ویتامین C
یکی از ویتامین‌های مهم موثر در تسریع بهبود زخم‌ها ویتامین C یا اسید اسکوربیک است. کمبود ویتامین C منجر به بیماری اسکوروی می‌شود که به دلیل نقش حیاتی این ویتامین در تشکیل کلاژن، علائم پوستی و زخم‌های متعددی دارد.
ویتامین C نقش مهمی در سنتز کلاژن و متعاقب آن، ایجاد پیوند متقابل و همچنین تشکیل عروق خونی جدید (رگ زایی) دارد. سطوح کافی ویتامین C به تقویت زخم در حال بهبود کمک می‌کند. مشخص شده است که کمبود ویتامین C باعث اختلال در بهبود زخم می‌شود و همچنین با افزایش خطر عفونت زخم مرتبط است. تحقیقات نشان داده است که قرص ویتامین C به بهبود زخم فشاری کمک می‌کند. علاوه بر این، اسید اسکوربیک عملکرد نوتروفیل‌ها را افزایش می‌دهد و به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می‌کند.
بیشتر بخوانید: ترمیم جای بخیه با ساده ترین و کاربردی ترین روش
اگرچه مصرف مکمل ویتامین C در افراد فاقد کمبود آن، بهبود زخم را تسریع نمی‌کند، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افراد پس از استرس شدید و یا آسیب دیدگی از فواید قرص ویتامین C سود می‌برند. در یک کارآزمایی تصادفی سازی و کنترل شده، بیماران جراحی شده با زخم‌های فشاری که دوزهای زیادی از اسید اسکوربیک دریافت کردند، تسریع قابل توجهی در بهبود زخم‌های فشاری داشتند.
ویتامین C بیشتر در میوه‌ها و سبزیجات به ویژه پرتقال، گریپ فروت، گوجه فرنگی و سبزیجات برگ‌دار یافت می‌شود. آبمیوه‌های حاوی ویتامین C نیز منبع خوبی هستند، اگرچه اغلب حاوی مقادیر کمی ویتامین C هستند.
ویتامین A برای بهبود زخم
کمبود ویتامین A باعث اختلال در ترمیم زخم و حساسیت به عفونت می‌شود. مصرف قرص ویتامین A بهبود زخم را تسهیل می‌کند.
ویتامین A اثرات مثبت متعددی در بهبود زخم، حتی در حالت‌های عدم ابتلا به کمبود دارد. این ویتامین، اتصال متقابل کلاژن و قدرت شکستن زخم را افزایش می‌دهد.
ویتامین A از طریق افزایش هجوم ماکروفاژها و فعال سازی و تحریک سنتز کلاژن، پاسخ التهابی را در زخم‌ها افزایش می‌دهد. ویتامین A تعداد مونوسیت‌ها و ماکروفاژها را در محل زخم در اوایل مرحله التهابی افزایش می‌دهد و تمایز سلول‌های اپیتلیال را تسهیل می‌کند.
استرس یا آسیب جدی می‌تواند باعث افزایش نیاز به ویتامین A شود. در حالی که مکانیسم‌های ویتامین A در بهبود زخم هنوز به خوبی شناخته نشده است، واضح است که در این عمل نقش مهمی ایفا می‌کند. البته مصرف مکمل ویتامین A نیاز به احتیاط دارد، زیرا خطر مسمومیت وجود دارد.
ویتامین A در شیر، پنیر، تخم مرغ، ماهی، سبزیجات سبز تیره، پرتقال، میوه‌های قرمز و سبزیجات یافت می‌شود.
سخن پایانی
بهبود زخم یک فرآیند پیچیده است. به زبان ساده می‌توان گفت بهبود زخم، فرآیند جایگزینی بافت آسیب دیده با بافت جدید تولید شده توسط بدن است که نیاز به افزایش مصرف انرژی و ریزمغذی‌های خاص دارد. هنگامی که بدن زخمی را تحمل می‌کند، هورمون‌های استرس را ترشح می‌کند. پیشرفت‌های زیادی در زمینه تغذیه و سیستم ایمنی صورت گرفته است. با ادامه تحقیقات، می‌توان انتظار داشت که اکتشافات و درمان‌های جدیدی را ببینیم که توانایی ما را برای بهینه سازی التیام زخم بهبود می‌بخشد.
