.

شایع‌ترین نوع سرطان مرتبط با HPV، سرطان دهانه رحم است. انواع دیگر سرطان بر اثر این ویروس کمتر شایع هستند؛ مثل: سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی مردان، سرطان حنجره و سرطان واژن.

دقت داشته باشید که ابتلا به HPV حتما به معنای مبتلا شدن به سرطان نیست. در صورتی که هیچ اقدامی برای بهبود اچ پی وی صورت نگیرد و فرد مبتلا اصلا متوجه ابتلای خود به آن نشود، ممکن است پس از مدتی شکل ظاهری زگیل‌ها نمایان شده و با چشم به خوبی قابل مشاهده شوند.

زگیل تناسلی در ایران چقدر شایع است؟

طبق آمار وزارت بهداشت می‌توان گفت که شیوع زگیل تناسلی در کشور ما حدود 8% است اما مطالعات مراکز تحقیقاتی دانشگاهی، آمار مبتلایان به این بیماری را بیش از اینها می‌داند. به طور کلی می‌توان گفت که در ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورها، زنان بیش از مردان درگیر اچ پی وی هستند. ممکن است بسیاری از افراد تاکنون به زگیل تناسلی مبتلا شده و خودبخود درمان شده باشند اما خودشان اصلا اطلاعی نداشته باشند.

آیا زگیل تناسلی در زنان خطرناک تر از مردان است؟

بیش از 100 نوع ویروس HPV مختلف وجود دارد که هر یک از آنها مشکلات خاص خود را پدید می‌آورند. بر اساس تحقیقات احتمال ابتلای زنان به HPV بیش از مردان است و در صورت پشت گوش انداختن و عدم بهبود زگیل تناسلی ، این بیماری می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد. خطر زگیل تناسلی در زنان بیش از مردان دیده شده زیرا این بیماری در بانوان ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شود و مشکلات را چندین برابر افزایش دهد.

درمان زگیل تناسلی

به منظور بهبود HPV از راهکارهای زیر می‌توان کمک گرفت:

درمان های دارویی

انواع ژل، پماد و کرم در بازار موجود است که به بهبود زگیل تناسلی کمک می‌کند. بسته به اینکه زگیل در کدام قسمت از اندام تناسلی قرار گرفته، ممکن است دارویی که برای شما تجویز می‌شود، متفاوت باشد مثلا برخی از ژل‌ها را نمی‌توان برای دهانه واژن مورد استفاده قرار داد. پماد ایمیکویمود، پودوفیلین و پودوفیلوکس، اسید تری کلرواستیک و پماد سینکاتچینز از جمله درمان‌های دارویی برای زگیل تناسلی محسوب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: آیا زگیل تناسلی می تواند باعث ناباروری شود ؟

محلول موضعی پودوفیلین

پودوفیلوم گیاهی است که کاربردهای دارویی بسیاری دارد. از این گیاه به صورت سوسپانسیون و پماد موضعی می‌توان برای بهبود زگیل تناسلی بهره گرفت. این دارو باید به مدت ۱ تا ۶ ساعت روی پوست بماند تا اثرات خود را به شکل مطلوب نشان دهد.

کرم ایمیکویمود

این کرم برای از بین بردن زگیل تناسلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کرم ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته و یا عوارض جانبی یا واکنش‌های آلرژیک در برخی از افراد نشان دهد؛ بنابراین بدون نسخه پزشک نباید مورد استفاده قرار گیرد.

کرایوتراپی (سرما درمانی)

در این روش پزشک برای نابود کردن زگیل‌های تناسلی از سرما درمانی و ایجاد انجماد استفاده می‌کند. کرایوتراپی (کرایوسرجری) با استفاده از نیتروژن مایع صورت می‌گیرد. مدت زمان بکارگیری از نیتروژن کاملا به اندازه زگیل‌ها بستگی دارد. در حین انجام این روش ممکن است بیمار علائم سوزش خفیف یا متوسط داشته باشد.

بیشتر بدانید: آیا زگیل تناسلی بعد از درمان می تواند برگردد؟

درمان زگیل تناسلی با لیزر درمانی

بسیاری از متخصصان استفاده از لیزر co2 را بهترین روش برای درمان زگیل تناسلی می‌دانند. استفاده از لیزر موثرتر از کرایوتراپی می‌تواند باشد. در این روش لیزر به اعماق ضایعات مربوط به HPV نفوذ کرده و آن را از بین می‌برد.

جراحی

به منظور بهبود زگیل تناسلی به ویژه اگر بزرگ باشد باید از روش‌های دیگری کمک گرفت زیرا معمولا به درمان‌های دارویی پاسخ نخواهند دارد. فریز کردن، روش الکتروکوتری (استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل)، جراحی با بی‌حسی موضعی و درمان با لیزر از روش‌های غیردارویی برای برطرف کردن زگیل تناسلی هستند.

در دوران بارداری اگر به زگیل تناسلی مبتلا باشید، زگیل‌هایی که در حین زایمان ممکن است کودک در تماس با آنها قرار بگیرد، حتما باید با روش‌های جراحی برداشته شوند.

چگونه از بروز زگیل تناسلی پیشگیری کنیم؟

به موارد و نکات زیر توجه کنید:

• در مورد واکسن زگیل تناسلی یا آمپول گارداسیل تحقیق نموده و در صورت امکان هم خودتان و هم همسرتان از این واکسن با مشورت پزشک استفاده کنید. بهترین زمان تزریق واکسن گارداسیل قبل از شروع اولین فعالیت جنسی و در سنین پایین است. توجه داشته باشید که پس از ابتلا به این بیماری، تزریق واکسن دیگر هیچ تاثیری نخواهد داشت. این واکسن باید در ۳ نوبت تزریق شود.
• همیشه در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید و رابطه جنسی محافظت شده داشته باشید.
• در صورت مشکوک بودن به ابتلا به زگیل تناسلی حتی با کاندوم از رابطه جنسی پرهیز کرده و هر چه سریع‌تر به فکر درمان باشید.
• مصرف سیگار احتمال ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش می‌دهد و همچنین احتمال بازگشت دوباره این بیماری را نیز بیشتر می‌کند.
• حداقل سالی دو بار به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بدن شما را از نظر ابتلا به زگیل تناسلی مورد معاینه قرار دهد و در صورت مبتلا بودن، مراحل درمان را هر چه زودتر آغاز نماید.
• احتمال انتقال HPV از طریق نشستن روی توالت فرنگی بسیار بسیار کم است اما با این حال حتما هر بار قبل از نشستن روی دستشویی فرنگی از کاور یا دستمال توالت فرنگی روی آن استفاده کنید.
• بدون برقراری رابطه جنسی و از طریق تماس با پوست آلوده به ویروس HPV نیز احتمال انتقال این بیماری وجود دارد پس در این مورد نیز هشیارانه عمل کنید.

بیشتر بدانید: تاثیر قرص پاورفیت بر زگیل تناسلی چگونه است؟

واکسن گارداسیل

واکسن گارداسیل تا چه سنی اثر دارد؟ همه کودکان 11 تا 12 سال در 3 نوبت باید واکسن گارداسیل را دریافت نمایند. زنان تا 26 سالگی و مردان تا 21 سالگی می‌توانند این واکسن را بزنند. در مورد تزریق این واکسن در سنین بالاتر و مقدار تاثیر آن با پزشک مشورت کنید. در برخی از کشورها این واکسن در سنین بالاتر نیز تزریق می‌شود.

واکسن گارداسیل در برابر 9 سویه اچ پی وی محافظت به عمل می‌آورد. از جمله:

• انواع 16 و 18 که با سرطان‌های مرتبط با HPV در رابطه هستند.
• انواع 31، 33، 45، 52 و 58 که با سرطان دهانه رحم مرتبط هستند.
• و 2 نوع HPV غیر سرطان‌زا (6 و 11) که باعث 90% از زگیل‌های تناسلی می‌شوند.

آیا زگیل تناسلی همان تبخال تناسلی است؟

خیر؛ با اینکه تبخال تناسلی نیز یک نوع عفونت ویروسی است اما عامل ایجاد کننده آن با زگیل تناسلی کاملا تفاوت است. تبخال تناسلی در زنان با ظاهر شدن ضایعات در واژن و دهانه رحم آغاز شده و ممکن است به اطراف مقعد و پاها نیز گسترش یابد. در مردان تبخال تناسلی در ناحیه شرمگاهی بروز یافته و احتمال دارد به اطراف مقعد نیز برسد. تشخیص زگیل تناسلی از تبخال تناسلی گاه دشوار است و این تشخیص را تنها باید به دست یک پزشک مجرب واگذار کرد تا به درستی صورت پذیرد.

درمان خانگی زگیل تناسلی

همان‌طور که پیشتر نیز اشاره کردیم، زگیل‌ها انواع مختلفی دارند و شما هرگز نباید درمانی را که مثلا برای زگیل دست خود پیش می‌گیرید، برای زگیل تناسلی نیز به کار ببرید زیرا زگیل دست با نوع دیگری از ویروس HPV ایجاد می‌شود. پس هوشیارانه عمل کرده و بدانید که بکارگیری راهکارهای غلط گاه عواقبی جبران ناپذیر به وجود خواهند آورد. چنانچه قصد دارید برای بهبود زگیل تناسلی از روش‌های خانگی استفاده کنید، توصیه می‌کنیم که پیش از هرگونه اقدام حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

درمان زگیل تناسلی با روغن درخت چای

روغن درخت چای بر علیه قارچ و شپش سر بسیار مفید است. این ماده می‌تواند حتی در از بین بردن زگیل‌های تناسلی نیز موثر عمل کند. برای استفاده از این روغن باید یک قطره از  آن را با ۲ قطره روغن حامل (مثل روغن نارگیل) مخلوط کرده و مستقیما روی ضایعات مربوط به زگیل بمالید. روغن درخت چای سایز زگیل تناسلی را تغییر داده و کوچک می‌کند. برای اینکه از این روغن نتیجه بگیرید، چند هفته به طور مکرر باید مورد استفاده قرار گیرد.

تاثیر چای سبز در بهبود HPV

تحقیقات نشان داده است که چای سبز در از بین بردن زگیل‌های تناسلی موثر است. شاید بتوانید ترکیب چای سبز را در پمادی به نام سینکاتچین نیز بیابید. همچنین می‌توانید عصاره چای سبز را خریداری کرده و با ۱ یا ۲ قطره روغن نارگیل مخلوط نموده و مورد استفاده قرار دهید.

سیر برای درمان زگیل تناسلی

شواهد نشان می‌دهد که استفاده از عصاره سیر روی زگیل می‌تواند در از بین بردن آن موثر باشد. عصاره سیر را هم می‌توانید مستقیما روی زگیل‌ها بمالید و هم آن را در ترکیب با یک روغن مورد استفاده قرار دهید.

سرکه سیب برای درمان HPV

یکی از درمان‌های خانگی برای HPV استفاده از سرکه سیب می‌تواند باشد. سرکه سیب خاصیت اسیدی داشته و در از بین بردن ویروس‌ها موثر است. برای استفاده از سرکه سیب پنبه را به این ماده آغشته کرده و روی زگیل‌ها بمالید. این کار حداقل چند هفته به طور مداوم باید صورت گیرد.

نقش فولات و ویتامین B12 در زگیل تناسلی

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ارتباط مستقیمی بین کمبود فولات و ویتامین ب ۱۲ و ابتلا به زگیل تناسلی وجود دارد. مصرف این ویتامین‌ها در قالب مکمل غذایی و یا در مواد غذایی ممکن است به افراد مبتلا به اچ پی وی کمک کند تا زودتر از این بیماری رهایی یابند.

نکته: مبتلایان به اچ پی وی فقط افرادی که رابطه‌های جنسی متعدد با افراد مختلف دارند، نیستند. اگر شریک جنسی یا همسر شما مبتلا به این ویروس باشد، حتی در همان اولین رابطه جنسی، شما هم ممکن است به این عفونت مبتلا شوید.

معرفی دارو برای درمان زگیل تناسلی

شما می‌توانید با مراجعه به داروخانه بدون نیاز به نسخه پزشک بعضی از مکمل‌های کمک درمانی زگیل تناسلی را تهیه کنید. از جمله:

کپسول پاورفیت هولیستیکا برای زگیل تناسلی

کپسول پاورفیت به تقویت سیستم ایمنی کمک کرده، در پیشگیری از بروز زگیل و تبخال موثر است و به درمان زگیل تناسلی کمک می‌کند. عصاره قارچ شیتاکه موثرترین ترکیب موجود در کپسول پاورفیت است که نیروبخش بوده و سبب افزایش قوای جسمی می‌شود. با مصرف این محصول احتمال ابتلا به تب خال مزمن و آفت دهان نیز به حداقل خواهد رسید. به منظور بهبود زگیل تناسلی به مدت ۳ الی ۶ ماه مصرف این کپسول باید ادامه پیدا کند تا مراحل درمان تکمیل شود. کودکان نیز به منظور تقویت سیستم ایمنی می‌توانند پاورفیت را مورد مصرف قرار دهند.

زگیل تناسلی چگونه منتقل می شود؟

HPV تناسلی از طریق تماس پوست به پوست در طول رابطه جنسی (از جلو، عقب یا دهانی) به شریک جنسی انتقال می‌یابد. در صورتی که پارتنر یا شریک جنسی شما در ناحیه واژن، فرج، دهانه رحم، آلت تناسلی مردانه، بیضه، مقعد و … دارای زگیل تناسلی باشد، عفونت وی به راحتی به شما انتقال یافته و به اچ پی وی آلوده می‌شود. همچنین انتقال ویروس HPV از طریق تماس دست با دستگاه تناسلی نیز امکان پذیر است. اما احتمال این نوع انتقال اندک است.

HPV بسیار مسری است و از طریق تماس پوست با پوست منتقل می‌شود. برای مبتلا شدن به این ویروس حتما لازم نیست شما یا شریک جنسی‌تان دچار انزال شوید.

زگیل تناسلی و سرطان

همان طور که گفتیم انواع پرخطر HPV می‌توانند باعث بروز سرطان شوند. در بیشتر موارد وقتی اچ پی وی بروز می‌یابد، سیستم ایمنی بدن انسان بر علیه آن شروع به مبارزه کرده و موفق هم می‌شود. اما سیستم ایمنی حریف سویه‌های پرخطر این ویروس نیست. HPV مسئول بروز سرطان‌های زیر است:

• تقریبا همه سرطان‌های دهانه رحم
• 90% سرطان‌های مقعد
• 78% از سرطان‌های واژن
• 25% از سرطان‌های فرج
• 50% از سرطان‌های آلت تناسلی در مردان
• 60% از سرطان‌های اوروفارنکس (پشت گلو یا زبان و لوزه‌ها)

سخن پایانی

بیماری زگیل تناسلی توسط ویروس HPV ایجاد می‌شود. خوشبختانه راه‌های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد. اگر هر نشانه مشکوکی دال بر وجود زگیل تناسلی در بدن خود مشاهده کردید، بلافاصله پزشک را در جریان قرار داده و از رابطه جنسی با همسر خود بپرهیزید تا مراحل درمان تکمیل شود. اجازه ندهید شرم و خجالت مانع مراجعه شما به پزشک شده و در نتیجه درمان را مشکل‌تر نماید. برای درمان زگیل تناسلی راه‌های مختلفی وجود دارد مثل کرایوتراپی یا سرمادرمانی، لیزر و … پزشک باید تشخیص دهد که کدام روش موثرتر است.

در انتهای این مقاله هر پرسشی که دارید، حتما در کامنت‌ها قید کنید تا پزشکان ما در داروخانه آنلاین مثبت سبز در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند.

دکتر سعیده اسدی (متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ زیبایی زنان)

• تلفن: ۷۶۷۰۰۵۱۸-۰۲۱/ ۱۷۰۷۴۵۷-۰۹۰۳
•  www.drasadi-clinic.com
•  نرسیده به فلکه سوم تهرانپارس کوچه داروخانه مینا، پلاک ۱۱۴، واحد ۱۰