روکش دندان یا کراون (Crown) در واقع نوعی کلاهک است که تمام سطح تاج دندان را می‌پوشاند و برای ترمیم و محافظت از دندان‌هایی که ساختار ضعیف و آسیب‌دیده‌ای دارند، استفاده می‌شود.
اهمیت کشیدن نخ دندان برای دندان روکش شده
دندانپزشکان توصیه می‌کنند که رعایت بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن با مسواک نرم حداقل دو بار در روز، نقش حیاتی در افزایش طول عمر روکش و همچنین محافظت از دندان اصلی زیر روکش در برابر پوسیدگی دارد.
علاوه بر مسواک زدن، استفاده روزانه از نخ دندان برای تمیز کردن فضای بین دندان روکش شده و دندانهای مجاور کاملاً ضروری است. این اهمیت به این دلیل است که محل اتصال روکش به لثه، ناحیه‌ای بسیار مستعد برای تجمع پلاک و باکتری‌هاست که در صورت عدم رسیدگی، منجر به پوسیدگی دندان زیرین می‌شود.
اگر می‌پرسید اول نخ دندان یا مسواک باید بگوییم اکثر دندانپزشکان نخ دندان را اول و سپس مسواک زدن را توصیه می‌کنند.
راهنمای کشیدن نخ دندان برای دندان روکش شده
روش استفاده از نخ دندان برای دندان های روکش شده به این بستگی دارد که روکش شما تکی است یا بخشی از یک بریج (پل دندانی) است.
نحوه استفاده از نخ دندان برای روکش‌های تکی (Crowns)
برای دندانهای روکش شده تکی، روش کشیدن نخ دندان مشابه دندانهای طبیعی است، اما با یک تفاوت مهم در نحوه خارج کردن نخ:
- تکه‌ای از نخ دندان (حدود 45 سانتی‌متر) را بردارید. آن را به آرامی و با احتیاط بین دندان روکش شده و دندان مجاور وارد کنید.
- نخ را به شکل حرف C دور یک دندان بپیچید و آن را به آرامی به سمت بالا و پایین (زیر خط لثه) بکشید تا پلاک‌ها پاک شوند. همین کار را برای دندان دیگر انجام دهید.
- برای خروج نخ هرگز نخ دندان را به سرعت و با فشار زیاد به سمت بالا و خارج از بین دندان‌ها نکشید (مانند یک دندان طبیعی). این کار می‌تواند به مرور زمان روکش را شل کرده یا آن را جدا کند.
- به جای آن، یکی از دو انتهای نخ دندان را رها کرده و نخ را به آرامی از کنار دندان به بیرون بکشید و خارج کنید.
طرز کشیدن نخ دندان برای بریج‌های دندانی (Bridges) با استفاده از ابزار مخصوص
در بریج، دندانهای روکش شده به هم متصل هستند و یک دندان مصنوعی (پونتیک) روی فضای خالی قرار گرفته است. در این حالت، امکان استفاده از نخ دندان معمولی وجود ندارد و باید از ابزارهای خاصی مانند نخ دندان سوپر فلاس (Superfloss) یا نخ‌کش برای تمیز کردن فضای زیر پل استفاده کنید.
این ابزارها برای عبور نخ از فضای زیر بریج طراحی شده‌اند. نخ سوپر فلاس شامل سه بخش است: یک سر سفت، یک بخش اسفنجی و یک بخش نخ معمولی.
- برای عبور نخ سوپر فلاس از قسمت سفت آن استفاده کنید:
- اگر از نخ‌کش استفاده می‌کنید: نخ دندان معمولی را از سوراخ نخ‌کش رد کنید.
- اگر از سوپر فلاس استفاده می‌کنید، از سر سفت نخ سوپر فلاس استفاده کنید.
- این سر سفت را به آرامی از زیر بریج (فضای بین دندان مصنوعی و لثه) یا از فضای بین دندانهای پایه عبور دهید.
- وقتی نخ از زیر بریج رد شد، از بخش اسفنجی آن استفاده کنید تا فضای زیر بریج و سطح دندانهای پایه‌ای که نخ دندان به آن‌ها وصل است را تمیز کنید.
- سپس نخ را با دقت و به آرامی به عقب و جلو بکشید تا پلاک‌ها و ذرات غذایی پاک شوند.
- نخ را به آرامی از زیر بریج بیرون بکشید.
رایج ترین مشکلات کشیدن نخ دندان روکش شده چیست؟
نخ دندان کشیدن برای دندانهای روکش شده و به خصوص بریجها (پل‌های دندانی)، چالش‌هایی را به همراه دارد که اگر به درستی مدیریت نشوند، می‌توانند منجر به مشکلات جدی دندانی شوند.
رایج‌ترین مشکلات و چالش‌های نخ دندان کشیدن برای دندانهای روکش شده عبارتند از:
1. عدم توانایی عبور نخ از زیر بریج
در بریج‌های دندانی، دندانهای مصنوعی (پونتیک) به روکش دندانهای مجاور متصل هستند. این اتصال به این معنی است که فضای بازی برای ورود نخ دندان از بالا وجود ندارد. در نتیجه، تمیز کردن ناحیه زیر روکش مصنوعی عملاً با نخ دندان معمولی ناممکن است.
2. گیر کردن و ریش ریش شدن نخ دندان
اگر لبه‌های روکش یا بریج (ناحیه‌ای که روکش به دندان یا لثه می‌رسد) صاف نباشند، نخ دندان می‌تواند گیر کند، پاره شود یا ریش ریش شده و بین دندان و روکش باقی بماند که این خود می‌تواند باعث تحریک لثه شود.
3. لبه‌های نامناسب یا باز روکش
روکش به خوبی با دندان طبیعی فیت (چفت) نشده باشد و لبه‌های آن باز باشد، نخ دندان می‌تواند به لبه گیر کند و باعث شود مواد غذایی و باکتری‌ها به راحتی وارد فضای زیر روکش شوند و منجر به پوسیدگی دندان پایه گردند.
4. شل شدن یا درآمدن روکش‌های موقت
روکش‌های موقت معمولاً با چسب ضعیف‌تری نصب می‌شوند. اگر نخ دندان به شدت یا با تکنیک نادرست (کشیدن به سمت بالا) از بین دندان‌ها خارج شود، می‌تواند روکش موقت را از جای خود خارج کند.
5. آسیب به مواد روکش
در صورت استفاده بیش از حد خشن، به خصوص برای ترمیم‌های ضعیف‌تر یا روکش‌های زیبایی (مانند ونیرهای لامینیت)، خطر آسیب زدن به خود ترمیم وجود دارد.
6. روکش‌های بیش از حد چسبیده
اگر دندان پزشک کراون‌ها را بیش از حد بهم چسبانده باشد، اصلاً امکان عبور نخ دندان وجود نخواهد داشت که نشانه‌ای از نصب نامناسب است.
7. آسیب به لثه (تحریک و خونریزی)
استفاده از نیروی زیاد در ناحیه اتصال روکش با لثه یا تلاش برای کشیدن نخ دندان به زور در فضاهای تنگ، می‌تواند باعث التهاب، قرمزی و خونریزی بافت لثه شود.
8. عدم تمیزکاری مناسب و کافی
اگر به دلیل سختی نخ دندان کشیدن، این کار با دقت کافی انجام نشود یا فرد آن را کاملاً کنار بگذارد، پلاک و باکتری در اطراف لبه کراون و زیر بریج تجمع پیدا می‌کند. این امر به سرعت منجر به مشکلاتی از قبیل پوسیدگی زیر روکش، التهاب لثه (جینجیویت) و در نهایت بیماری پیشرفته لثه (پریودنتیت) می‌شود.
بهترین جایگزین نخ دندان برای دندان روکش شده
اگر در استفاده از نخ دندان برای روکش یا بریج مشکل دارید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- واتر فلاسِر (Water Flosser) یا واتر جت: این دستگاه با پاشش جریان قوی آب، به تمیز کردن نواحی زیر بریج و اطراف روکش‌ها کمک می‌کند.
- مسواک‌های بین دندانی (Interdental Brushes): این برس‌های کوچک می‌توانند برای تمیز کردن فضاهای آزادتر بین دندان‌ها یا اطراف پایه‌های بریج مفید باشند.
آیا نخ دندان می‌تواند به روکش آسیب بزند؟
خیر، نخ دندان به تنهایی به کراون یا روکش دندان آسیب نمیزند. اگر روکش به درستی نصب شده باشد و با استفاده از تکنیک درست نخ کشیده شود، خطری ندارد.
بهترین نخ دندان برای دندان روکش شده
برای بریج (پل دندانی) بهترین گزینه واتر فلاسر و سوپر فلاس است. اما برای روکش های تکی که در فضای بین دندانی تنگ قرار دارند، استفاده از نخ دندان معمولی کافی است. زیرا ریش ریش نمی‌شوند و به راحتی از زیر نقاط تماس تنگ دندان روکش شده عبور می‌کنند.
سخن پایانی
مراقبت از روکش‌ها مستلزم استفاده از ابزارهای تخصصی مانند سوپر فلاس برای بریجها و تکنیک صحیح خروج نخ برای روکش‌های تکی است تا از سلامت لثه و دوام روکش محافظت شود. در نهایت، برای خرید انواع نخ دندان تخصصی، برس بین دندانی و مسواک مناسب، می‌توانید از طریق داروخانه آنلاین مثبت سبز به راحتی اقدام فرمایید.
