پالس اکسیمتر (دستگاه تست اکسیژن خون)

پالس اکسیمتر یا دستگاه تست اکسیژن خون، دستگاهی است که میزان ضربان قلب و اکسیژن خون را اندازه گیری می‌کند. این دستگاه به دو نوع انگشتی (متحرک و مرکزی) یا ثابت تقسیم می‌شود.

نقش پالس اکسیمتر در تشخیص کرونا

ویروس عامل بیماری کووید 19 از طریق ایجاد التهاب و پنومونی به ریه‌های فرد درگیر آسیب می‌زند. آسیب به ریه نیز مستقیما بر میزان جذب اکسیژن و سطح اکسیژن خون تاثیر می‌گذارد. حال دستگاه اندازه گیری اکسیژن خون (oximeter) در جایی مهم می‌شود که فرد علائم کمبود اکسیژن مثل تنگی نفس را نشان نمی‌دهد، اما هنگامی که اکسیژن خونش را اندازه می‌گیریم متوجه این مشکل خواهیم شد.

میزان طبیعی اکسیژن خون

میزان نرمال اکسیژن خون در آزمایش ABG برای ریه‌های سالم بین 80 و 100 میلی متر جیوه است. اگر سطح اکسیژن خون را با دستگاه پالس اکسی متر اندازه گیری کنید، میزان نرمال اکسیژن معمولا رقمی بین 95 و 100 خواهد بود. البته این محدوده‌ها در COPD یا سایر بیماری‌های ریوی صدق نمی‌کند و محدوده نرمال را پزشک مشخص می‌کند.

انواع دستگاه اکسیژن خون

پالس اکسیمتر متحرک اغلب در اورژانس مورد استفاده قرار می‌گیرد و نوع ثابت آن در بیماران بستری شده، در اتاق احیا و بخشی‌های دیگر استفاده می‌شود. اما در نظر داشته باشید قبل از خرید دستگاه اکسیژن خون ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. چرا که در صورت وجود بیماری تنفسی مزمن بهتر است نمونه‌های پیشرفته‌تر را انتخاب نمایید.

نحوه استفاده از پالس اکسیمتر

قبل از هر چیز دفترچه راهنمای دستگاه را مطالعه کنید. اما به صورت کلی نیاز است که ابتدا نوع سنسور مناسب را بر اساس سن بیمار و محل اتصال مشخص کنید. از انگشت اشاره بیمار استفاده نمایید. اگر مشکلی وجود دارد، سنسورهای انگشتان پا و یا لاله گوش نیز قابل اندازه گیری هستند. مطمئن شوید مانعی بین انگشت و دستگاه اکسیمتر نباشد. توجه داشته باشید سنسور طوری به انگشت وصل باشد که چراغ نوری و سنسور پروب در دو نقطه مقابل هم قرار گیرند. سپس دست بیمار را هم سطح قلب او قرار دهید و سپس میزان SPO2 را یاد داشت کنید. در انتها جهت اطمینان بیشتر، تعداد نبض بیمار را نیز با نبض ثبت شده بر روی دستگاه پالس اکسی متر مقایسه نمایید.

اعداد روی نمایشگر اکسیمتر به چه معنا است؟

اعداد 91 تا 94 درصد بر کاهش خفیف اکسیژن دلالت داشته که نیاز به ارزیابی بیشتر متخصص دارد. در مواردی تجویز اکسیژن مکمل را نشان می‌دهد.

اعداد 86 تا 90 درصد: کاهش متوسط اکسیژن را نشان می‌دهند. این بیماران نیاز به مراقبت بیشتری نسبت به گروه اول دارند.

اعداد 85 درصد یا کمتر نیز کاهش شدید اکسیژن را نشان داده و به مداخله فوری شامل تجویز اکسیژن، تهویه مصنوعی و یا هردو نیاز دارند.

بروز خطا در اندازه گیری تست اکسیژن خون در منزل

در مواردی ممکن است اعداد نشان داده شده توسط پالس اکسیمتر قابل اطمینان نباشند. به طور مثال در افرادی که ناخن مصنوعی و یا لاک ناخن دارند، عدد نمایش داده شده میزان اکسیژن ممکن است به طور کاذب، کمتر از میزان واقعی باشد. به علاوه در افرادی که خونرسانی به نوک انگشتشان کمتر از افراد سالم باشد (نظیر بیماری رینود)، میزان نمایش داده شده اکسیژن به صورت کاذبی کمتر از میزان واقعی است.