آمپول سفوتاکسیم یک آنتیبیوتیک از گروه سفالوسپورینها است که با مهار ساخت دیواره سلولی باکتریها، باعث از بین رفتن آنها میشود. این دارو به صورت تزریقی و عمدتاً در مراکز درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل تأثیر سریع و قوی خود، در مواقعی که عفونت شدید و نیاز به مداخله فوری است، انتخاب میشود.
آنچه در این مقاله می خوانیم
اشکال دارویی سفوتاکسیم
- محلول تزریقی: 20 میلی گرم در میلی لیتر، 40 میلی گرم در میلی لیتر
- پودر برای تزریق: 1 گرم، 2 گرم، 10 گرم
موارد مصرف آمپول سفوتاکسیم
آمپول سفوتاکسیم برای درمان طیف گسترده‌ای از عفونتهای باکتریایی استفاده میشود. همچنین ممکن است برای جلوگیری از عفونت ناشی از جراحی‌های خاص استفاده شود. این دارو متعلق به دسته‌ای از داروها به نام آنتی‌بیوتیک‌های سفالوسپورین است که با توقف رشد باکتریها کار می‌کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی سفوتاکسیم
به پروتئین های متصل به پنی‌سیلین متصل میشود و مرحله ترانس پپتیداسیون نهایی سنتز پپتیدوگلیکان را مهار می‌کند که منجر به مرگ دیواره سلولی میشود. در برابر تخریب توسط بتالاکتاماز مقاومت می‌کند. دوز مناسب و راه مناسب مصرف با توجه به وضعیت بیمار، شدت عفونت و حساسیت میکروارگانیسم تعیین میشود. این دارو به طور گسترده در بافت‌ها و مایعات بدن، از جمله زلالیه، مایعات آسیتی و پروستات، استخوان، به CSF نفوذ می‌کند که مننژ ملتهب شود. همچنین، به طور گسترده در بافت‌ها و مایعات بدن، از جمله زلالیه، مایعات آسیت و پروستات و استخوان توزیع میشود. هنگامی که مننژ ملتهب است به CSF نفوذ می‌کند.
مقدار مصرف آمپول سفوتاکسیم
آمپول سفوتاکسیم طبق دستور پزشک از طریق تزریق در عضله یا ورید تجویز می شود. در صورت تزریق به داخل رگ، دارو را به آرامی در مدت حداقل 3 دقیقه تزریق کنید تا از عوارض جانبی جدی احتمالی (مانند ضربان قلب نامنظم) جلوگیری شود. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. قبل از استفاده، این محصول را به صورت بصری از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید. در صورت خرابی یا مشکلی، از تزریق خودداری کرده و محلول تزریقی را دوراندازی کنید. نحوه نگهداری و دور انداختن لوازم پزشکی را به طور ایمن بیاموزید.
نحوه مصرف آمپول سفوتاکسیم
قبل از تزریق آمپول سفوتاکسیم، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی دارو شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. گر از محلول یخ زده از پیش مخلوط شده استفاده می کنید، کیسه را در دمای اتاق یا در یخچال ذوب کنید. اگر کیسه در یخچال ذوب شد، حداقل 1 ساعت قبل از استفاده بگذارید در دمای اتاق بماند. پس از ذوب شدن، آن را خوب تکان دهید و کیسه را فشار دهید تا نشتی آن را بررسی کنید. اگر کیسه نشت کرد محلول را دوراندازی کنید. مصرف این دارو را برای تمام مدت زمان تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم پس از چند روز ناپدید شوند.
طریقه مصرف آمپول سفوتاکسیم
- آمپول سفوتاکسیم برای اورتریت/سرویسیت گنوکوکی 0.5 گرم یک بار به صورت تزریق عضلانی تجویز میشود. همچنین، این دارو در جهت سوزاک، رکتوم در مردان 1 گرم به صورت تزریق عضلانی و در زنان 0.5 گرم یک بار مصرف میشود.
- این دارو در جهت عفونتهای ناشی از ارگانیسم‌های حساس بدون عارضه 1 گرم به صورت تزریق داخل وریدی یا در 8 ساعت به صورت تزریق عضلانی استفاده میشود. در صورت لزوم، این مقدار دوز مصرفی تا 2 گرم در 6-8 ساعت به صورت تزریق وریدی استفاده خواهد شد.
- آمپول سفوتاکسیم برای پیشگیری از عفونت جراحی، 1 گرم به صورت تزریق عضلانی و داخل وریدی یک بار 30-90 دقیقه قبل از شروع عمل تزریق میشود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از تزریق دارو، به محض یادآوری آن را تزریق کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدکی به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار تکرار نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف آمپول سفوتاکسیم، اگر به آن یا سایر آنتی بیوتیک‌ها (مانند پنی‌سیلین‌ها، سایر سفالوسپورینها) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله بیماری کلیوی، بیماری های معده/روده (مانند کولیت)، حساسیت به انواع آنتی بیوتیک‌ها، مشکلات گوارشی، مشکلات قلبی و عروقی و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط آمپول سفوتاکسیم خواهیم پرداخت؛
- آریتمی بالقوه تهدید کننده زندگی در بیمارانی که تزریق بولوس سریع از طریق کاتتر ورید مرکزی دریافت می کنند گزارش شده است.
- درمان طولانی مدت با گرانولوسیتوپنی (بیش از 10 روز) همراه بوده است. برای به حداقل رساندن التهاب، محل تزریق را تغییر دهید.
- در بیماران با سابقه حساسیت به پنی سیلین با احتیاط مصرف شود. همچنین، در بیماران با سابقه کولیت با احتیاط مصرف شود.
- رشد بیش از حد باکتری یا قارچی موجودات غیر حساس ممکن است با درمان طولانی مدت یا مکرر رخ دهد.
- به علاوه، ممکن است در نارسایی کلیوی نیاز به تنظیم دوز داشته باشد.
- سفوتاکسیم ممکن است اثرات نفروتوکسیک داروهای نفروتوکسیک از جمله آمینوگلیکوزیدها، NSAID و فوروزماید را تشدید کند.
موارد منع مصرف آمپول سفوتاکسیم
- حساسیت مفرط مستند به دارو یا اجزای آن
عوارض آمپول سفوتاکسیم
تورم، قرمزی یا درد در محل تزریق، حالت تهوع، استفراغ، کهیر، خارش، تب، اسهال، افزایش ترانس آمینازهای کبدی و… برخی از عوارض آمپول سفوتاکسیم می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل کبودی و خونریزی آسان، خستگی غیرعادی، حرکات غیرقابل کنترل، تغییرات روانی/خلقتی (مانند گیجی)، تشنج، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، علائم مشکلات کبدی (از دست دادن اشتها، درد معده، زردی چشم و پوست، ادرار تیره) و… می‌باشد. در ادامه به عوارض آمپول سفوتاکسیم خواهیم پرداخت؛
- کولیت
- اسهال
- افزایش نیتروژن اوره خون (BUN) و کراتینین
- افزایش ترانس آمینازهای کبدی
- تب
- درد محل تزریق
- حالت تهوع
- خارش
- کهیر
- ترومبوسیتوپنی
- نوتروپنی گذرا
- استفراغ
تداخل دارویی سفوتاکسیم
- تداخلات رده X (پرهیز): ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا
- کاهش اثرات داروها توسط سفوتاکسیم: آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
- افزایش اثرات داروها توسط سفوتاکسیم: آمینوگلیکوزیدها، آنتاگونیست‌های ویتامین کا
- کاهش اثرات سفوتاکسیم توسط داروها: تداخل قابل توجهی مشخص نشده است.
مصرف آمپول سفوتاکسیم در دوران بارداری و شیردهی
مورد قابل توجهی یافت نشد.
شرایط نگهداری داروی سفوتاکسیم
آمپول سفوتاکسیم باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آنها را مصرف کنند.
کلام آخر آمپول سفوتاکسیم
این مقاله به بررسی درمان طیف گسترده‌ای از عفونتهای باکتریایی با آمپول سفوتاکسیم، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. آمپول سفوتاکسیم به عنوان یکی از آنتی‌بیوتیک‌های قوی و مؤثر در درمان عفونتهای باکتریایی نقش مهمی دارد. این دارو که از گروه سفالوسپورینها است، با مهار ساخت دیواره سلولی باکتریها باعث از بین رفتن آنها میشود و در درمان طیف وسیعی از عفونتهای باکتریایی مؤثر است. استفاده از آمپول سفوتاکسیم به ویژه در مواقعی که عفونت‌ها شدید هستند و نیاز به مداخله فوری و قوی وجود دارد، نتایج مثبتی به همراه داشته است.
منبع سایت: Medscape
