قرص روپیکسون (Ropixon) با نام ژنریک رزوواستاتین (Rosuvastatin) دارویی ضد چربی است که با نام تجاری Crestor (برای شکل قرصی دارو) و Ezallor (برای شکل کپسولی) نیز به فروش میرسد. روپیکسون یک داروی استاتین است که برای پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی در افرادی که در معرض خطر هستند و نیاز به درمان چربیهای غیرطبیعی دارند، استفاده میشود.
این دارو به صورت خوراکی مورد مصرف قرار میگیرد و یکی از داروهای شایع در بین بزرگسالان تلقی میشود. با توجه به گستردگی مصرف روپیکسون و احساس نیاز به اطلاعاتی کلی پیرامون ویژگیها، نحوه مصرف، عوارض احتمالی و غیره، مقاله حاضر تدوین و بشرح زیر در اختیار خوانندگان محترم قرار میگیرد.
اشکال دارویی روپیکسون
شکل دارویی | دوز | ||
بزرگسالان | نوجوانان (8 تا 17 سال) | کودکان (زیر 8 سال) | |
قرص (Crestor) | 5 میلیگرم | 5 میلیگرم | ایمنی و اثربخشی ثابت نشده است |
10 میلیگرم | 10 میلیگرم | ||
20 میلیگرم | 20 میلیگرم | ||
40 میلیگرم | 40 میلیگرم | ||
کپسول (Ezallor Sprinkle)
|
5 میلیگرم | ||
10 میلیگرم | |||
20 میلیگرم | |||
40 میلیگرم |
موارد مصرف داروی روپیکسون
روپیکسون به گروهی از داروها به نام استاتینها تعلق دارد که از طریق عملکرد خود بر روی کبد برای جلوگیری از تولید کلسترول انجام مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو همچنین برای پیشگیری از بیماریهای قلبی از جمله حملات قلبی و سکته مغزی مصرف میشود. پزشک شما ممکن است روپیکسون را در صورت ابتلا به دیابت، بیماری کلیوی، یا سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید یا بیماری قلبی، برایتان تجویز نماید.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر Ropixon
مکانیسم عمل
مهارکننده HMG-CoA ردوکتاز؛ با مهار رقابتی HMG-CoA ردوکتاز، مرحله محدود کننده سرعت در بیوسنتز کلسترول را مهار میکند.
جذب
فراهمی زیستی: مقدار قابل جذب دارو معادل 20% است.
حداکثر زمان پلاسما: حدود 3 تا 5 ساعت پس از مصرف، به حداکثر غلظت دارو در پلاسما میرسد.
توزیع
میزان توزیع (VD): میزان توزیع در بدن و رسیدن به غلظت پلاسمایی لازم در یک بازه زمانی مشخص معادل 134 لیتر میباشد.
باند پروتئین: 88٪
متابولیسم
متابولیسم: تقریباً برابر 10% و توسط CYP2C9 کبدی
متابولیت ها: N-desmethyl، لاکتون
حذف
نیمه عمر: اوج اثرگذاری یا نیمه عمر دارو 19 ساعت پس از مصرف است.
دفع: از طریق مدفوع (90%)
مقدار مصرف Ropixon
مقدار مصرف روپیکسون به عوامل و شرایط مختلفی بستگی دارد. در این قسمت دوز مصرفی این دارو را تحت شرایط مختلف و به تفکیک نوجوانان و بزرگسالان بشرح زیر تشریح کردهایم.
الف) نوجوانان
طبق تقسیمبندی انجام شده در این مقاله، افراد 8 تا 17 سال در گروه نوجوانان دسته بندی شده و دوز مصرفی دارو برای ایشان تحت شرایط مختلف به نحو زیر توصیه میشود:
-
هایپرکلسترولمی خانوادگی
جهش ژنتیکی ناجور(Heterozygous)
در کودکان و نوجوانان (8 تا 17 سال) مبتلا به هایپرکلسترولمی خانوادگی هیتروزیگوس، بعنوان درمان کمکی به رژیم غذایی ناکافی برای کاهش کلسترول کلی، کلسترول LDL و سطوح ApoB مورد استفاده قرار میگیرد.
(منظور از رژیم غذایی ناکافی زمانی است که علی رغم رژیم غذایی، سطح کلسترول LDL بیش از 160 یا 190 میلیگرم در دسیلیتر با سابقه خانوادگی مثبت بیماری قلبی عروقی زودرس باشد.)
8 تا یک روز کمتر از 10 سال: 5 تا 10 میلیگرم (خوراکی) در روز
10 تا 17 سال: 5 تا 20 میلیگرم (خوراکی) در روز. ممکن است دوز را در فواصل حداقل 4 هفته تنظیم کند. در هر صورت، بیش از 20 میلیگرم در روز نباید باشد.
جهش ژنتیکی جور (Homozygous)
مقدارمصرف بعنوان درمان کمکی به رژیم غذایی برای کاهش کلسترول LDL، کلسترول کلی، کلسترول غیر HDL و ApoB در کودکان و نوجوانان (7 تا 17 سال) مبتلا به هیپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت، به تنهایی یا با سایر درمانهای کاهش دهنده چربی (مانند آفرزیس LDL) بصورت زیر است:
زیر 7 سال: ایمنی و اثربخشی ثابت نشده است
7 تا 17 سال: 20 میلیگرم (خوراکی) در روز
- تنظیم دوز برای روزوواستاتین با درمان همزمان
در صورت مصرف همزمان با سیکلوسپورین: از روزوواستاتین 5 میلیگرم در روز تجاوز نکنید
در صورت مصرف همزمان با جمفیبروزیل: از مصرف خودداری شود. اگر نمیتوان از مصرف آن اجتناب کرد، روزوواستاتین را با دوز 5 میلیگرم در روز شروع کنید و سعی کنید که از 10 میلیگرم در روز تجاوز ننماید.
در صورت مصرف همزمان با آتازاناویر و ریتوناویر، لوپیناویر و ریتوناویر یا سیمپرویر: روزوواستاتین را با 5 میلیگرم در روز شروع کنید. مصرف کل از 10 میلیگرم در روز بیشتر نشود.
- اختلال کلیوی
در صورت اختلال کلیوی خفیف یا متوسط : نیازی به تنظیم دوز نیست
در صورت اختلال کلیوی شدید و بدون همودیالیز: دوز شروع ، 5 میلیگرم (خوراکی) در روز باشد و از 10 میلیگرم در روز بیشتر نشود.
ب) بزرگسالان
طبق تقسیمبندی انجام شده در این مقاله، افراد 18 ساله و بالاتر شامل گروه بزرگسالان میگردد. در بندهای زیر، دوز مصرفی روپیکسون برای ایشان تحت شرایط مختلف توضیح داده شده است:
-
هایپرکلسترولمی
به عنوان درمان کمکی به رژیم غذایی در بزرگسالان مبتلا به هایپرتری گلیسریدمی، هایپرلیپیدمی، دیس لیپیدمی مختلط، یا دیسبتالیپوپروتئینمی اولیه توصیه می شود.
قرص و کپسول: 10 تا 20 میلیگرم (خوراکی) در روز. مصرف کل بیش از 40 میلی گرم در روز نباشد
پس از شروع یا پس از تیتراسیون، سطح لیپید را در عرض 2-4 هفته تجزیه و تحلیل کنید و دوز را متناسب با آن تنظیم کنید.
-
هایپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت
به عنوان درمان کمکی در بزرگسالان مبتلا به هایپرکلسترولمی خانوادگی هموزیگوت استفاده میشود
قرص و کپسول: 20 میلیگرم (خوراکی) در روز. مصرف کل بیش از 40 میلیگرم در روز نباشد
پس از شروع یا پس از تیتراسیون، سطح لیپید را در عرض 2-4 هفته تجزیه و تحلیل کنید و دوز را متناسب با آن تنظیم کنید.
-
کند کردن پیشرفت آترواسکلروز
به عنوان درمان کمکی به رژیم غذایی برای کند کردن پیشرفت آترواسکلروز در بیماران بزرگسال به عنوان بخشی از یک استراتژی درمانی برای کاهش کلسترول کلی و کلسترول LDL به سطوح هدف نشان داده شده است.
قرص و کپسول: 10 تا 20 میلیگرم (خوراکی) در روز. مصرف کل بیش از 40 میلی گرم در روز نباشد
پس از شروع یا پس از تیتراسیون، سطح لیپید را در عرض 2-4 هفته تجزیه و تحلیل کنید و دوز را متناسب با آن تنظیم کنید.
-
پیشگیری اولیه
این دارو برای کاهش خطر سکته مغزی، انفارکتوس میوکارد و روشهای عروق خونی مجدد در افراد بدون بیماری عروق کرونر قلب مشهود با عوامل خطر توصیه میشود. عوامل خطر شامل موارد زیر میگردد:
سن (بیش از 50 سال در مردان؛ و بیش از 60 سال در زنان)، و
افزایش سطح پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا و
وجود یکمورد یا بیشتر از عوامل خطرزای قلبی عروقی اضافی (مانند فشار خون بالا، کلسترول HDL پایین، سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس)
مقدار مصرف قرص: 10 تا 20 میلیگرم (خوراکی) بطور روزانه. مصرف کل بیش از 40 میلی گرم در روز نباشد
- تنظیم دوز برای روزوواستاتین با درمان همزمان
در صورت مصرف همزمان با سیکلوسپورین: از روزوواستاتین 5 میلیگرم در روز تجاوز نکنید
در صورت مصرف همزمان با جمفیبروزیل: از مصرف خودداری شود. اگر نمیتوان از مصرف آن اجتناب کرد، روزوواستاتین را با دوز 5 میلیگرم در روز شروع کنید و سعی کنید که از 10 میلیگرم در روز تجاوز ننماید.
در صورت مصرف همزمان با آتازاناویر و ریتوناویر، لوپیناویر و ریتوناویر یا سیمپرویر: روزوواستاتین را با 5 میلیگرم در روز شروع کنید. مصرف کل از 10 میلیگرم در روز بیشتر نشود.
-
اختلال کلیوی
در صورت اختلال کلیوی خفیف یا متوسط : نیازی به تنظیم دوز نیست
در صورت اختلال کلیوی شدید و بدون همودیالیز: دوز شروع ، 5 میلیگرم (خوراکی) در روز باشد و از 10 میلیگرم در روز بیشتر نشود.
اگر یک دوز از این دارو را فراموش کرده یا از دست دادید، در اسرع وقت مصرف کنید. اگر تقریبا زمان دوز بعدی فرا رسیده باشد، از دوز از دست رفته صرف نظر کنید و به برنامه منظم خود بازگردید. بطور کلی توجه داشته باشید که در عرض هر 12 ساعت، بیش از 1 دوز مصرف ننمائید.
زمان مصرف روپیکسون
روپیکسون معمولا روزی یک بار تجویز میشود. شما میتوانید در زمان دلخواه خود آن را مصرف کنید اما بهتر است که هر روز، در یک زمان مشخص آن را استفاده کنید. روپیکسون معمولا برای معده ایجاد ناراحتی نمیکند. بنابراین میتوان آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کرد. هنگام خوردن این دارو باید آب بمقدار کافی بنوشید.
موارد احتیاط
در صورت اختلال مزمن کبد الکلی: تحت نظر پزشک و با احتیاط مصرف شود.
استفاده از این دارو ایجاب مینماید که پیشرفت درمان از طریق آزمایشات خون و ادرار توسط پزشک شما بررسی شود. بنابراین لازم است که پزشک خود را بطور منظم ویزیت نمائید.
اگر تحت درمانهای داندانپزشکی یا پزشکی دیگری هستید یا جراحی دارید، بهتر است که استفاده از این دارو را با صلاحدید پزشک، متوقف کنید.
اگر هر گونه عوارض جانبی (طبق انچه در این مقاله آمده) مشاهده کردید، در اولین فرصت ممکن موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
دوز خود را بدون نظر پزشک عوض نکنید.
به همراه این دارو، هیچ داروی دیگری را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید.
موارد منع مصرف روپیکسون
روپیکسون برای برخی افراد ممکن است مناسب نباشد. در صورت برخوردار بودن از شرایط زیر، توصیه میشود که از این دارو استفاده نکنید و یا موضوع را ابتدا با پزشک خود در میان بگذارید و سپس نسبت به استفاده از آن تصمیم بگیرید:
واکنش آلرژیک به روپیکسون هر داروی
مشکلات کبدی یا کلیوی
بارداری یا تمایل به بارداری یا دوران شیردهی
بیماری ریوی
سابقه اختلال عضلانی (از جمله فیبرومیالژی) در شما یا یکی از بستگان نزدیک
تیروئید کم کار
نوشیدن الکل
روپیکسون در دیس لیپیدمیهای نوع I و V فردریکسون مطالعه نشده است.
عوارض جانبی قرص روپیکسون (Ropixon)
این دارو ممکن است باعث بروز برخی عوارض جانبی شود. ذیلاً مواردی از عوارض لیست شدهاند. در صورت مشاهده هر یک از آنها، موضوع را به پزشک اطلاع دهید:
- یبوست
- درد شکم
- سرگیجه
- اشکال در به خواب رفتن یا به خواب رفتن
- افسردگی
- درد مفاصل
- سردرد
- از دست دادن حافظه یا فراموشی
- سردرگمی
برخی از عوارض جانبی میتوانند جدی باشند. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید و یا از اورژانس کمک بگیرید:
- درد عضلانی، حساسیت یا ضعف (یا اگر این علائم پس از توقف روپیکسون ادامه یابد)
- کمبود انرژی
- تب
- درد قفسه سینه
- ادرار تیره و قرمز، کاهش میزان ادرار، ضعف و دردهای عضلانی
- زرد شدن پوست یا چشمها
- ادرار تیره رنگ
- درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم
- حالت تهوع
- خستگی مفرط
- ضعف
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- از دست دادن اشتها
- علائم شبه آنفلوآنزا
- راش
- کندو
- خارش
- سختی تنفس یا بلع
- تورم صورت، گلو، زبان، لبها، چشمها، دستها، پاها، قوزک پا یا پایین پاها
- گرفتگی صدای
تداخل دارویی روپیکسون
برخی از داروها میتوانند بر نحوه کارکرد روپیکسون تاثیر بگذارند (تداخل داشته باشند) و احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. در صورتیکه هرکدام از داروهای زیر را مصرف می کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید:
- آنتی بیوتیکهایی مانند اریترومایسین یا اسید فسیدیک
- برخی داروهای ضدویروسی که برای درمان عفونتهایی مانند HIV و هپاتیت به کار میروند
- داروهایی برای سو هاضمه مانند گاویسکون
- داروهایی که به جلوگیری از لخته شدن خون کمک میکنند، مانند کلپیدوگرل یا وارفارین
- سی کلوسپورین برای درمان پسوریازیس و آرتریت روماتوئید استفاده می شود.
- قرصهای ضدبارداری مانند قرص ترکیبی
- درمان جایگزینی هورمون (HRT)
- داروهای دیگری به نام فیبرات برای کاهش کلسترول
اگر در حال مصرف روپیکسون یا رزوواستاتین هستید و نیاز به مصرف یکی از این داروهای فوق دارید، پزشک شما ممکن است:
یا دوز کمتری از روپیکسون را تجویز نماید
یا استاتین متفاوتی تجویز کند
یا توصیه نماید تا برای مدتی مصرف روپیکسون را متوقف کنید.
در هر صورت، این موارد در برگیرنده همه داروهایی نیستند که ممکن است با روپیکسون تداخل داشته باشند. بمنظور مشاهده لیست کامل آنها، بروشور داخل بسته دارویی خود را مشاهده فرمائید.
مصرف روپیکسون (Ropixon) در دوران بارداری و شیردهی
بطور کلی مصرف روپیکسون در دوره بارداری و شیردهی توصیه نمیشود. جزئیات مربوط به دلایل این موضوع ذیلاً توضیح داده شده است.
بارداری
مصرف روپیکسون یا روزوواستاتین باعث کاهش سنتز کلسترول و احتمالاً سایر مواد فعال بیولوژیکی حاصل از کلسترول میشود. بنابراین، با توجه به مکانیسم اثر این دارو، ممکن است باعث آسیب به جنین شود و لذا پس از تشخیص بارداری، مصرف روپیکسون را باید قطع کرد. علاوه بر این، درمان هایپرلیپیدمی به طور کلی در دوران بارداری ضروری نیست.
چرا که آترواسکلروز یک فرآیند مزمن است و قطع داروهای کاهنده چربی در دوران بارداری تأثیر کمی بر نتیجه درمان طولانی مدت هایپرلیپیدمی خواهد داشت. به همین دلیل، توقف موقت (در طول بارداری) این دارو، مشکلی ایجاد نمیکند.
دادههای موجود از سری موارد و مطالعات کوهورت مشاهدهای آیندهنگر و گذشتهنگر طی دههها استفاده با استاتینها در زنان باردار، خطر ناهنجاریهای مادرزادی عمده مرتبط با دارو یا سقط جنین را شناسایی نکرده است.
شیردهی
برخی گزارشات موردی نشان میدهد که روزوواستاتین در شیر انسان وجود دارد اما اطلاعاتی در مورد اثرات دارو بر روی شیرخواران یا اثرات آن بر تولید شیر وجود ندارد. اما استاتینها باعث کاهش سنتز کلسترول و احتمالاً سنتز سایر مواد فعال بیولوژیکی مشتق از کلسترول میشود و ممکن است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. بنابراین، به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان شیرده و بر اساس مکانیسم اثر، به بیماران توصیه میشود که در طول دوران شیردهی، از این دارو استفاده ننمایند.
شرایط نگهداری Ropixon
روپیکسون را در دمای معمولی و بدور از دسترس کودکان نگهداری کنید. محل نگهداری باید عاری از رطوبت و نور مستقیم باشد.
ترکیبات Ropixon
قرصهای روپیکسون خوراکی دارای دوزهای مختلفی (۵، ۱۰، ۲۰ یا ۴۰ میلیگرم) از رووستاتین و مواد غیر فعالی از قبیل؛ میکروکریستال سلولز NF، لاکتوز مونوهیدرات NF، تری باسی کلسیم فسفات NF، کروسپویدون NF، استئارات منیزیم NF، هیپروملوس NF، تری استین NF، دی اکسید تیتانیوم USP، اکسید فریک زرد و اکسید فریک قرمز NF میباشند.
کلام آخر در مورد روپیکسون
بطوریکه پیشتر نیز در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز بیان گردید، روپیکسون یا رزوواستاتین بمنظور کاهش چربیهای بد خون (LDL) بکار میرود. به دلیل رژیم غذائی نامناسب اکثریت افراد جامعه و نیز تحرک پائین اغلب مردم، چربی خون یکی از مشکلات شایع در بین ایرانیان و اکثر مردم جهان است. از همین رو، روپیکسون یکی از شایعترین داروها در بین اغلب بزرگسالان میباشد.
این دارو برخلاف تصور اولیه، تداخلات و عوارض جانبی بعضاً خطرناکی در پی دارد که در صورت بی توجهی به آنها، میتوان مشکلات بسیار جدی به همراه داشته باشد. کسانیکه تحت درمان این دارو هستند، ضمن رعایت دقیق دوز و زمانبندی مصرف، حتماً باید بطور منظم با پزشک خود در ارتباط بوده و نسبت به هر گونه تغییری در حالات خود و مشاهده عوارض احتمالی، موضوع را بلافاصله به پزشک اطلاع دهند.
منبع سایت: Medscape
سلام. من تقریبا ۱ ماهه که قرص روپیکسون ۱۰ رو مصرف میکنم. خیلی بیخواب شدم و تمام بدنم از سر تا کف پا میخاره. در ضمن تیروئید کم کار دارم که با قرص کنترل شده. آیا دلیل بیخوابی و خارش بدنم همین قرصه؟
با تشکر
سلام کاربر گرامی
لطفا مصرف دارو را قطع نمایید و به پزشک مراجعه کنید.
سپاس از همراهی شما