انسولین همولوگ برای چیست؟
انسولین همولوگ یک نوع انسولین سریعالاثر است که برای کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ استفاده میشود. این انسولین با ساختاری مشابه انسولین انسانی، اما با جذب سریع‌تر، بعد از تزریق باعث کاهش سریع قند خون میشود. قبل یا همراه وعده‌های غذایی تزریق میشود تا از افزایش ناگهانی قند خون پس از غذا جلوگیری کند و تعادل قند خون را حفظ نماید.
فواید انسولین همولوگ
این دارو دارای موارد مصرف و فواید زیادی است که به آن اشاره خواهد شد:
- کنترل سریع قند خون پس از غذا: نسولین همولوگ به دلیل جذب سریع در بدن، می‌تواند افزایش ناگهانی قند خون پس از مصرف غذا را مهار کند و از نوسانات شدید قند جلوگیری نماید.
- شباهت ساختاری به انسولین طبیعی بدن: این انسولین با فناوری نوین ساخته شده و از نظر ساختار بسیار شبیه انسولین انسانی است، بنابراین بدن آن را راحت‌تر می‌پذیرد و احتمال واکنش‌های حساسیتی کمتر است.
- شروع اثر سریع: تنها ۱۰ تا ۲۰ دقیقه بعد از تزریق شروع به اثر می‌کند، به همین دلیل برای کنترل قند خون هنگام وعده‌های غذایی بسیار مناسب است.
- امکان تنظیم دقیق دوز: پزشک می‌تواند مقدار انسولین را متناسب با میزان کربوهیدرات مصرفی و شرایط فرد تنظیم کند، که باعث کنترل دقیق‌تر قند خون میشود.
- کاهش خطر هیپرگلیسمی (افزایش بیش‌ازحد قند خون): با مهار قند خون بالا پس از غذا، احتمال بروز علائم و عوارض ناشی از هیپرگلیسمی کاهش می‌یابد.
نحوه مصرف انسولین همولوگ
این انسولین به صورت تزریق زیرجلدی و قبل یا همراه وعده‌های غذایی مصرف میشود. زمان تزریق آن حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پیش از غذا است. دوز و دفعات مصرف باید توسط پزشک بر اساس قند خون، رژیم غذایی و فعالیت بدنی تعیین شود. برای اطلاع از نحوه مصرف، با ما همراه باشید.
- این انسولین باید به صورت زیرجلدی در قسمت‌هایی مثل بازو، ران، شکم یا باسن تزریق شود. انتخاب محل مناسب و تغییر آن در هر تزریق برای پیشگیری از بروز سفتی یا فرورفتگی پوست اهمیت دارد.
- بهترین زمان تزریق ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پیش از وعده غذایی است تا انسولین با جذب سریع خود بتواند افزایش قند خون پس از غذا را کنترل کند. در برخی موارد پزشک اجازه تزریق همزمان با شروع غذا را می‌دهد.
- هر بار محل تزریق باید نسبت به دفعه قبل تغییر کند تا از آسیب‌های پوستی مانند لیپوهایپرتروفی (تجمع چربی زیر پوست) جلوگیری شود.
- مقدار انسولین همولوگ باید بر اساس قند خون فعلی، میزان کربوهیدرات وعده غذایی و سطح فعالیت بدنی تنظیم شود که این کار حتماً باید تحت نظر پزشک یا تیم درمانی انجام گیرد.
- ترکیب همولوگ با انسولین‌های طولانی‌اثر یا دیگر انواع انسولین تنها در صورتی مجاز است که پزشک تجویز کرده باشد، زیرا مخلوط نادرست می‌تواند اثر دارو را تغییر دهد.
بهترین زمان مصرف انسولین همولوگ
زمان مصرف همولوگ ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پیش از شروع وعده غذایی است تا بتواند افزایش قند خون پس از غذا را به خوبی کنترل کند. در برخی بیماران، پزشک ممکن است اجازه تزریق همزمان با غذا یا بلافاصله پس از آن را بدهد. رعایت این زمان‌بندی اهمیت زیادی دارد و مصرف دیر یا زود می‌تواند باعث افت یا افزایش ناگهانی قند خون شود. می‌توانید از قرص قند خون و دیابت یا داروی فشار خون استفاده کنید.
نحوه عملکرد انسولین همولوگ
انسولین همولوگ با تقلید عملکرد انسولین طبیعی بدن، ورود گلوکز از خون به سلول‌ها را تسهیل می‌کند و باعث کاهش سریع قند خون میشود. این دارو پس از تزریق زیرجلدی در مدت کوتاهی جذب شده و اثرش آغاز میشود، به همین دلیل برای کنترل قند خون پس از وعده‌های غذایی مناسب است. همچنین با تنظیم متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین باعث حفظ تعادل انرژی بدن میشود.
عوارض انسولین همولوگ
مصرف انسولین همولوگ مانند سایر انواع انسولین می‌تواند عوارضی ایجاد کند که شدت آن‌ها از خفیف تا جدی متغیر است. واکنش‌های پوستی در محل تزریق، افزایش وزن و تغییرات در توزیع چربی زیر پوست نیز ممکن است رخ دهد. برخی از عوارض شایع این انسولین به شرح زیر است:
- افت قند خون
- واکنش پوستی یا قرمزی محل تزریق
- خارش یا التهاب موضعی
- افزایش وزن
- لیپوهایپرتروفی (تجمع چربی زیر پوست)
- واکنش آلرژیک شدید (نادر)
- تورم دست یا پا
عوارض جدی همولوگ معمولاً نادر است، اما می‌توانند خطرناک باشند و نیاز به اقدام فوری دارند. مهم‌ترین آن‌ها افت شدید قند خون است که ممکن است باعث گیجی، تاری دید، تشنج یا حتی بیهوشی شود. واکنش آلرژیک شدید شامل کهیر گسترده، تورم صورت یا گلو و مشکل در تنفس نیز از دیگر موارد جدی است. در برخی بیماران، تورم اندام‌ها یا مشکلات قلبی نیز ممکن است بروز کند.
موارد احتیاط
قبل از مصرف، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. موارد احتیاط این انسولین به شرح زیر است:
- باید به طور منظم و دقیق قند خون خود را قبل و بعد از تزریق کنترل کنید تا از افت یا افزایش ناگهانی قند جلوگیری شود و پزشک بتواند دوز مناسب را تعیین کند.
- هرگونه تغییر در دوز انسولین، زمان تزریق یا نوع انسولین باید فقط با مشورت پزشک انجام شود؛ تغییرات خودسرانه می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی یا هیپرگلیسمی شود.
- انسولین همولوگ معمولاً ۱۰ تا ۲۰ دقیقه پیش از غذا تزریق میشود. تزریق دیر یا زودتر از این زمان می‌تواند عملکرد دارو را مختل کرده و باعث نوسانات قند خون شود.
- برای جلوگیری از مشکلات پوستی مانند لیپوهایپرتروفی (تجمع یا از بین رفتن چربی زیر پوست)، باید محل تزریق را در هر بار تغییر دهید. استفاده مکرر از یک نقطه ممکن است جذب انسولین را کاهش دهد.
- علائمی مانند تعریق شدید، لرزش، سرگیجه، تاری دید و گرسنگی باید جدی گرفته شود و در صورت بروز سریعاً به کمک و اصلاح قند خون پرداخت شود.
- در صورت بروز تورم، قرمزی یا واکنش‌های شدید در محل تزریق یا علائم آلرژیک مانند تنگی نفس یا کهیر، به پزشک مراجعه کنید.
مصرف انسولین همولوگ در بارداری
مصرف انسولین همولوگ در بارداری معمولاً ایمن و ضروری است، زیرا کنترل دقیق قند خون برای سلامت مادر و جنین اهمیت زیادی دارد. دیابت کنترل نشده در بارداری می‌تواند خطراتی مانند ناهنجاری‌های جنینی، سقط یا زایمان زودرس ایجاد کند. انسولین همولوگ به دلیل شروع سریع اثر، کمک می‌کند تا قند خون پس از وعده‌های غذایی بهتر کنترل شود. با این حال، دوز و نوع انسولین باید تحت نظر پزشک متخصص زنان و غدد تنظیم شود تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
تداخل دارویی
همولوگ ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثرات آن را تغییر دهد. داروهایی مانند داروهای خوراکی کاهش‌دهنده قند خون، کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد فشار خون (مثل بتابلوکرها)، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، هورمون‌های تیروئید و برخی داروهای روان‌پزشکی می‌توانند میزان نیاز به انسولین را افزایش یا کاهش دهند.
شرایط نگهداری انسولین همولوگ
انسولین همولوگ باید در یخچال و در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود و از یخ‌زدگی محافظت گردد. قبل از تزریق می‌توان آن را چند دقیقه در دمای اتاق قرار داد. از قرار دادن انسولین در معرض نور مستقیم و دمای بالا خودداری کنید.
کلام آخر
این مقاله به بررسی کنترل قند خون در بیماران دیابت نوع 1 و 2 با انسولین همولوگ، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. با شروع سریع اثر و قابلیت تنظیم دقیق دوز، این انسولین کمک می‌کند تا قند خون پس از وعده‌های غذایی به‌سرعت کنترل شود و از نوسانات شدید جلوگیری گردد. مصرف صحیح و منظم انسولین همولوگ، همراه با پایش مداوم قند خون و رعایت نکات احتیاطی، می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و خطر عوارض مزمن دیابت را کاهش دهد.
