قرص تاوانکس چیست؟ بررسی کاربرد، نحوه مصرف و عوارض

کاربرد قرص تاوانکس

تاوانکس یک آنتی‌بیوتیک وسیع‌الطیف است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی مقاوم و پیچیده به کار می‌رود. در ادامه با برخی از کاربرد قرص تاوانکس آشنا خواهید شد؛

• درمان عفونت‌های تنفسی (سینوزیت، برونشیت مزمن و…)
• عفونت‌های دستگاه ادراری و کلیوی
• عفونت‌های پوستی و بافت نرم
• درمان عفونت پروستات
• درمان عفونت‌های داخل شکمی

قرص تاوانکس برای عفونت گلو

عفونت گلو ناشی از عوامل مختلفی از جمله ویروس و باکتری است. اگر عفونت گلوی شما ناشی از عفونت‌های ویروسی باشد، مصرف قرص تاوانکس برای شما کارایی ندارد. عفونت‌های ویروسی از جمله سرماخوردگی، آنفولانزا و… بدون مصرف آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابند. بنابراین، قبل از مصرف این دارو باید تفاوت این دو عفونت را بهخوبی درک کنید تا از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک جلوگیری شود.

رایج‌ترین نوع عفونت باکتریایی گلو، گلودرد چرکی (فارنژیت استرپتوکوکی) است که توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود. برخی از نشانه‌های این نوع عفونت گلو درد شدید و ناگهانی، وجود چرک سفید یا زرد روی لوزه‌ها، تورم و قرمزی لوزه‌ها همراه با تب بالا و عدم وجود علائم سرماخوردگی (سرفه یا آبریزش بینی) است.

بیشتر بدانید: قرص آسیکلوویر 

قرص تاوانکس برای عفونت واژن

همانطور که بیان شد، قرص تاوانکس طیف گسترده‌ای از باکتری‌ها را هدف قرار می‌دهد و در درمان بسیاری از عفونت‌های باکتریایی شدید و مقاوم کاربرد دارد. اما آیا تاوانکس برای عفونت واژن مناسب است؟

عفونت‌های واژن می‌توانند توسط باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌ها ایجاد شوند. شایع‌ترین انواع عفونت‌های واژن شامل عفونت قارچی واژن (کاندیدیازیس واژینال)، عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریایی – BV)، عفونت مقاربتی باکتریایی و… است. توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه‌ی تاوانکس برای عفونت واژن توصیه نمی‌شود. این دارو ممکن است باعث برهم زدن تعادل باکتری‌های مفید واژن و بدتر شدن بیماری شود.

تاوانکس در درمان عفونت ریه

مکانیسم عمل تاوانکس، طیف وسیعی از باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی را از بین می‌برد و در درمان عفونت‌های شدید دستگاه تنفسی، از جمله عفونت‌های ریوی کاربرد دارد. ذات‌الریه، برونشیت باکتریایی مزمن و عفونت ناشی از مایکوباکتریوم برخی از انواع عفونت ریه است. قرص تاوانکس ممکن است برای درمان ذات‌الریه و برونشیت باکتریایی مزمن به صورت مستقیم تجویز شود.

بیشتر بدانید: قرص سفیکسیم

قرص تاوانکس برای عفونت رحم

عفونت رحم یکی از مشکلات شایع در بین زنان است که ممکن است بر اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. این عفونت می‌تواند به بخش‌های مختلف رحم، از جمله اندومتر (لایه داخلی رحم)، عضلات رحمی و حتی سایر قسمت‌های دستگاه تناسلی گسترش یابد. اما سوال این است که آیا قرص تاوانکس برای عفونت رحم خوب است؟

قرص تاوانکس با نسخه پزشک ممکن است برای عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان از جمله عفونت رحم (اندومتریت) و بیماری التهابی لگن (PID) تجویز شوند. بیماری التهابی لگن یک عفونت جدی در رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها است که ناشی از عفونت‌های مقاربتی شامل کلامیدیا و گنوره است. برای اطلاعات بیشتر و درمان موثر باید با پزشک مشورت کنید.

تاوانکس برای سینوزیت

سینوزیت به التهاب و عفونت سینوس‌ها گفته می‌شود که می‌تواند ویروسی، باکتریایی یا حتی قارچی باشد. بیشتر موارد سینوزیت ناشی از ویروس‌ها هستند و به آنتی‌بیوتیک نیاز ندارند. اما سینوزیت باکتریایی ناشی از باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوس آنفلوانزا و موراکسلا کاتارالیس است که ممکن است با آنتی‌بیوتیک درمان شود. بیماران قبل از مصرف قرص تاوانکس برای سینوزیت، باید با پزشک مشورت کنند. از مصرف بدون نسخه این دارو خودداری کنید.

نحوه مصرف قرص تاوانکس

قبل از مصرف قرص تاوانکس، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. در ادامه به بررسی نحوه مصرف تاوانکس خواهیم پرداخت؛

• تاوانکس باید تنها با نسخه و دستور پزشک مصرف شود. قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن قرص منجر به ازادسازی فوری و در نتیجه افزایش خطر عوارض جانبی خواهد شد.
• بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون مشورت با پزشک، تاثیری بر روی سلامتی شما نداشته و تنها عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.

بهترین زمان مصرف قرص تاوانکس

بهترین زمان مصرف تاوانکس حدوداً یک ساعت قبل از غذا یا دو ساعت بعد از غذا است. این زمان به دلیل بهبود جذب دارو در معده است. غذا ممکن است جذب دارو را کاهش دهد، بنابراین توصیه می‌شود که از مصرف دارو بلافاصله بعد از غذا خودداری شود.

بیشتر بدانید: کپسول کلوگزاسیلین

مقدار مصرف قرص تاوانکس

توجه داشته باشید که این دارو باید تنها با نسخه و تایید پزشک مصرف شود. مقدار و زمان مصرفی که در ادامه بیان می‌شود، تنها توصیه و اطلاعات دارویی سازنده است.

• سینوزیت حاد باکتریایی 500 میلی گرم یکبار در روز به مدت 10 الی 14 روز یا 750 میلی گرم یک بار در روز به مدت 5 روز
• تشدید باکتریایی حاد برونشیت مزمن 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت 7 روز
• سیاه زخم استنشاقی 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت 60 روز
• برای عفونت‌های پوست بدون عارضه 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت 7-10 روز و برای عفونت پوست با عارضه 750 میلی گرم یک بار در روز به مدت 7-14 روز
• پروستاتیت باکتریایی مزمن 500 میلی گرم یک بار در روز به مدت 28 روز
• عفونت‌های پیچیده دستگاه ادراری و پیلونفریت حاد 250 میلی گرم یک بار در روز به مدت 10 روز یا 750 میلی گرم یک بار در روز به مدت 5 روز
• عفونت‌های مجاری ادراری بدون عارضه 250 میلی گرم یک بار در روز به مدت 3 روز
• تاوانکس برای درمان و پیشگیری از طاعون، از جمله طاعون پنومونی و سپتی سمیک، ناشی از یرسینیا پستیس در بزرگسالان و بیماران کودکان 6 ماهه یا بالاتر استفاده می‌شود. دوز مصرفی پیشنهادی 500 میلی گرم یکبار در روز به مدت 10-14 روز
• آکنه ولگاریس (خارج از برچسب) 100 میلی گرم هر 8 ساعت به مدت 4 هفته

قرص تاوانکس ۵۰۰ برای چیست؟

تاوانکس در اشکال دارویی مختلفی از جمله 250 میلی گرم، 500 میلی گرم و 750 میلی گرم تولید می‌شود. دوز پیشنهادی و پرمصرف این دارو، تاوانکس 500 است که برای درمان انواع عفونت باکتریایی کاربرد دارد.

عوارض قرص تاوانکس

قرص تاوانکس ممکن است مانند سایر داروهای آنتی‌بیوتیک عوارض جانبی مختلفی ایجاد کند. این عوارض می‌توانند خفیف یا جدی باشند و برخی از آن‌ها نیاز به توجه فوری پزشک دارند. برخی از عوارض قرص تاوانکس شامل موارد زیر است؛

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال یا یبوست
• درد شکم
• کاهش اشتها
• سردرد
• خواب آلودگی یا بی‌خوابی
• سرگیجه
• حساسیت به نور

موارد احتیاط و منع مصرف

قبل از مصرف قرص تاوانکس، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در ادامه با برخی از موارد احتیاط قرص تاوانکس آشنا خواهید شد؛

• اگر سابقه مشکلات قلبی از جمله آریتمی (ضربان غیرطبیعی قلب) دارید، باید مصرف تاوانکس با احتیاط انجام شود. این دارو می‌تواند باعث افزایش خطر اختلالات ریتم قلبی شود. در صورت وجود مشکلات قلبی، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.
• استفاده طولانی مدت ممکن است منجر به عفونت قارچی یا باکتریایی شود.
• در درمان طولانی مدت، ارزیابی‌های دوره‌ای از عملکرد سیستم اندام (به عنوان مثال، کلیه، کبد، خون‌ساز) انجام دهید.
• بیماران اطفال ممکن است افزایش بروز اختلالات اسکلتی یا عضلانی (آرترالژی، آرتریت، تاندونوپاتی، ناهنجاری راه رفتن) را تجربه کنند.
• تجویز آنتی‌بیوتیک در صورت عدم وجود عفونت باکتریایی اثبات شده یا مشکوک قوی یا نشانه‌های پیشگیری ‌کننده، بعید است که برای بیمار مفید باشد.

مصرف قرص تاوانکس در بارداری

در دوران بارداری، مصرف قرص تاوانکس باید با احتیاط و تنها در صورت لزوم و تحت نظر پزشک انجام شود. طبق دسته‌بندی FDA برای داروها در دوران بارداری، این دارو در دسته C قرار دارد. در صورتی که استفاده از دارو در دوران بارداری ضروری باشد و فواید آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد، پزشک ممکن است مصرف آن را توصیه کند.

بیشتر بدانید: آمپول آمپی سیلین

تداخل دارویی تاوانکس

قبل از استفاده قرص تاوانکس، با پزشک در رابطه با داروهای تجویزی و گیاهی خود مشورت کنید. در ادامه با برخی از تداخلات دارویی تاوانکس آشنا می‌شوید؛

• تداخل خطرناک: واکسن وبا، فکسینیدازول، نادیفلوکساسین، پیموزاید، استرانسیوم رانلات
• افزایش اثرات داروها توسط قرص تاوانکس (سیستمیک): دلامانید، دمپریدون، هروئین، ورتپورفین، وارنیکلین، تاکرولیموس، عوامل متفرقه طولانی کننده فاصله QT (بیشترین خطر)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (خطر متوسط)

شرایط نگهداری قرص تاوانکس

قرص تاوانکس باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول تزریقی و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.

کلام آخر

این مقاله به بررسی درمان عفونت‌های باکتریایی با قرص تاوانکس، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت.  تاوانکس یکی از داروهای مهم در این زمینه است که به دلیل ویژگی‌های خود، از جمله طیف وسیع ضدباکتری و مکانیزم عمل قوی، برای درمان انواع مختلف عفونت‌های باکتریایی از جمله عفونت‌های دستگاه ادراری، تنفسی، و روده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، مصرف صحیح و تحت نظر پزشک ضروری است.