تاریخچهای کوتاه از سمعکها
نخستین سمعکها، شیپورهای گوش بودند که از فلز یا چوب ساخته میشدند و با هدایت صدا بهسمت گوش، به تقویت شنوایی کمک میکردند. در دهههای ۱۸۷۰ و ۱۸۸۰، با اختراع تلفن و میکروفن، سمعکهای الکترونیکی وارد بازار شدند که گیرندهی صوتی بزرگی داشتند و صدا را به بلندگویی درون گوش منتقل میکردند. با پیشرفت فناوری، سمعکها کوچکتر و قابلحملتر شدند و در اواخر دههی ۱۹۸۰، ورود میکروپردازندهها باعث ظهور سمعکهای جدید پشتگوشی شد.
ویژگیهای رایج سمعکهای جدید
سمعک جدید امروزی ویژگی ها و امکانات متنوعی دارد که به بهبود تجربهی شنوایی در زندگی روزمره کمک میکند. این ویژگیها شامل حذف نویزهای مزاحم محیطی، تقویت گفتار و پخش مستقیم موسیقی یا تماس تلفنی از طریق بلوتوث هستند. همچنین بسیاری از آنها مجهز به میکروفونهای جهتدار، تنظیمات خودکار صدا بر اساس محیط، هوش مصنوعی و امکان کنترل از طریق اپلیکیشن موبایل هستند.
میکروفونهای جهتدار در سمعکهای جدید
میکروفونهای جهتدار بهصورت خودکار صداهای محیط را تحلیل کرده و تمرکز بر گفتار، بهویژه در محیطهای شلوغ مانند رستوران یا خیابان را افزایش میدهند. این میکروفونها میتوانند صداهای مزاحم از پشت یا منابع متحرک، مانند خودروها و دوچرخهها، را فیلتر کنند و باعث بهبود شفافیت گفتار و کاهش نویز پسزمینه شوند. این قابلیت برای افرادی که در محیطهای پر سر و صدا برای شنیدن مکالمات مشکل دارند، بسیار موثر است.
میکروفونهای جهتدار خودکار
این نوع میکروفونها بهطور هوشمند و بسته به شرایط محیطی تنظیم میشوند. در محیطهای آرام، بهصورت جهتدار عمل میکنند تا تمرکز بر منبع صدا حفظ شود. اگر حالت تطبیقی فعال باشد، در محیطهای شلوغ نیز میتوانند جهت خود را نسبت به منابع مختلف صدا تغییر دهند تا گفتار بهتر و واضحتری به گوش برسد.
میکروفونهای جهتدار تطبیقی
این میکروفونها قابلیت شناسایی منبع اصلی نویز را دارند و به طور خودکار شدت آن را کاهش میدهند. اگر منبع نویز حرکت کند (برای مثال موتورسیکلتی را که از خیابان عبور میکند در نظر بگیرید)، سیستم میکروفون با آن تطبیق پیدا میکند تا همچنان نویز را کاهش دهد. این عملکرد باعث شنیدن بهتر گفتار در محیطهای پویا و پرسروصدا میشود.
کاهش نویز
این قابلیت با تشخیص خودکار صداهای غیرگفتاری، از تقویت آنها جلوگیری میکند. در نتیجه نویزهای مزاحم محیطی مانند صدای باد، ماشین یا جمعیت کاهش مییابد تا تمرکز شنونده بالا برود و مکالمهها در فضاهای شلوغ، راحتتر شنیده شوند.
کاهش نویز باد
با داشتن این ویژگی، بعد از شناسایی شرایط بادی، سمعک بهطور خودکار به شرایط واکنش نشان میدهد و صدا را برای راحتی بیشتر تنظیم میکند؛ بنابراین صدای آزاردهنده سوت کشیدن باد روی میکروفنها را کاهش میدهد. این ویژگی مخصوصا هنگام فعالیتهای بیرونی مثل پیادهروی یا گلف بسیار کاربردی است.
کاهش نویزهای گذرا
این قابلیت صداهای ناگهانی و آزاردهنده مانند خشخش کاغذ یا برخورد ظروف را تشخیص داده و بدون تاثیر منفی بر وضوح گفتار، شدت آنها را کاهش میدهد. این ویژگی که با نامهایی مثل نرمسازی صدا یا ضد شوک نیز شناخته میشود، باعث راحتی بیشتر کاربر در محیطهای شلوغ و پرصدا میشود.
ثبت دادهها و تحلیل باندهای فرکانسی
سمعکهای مدرن عملکرد خود را در محیطهای مختلف ثبت میکنند؛ چراکه میزان استفاده از برنامهها، حجم صدا و نوع صداهای شنیده شده ذخیره میشود. این دادهها به کارشناسان شنواییسنج کمک میکند تنظیمات سمعک را، بهویژه در محیطهای شلوغ یا هنگام شنیدن مکالمات کمصدا، براساس سبک زندگی و شرایط کاربر بهینه کنند.

تقویت گفتار
این ویژگی امکان شناسایی فرکانسها و الگوهای صوتی مخصوص گفتار را فراهم میکند و صدای مکالمات را نسبت به نویز پسزمینه برجستهتر میسازد. به این ترتیب، شنیدن مکالمه در محیطهای پر سر و صدا، به شکل طبیعی و آسانتر انجام میشود.
حذف فیدبک یا صدای سوت
صدای ناهنجار و سوتآمیز ناشی از ناهماهنگی در قرارگیری سمعک یا پوشاندن گوش با دست یا کلاه، توسط تکنولوژی حذف فیدبک از بین میرود تا تجربه شنیداری بدون آزار و راحتی برای کاربران فراهم گردد.
حذف فیدبک تطبیقی
این فناوری پیشرفته با استفاده از الگوریتمهای هوشمند، سرعت و شدت حذف فیدبک را بر اساس شرایط مختلف تنظیم میکند؛ مثلاً هنگام استفاده از تلفن، گوش دادن به موسیقی یا شنیدن آلارمها، عملکرد بهینه حفظ میشود و صدای سوت یا نویز آزاردهنده حذف میگردد.
کنترل و مدیریت از راه دور
بسیاری از سمعکهای جدید امروزی با اپلیکیشنهای موبایل سازگارند که امکان تنظیم حجم صدا، انتخاب برنامهها و مشاهده گزارش عملکرد را بدون نیاز به مراجعه حضوری به کلینیک های شنوایی سنجی برای کاربران فراهم میآورد. این قابلیت به ویژه برای افرادی که نیاز به تغییرات مکرر دارند یا دسترسی به کلینیک برایشان دشوار است، بسیار مفید است.
استفاده از قابلیتهای فراهوشمند
امروزه سمعک های جدید یا با پلتفرم فراهوشمند روانه بازار میشوند و یا از ویژگیها و تکنولوژیهای فراهوشمند در سیستم خود بهره میبرند. به این صورت که با استفاده از سمعک به تماسها پاسخ داد، به موسیقی گوش داد و برخی تنظیمات را نیز شخصیسازی کرد. برای مثال، سمعک با قابلیت یادگیری ماشین و یادگیری عمیق، میتواند صدای نزدیکان را تشخیص دهد و با کیفیت بیشتری برای کم شنوا پخش کند. همچنین سمعک با یادگیری مسیر حرکت کاربر از خانه به محل کار یا دانشگاه، در محیطهای خلوت صدا را بلندتر و در محیطهای شلوغتر مثل مترو و … صداها را پایینتر و بدون نویز پخش خواهد کرد.
تفاوت سمعکهای قدیمی و جدید
سمعکهای قدیمی و جدید که تحت عنوان سمعکهای آنالوگ و دیجیتال شناخته میشوند، از دو فناوری متفاوت برای تقویت صدا استفاده میکنند. سمعکهای جدید صدا را به کدهای ریاضی (بیت و بایت) تبدیل کرده و با استفاده از پردازشگرهای کوچک و قدرتمند، آن را تنظیم و اصلاح میکنند تا گفتار واضحتر شنیده شود. در مقابل، سمعکهای قدیمی از فناوری قدیمیتری بهره میبرند که صدا را به سیگنال الکتریکی تبدیل و با یک تقویتکننده خطی، تمام صداها را بهصورت یکسان تقویت کرده و از طریق قالب گوش و لوله به گوش منتقل میسازند. در ادامه برخی از تفاوتهای کلیدی سمعکهای جدید و قدیم را برای شما شرح خواهیم داد تا برای خرید، آگاهی بیشتری داشته باشید.
۱. فناوری پردازش صدا
سمعکهای جدید از پردازش سیگنال دیجیتال (DSP) استفاده میکنند؛ به این صورت که امواج صوتی را به سیگنالهای دیجیتال تبدیل کرده، آنها را بر اساس الگوی شنوایی هر فرد پردازش و سپس تقویت میکنند. در مقابل، سمعکهای قدیمی از مدارهای قدیمی برای تقویت صدا استفاده میکنند و هیچ پردازش دیجیتالی در آن ها انجام نمیشود. در نتیجه، تقویت صدا در سمعک قدیمی سادهتر و کلیتر است.
۲. کیفیت صدا
سمعکهای جدید کیفیت صدای بهتری نسبت به مدلهای قدیمی ارائه میدهند. این دستگاهها میتوانند فرکانسها و حجمهای مختلف صدا را بهصورت مجزا تحلیل و تنظیم کنند که منجر به صدایی طبیعیتر، شفافتر و دقیقتر میشود. درحالیکه سمعکهای قدیمی همه صداها را به یک نسبت تقویت میکنند که میتواند باعث گم شدن کفتار در نویز یا تقویت صداهای مزاحم شود.
۳. قابلیت تنظیم و شخصیسازی
سمعکهای جدید قابل برنامهریزی هستند و میتوان آنها را دقیقا مطابق با نیاز شنوایی هر فرد (بر اساس ادیوگرام) تنظیم کرد. این تنظیمات میتواند شامل فرکانسهای خاص، حجم صدا در محیطهای مختلف و حتی الگوهای رفتاری شنیداری کاربر باشد. در مقابل، سمعکهای قدیمی معمولا تنظیمات کلی دارند و انعطافپذیری بالایی در شخصیسازی ندارند.
۴. کاهش نویز و تقویت گفتار
سمعکهای جدید به فناوریهای پیشرفتهای برای تشخیص و کاهش نویز محیطی مجهز هستند. این سمعکها میتوانند گفتار را از نویز تشخیص داده و آن را تقویت کنند و صدای محیط را سرکوب کنند تا درک مکالمه بهبود یابد. درحالیکه سمعکهای قدیمی فاقد این توانایی هستند و همه صداها را بدون تفکیک تقویت میکنند.
۵. قابلیت اتصال به دستگاههای دیگر
بسیاری از سمعکهای جدید به قابلیت بلوتوث مجهز هستند و امکان اتصال مستقیم به تلفن همراه، تلویزیون، تبلت و سایر دستگاههای صوتی را دارند. این اتصال باعث میشود صدا به صورت مستقیم و با کیفیت بالا به گوش کاربر منتقل شود. در مقابل، سمعکهای قدیمی معمولا فاقد این نوع اتصال هستند و از نظر امکانات جانبی محدودند.

۶. هزینه و قیمت
بهدلیل فناوری پیشرفتهتر و امکانات بیشتر، سمعکهای جدید معمولا قیمت بالاتری دارند. در حالی که سمعکهای قدیمی مقرونبهصرفهتر هستند اما در عوض از نظر کیفیت و قابلیتها محدودترند. بنابراین انتخاب بین سمعک دیجیتال و قدیمی، به نیازهای شنوایی فرد، اولویتهای شخصی و بودجه مالی او بستگی دارد.
درمان انواع مختلف کمشنوایی با سمعکهای جدید
سمعکهای جدید به دلیل قابلیت برنامهریزی دقیق، میتوانند برای انواع مختلف کمشنوایی تنظیم شوند و پاسخهای هدفمند ارائه دهند:
۱. کمشنوایی حسیعصبی (Sensorineural):
در این نوع، آسیب در گوش داخلی یا عصب شنوایی ایجاد شده است. بنابراین سمعکهای جدید میتوانند فرکانسهایی را که بیشتر تحت تأثیر قرار گرفتهاند، بهطور خاص تقویت کنند تا وضوح صدا و درک گفتار بهبود یابد.
۲. کمشنوایی انتقالی (Conductive):
در این حالت، مشکلی در گوش خارجی یا میانی باعث اختلال در انتقال صدا به گوش داخلی میشود. لذا سمعکهای جدید با تقویت کلی صداها، این کاهش انتقال را جبران کرده و شنیدن را برای فرد آسانتر میکنند.
۳. کمشنوایی ترکیبی (Mixed):
این نوع کم شنوایی ترکیبی از دو حالت بالا است. سمعکهای جدید بهگونهای برنامهریزی میشوند که هم فرکانسهای آسیبدیده از نوع حسیعصبی را تقویت کنند و هم کاهش انتقال صدا در بخش رسانش را جبران نمایند. در نتیجه، پاسخدهی دقیقتری به نیازهای شنیداری فرد فراهم میشود.

انواع سمعکهای جدید
Starkey
سمعکهای استارکی با الگوریتمهای پیشرفته، صدای مزاحم محیط را کاهش داده و وضوح گفتار را افزایش میدهند. این برند در بهینهسازی محیطهای پر سر و صدا عملکرد بالایی دارد.
Signia
برند زیمنس (Signia) با استفاده از میکروفونهای جهتدار و فناوریهای حذف نویز، تمرکز شنیداری فرد روی صداهای گفتاری را افزایش میدهد و تجربهی شنیدن را در محیطهای شلوغ بهبود میبخشد.
Widex
ویدکس با بهرهگیری از برنامه Zen، استرس شنیداری را کاهش داده و محیطی آرامشبخش برای کاربر ایجاد میکند. فناوریهای تقویت گفتار این برند، به وضوح مکالمات در فضاهای پر سروصدا کمک میکنند.
Unitron
سمعکهای یونیترون با استفاده از میکروفونهای تطبیقی و الگوریتمهای تفکیک گفتار، صدای محیط را فیلتر کرده و درک بهتر گفتار را فراهم میکنند.
Oticon
برند اتیکن با تکنولوژی BrainHearing، به مغز در پردازش بهتر صداهای گفتاری کمک میکند و نویزهای پسزمینه را بهصورت هوشمندانه حذف میکند.
ReSound
ریساند با الگوریتمهای پیشرفتهی خود، صداهای گفتاری را از نویز تشخیص داده و تمرکز شنوایی را، حتی در محیطهای چالشبرانگیز، روی مکالمات نگه میدارد.
Phonak
سمعکهای فوناک با قابلیتهایی نظیر Speech in Noise و UltraZoom، تجربهی شنیدن در مکانهای شلوغ را بهبود میدهند و گفتار را برجستهتر میکنند.
هر یک از این برندها گزینههایی متنوع با سطح فناوری متفاوتی ارائه میدهند که انتخاب مناسب آنها به مشاوره تخصصی با کارشناس شنواییسنج نیاز دارد.
وضعیت اتصال در سمعکهای جدید چگونه است؟
در سمعکهای جدید جدید، قابلیت اتصال به شکل چشمگیری پیشرفت کرده و تجربهی شنیداری کاربران را هوشمند و راحت کرده است. قابلیت اتصال بلوتوث در سمعک های جدید، به کاربران اجازه میدهد صدا را مستقیما از گوشی هوشمند، تبلت یا سایر دستگاههای مجهز به بلوتوث به سمعک منتقل کنند.
این اتصال مستقیم امکان گوش دادن به تماسها، موسیقی، پادکست و ویدیوها را از طریق خود سمعک فراهم میکند. همچنین کاربران میتوانند تنظیمات حجم صدا و برنامههای سمعک را مستقیما از طریق اپلیکیشن موبایل تغییر دهند.
علاوه بر گوشی، سمعکهای مدرن قابلیت اتصال به تلویزیون، میکروفونهای همراه، میکروفونهای شریک گفتگو (speakerphone) و تجهیزات استریم دیگر را دارند. در محیطهایی مانند جلسات یا هنگام تماشای تلویزیون، این قابلیت باعث میشود صدا با وضوح و تمرکز بیشتری شنیده شود.
اغلب سمعک های جدید با یک اپلیکیشن همراه عرضه میشوند که شخصیسازی تنظیمات، تغییر برنامههای شنیداری، بررسی وضعیت باتری و دریافت بهروزرسانیها را برای کاربر بسیار آسان میکند. در نهایت این امکانات باعث می شود تا مدیریت سمعک دیگر محدود به مراجعه به کلینیک نباشد.

بهروزرسانی نرمافزاری در سمعکهای جدید
یکی از مزیتهای مهم سمعکهای جدید نسبت به مدلهای قدیمی، قابلیت دریافت بهروزرسانی نرمافزاری است. این بهروزرسانیها معمولا از طریق تغییر یا نصب نسخه جدیدی از فِریمور (Firmware) یا نرمافزار داخلی سمعک انجام میشود و نقش مهمی در ارتقای عملکرد دستگاه دارند.
برخلاف سمعکهای قدیمی که پس از تولید دیگر قابلیت ارتقاء یا تغییر ندارند، سمعکهای جدید میتوانند با دریافت بهروزرسانیهای جدید، به ویژگیهای تازه مجهز شوند، کیفیت صدای بهتری ارائه دهند، مشکلات نرمافزاری احتمالی را برطرف کنند و سازگاری بهتری با سایر دستگاهها مانند تلفن همراه یا تلویزیون پیدا کنند.
این بهروزرسانیها ممکن است توسط تولیدکننده سمعک یا از طریق شنواییسنج و کلینیکهای تخصصی انجام شوند. برخی برندها حتی امکان بهروزرسانی از راه دور را نیز فراهم کردهاند تا کاربر بدون نیاز به مراجعه حضوری، بتواند سمعک خود را بهروز نگه دارد.
بهروزرسانی نرمافزاری علاوه بر بهبود عملکرد و افزودن قابلیتهای جدید، میتواند طول عمر سمعک را نیز افزایش دهد، زیرا کاربر بدون خرید مدل جدید و تعویض سمعک، از فناوریهای نوین بهرهمند می شود. به همین دلیل، پیگیری و نصب این بهروزرسانیها برای حفظ کارایی و رضایت از سمعک، ضروری است.
آیا حتما باید دو سمعک جدید داشته باشیم؟
این موضوع به نیازهای شنوایی شما بستگی دارد. برخی افراد با افت شنوایی در یک گوش ممکن است تنها به یک سمعک نیاز داشته باشند، اما در صورت افت شنوایی دوطرفه یا مشابه در هر دو گوش، استفاده از دو سمعک توصیه میشود. دو سمعک به بهبود تشخیص جهت صدا، فهم بهتر مکالمه در محیطهای شلوغ و شنوایی متعادلتر کمک میکند. شنواییشناس میتواند نیاز دقیق شما را ارزیابی و بهترین راهکار را پیشنهاد دهد.
آیا سمعکهای جدید قابلیت شخصیسازی دارند؟
بله، سمعکهای جدید با بهره مندی از هوش مصنوعی قابلیت شخصیسازی دارند و میتوانند مطابق با شناسنامه افت شنوایی شما تنظیم و برنامهریزی شوند.
ویژگیهای اضافی سمعکهای جدید چیست؟
سمعکهای جدید معمولا دارای ویژگیهای پیشرفتهای مانند کاهش نویز، قابلیت اتصال به تلفن با تله کویل، برنامههای شنیداری متنوع برای محیطهای مختلف، اتصال بیسیم برای استریم صدا و امکان کنترل از راه دور از طریق اپلیکیشن موبایل هستند.
آیا سمعکهای جدید برای افت شنوایی شدید مناسباند؟
بله، سمعکهای جدید با قدرت تقویت بالا و الگوریتمهای پیشرفته پردازش سیگنال، برای افراد با افت شنوایی شدید نیز کاربردی و مؤثر هستند.
طول عمر معمول سمعکهای جدید چقدر است؟
طول عمر سمعکهای جدید بسته به میزان استفاده، نگهداری و پیشرفتهای تکنولوژی متفاوت بوده و معمولا بین ۳ تا ۷ سال است. با این حال نگهداری منظم و بررسیهای تخصصی میتواند عمر مفید آنها را افزایش دهد.
آیا کودکان میتوانند از سمعکهای جدید استفاده کنند؟
بله، مدلهای مخصوص کودکان توسط بسیاری از تولیدکنندگان عرضه میشود که کوچکتر، راحتتر و قابل تنظیم برای نیازهای شنوایی خاص کودکان هستند.
آیا سمعکهای جدید در برابر آب مقاوماند و میتوان هنگام ورزش از آنها استفاده کرد؟
برخی مدلها مقاومت نسبی در برابر رطوبت دارند اما اغلب کاملا ضدآب نیستند. لذا توصیه میشود هنگام شنا، دوش گرفتن یا ورزشهای شدید که با تعریق زیاد همراه هستند، سمعکها را خارج کنید. برای دستورالعمل دقیقتر، باید به راهنمای تولیدکننده مراجعه کنید.

