سندروم آسپرگر Asperger’s syndrome) AS) در گروه اختلال‌های نورونی قرار داره که بر روی رفتار، گفتار، ارتباطات و الگوی تعاملات اجتماعی تاثیر میذاره. سندرم آسپرگر، از روی نام پزشک اتریشی که در سال 1944 برای اولین بار این اختلال رو تشخیص داد، نامگذاری شده است.
شاید وقتی که فردی مبتلا به سندروم آسپرگر رو ببینید، دو نکته توجه تون رو جلب کنه، یکی اینکه این کودکان عموما بهره هوشی کمی بیشتر از باقی کودکان دارن، اما در مهارت های اجتماعی خیلی ضعیف هستن، بعلاوه این کودکان روی یه موضوع خیلی تمرکز می کنن، به صورتی که بارها و بارها اون رو انجام میدن.
تحقیقات نشون میدن که احتمال ابتلا به این سندروم در پسران 5 برابر بیشتر از دختران هست و از هر 2000 کودک، 5 نفر به این سندروم مبتلا هستن.
نشونه های سندروم آسپرگر کودکان
علائم این بیماری از همون ابتدای کودکی نمایان میشه. پدر و مادر متوجه میشن که کودک توان برقراری ارتباط چشمی رو ندارهو در موقعیت های اجتماعی مختلف نمی دونه که باید چجوری رفتار کنه و یا اینکه جواب سوالت رو چجوری بده!
این کودکان عموما زبان بدن یا حالات چهره افراد رو نمی تونن تشخیص بدن. به طور مثال اخم کردن، عبوس شدن و برافروخته شدن افراد رو نیم تونن تشخیص بدن. همچنین این کودکان خیلی نمی تونن احساساتشون رو بروز بدن؛ برای مثال وقتی شاد هستن، نمی تونن بخندن و اکثر اوقات بدون هیچ احساس و هیجانی صحبت میکنه.
کودکان مبتلا به این سندروم معمولا درباره خودشون و سوژه مورد علاقه خودشون زیاد حرف می زنن و یک کار رو بارها و بارها تکرار می کنن.
این کودکان تغییر رو دوست ندارن. مثلا یک غذا رو هر روز برای صبحانه می خورن و از جابجا شدن کلاس ها در مدرسه ناراضی هستن.به جزییات اشیا و طرح ها بسیار دقت می کنن و قادر هستن برای مدتی طولانی به تنهایی بازی کنن یا به کاری مشغول باشن، کودکان مبتلا به این سندروم به گونه ای خاص و متفاوت از دیگران فکر می کنن.
افراد مبتلا به سندروم آسپرگر سه نشون اولیه دارند:
- مشکل با تعامل اجتماعی
- مشارکت در رفتار تکراری
- استحکام در تفکر و تمرکز بر قوانین و روال
برخی از افراد مبتلا به ASD به عنوان عملکرد بالا طبقه بندی می شن. اوتیسم بسیار کارآمد به این معنی است که این افراد زبان زودهنگام و پیشرفت شناختی رو ندارن که برای بسیاری از افراد مبتلا به ASD ها معمول هست.
اغلب افراد مبتلا به AS دارای اطلاعات نرمال یا بالاتر از هوش عادی هستن. علاوه بر این، افرادی که دارای این وضعیت هستن، اغلب قادر به تحصیل در کلاس های درس و مشاغل عادی هستن.
AS نمی تونه درمان بشه، اما تشخیص و مداخله زود هنگام می تونه به کودک کمک کنه تا روابط اجتماعی و پتانسیل خودش و به دست بیاره و زندگی عادی داشته باشه.
علایم سندرم اسپرگر در بزرگسالان چیست؟
علائم از فرد به فرد متفاوت است، اما کودکان مبتلا به AS اغلب تمرکز وسواسی در مورد موضوع مورد علاقه خودشون دارن. کودکان مبتلا به AS ممکنه به عنوان مثال علاقه ای به همه چیز در مورد برنامه های قطار یا دایناسورها داشته باشن. این علاقه می تونه موضوع مکالمات یک طرفه با همسالان و بزرگسالان باشه. شخص مبتلا به AS به تلاش شخص دیگه برای تغییر موضوع مکالمه فراموش شده برمیگرده. این یکی از دلایلی است که کودکان با AS ممکنه با تعاملات اجتماعی دچار مشکل بشن.
افراد مبتلا به AS قادر به خوندن چهره های چهره و زبان بدن نیستن. بسیاری از افراد مبتلا به AS به سختی می تونن احساسات دیگران رو تشخیص بدن. برای افراد مبتلا به این شرایط عادیه که هنگام صحبت با دیگران، از تماس با چشم خودداری کنن.
افراد مبتلا به AS همچنین ممکنه در یک حالت یکنواخت و واضح صحبت کنن. اونها ممکنه در اینکه بلندی و آرامی صداشون در مواقع مختلف باید چقدر باشه، هم دچار مشکل میشن.
کودکان مبتلا به AS همچنین ممکنه با مهارت های حرکتی ضروری مانند راه رفتن مشکل داشته باشن. این کودکان ممکنه عدم هماهنگی داشته باشن و قادر به انجام وظایف خاصی مانند کوهنوردی یا دوچرخه سواری نباشن.
دلیل این سندروم چیست؟
تغییرات در مغز مسئول بسیاری از علائم سندروم آسپرگر هستن. با این حال، پزشکان نمی تونن دقیقا مشخص کنن چه چیزی باعث این تغییرات می شه. عوامل ژنتیکی و مواجهه با سموم محیطی مانند مواد شیمیایی یا ویروس ها به عنوان عوامل بالقوه در توسعه این بیماری شناخته شدن.
سندرم Asperger چگونه تشخیص داده می شه؟
هیچ آزمایش واحدی وجود نداره که بتونه بگه آیا فرزند شما به این اختلال مبتلا هست یا نه. در بسیاری از موارد، والدین تاخیرهای توسعه یا رفتاری یا مشکلات رو فقط گزارش میدن. اگه فرزند شما در مدرسه باشه، معلم ممکنه مشکلات رشد رو تشخیص بده که این مسائل باید به دکتر شما گزارش بشه.
پزشکان می تونن فرزند شما رو در زمینه های کلیدی مثل موارد زیر آزمون کنن:
- توسعه زبان
- تعاملات اجتماعی
- تغییرات صورت هنگام صحبت کردن
- علاقه به تعامل با دیگران
- نگرش نسبت به تغییر
- هماهنگی حرکتی و مهارت های حرکتی
از اونجایی که هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص AS وجود نداره، بسیاری از بیماران با سایر مشکلات سلامتی مثل اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) اشتباه گرفته میشن.
سندرم Asperger چگونه درمان می شه؟
هیچ درمانی برای سندرم AS وجود نداره. با این حال، درمان های مختلفی وجود داره که می تونه نشونه های این اختلال رو کاهش بده و به کودک شما کمک کنه تا به پتانسیل کامل خودش برسه. درمان اغلب براساس علائم خاص کودک صورت می گیره.
داروها می تونن برای کنترل رفتارهای سندروم آسپرگر مفید باشن، با این حال، درمان های دیگه ای هم وجود داره که می تونه مهارت های ارتباطی، مقررات عاطفی و تعامل اجتماعی رو بهبود ببخشه:
- آموزش مهارت های اجتماعی
- گفتار و زبان درمانی
- کار درمانی
- درمان فیزیوتراپی
- درمان رفتاری شناختی
اکثرا والدین هم باید آموزش هایی رو دریافت کنن. آموزش والدین می تونه به شما کمک کنه تا با چالش هایی که در پرورش کودک مبتلا به AS رو به رو هستید، کنار بیاید.
چشم انداز بلند مدت برای یک کودک مبتلا به سندروم آسپرگر چیست؟
هیچ درمانی برای AS وجود نداره. با این حال، بسیاری از کودکان مبتلا به این اختلال، بدون مشکل رشد می کنن تا با درمان و مداخله زودهنگام زندگی سالم و سازنده ای داشته باشن.
