کرم دیترانول، یک داروی موضعی با تاریخچه‌ای طولانی در درمان پسوریازیس، به دلیل خاصیت‌های ضد التهابی و تنظیم‌کننده تکثیر سلولی، جایگاه ویژه‌ای در درمان این بیماری دارد. با وجود اثرات مثبت این کرم در کنترل علائم پسوریازیس، استفاده از آن نیازمند دقت و مشورت با پزشک متخصص است تا بهترین نتایج حاصل شود.
آنچه در این مقاله می خوانیم
اشکال دارویی دیترانول
- کرم یا پماد
موارد مصرف کرم دیترانول
کرم دیترانول برای درمان پسوریازیس طولانی مدت استفاده میشود. آنترالین (یا همان دیترانول) یک نسخه مصنوعی از یک ماده طبیعی است که در پودر گوا یافت میشود که از درخت آراروبا است و با کند کردن رشد سلول‌های پوست عمل می‌کند. این کرم حاوی کورتیکواستروئید یا قطران زغال سنگ نیست و قرار نیست از آن برای شیوع شدید پسوریازیس استفاده شود. اگر پوست ملتهب یا تحریک شده است از این دارو استفاده نکنید.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی دیترانول
مکانیسم عمل کرم دیترانول؛ با كاهش فعاليت ميتونيک سلول‌های اپيدرم هيپرپلازی، باعث برگردان سرعت تكثير و كراتينيزه شدن اين سلول‌ها به حد طبيعی میشود. همچنین، در داخل بدن ديترانول ساخت DNA را مهار می‌كند و ممكن است آزاد شدن گونه‌های اكسيژن فعال را افزايش دهد. کرم ديترانول در خازج از بدن پروفاز ميتوز سلول‌های كراتينی و لوكوسيت‌ها را طولانی می‌كند. علاوه بر موارد بالا، ديترانول به ميزان ناچيزی از طريق پوست جذب و به شكل متابوليت (عمدتاً دانترون) از راه كليه‌ها دفع میشود.
مقدار مصرف کرم دیترانول
کرم دیترانول برای استفاده بر روی پوست و پوست سر است. برای جلوگیری از تغییر رنگ ناخن، این دارو را با استفاده از دستکش پلاستیکی استفاده کنید. یک لایه نازک را روی ناحیه مبتلا به پسوریازیس، معمولا یک بار در روز قرار داده و سپس به خوبی ماساژ دهید. اگر پوست طبیعی اطراف نواحی تحت درمان بیش از حد تحریک شود، میتوانید برای محافظت از آن، پوست طبیعی را با ژل نفتی بپوشانید. برای درمان پوست سر، ابتدا موها را با شامپو شستشو دهید تا پوسته‌های شل شده از بین بروند. شامپو را شستشو داده و سپس این دارو را طبق دستور، فقط روی ناحیه پسوریازیس قرار دهید.
نحوه مصرف کرم دیترانول
- دستورالعمل‌های پزشک خود را برای مدت زمان ماندن دارو روی پوست و پوست سر (معمولا از 10 تا 30 دقیقه در هر درمان) دنبال کنید، سپس کرم را بردارید. ابتدا با آب سرد تا ولرم (کمتر از 80 درجه فارنهایت/27 درجه سانتیگراد) شستشو دهید. سپس اگر پوست سر را درمان می‌کنید، پوست سر را با شامپو شستشو دهید و اگر در حال درمان پوست هستید، پوست درمان شده را با حمام یا دوش گرفتن با آب گرم و صابون شستشو دهید.
- پس از مصرف این دارو بلافاصله دست‌ها را با آب ولرم و سپس با آب گرم و صابون شستشو دهید. اجازه ندهید دارو با چشم‌ها، غشاهای مخاطی (مانند لب‌ها، دهان، بینی) یا ناحیه تناسلی تماس پیدا کند. اگر این اتفاق افتاد، با مقدار زیادی آب خنک تا ولرم شستشو دهید. در صورت بروز تحریک، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
- هنگام استفاده در نواحی بین انگشتان پا و انگشتان دست یا روی صورت و چین‌های پوستی احتیاط کنید. اگر پس از مصرف این دارو تحریک بیش از حد ایجاد شد، مصرف این دارو را قطع کرده و به پزشک خود اطلاع دهید.
- درمان معمولا تا زمانی که ناحیه آسیب دیده کاملا پاک شود ادامه می‌یابد. اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت فراموشی یک نوبت از کرم دیترانول، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز مصرفی از دست رفته یک نوبت را دو بار تکرار نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف کرم دیترانول، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. بیماران قبل از مصرف پماد یا کرم این دارو با پزشک در رابطه با سوابق پزشکی از جمله سابقه ابتلا به قارچ، بیماری پوستی خاص، حساسیت به انواع پماد یا ضدقارچ‌ها، دوران بارداری یا شیردهی، واکنش‌های آلرژیک و… مشورت کنید. در ادامه به موارد احتیاط کرم دیترانول خواهیم پرداخت؛
- برای جلوگیری از لک شدن لباس، یک پانسمان محافظ ممکن است مفید باشد. برای جلوگیری از لک شدن وان یا دوش (پس از شستن دارو)، وان یا دوش را با آب ولرم شستشو دهید. سپس از یک پاک کننده برای پاک کردن رسوبات باقی مانده روی سطح استفاده کنید.
- در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. خطرات و فواید آن را با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین، مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل میشود یا خیر، قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
- لکه دیترانول روی پوست بی‌ضرر است و پس از قطع درمان به تدریج از بین می‌رود. شما نباید سعی کنید رنگ را از روی پوست خود پاک کنید. هر گونه لکه روی مو رشد می‌کند و با استفاده دقیق روی پوست سر می‌توان آن را به حداقل رساند.
- بثورات جلدی ناشی از حساسيت مفرط، قرمزی و يا ساير تحريكات پوستی و رنگی شدن پوست، مو و البسه از عوارض جانبی دارو می‌باشند.
- از کرم دیترانول در پسوریازیس بسیار دردناک و خشمگین استفاده نکنید. اگر نواحی تحت درمان ملتهب شدند، دفعات استفاده را کاهش دهید و با متخصص پوست خود مشورت کنید.
- دیترانول برای درمان آلوپسی آره آتا استفاده شده است. کارآزمایی‌های کوچک غیررامدونیزه شده رشد موی متغیر را هنگام استفاده از پماد دیترانول در نواحی طاس نشان داده است. تصور میشود که با ایجاد درماتیت تماسی تحریک کننده عمل می‌کند.
موارد منع مصرف کرم دیترانول
- در صورت وجود حساسيت بيش از حد يا پسوريازيس چرک‌دار و حاد نبايد مصرف شود.
عوارض کرم دیترانول
اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. به خاطر داشته باشید که این دارو تجویز شده است، زیرا پزشک شما تشخیص داده که فواید آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز یک واکنش آلرژیک جدی از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه و… به پزشک مراجعه کنید. برخی از عوارض جانبی کرم دیترانول شامل موارد زیر می‌باشد؛
- بثورات جلدی ناشی از حساسيت مفرط
- قرمزی
- تحریکات پوستی
- رنگی شدن پوست و مو
- تغییر نگ ناخن یا پوست سر به خاکستری یا سفید
- خارش و تورم
تداخل دارویی دیترانول
مصرف همزمان ديترانول با ساير داروهای حساس‌كننده پوست به نور ممكن است موجب حساسيت اضافی نسبت به نور شود. قبل از مصرف هر دارو، کرم یا پمادی با پزشک یا داروساز خود در رابطه با تداخلات دارویی مشورت کنید.
مصرف کرم دیترانول در دوران بارداری و شیردهی
به طور کلی، اطلاعات کافی در مورد ایمنی استفاده از کرم دیترانول در دوران بارداری وجود ندارد. بنابراین، بهتر است قبل از استفاده از این کرم در دوران بارداری، با پزشک خود مشورت کنید تا خطرات و مزایای مصرف آن را سنجیده شود و در صورت نیاز، از جایگزین‌های ایمن‌تری استفاده کنید.
شرایط نگهداری کرم دیترانول
کرم دیترانول باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر کرم دیترانول
این مقاله به بررسی درمان پسوریازیس با کرم دیترانول، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. پسوریازیس به عنوان یک بیماری مزمن پوستی، نیازمند مدیریت دقیق و مداوم است تا کیفیت زندگی بیماران بهبود یابد. کرم دیترانول با خاصیت‌های ضد التهابی و توانایی تنظیم تکثیر سلولی، یکی از گزینه‌های مؤثر در درمان این بیماری محسوب میشود. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده منظم و دقیق از این کرم می‌تواند به کاهش علائم پسوریازیس، مانند لکه‌های قرمز و پوسته‌دار کمک کند.
