داروها از مهم ترین اکتشافات و اختراعات بشر بوده‌اند. با مصرف آنها می‌توان بسیاری از بیماری‌های صعب‌العلاج را تحت کنترل قرار داد و بیماری‌ها و شرایط ساده‌تر را به راحتی رفع کرد. این مواد می‌توانند از گیاهان و یا مواد شیمیایی ساخته شده‌باشند و تاثیرات آنها بر روی بدن متنوع است.
عملکرد داروها متفاوت است و بیماری‌های بدن بر اساس نوع عملکرد دارو و میزان تاثیر آن برطرف و یا کنترل می‌شوند. بنابراین یکی از مسائلی که در مصرف دارو اهمیت زیادی دارد، میزان اثر دارو است. پس اگر اثربخشی دارو کاهش پیدا کند و یا از بین برود، برای فردی که دارو را مصرف می‌کند خطرناک است.
در کابینت خود را باز می‌کنید و داروی مورد نظر را از باکس آن بیرون میکشید. روی جلد آن را می‌خوانید و می‌بینید که داروی شما مدتی پیش تاریخ مصرف داشته‌است و اکنون تاریخ انقضای آن گذشته است. اگر از این دارو استفاده کنید مشکلی پیش می‌آید؟ خریدن مجدد دارو و جایگزینی آن نیازمند هزینه است. ممکن است همان لحظه دارو را نیاز داشته‌باشید و مجبور به استفاده از آن شوید. چه مشکلاتی در پیش روی شما وجود دارد؟
موضوعی که میتواند بر اثربخشی داروها اثر بگذارد گذشتن تاریخ مصرف دارو است. در این مطلب می‌خواهیم درباره تاریخ مصرف داروها صحبت کنیم. اگر تاریخ مصرف دارویی بگذرد و از آن استفاده کنیم چه میشود؟ آیا احتمال مرگ وجود دارد؟ یا تنها از اثربخشی آن کاسته میشود؟ با ما همراه باشید تا درباره این موضوع بیشتر بدانید.
مصرف داروی تاریخ مصرف گذشته میتواند خطرناک باشد
سازمان غذا و دارو آمریکا از سال ۱۹۷۹ شروع به تاریخ مصرف گذاشتن بر روی داروها کرد و اینکار را به خاطر خطری که داروهای کهنه داشتند انجام داد. یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که مشخص می‌کند می‌توانید از دارویی استفاده کنید یا نه، همین مسئله است که آیا تاریخ دارو گذشته است یا نه. معمولا تاریخ انقضا را به فارسی و یا به شکل EXP بر روی داروها نشان می‌دهند.
بنابراین هنگامی که از داروخانه‌ها داروی جدیدی را می‌خرید، محض اطمینان، تاریخ تولید و تاریخ انقضای آن را چک کنید و بررسی کنید که اگر برای مدتی طولانی می‌خواهید از این دارو استفاده کنید، تا چه زمانی میتواند برای شما کارکرد داشته‌باشید و تاریخ آن نگذرد.
چرا داروی تاریخ مصرف گذشته خطرناک می شود؟
دارویی که تاریخ آن گذشته است، در مواد شیمیایی آن و پیوند‌هایی که بین اعضای آن وجود دارد، تغییراتی ایجاد میشود و معمولا بر اثر این تغییرات، اثر آن ضعیف میشود و یا به مواد دیگری تبدیل میشود. اما تنها مسئله‌ی تغییر شیمیایی و ضعیف شدن اثربخشی دارو مطرح نیست. مسئله‌ی مهم دیگری که وجود دارد این است که برخی از داروها در معرض رشد و حمله‌ی میکروب‌ها و باکتری‌ها قرار دارند.
داروهایی هستند که به آنها مواد نگهدارنده زده میشود تا میکروبی در آنها رشد نکند که فاسد نشوند. هنگامی که تاریخ مصرف یک دارو می‌گذرد، این مواد نیز از بین می‌روند و اثر آنها بر روی دارو کاهش پیدا می‌کند. در چنین مواقعی، داروی مورد نظر دیگر در برابر رشد میکروب‌ها ایمن نیست. همچنین ما نیز در برابر مصرف دارویی که تاریخ مصرف آن گذشته است، ایمن نیستیم و باید از مصرف آن جدا بپرهیزیم.
البته این امکان وجود دارد که داروی تاریخ مصرف گذشته به وظیفه‌ی خود عمل کند و مشکلی پیش نیاورد، اما هنگامی که تاریخ مصرف داروی شما می‌گذرد، احتمال اینکه ایمن باشد کاهش پیدا می‌کند و دیگر نباید از آن استفاده کنید مگر در شرایطی باشید که هیچ راه دیگری به جز مصرف دارو نباشد و نتوانید آن را با داروی دیگری جایگزین کنید (در شرایط اورژانسی و به توصیه تیم اورژانس).
هنگامی که تاریخ مصرف داروی شما می‌گذرد، آن را از داروهای دیگر خود جدا کنید. داروی تاریخ مصرف گذشته، نه تنها برای خود مصرف کننده ممکن است آسیب رسان باشد، بلکه برای کودکان و حیوانات خانگی که ممکن است به آنها دسترسی پیدا کرده و آنها را مصرف کنند، محتمل است که آسیب رسان باشد.
با داروی تاریخ مصرف گذشته چه کار کنیم؟
بسیار خب! مدت‌هاست از دارویی استفاده نکرده‌ایم و تاریخ آن گذشته است و یا از داروخانه داروی تاریخ مصرف گذشته خریده‌ایم! حال با این دارویی که نباید در کنار داروهای دیگر ما نگهداری شود، چه کنیم؟
جالب است بدانید که روش خلاص شدن از شر داروها و دور انداختن آنها در راهنمای مصرف کننده وجود دارد. برای اینکه داروی تاریخ مصرف گذشته را دور بریزید، بهتر است که از دستورالعمل نوشته‌شده و همراه دارو فرستاده‌شده کمک بگیرید. دور انداختن برخی از داروها خطرناک است و اهمیت زیادی دارد که آن را کجا می‌اندازید.
اگر دستورالعملی برای دور انداختن داروی تاریخ مصرف گذشته همراه دارو نباشد، توصیه میشود که دارو را در مقدار کمی خاک بگذارید و آن را در یک ظرف نگهدارنده بریزید و در آن را ببندید و سپس این زباله را دور بریزید.
داروی تاریخ دار خریداری کنید!
برای اینکه مشکلی پیش نیاید و کمتر با داروی تاریخ مصرف گذشته روبه‌رو شوید، بهتر است که به این نکته توجه کنید که دارویی را خریداری کنید که تا مدتی که شما از آن دارو مصرف می‌کنید تاریخ داشته‌باشد و تاریخ آن نگذرد. بنابراین هنگام خرید دارو یک حساب و کتاب مختصر انجام دهید و ببینید تا چند وقت دیگر باید این دارو را سالم در کمد داروهای خود داشته‌باشید.
از طرفی حتما تاریخ انقضای دارو را روی یک کاغذ نوشته و آن را بر روی داروی خود درج کنید. گاهی داروی شما در یک پاکت است و تاریخ انقضا بر روی پاکت نگهدارنده‌ی آن است و با دورانداختن پاکت و یا جعبه، دیگر دسترسی به تاریخ انقضای دارو ندارید. پس بهتر است پیش از هر کاری، تاریخ مصرف دارو را داشته‌باشید تا روزه‌ی شک‌دار نگیرید.
200 دیدگاه
سلام شب بخیر
اگه مدتی ازانقضاامپول التیرل گذشته باشه و تزریق کنی اشکالی داره هزینه اش زیاده برام ممنون میشم
همراه محترم
سلام
بهترین زمان استفاده از داروها، مکمل ها و مواد غذایی تا زمان انقضاست. مصرف داروهای تاریخ گذشته میتواند سبب بروز عوارض و نیز بی اثر بودن دارو شود. این مورد در خصوص داروهای تزریقی بسیار حساستر خواهد بود.
متشکرم
سلام وقت بخیر.
من درمانگاه کار می کنم به بیمار ویتامین ب ۶ تزریق کردم که بهد از تزریق متوجه شدم که سه ماه از تاریخ انقضای دارو گذشته ولی بیمار مدتیکه داشت سرم نی گرفت واکنشی نشون نداد بنطر شما مشکلی پیش میاد ؟
همراه محترم
سلام
باید در لحظه تزریق را قطع میکردید. اما در صورتی که در زمان تزریق مشکلی نداشته است احتمال بروز مشکل بسیار پایین است.
متشکرم
سلام.شربت دیفن‌هیدرامین دارم که درش باز شده ولی یادم نیست کی،میشه ازش استفاده کرد؟؟
همراه محترم
سلام
فقط یک ماه بعد از باز شدن درب امکان مصرف وجود دارد.
متشکرم
سلام خسته نباشید
قرص متفورمین هگزال ۵۰۰دکتر بهم داده بوده برای لاغری الان انقضاش تموم شده ایا میشه استفاده مرد؟
همراه محترم
سلام
بهترین زمان مصرف داروها و مکمل ها تا پایان تاریخ انقضای آنهاست.
متشکرم
دکتر جان قرص مونته لوکاست تاریخش ۵ ماه گذشته خطرناکه خوردم؟
همراه محترم
سلام
مصرف یک دوز چندان خطرناک نیست اما به صورت کلی مصرف داروهای تاریخ گذشته توصیه نمیشود.
متشکرم
سلام مادر من پارکینسون داره امورل ۱۰۰ مصرف میکنه الان دیدم تاریخش تا ۷ ۲۰۲۵ بوده و تقریبا ۳ ماه از تاریخش گذشته . الان چیکار کنم ایا مشکلی پیش میاد براش
همراه محترم
سلام
با اتمام تاریخ انقضا دارو شروع به تخریب نموده و اثر بخشی آن رو به کاهش میرود. سرعت این تخریب به شرایط نگهداری و کیفیت ماده اولیه بستگی خواهد داشت.
متشکرم
ببخشید قرص پروژسترون من سه ماهه از وقتش میگذره میتونم مصرف کنم
سلام دوست عزیز
خیر نباید مصرف شود .
سلام قرص متيل پردنيزولون ٥0 رو ميتونم استفاده كنم كه تاريخش ٥ ماهه گذشته ولى خيلى كمياب شده ؟
همراه محترم
سلام
بهترین زمان مصرف داروها و مکمل ها تا زمان تاریخ انقضا است. بعد از این تاریخ اثر دارو به مرور کاهش یافته و حتی میتواند به مواد آسیب زا تبدیل شود. بنابراین توصیه میشود از مصرف خصوصا داروها پس از تاریخ انقضا خودداری کنید.
متشکرم
سلام خسته نباشید.من قرص فارماتون استفاده کردم تاریخ آن برای آخر 2023 بوده مدتی هست حساسیت پوستی و ایجاد خارش و کهیر دارم ممکن است از مصرف این قزص باشه
همراه محترم
سلام
مصرف مکمل ها و داروهای تاریخ گذشته میتواند سبب بروز عوارض پوستی گردد. لطفا مصرف مکمل را متوقف فرمایید.
متشکرم
سلام من قرص متروماکس خوردم که بعدا فهمیدم تاریخش گذشته چیکار کنم؟
همراه محترم
سلام
در صورتی که مشکل گوارشی ایجاد نشده باشد موردی ندارد.
متشکرم
سلام عرض ادب وارنیکلین پیدا نمیشه من یجا پیدا کردم تاریخش گذشته داروخانه گف مشکلی نداره تا۶ماه ایا اثر میذاره دارو یاخیر؟
همراه محترم
سلام
بهترین زمان مصرف داروها و مکمل ها تا تاریخ انقضاست. بعد از این زمان امکان کاهش اثربخشی یا افزایش عوارض وجود دارد.
متشکرم
قرص نورم اسکین ک تاریخش گذشته باشه و ندونی استفاده کنی چ ضرر و مشکلی ایجاد میکنه تاریخش برای ۲۰۲۵/۶/۱۵هست
همراه محترم
سلام
در مرحله اول امکان بروز عوارض گوارشی شدید وجود دارد. در مرحله بعد اثرگذاری کمتر و آسیب های کبدی هم ممکن است دیده شود.
متشکرم
من قرص نورم اسکین برای جوشهای صورتم استفاده میکنم ک امروز متوجه شدم تاریخش گذشته
تاریخش برای ۲۰۲۵/۶/۱۵هست ینی چند ماهه ک تموم شده؟!!ایا مشکلی ایجاد میکنه باید چیکار کنم خیلی میترسم
همراه محترم
سلام
در مرحله اول امکان بروز عوارض گوارشی شدید وجود دارد. در مرحله بعد اثرگذاری کمتر و آسیب های کبدی هم ممکن است دیده شود. البته شدید این عوارض و بروز و عدم ظهور آنها به عوامل مختلفی من جمله شرایط نگهداری و کیفیت اولیه محصول بستگی دارد. در صورتی که عارضه ای دیده نشده است نگران عوارض بعدی هم نباشید.
متشکرم
من قرص نورم اسکین بدای جوشهای صورتم استفاده میکنم ک امروز متوجه شدم تاریخش گذشته
تاریخش برای ۲۰۲۵/۶/۱۵هست ینی چند ماهه ک تموم شده؟!!ایا مشکلی ایجاد میکنه باید چیکار کنم خیلی میترسم
همراه محترم
سلام
در مرحله اول امکان بروز عوارض گوارشی شدید وجود دارد. در مرحله بعد اثرگذاری کمتر و آسیب های کبدی هم ممکن است دیده شود. البته شدید این عوارض و بروز و عدم ظهور آنها به عوامل مختلفی من جمله شرایط نگهداری و کیفیت اولیه محصول بستگی دارد. در صورتی که عارضه ای دیده نشده است نگران عوارض بعدی هم نباشید.
متشکرم
من قرص نورم اسکین بدای جوشهای صورتم استفاده میکنم ک امروز متوجه شدم تاریخش گذشته
تاریخش برای ۲۰۲۵/۶/۱۵هست ینی چند ماهه ک تموم شده؟!!ایا مشکلی ایجاد میکنه
همراه محترم
سلام
در مرحله اول امکان بروز عوارض گوارشی شدید وجود دارد. در مرحله بعد اثرگذاری کمتر و آسیب های کبدی هم ممکن است دیده شود. البته شدید این عوارض و بروز و عدم ظهور آنها به عوامل مختلفی من جمله شرایط نگهداری و کیفیت اولیه محصول بستگی دارد. در صورتی که عارضه ای دیده نشده است نگران عوارض بعدی هم نباشید.
متشکرم
سلام مکمل nitrovex دارم و تا یکماه آینده تاریخ داره مشکلی برای استفاده نداره اگه تاریخ انقضا این قرص بگذره هنوز باز نشده
همراه محترم
سلام
بهترین تامی مصرف مکمل ها تا زمان انقضاست. بعد از این زمان محصول کم کم شروع به تخریب کرده و ممکن است اثربخشی مناسب نداشته یا مضر باشد.
متشکرم
سلام آمپول کلرفرامین من تا2025/3تاریخش هست. استفاده کنم؟
همراه محترم
سلام
بهترین زمان مصرف داروها و مکمل ها تا زمان انقضا است. حساسیت تاریخ انقضا در داروهایی که به فرم تزریقی هستند بیشتر هم هست.
متشکرم
سلام دو سه روزه قرص بیزوپرولول که تاریخ انقضاء برا ۲۰۲۲ هست استفاده میکنم، که سه سال گذشته .تو این چند روزه هم قلبم تیر میکشید که امروز به تاریخش شک کردم.
سلام، آمپول استامینوفن به تاریخ2/2026
و کترولاک 12/2025مصرف گذشته است؟
سلام کاربر گرامی
استامینوفن شما تا 9 اسفند 1404 و کتورولاک تا 10 دی 1404 تاریخ دارد.
سپاس از همراهی شمت
سلام وقتتون بخیر
من ۸ هفته باردارم ولی امشب که اومدم اسید فولیک بخورم دیدم تاریخش برا ۲ ماه پیشه.
من این قرص رو جدید گرفته بودم و الان ۲ ماهه دارم مصرفش میکنم
نگرانم که برا بچه ام مشکلی پیش اومده باشه
همراه محترم
سلام
نگران نباشید و از داروی تاریخ دار برای ادامه دادن دوره مصرف استفاده کنید.
متشکرم