خشکی چشم یکی از مشکلات شایع چشمی است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که چشم‌ها به اندازه کافی اشک تولید نمی‌کنند یا کیفیت اشک تولید شده برای حفظ رطوبت سطح چشم مناسب نیست. علائم خشکی چشم می‌تواند شامل سوزش، خارش، احساس وجود جسم خارجی در چشم، قرمزی و در موارد شدیدتر تاری دید و درد باشد. این علائم می‌توانند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند که یکی از داروهای مهم در این زمینه ژل لیپوزیک می‌باشد.
اشکال دارویی لیپوزیک
- ژل چشمی
موارد مصرف ژل لیپوزیک
ژل لیپوزیک، که به عنوان اشک مصنوعی نیز شناخته می‌شود، برای تسکین علائم مرتبط با خشکی چشم استفاده می‌شود. ژل لیپوزیک با ایجاد لایه نازکی شبیه اشک طبیعی بر روی سطح چشم عمل می‌کند. این لایه به مرطوب نگه داشتن چشم، کاهش سوزش و تحریک و بهبود کیفیت بینایی کمک می‌کند. این دارو نوعی اشک مصنوعی، برای تسکین علائم خشکی چشم به کار می‌رود. این عارضه می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند افزایش سن، شرایط محیطی، برخی داروها و یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد. این ژل با ایجاد لایه‌ای شبیه به اشک طبیعی بر روی سطح چشم عمل می‌کند و به مرطوب نگه داشتن چشم، کاهش تحریک و بهبود کیفیت بینایی کمک می‌کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر ژل لیپوزیک
ژل لیپوزیک حاوی کربومر 980 به عنوان ماده فعال اصلی است. کربومر 980 یک پلیمر جاذب آب است که می‌تواند تا 30 برابر وزن خود آب جذب کند. این ویژگی به کربومر 980 اجازه می‌دهد تا لایه‌ای مرطوب کننده و محافظ بر روی سطح چشم ایجاد کند. علاوه بر کربومر 980، ژل لیپوزیک حاوی مواد دیگری مانند سدیم هیدروکساید، آب تصفیه شده و مواد نگهدارنده نیز می‌باشد. این مواد برای تنظیم pH ژل، جلوگیری از رشد میکروب‌ها و حفظ پایداری دارو استفاده می‌شوند.
این دارو با ایجاد سدی بین سطح چشم و عوامل محرک مانند باد، گرد و غبار و دود، به کاهش سوزش، قرمزی و خارش چشم کمک می‌کند. همچنین، خشکی چشم می‌تواند باعث تاری دید شود. ژل لیپوزیک با مرطوب نگه داشتن سطح چشم، سبب بهبود کیفیت بینایی می‌شود. به علاوه، با ایجاد لایه‌ای محافظ بر روی سطح چشم، به محافظت از قرنیه در برابر آسیب‌های محیطی کمک می‌کند.
نحوه مصرف ژل لیپوزیک
- قبل از استفاده از ژل، دستان خود را به خوبی با آب و صابون شستشو دهید تا از انتقال هرگونه آلودگی به چشم‌ها جلوگیری شود. درب ژل را باز کرده و مراقب باشید که نوک تیوب با هیچ سطحی تماس پیدا نکند تا از آلودگی جلوگیری شود.
- برای استفاده از ژل؛ سر خود را کمی به عقب خم کنید. پلک پایین را به آرامی با انگشت دست بکشید تا یک “کیسه” کوچک بین چشم و پلک پایین تشکیل شود. به بالا نگاه کنید و با دست دیگر، به آرامی یک قطره ژل را در “کیسه” ایجاد شده بچکانید. دقت کنید که نوک تیوب با چشم یا پلک‌ها تماس پیدا نکند. بعد از چکاندن ژل، به آرامی چشم‌ها را ببندید و به مدت چند دقیقه چشم‌ها را بسته نگه دارید تا ژل به خوبی در سطح چشم پخش شود.
- اگر مقداری از ژل از چشم بیرون آمد، به آرامی با یک دستمال تمیز یا پنبه اضافی را پاک کنید. معمولاً می‌توان این ژل را چندین بار در روز استفاده کرد. با این حال، میزان و دفعات مصرف را می‌توانید طبق توصیه پزشک یا دستورالعمل درج شده روی بسته‌بندی انجام دهید.
- در صورت فراموشی یک نوبت از ژل لیپوزیک، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک مصرف کنید. هرگز برای جبران دوز مصرفی از دست رفته یک نوبت را دو بار تکرار نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف ژل لیپوزیک، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله حساسیت به قطره‌های چشمی یا اجزای موجود در آن، واکنش‌های آلرژیک، ناهنجاری‌های قلبی و عروقی، دیابت شیرین، پرکاری تیروئید، حساسیت چشمی خاص یا بیماری خاص در چشم و… با احتیاط و مشورت پزشک مصرف شود. در ادامه به موارد احتیاط ژل لیپوزیک خواهیم پرداخت؛
- اگر به هر یک از مواد تشکیل دهنده ژل لیپوزیک حساسیت دارید، از مصرف آن خودداری کنید. در صورت بروز علائم حساسیت مانند قرمزی، خارش، تورم یا سوزش شدید، استفاده را متوقف کرده و با پزشک تماس بگیرید.
- اگر از سایر قطره‌ها یا داروهای چشمی استفاده می‌کنید، باید بین استفاده از ژل لیپوزیک و سایر داروها حداقل 5 تا 10 دقیقه فاصله بگذارید. بهتر است ژل لیپوزیک را آخر از همه مصرف کنید، زیرا قوام ضخیم‌تری دارد و ممکن است از جذب سایر داروها جلوگیری کند.
- در صورت استفاده از لنزهای تماسی، قبل از استفاده از ژل لیپوزیک لنزها را خارج کنید. بعد از استفاده از ژل، حداقل 15 دقیقه صبر کنید و سپس لنزها را دوباره در چشم بگذارید.
- مصرف ژل ممکن است به طور موقت باعث تاری دید شود. در صورت بروز این مشکل، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به بینایی واضح دارند (مثل رانندگی) تا زمان بهبود کامل خودداری کنید.
- اگر باردار هستید و قصد باردار شدن دارید، یا در حال شیردهی هستید، قبل از استفاده از ژل با پزشک خود مشورت کنید. در صورت بروز هرگونه مشکل یا عوارض جانبی غیرمنتظره، فورا با پزشک تماس بگیرید.
موارد منع مصرف ژل لیپوزیک
- حساسیت به دارو یا ترکیبات موجود در آن
- عفونت‌های چشمی
- زخم‌های قرنیه یا سایر آسیب‌های چشمی
- بارداری یا شیردهی (با نسخه)
- مصرف همزمان با سایر داروهای چشمی
عوارض ژل لیپوزیک
اگر پزشک شما این دارو را تجویز کرده است، به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، کهیر، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از عوارض ژل لیپوزیک خواهیم پرداخت؛
- سوزش چشم
- خارش جشم
- احساس جسم خارجی در چشم
- عفونت چشم
- واکنش‌های آلرژیک
- تاری دید موقت
- احساس چسبندگی یا چرب بودن چشم‌ها
تداخل دارویی ژل چشمی لیپوزیک
تداخل دارویی ویژه‌ای برای این دارو ذکر نشده است. در مصرف داروهای متعدد، جانب احتیاط رعایت شود.
مصرف ژل لیپوزیک در دوران بارداری و شیردهی
قبل از شروع یا ادامه مصرف ژل لیپوزیک در دوران بارداری، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می‌تواند براساس وضعیت خاص شما و سلامتی بارداری، تصمیم‌گیری کند. پزشک باید خطرات احتمالی را در مقابل فواید استفاده از ژل لیپوزیک ارزیابی کند و براساس این ارزیابی تصمیم بگیرد. اگرچه اطلاعات محدودی درباره تأثیر مستقیم ژل لیپوزیک بر روی بارداری وجود دارد، اما مصرف موضعی آن معمولا خطر کمتری نسبت به داروهای خوراکی دارد. با این حال، همیشه باید با احتیاط استفاده شود.
شرایط نگهداری ژل لیپوزیک
ژل لیپوزیک باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آنها را مصرف کنند.
کلام آخر ژل لیپوزیک
این مقاله به بررسی درمان خشکی چشم با ژل لیپوزیک از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. خشکی چشم، به عنوان یک مشکل شایع چشمی، می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. علائم مزمن این بیماری از جمله سوزش، خارش و احساس جسم خارجی در چشم می‌توانند به طور قابل توجهی انجام فعالیت‌های روزمره را مختل کنند. در این میان، ژل لیپوزیک به عنوان یک راهکار مؤثر برای تسکین و مدیریت علائم خشکی چشم مورد توجه قرار گرفته است.
