آمپول ویکتوزا برای چیست؟
ویکتوزا (Victoza) حاوی مادهی فعال لیرگلوتاید است و برای کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ استفاده میشود. این دارو به گروهی از داروها به نام آنالوگهای GLP-1 (پپتید مشابه گلوکاگون-1) تعلق دارد. توجه داشته باشید که این دارو یک قرص لاغری یا قرص چربی سوز نیست و تنها برای بیماران مبتلا به دیابت ممکن است باعث کاهش وزن شود. کاربردهای اصلی آمپول ویکتوزا عبارتند از:
- کاهش قند خون در دیابت نوع ۲
- کاهش وزن
- کاهش خطر بیماریهای قلبی – عروقی
مزایای آمپول ویکتوزا
مصرف این دارو برای بیماران دارای مزایای زیادی است که در ادامه به آن میپردازیم:
- کنترل موثر قند خون: ویکتوزا با تقلید عملکرد هورمون GLP-1، ترشح انسولین را افزایش داده و ترشح گلوکاگون (هورمونی که قند خون را بالا میبرد) را کاهش میدهد.
- کاهش وزن: تزریق این آمپول باعث کاهش اشتها و احساس سیری زودتر میشود. در بسیاری از بیماران، کاهش وزن طبیعی بین 3 تا 7 کیلوگرم طی چند ماه دیده میشود (در کنار رژیم غذایی مناسب و ورزش).
- کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی: مطالعات نشان داده است که ویکتوزا در بیماران دیابتی، میتواند خطر سکته قلبی، مغزی و مرگ ناشی از بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
- مصرف روزانه آسان: تزریق یک بار در روز، با یا بدون غذا، که باعث راحتی بیشتر بیماران میشود.
- عدم افزایش قند خون در صورت عدم مصرف غذا: برخلاف برخی داروهای دیگر دیابت، ویکتوزا به ندرت باعث هیپوگلیسمی (افت شدید قند خون) میشود، مگر اینکه با داروهای دیگر مانند انسولین مصرف شود.
ترکیبات آمپول ویکتوزا
ویکتوزا (Victoza) حاوی مادهی فعال و چند ترکیب غیرفعال (کمکی) است که همگی در فرمول دارویی آن نقش دارند. به صورت کلی، ترکیبات این آمپول شامل موارد زیر است:
- ماده فعال اصلی: Liraglutide (لیرگلوتاید)
- مواد غیرفعال (کمکی): دیسدیم فسفات دیهیدرات، پروپیلن گلایکول، فنول، آب برای تزریق
بیشتر بدانید: قرص سینوریپا
نحوه تزریق آمپول ویکتوزا
قبل از تزریق، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی یا نسخه پزشک را با دقت بررسی کنید. نحوه تزریق این آمپول به شرح زیر است:
- قلم ویکتوزا از پیش پر شده و آماده استفاده است. محلول باید شفاف، بیرنگ و بدون ذرات معلق باشد.
- تجهیزات مورد نیاز شامل قلم تزریقی آماده، سوزن یکبار مصرف مخصوص قلم، دستمال الکلی یا پد ضدعفونی و ظرف مخصوص دور ریختن سوزنها است.
- قبل از تزریق، دستهای خود را با آب و صابون شستشو دهید تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود. سوزن یکبار مصرف جدید را از بستهبندی خارج کنید و آن را به صورت پیچشی به انتهای قلم وصل کنید تا محکم شود.
- برای قلم جدید یا سوزن تازه، باید مطمئن شوید که هوا خارج شده و دارو میآید. اگر قطرهای خارج نشد، 2–3 بار تکرار کنید. اگر باز هم نشد، سوزن را عوض کنید.
- قلم نو و استفاده نشده باید در یخچال (2 تا 8 درجه سانتیگراد) نگهداری شود و پس از اولین استفاده میتوان قلم را تا 30 روز در دمای اتاق (زیر 30 درجه) نگه داشت.
- تزریق باید به لایه چربی زیر پوست انجام شود و محل مناسب شامل شکم، رانها و پشت بازو است. هر بار محل تزریق را عوض کنید تا از سفت شدن پوست جلوگیری شود.
بهترین زمان مصرف آمپول ویکتوزا
زمان تزریق آمپول ویکتوزا (Victoza) به شرایط فردی، برنامه غذایی، و توصیه پزشک بستگی دارد. با این حال، هر روز در یک ساعت مشخص تزریق انجام شود و صبح یا شب فرقی نداشته و تنها باید ثابت باشد.
بیشتر بدانید: قرص گلوریپا
عوارض آمپول ویکتوزا
مصرف این دارو در برخی بیماران با عوارض خفیف تا شدیدی همراه بوده است. برخی از عوارض ویکتوزا عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش اشتها
- یبوست یا اسهال
- درد شکمی و سوءهاضمه
- سردرد
- خستگی یا ضعف عمومی
- سرگیجه یا بیحالی
- افت قند خون
- واکنش در محل تزریق
به علاوه، برخی بیماران بعد از مصرف عوارض جانبی جدی و خطرناکی گزارش کردند که نیاز به قطع مصرف و بررسی پزشک دارد. برخی از عوارض جدی و خطرناک این دارو به شرح زیر میباشد:
- تورم صورت، لبها، زبان یا گلو
- تنگی نفس و خس خس سینه
- بثورات جلدی شدید و خارش
- آسیب کبدی یا کلیوی
- تشنج
- توهم و رفتارهای غیرطبیعی
- افسردگی شدید و افکار خودکشی
موارد احتیاط و منع مصرف
رعایت نکات ضروری و احتیاطی این آمپول ضروری است. موارد احتیاط آمپول ویکتوزا به شرح زیر است:
- اگر در گذشته دچار التهاب پانکراس شده بودید یا در حین مصرف ویکتوزا دچار درد شدید و ناگهانی در قسمت بالای شکم (گاهی همراه با تهوع و تب) شدید، باید مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید. این آمپول میتواند خطر پانکراتیت را افزایش دهد.
- افرادی که سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان مدولاری تیروئید (MTC) یا بیماری نئوپلازی غدد درونریز نوع ۲ (MEN2) دارند، نباید از آمپول ویکتوزا استفاده کنند. اگر در طول درمان دچار تورم گردن، گرفتگی صدا یا مشکل در بلع شدید، باید فوراً بررسی شوید.
- اگر ویکتوزا را همراه با داروهایی مانند انسولین یا سولفونیلاورهها مصرف میکنید، باید مراقب کاهش شدید قند خون باشید. علائم آن شامل لرزش، تعریق، گرسنگی، ضعف، گیجی یا تپش قلب است. در این شرایط باید سریع قند ساده مصرف شود.
- ایمنی مصرف این آمپول در دوران بارداری و شیردهی بهطور کامل اثبات نشده است. استفاده از این دارو در این دوران فقط با تشخیص و صلاحدید پزشک مجاز است.
- برای جلوگیری از عوارضی مانند کمآبی بدن و اثرات جانبی گوارشی، مهم است که در دوران مصرف ویکتوزا، به اندازه کافی آب بنوشید و وعدههای غذایی خود را متعادل و منظم نگه دارید.
مصرف آمپول ویکتوزا در بارداری
مطالعات گستردهای در رابطه با تأثیر این آمپول در دوران بارداری انجام نشده است و تنها دادههای محدود از حیوانات موجود است که نشان دهنده خطرات احتمالی میباشد. در این مطالعات، نشان داده شده که آمپول ویکتوزا میتواند بر رشد جنین اثرات منفی داشته باشد. این دارو بر ترشح انسولین و متابولیسم قند خون اثر میگذارد. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و متابولیکی زیادی در بدن مادر اتفاق میافتد و تاثیر این دارو بر این فرآیندها میتواند پیچیده و خطرناک باشد.
بیشتر بدانید: قرص زیپمت
تداخل دارویی آمپول ویکتوزا
مصرف این آمپول تنها با نسخه و تایید پزشک انجام میشود. در حین تجویز نسخه، با پزشک در رابطه با داروهای تجویزی و گیاهی مورد استفاده خود مشورت کنید تا در صورت نیاز دارو را تغییر دهد.
شرایط نگهداری آمپول ویکتوزا
آمپول ویکتوزا باید در دمای یخچال (2 الی 8 درجه سانتیگراد) نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، قلم تزریقی، کرم، شیاف و غیره باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر
این مقاله به بررسی درمان دیابت نوع 2 و کاهش وزن با آمپول ویکتوزا، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو با کمک به کنترل قند خون، کاهش اشتها و افزایش احساس سیری، نقش مهمی در بهبود سلامت بیماران دیابتی ایفا میکند. اگرچه ویکتوزا برای بسیاری از افراد میتواند گزینه درمانی مناسبی باشد، استفاده از آن باید تحت نظر پزشک و با دقت کافی انجام شود. ترکیب ویکتوزا با تغییرات سبک زندگی سالم مانند تغذیه مناسب و فعالیت بدنی میتواند به نتایج درمانی بهتری منجر شود.