مسمومیت با مونوکسید کربن یا همان استنشاق دود

طبق گفته موسسه Burn، بیش از نیمی از مرگ و میرها مربوط به استنشاق دود ناشی از سیگار کشیدن است. به طور کلی تنگی نفس و استنشاق دود هنگامی رخ میده که شما در ذرات و گازهای دود مضر نفس بکشید. استنشاق دود مضر می تونه ریه ها و راه های تنفسی شما رو احاطه کنه و باعث بشه که اکسیژن به شما نرسه که این می تونه منجر به سندرم حاد تنفسی و نارسایی تنفسی در شما بشه.

تنگی نفس معمولا هنگامی اتفاق میفته که شما در یک منطقه محصور، مانند آشپزخانه یا خانه، در نزدیکی آتش گرفتار بشید.

اکثر تنگی نفس ها در منزل رخ میده، که ناشی می شن از پخت و پز، شومینه ها و بخاری ها، خرابی های الکتریکی و سیگار کشیدن. با ما در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز همراه باشید.

چه چیزی باعث تنگی نفس می شه؟

مواد سوزان، مواد شیمیایی و گازهایی که ایجاد شده است، می تونن دچار استنشاق دمی با آسفیکسی ساده (کمبود اکسیژن)، تحریک شیمیایی، اشباع شیمیایی یا ترکیبی از اونها بشن. مثال ها عبارتند از:

کپسول فست ران

قیمت: 59.300 تومان

قیمت با تخفیف:47.400 تومان

مشاهده

آسفیکیت ساده

دو راه وجود داره که دود می تونه شما رو از اکسیژن محروم کنه. احتراق با صرف از اکسیژن در نزدیکی آتش، شما رو بدون اکسیژن برای نفس کشیدن رها میکنه. دود همچنین حاوی موادی چون دی اکسید کربن هست که باعث محدود شدن مقدار اکسیژن در هوا می شه.

ترکیبات مضر

احتراق باعث می شه که مواد شیمیایی به پوست شما آسیب برسونه و غشاهای مخاطی ایجاد کنه. این مواد شیمیایی می تونن به دستگاه تنفسی شما آسیب برسونن و حتی باعث تورم و سقوط هواپیما بشه. آمونیاک، دی اکسید گوگرد و کلر نمونه هایی از مواد شیمیایی تحریک کننده در دود هستن.

آسفیکات شیمیایی

ترکیبات تولید شده در آتش سوزی می تنه موجب آسیب سلول های بدن شما در ایجاد تحرک یا استفاده از اکسیژن شه. یکی از این ترکیبات، منوکسید کربنه که علت اصلی مرگ و میر در اثر استنشاق دود هست.

آسیب های استنشاقی می تونه شرایط قلبی و ریه رو بدتر کنه، بیماری هایی مانند:

• بیماری مزمن انسدادی ریه
• آسم
• برونشیت مزمن
• و…

علائم استنشاق دود

استنشاق دود می تونه علائم متعددی رو در شدت های مختلف ایجاد کنه:

سرفه کردن

غشاهای مخاطی در دستگاه تنفسی شما هنگامی که باعث تحریک شدن می شن، بیشتر ماده مخاطی رو ترشح می کنن. افزایش تولید این مخاط و استحکام عضلات در راه هوایی منجر به سرفه رفلکس می شه. با توجه به حجم ذرات سوز در تراوش یا ریه ها، مخاط ممکنه روشن، خاکستری یا سیاه باشه.

تنگی نفس

آسیب به دستگاه تنفسی شما باعث کاهش میزان اکسیژن خون شما می شه.

استنشاق دود می تونه با توانایی خون شما برای حمل اکسیژن در تضاد باشه و در مقابل تنفس سریع می تونه منجر به تلاش برای جبران خسارت وارده به بدن شه.

سردرد

قرار گرفتن در معرض مونوکسید کربن، که در هر دودی اتفاق میفته، می تونه موجب سردرد شه. مسمومیت با مونوکسید کربن همراه با سردرد می تونه موجب تهوع و استفراغ هم بشه.

خفگی یا تنفس پر سر و صدا

مواد شیمیایی ممکنه باعث آسیب و آکنه های صوتی و موجب تورم و سفت شدن راه های هوایی بشه. مایعات ممکنه در مسیر هوایی بالا جمع بشه و منجر به انسداد بشه.

تغییرات پوستی

پوست به علت کمبود اکسیژن می تونه قرمز و متورم بشه.

آسیب چشم

دود می تونه چشم شما رو تحریک کنه و باعث قرمزی و حتی کاهش بینایی بشه.

کم شدن سطح هشیاری

سطوح اکسیژن پایین و آسفیکیت های شیمیایی می تونه باعث ایجاد تغییراتی مثل سردرد، غش کردن و کاهش هوشیاری بشه. پس از استنشاق دود امکان تشنج و کما هم وجود داره.

درد قفسه سینه

درد قفسه سینه می تونه ناشی از تحریک در دستگاه تنفسی شما باشه. درد قفسه سینه می تونه نتیجه جریان کم اکسیژن به قلب باشه.

سرفه بیش از حد هم می تونه باعث درد قفسه سینه شه.

کمک های اولیه در زمان برخورد با این بیماری

هشدار: هر کسی که دچار استنشاق می شه نیاز به کمک فوری داره.

• با اورژانس تماس بگیرید
• محیط رو سریعا عاری از هر گونه دود بکنید
• گردش خون و راه تنفس رو بررسی کنید
• در صورت لزوم CPR رو در حالی که منتظر دریافت کمک اضطراری هستید، شروع کنید.

تشخیص تنگی نفس ناشی از استنشاق دود

در بیمارستان، یک پزشک از بیمار یا اطرافیان سوال میکند که:

• منبع دود چه بوده و چه مدت زمانی شما در اون فضا بودید؟
• و مهم تر از همه چند وقت است سیگار کشیدن رو تجربه کردید؟

راه های تشخیص و درمان هایی که ممکنه انجام بشه:

• اشعه ایکس

اشعه ایکس قفسه سینه برای بررسی علائم آسیب یا عفونت ریه استفاده می شه.

• آزمایش خون

مجموعه ای از آزمایشات خون شامل شمارش کامل خون و پانل متابولیک برای بررسی تعداد گلبول های قرمز و سفید، شمارش پلاکت ها و نیز عملکرد بسیاری از اندام هایی که حساسیت به تغییرات در سطوح اکسیژن دارن انجام میشه. سطح کربوکسی هموگلوبین و متهموگلوبین هم در افرادی که در معرض مسمومیت با منیزیم کربن قرار دادن، بررسی میشه.

• گاز خون شریانی (ABG)

این آزمون برای اندازه گیری مقدار اکسیژن، دی اکسید کربن در خون استفاده می شه.

• پالس اکسیمتری

در یک اکسیمتری پالس، یک دستگاه کوچک با یک سنسور بر روی یک قسمت بدن مانند انگشت، پا و یا لبه گوش هست تا ببینن که اکسیژن به چه میزان به بافت ها شما می رسه.

خرید دستگاه اکسیمتر

• برونکوسکوپی

لوله ای نازک و روشن در داخل دهان شما قرار می گیره تا در داخل راه های تنفسی شما رو بررسی کنن.

درمان چیست؟

درمان استنشاق دودی ممکن است شامل موارد زیر باشه:

اکسیژن

اکسیژن مهم ترین بخش درمان استنشاق دوده که بسته به شدت علائم، به وسیله یک ماسک، لوله بینی یا از طریق یک لوله تنفسی وارد گلو می شه.

اکسیژن غلیظی (HBO)

HBO برای درمان مسمومیت مونوکسید کربن استفاده می شه. شما در یک اتاق فشرده قرار داده میشید و دوزهای بالایی از اکسیژن دریافت خواهید کرد. اکسیژن به پلاسما خون رسیده ، بنابراین بافت بدن شما می تونه اکسیژن رو دریافت کنه در حالی که مونوکسید کربن از خون شما خارج می شه.

داروها

بعضی از داروها ممکنه برای درمان علائم استنشاق دود استفاده بشه. ممکنه برونکودیلاتورها بتونن ماهیچه های ریه رو آرام کنن و راه های هوایی رو گسترش بدن. آنتی بیوتیک ها هم ممکنه برای درمان یا جلوگیری از عفونت استفاده بشن. سایر داروها ممکنه برای درمان مسمومیت شیمیایی استفاده بشه.

چه موقع باید به دکتر رفت؟

اگر دچار دودگرفتگی شدید و تب رو هم تجربه کنید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکنه یک عفونت داشته باشید.

علائم زیر رو حتما جدی بگیری:

• سرفه یا استفراغ خون
• درد قفسه سینه
• ضربان قلب بی قاعده یا سریع
• مشکل تنفس شدید
• خستگی

درمان در خانه

علاوه بر مصرف دارو و دنبال کردن دستورالعمل های پزشک شما، موارد زیر رو هم در نظر بگیرید:

• مقدار زیادی استراحت کنید
• با بالشتی بزرگ کمی دراز کشیده و استراحت کنید.
• اجتناب از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در دود سیگار کشیدن.
• اجتناب از چیزهایی که ممکن است ریه های شما رو تحریک کنه مانند هوا بسیار سرد، گرم، مرطوب و یا خشک