شربت دیفن هیدرامین، عوارض و موارد مصرف

امروزه صنعت پزشکی گام های بزرگی در جهت سلامت انسان برداشته است. یکی از زمینه‌ هایی که از این پیشرفت ‌ها بهره‌ مند شده و به توسعه‌ ی فناوری‌ های پزشکی منجر گشته است، عرصه ‌ی داروسازی است که با تلاش ‌های علمی و پژوهشی، دستاوردهای قابل توجهی در زمینه درمان انواع بیماری ها بدست آورده است. دیفن هیدرامین (به انگلیسی: Diphenhydramine) یکی از محبوب ترین داروهای ضدالتهابی برای کاهش حساسیت و سرفه های مزمن است که توسط پزشکان تجویز می شود.

دیفن هیدرامین اغلب به عنوان یک داروی موثر از طریق شربت در دسترس می ‌باشد و با توصیه پزشک می ‌توان از آن برای کنترل و کاهش تهوع و استفراغ هم استفاده کرد. این دارو به طور کلی به‌  خوبی در بدن انسان عمل می کند، اما ممکن است برخی از عوارض جانبی مانند خواب ‌آلودگی، خشکی دهان، سرگیجه و… ایجاد شود. توجه داشته باشید در صورتی که این عوارض بعد از قطع مصرف قرص یا شربت دیفن هیدرامین نیز ادامه داشت، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.

نام رایج داروی دیفن هیدرامین:

• دیفن هیدرامین
• Diphenhydramine
• دیفین هیدارمین
• دیفن هیدرامین کمپاند
• دیفین هیدرامین کامپاند

اشکال دارویی دیفن هیدرامین

داروها در اشکال مختلفی مطابق با نیاز بیماران و پزشکان توسط داروسازها تولید می شوند و دیفن هیدرامین نیز دارای اشکال مختلفی از جمله مایع خوراکی، الگزیر، شربت، قرص، کپسول، قرص معمولی، قرص جویدنی، محلول تزریقی و قرص پراکنده می باشد. در بین این موارد قرص های معمولی و شربت ها از محبوبیت بیشتری برخوردار است. دلیل این همه اشکال مختلف این دارو، کاربرد گسترده آن برای استفاده در بزرگسالان، کودکان و حتی سالمندان است که نیازمند تولید مطابق با نیاز آن ها می باشد. لازم بذکر است مقدار و زمان مصرف هرکدام از این اشکال دارویی متفاوت است.

موارد مصرف شربت دیفن هیدرامین

شربت دیفن هیدارمین (Diphenhydramine) دارای خواص مختلف برای تسکین واکنش های آلرژیک و انواع حساسیت ها می باشد. بسیاری از ما هنگام سرماخوردگی های شدید این دارو را مصرف می کنیم و شاهد کاهش سرفه، عطسه و دیگر واکنش های آلرژیک در بدن خود می باشیم. برخی از مهم ترین موارد مصرف این شربت خنثی سازی واکنش های آلرژیک، درمان بی خوابی، کاهش سرفه، درمان دریازدگی، پارکینسونیسم (سندرم بالینی) و… می باشد. هریک از این موارد باید در دوز و مقدار مشخصی که توسط پزشک تجویز می شود، مورد استفاده قرار گیرد.

مصرف شربت دیفن هیدرامین برای بزرگسالان

1. کاهش واکنش های آرژیک (حساسیت ها)
2. سرفه و عطسه
3. دریازدگی
4. بیخوابی
5. پارکینسونیسم (سندرم بالینی)

مصرف شربت دیفن هیدرامین برای کودکان

1. کاهش واکنش آلرژیک
2. سرفه
3. دریازدگی
4. بیخوابی

مصرف دیفن هیدرامین برای سالمندان

1. واکنش آلرژیک
2. واکنش دیستونیک
3. سرفه
4. دریازدگی

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر Diphenhydramine

مکانیسم عمل شربت دیفن هیدرامین به صورت آنتاگونیست گیرنده H1 هیستامین سلول های موثر در دستگاه تنفسی، عروق خونی و ماهیچه صاف دستگاه گوارش است. همچنین دارو به خوبی جذب می شود (62%) اما متابولیسم عبور اول کبدی را انجام می دهد. در بحث توزیع نیز دارای پروتئین محدود 98.5٪ و حجم توزیع 22 L/kg (کودکان)؛ 17 لیتر بر کیلوگرم (بزرگسالان)؛ 14 لیتر بر کیلوگرم (سالمندان) می باشد. لازم بذکر است که 50 الی 75 درصد از این دارو به صورت ادرار از بدن انسان حذف می شود.

قرص آهن با جذب بالا

قیمت: 260.000 تومان

قیمت با تخفیف:197.000 تومان

مشاهده

مقدار مصرف Diphenhydramine

نکته ی مهم در مصرف انواع دارو، مشورت و تجویز آن توسط پزشک است. تا حد امکان از خوردن بی رویه و بی جهت این دارو پرهیز کنید. با اینحال مقدار مصرف شربت دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) در بیماری های مختلف کمی متفاوت است. برای مثال برای کاهش واکنش های آلرژیک مصرف 25 – 50 میلی گرم در هر دوز، بیخوابی 50 میلی گرم 30 دقیقه قبل خواب، کاهش سرفه و دریازدگی 25 – 50 میلی گرم در هر دوز و برای درمان پارکینسونیسم 25 میلی گرم در هر دوز توصیه می شود. همچنین مقدار مصرف شربت در طول روز نباید بیشتر از 300 الی 400 میلی گرم باشد.

مقدار مصرف شربت دیفن هیدرامین برای کودکان

مقدار مصرف شربت دیفن هیدارمین در کودکان متفاوت است و باید مطابق با دستور پزشک مصرف شود. با اینحال توصیه می شود برای درمان واکنش های آلرژیک در سنین 2 الی 6 سال 6.25 میلی گرم در هر دوز، سنین 6 الی 12 سال 12.5-25 میلی گرم و سنین 12 سال به بالا 25-50 میلی گرم مورد استفاده قرار گیرد. همچنین برای درمان سرفه برای سنین بالای 12 سال مصرف 25-50 میلی گرم پیشنهاد می شود. در صورت دریازدگی نیز 30 دقیقه قبل از رسیدن به دریا مقدار مناسبی از آن را میل کنید.

زمان مصرف دیفن هیدرامین

زمان مصرف شربت دیفن هیدرامین در انواع بیماری ها متفاوت است. برای کاهش حساسیت و واکنش های آلرژیک در هر دوز 25-50 میلی گرم هر 8 ساعت که نباید بیشتر از 300 میلی گرم در روز شود. همچنین زمان مصرف این شربت برای کاهش بیخوابی نیم ساعت قبل از خواب، برای سرفه 25-50 میلی گرم هر 4 ساعت، برای دریازدگی 25-50 میلی گرم هر 6 الی 8 ساعت و برای پارکینسونیسم 25 میلی گرم هر 8 ساعت یا 50 میلی گرم هر 6 ساعت توصیه می شود.

موارد احتیاط

قبل از مصرف دیفن هیدرامین، اگر به آن حساسیت دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. برای مثال مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزم)، فشار بالای چشم (آب سیاه)، مشکلات قلبی، فشار خون بالا،  بیماری کبدی، تشنج، مشکلات معده و روده (مانند زخم، انسداد)، تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید)، مشکل در ادرار کردن (مثلاً به دلیل بزرگی پروستات) و… محدودیت مصرف دارد.

موارد منع مصرف دیفن هیدرامین

موارد منع مصرف استفاده از شربت دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) شامل افراد دارای بیماری دستگاه تنفسی تحتانی مانند آسم حاد، حساسیت مفرط مستند، نوزادان نارس، مادران شیرده و همچنین برای مصرف بی جهت در بیخوابی می باشد. بیماران مبتلا به گلوکوم با زاویه بسته، هیپرتروفی پروستات، زخم معده تنگ کننده، انسداد پیلورودئودنال، اختلال عملکرد تیروئید در زمان مصرف باید احتیاط کنند. لازم بذکر است، این دارو برای بیماران مسن خطرناک است، زیرا ممکن است خطر سرگیجه و بیهوشی را افزایش دهد و اثرات آنتی کولینرژیک بالایی دارد. به همین جهت قبل از استفاده باید با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض شربت دیفن هیدرایمن

بعد از مصرف شربت دیفن هیدرامین ممکن است شاهد خواب آلودگی، سرگیجه، یبوست، ناراحتی معده، تاری دید یا خشکی قسمت هایی از گلو یا بینی در فرد باشیم. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت مشاهده عوارض جانبی در خود به خاطر داشته باشید که پزشک شما دستور داده است که از این دارو استفاده کنید. این بدان معناست که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. برخی از مهم ترین عوارض جانبی این شربت شامل موارد زیر می باشد:

• گیجی و خواب آلودگی
• خشکی دهان
• سرگیجه یا تاری دید
• خشکی مخاط بینی
• وزوز گوش
• خشکی حلق
• بی اشتهایی
• یبوست
• خلط ضخیم برونش

تداخل دارویی دیفن هیدرامین

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. به همین جهت بهتر است قبل از مراجعه به پزشک، لیستی از داروهایی که مصرف می کنید را تهیه کرده و به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند شامل آنتی هیستامین های اعمال شده روی پوست (مانند کرم دیفن هیدرامین، پماد، اسپری) می باشد. همواره توصیه می شود قبل از مصرف این شربت برچسب روی محصول را به خوبی مطالعه کنید و در صورتی که از خطری مطلع شدید با پزشک خود در میان بگذارید.

با اینحال اگر شما در حال مصرف سایر فرآورده‌هایی هستید که باعث خواب ‌آلودگی می ‌شوند، مانند داروهای ضد درد یا مسکن‌ های سرفه (مانند کدئین، هیدروکودون)، الکل، ماری جوانا (حشیش)، داروهای خواب یا ضد اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل ‌کننده‌ های عضلانی (کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین) یا سایر آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، کلرفنیرامین) ممکن است دچار تداخل دارویی با این شربت شوید.

مصرف شربت دیفن هیدرامین در دوران بارداری و شیردهی

مطالعات حیوانی شربت Diphenhydramine هیچ خطری را بر روی جاندار نشان نمی دهد و متاسفانه مطالعات انسانی خوبی در این مورد در دسترس نیست که خطرات جدی را برای مادر باردار نشان دهد. مطلاعات حیوانی خطرات جزئی را در زمان بارداری در مادر نشان می دهند، همچنین مطالاعات انسانی محدود نیزهیچ خطری در زمان مصرف مادر باردار نشان نمی دهند. همچنین همواره پیشنهاد می شود که قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید و هیچ دارویی را در دوران بارداری بدون تایید پزشک مصرف نکنید. با اینکه مطالعات نشان از خطرات کم در دوران بارداری است، اما ممکن است تداخل دارویی یا خطرات جدی برای مادران باردار اتفاق بیافتد.

خطرات مصرف شربت دیفن هیدرامین در دوران بارداری

در صورت استفاده از این شربت در دوران شیردهی نوزاد، شربت وارد شیر مادر می شود و منع مصرف دارد. با اینحال مطالاعات کافی در رابطه با خطر عوارض جانبی برای نوزاد در صورت مصرف این شیر در دسترس نیست.

شرایط نگهداری شربت Diphenhydramine

شربت دیفن هیدرامین باید در دمای اتاق و دور از نور آفتاب و رطوبت نگهداری شود. همچنین این شربت باید دور از دسترس کودکان و حیوانات باشد و در صورتی که قصد دور ریختن دارید، آن را درون فاضلاب یا توالت نریزید. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید.

شربت دیفن هیدرامین کامپاند چیست؟

دیفن هیدرامین کامپاند یک دارو برای تسکین سرفه است که با اثر ضد هیستامین و ضد کولینرژیک سبب کاهش غلظت مخاط نایژه می شود. این شربت اثر خلط‌آور و نرم‌‌کنندگی دارد و بعد از مصرف شاهد از بین رفتن سرفه احتقان بینی و نایژه هستیم. شربت دیفن هیدرامین کامپاند به دلیل وجود کلرور آمونیوم سبب ایجاد اثر خلط آور و به دلیل داشتن اثر آنتی کولینرژیک سبب کنترل ترشحات نایژه خواهد شد. این محصول بعد از 15-60 دقیقه تاثیر خود را شروع کرده و در برخی بیماری‌های حرکت، اختلال خواب و همچنین درمان برخی علائم پارکینسون مورد استفاده قرار می‌گیرد.

موارد مصرف شربت دیفن هیدرامین کامپاند

موارد و مقدار مصرف داروها وابسته به شرایط بدنی و سلامتی بیمار دارد. شربت دیفن هیدرامین کامپاند مانند دیگر داروها دارای موارد احتیاط و منع مصرف است که در صورت نیاز باید رعایت شود. بیماران دارای سوابق پزشکی خاص، کودکان و سالمندان، افراد دارای حساسیت مفرط و… این دارو را با نسخه و دستور پزشک مصرف کنند. موارد مصرف این دارو مشابه دیفن هیدرامین ساده است ولی بیشتر برای تسکین علائم آلرژی، تب و سرماخوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

طریقه مصرف شربت دیفن هیدرامین کامپاند

• شربت را می‌توانید همراه یا بدون غذا میل کنید، تا حد امکان از پیمانه‌ی مخصوص دارو استفاده کنید.
• بیماران با سوابق پزشکی خاص از مصرف سرخود و بدون نسخه پزشک خودداری کنند.
• دارو را مطابق با مقدار و زمان مصرفی که پزشک دستور داده است، مصرف کنید.
• مقدار و زمان مصرف شربت دیفن هیدرامین کامپاند مطابق شربت دیفن هیدرامین ساده (در بخش مقدار و زمان مصرف مقاله) برای مصارف عمومی است.
• با اینکه این دارو بدون نسخه قابل فروش و دسترس است، اما همواره بهترین کار تجویز نسخه توسط پزشک است.

موارد احتیاط مصرف دیفن هیدرامین کامپاند

• مقدار و موارد مصرف این شربت با توجه به سنین مختلف (کودکان، بزرگسالان و سالمندان)، سوابق پزشکی، سلامت بدنی فرد و… تعیین می‌شود.
• بیماران قبل از مصرف این دارو بروشور اطلاعات محصول را مطالعه کنند و از مصرف بی رویه و بدون نسخه آن پرهیز کنید. زیرا برخی داروها دارای موارد منع مصرف و احتیاط می‌باشند، به همین دلیل قبل از مصرف باید از موارد احتیاط دارو مطلع شوید.
• در صورتی که بعد از مدتی بهبودی کامل حاصل شد، مصرف دارو را تا زمانی که پزشک در نسخه تعیین کرده است، ادامه دهید.
• در صورت فراموش کردن یک نوبت از این دارو به محض یادآوری شربت را مصرف کنید. در صورتی که دوز فراموش شده نزدیک به دوز بعدی است، آن دوز را مصرف نکنید. توجه داشته باشید که برای جبران دوز فراموش شده هرگز یک نوبت را دو برابر نکنید.
• شربت دیفن هیدرامین کامپاند یا ساده ممکن است دارای قند باشد، افراد دیابتی در هنگام مصرف این محصول احتیاط کنند.
• افراد با سابقه حساسیت به این دارو، زنان باردار، اختلالات کبد، مشکلات کلیوی، احتباس ادرار، پورفیریا، صرع، هیپرتروفی پروستات و… این دارو را با احتیاط و نسخه مصرف کنند.

تفاوت شربت دیفن هیدرامین با دیفن هیدرامین کامپاند

تفاوت اصلی شربت دیفن هیدرامین کامپاند با نوع معمولی خود در آمونیم کلریدی است که در نوع کامپاند سبب ایجاد سرفه همراه با خلط می‌شود. مصرف این دارو در کودکان توسط پزشکان توصیه نمی‌شود، ولی دارای کاربردی گسترده در بزرگسالان می‌باشد. در این راستا توصیه می‌شود این دارو در کودکان زیر 6 سال استفاده نشود، زیرا هیچ دوز مصرف درستی از این محصول برای کودکان در دسترس نیست. لازم بذکر است، برخی از نام‌های تجاری این شربت شامل شربت دیفرامیکس (Diframix)، شربت دیفاند (Diphand) و شربت سیروفن کامپاند (Struphen Compound) می‌باشد.

جایگزین های دیفن هیدرامین کدامند؟

سایر داروهای آنتی هیستامین که می توانند برای درمان علائم آلرژی، سرماخوردگی، و سایر شرایط استفاده شوند عبارتند از:

• لورازتادین (Claritin)
• ستیریزین (Zyrtec)
• فکسوفنادین (Allegra)
• لوراتادین (Alavert)

کلام آخر در مورد دیفن هیدرامین

به طور کلی اکثر داروهای موجود در داروخانه‌ها دارای منع مصرف یا عوارض جانبی می باشند. با اینکه بعد از مصرف شربت دیفن هیدرامین diphenhydramine اکثر بیماران دچار سرگیجه و خواب آلودگی شدید می شوند، اما خواص آن بیشتر از عوارض جانبی است. استفاده از شربت دیفن هیدرامین با توصیه پزشک و با رعایت دستورات و دوزهای مشخص می ‌تواند باعث بهبودی و کاهش التهاب در قسمت های داخلی بدن شود.

برای استفاده از این دارو و هرگونه تغییر در روش مصرف، همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنیم تا از استفاده ایمن و موثر این دارو برای شرایط خاص خودمان اطمینان حاصل کنیم. اگر سوالی در مورد دیفن هیدرامین دارید، از طریق کامنت‌ها با پزشکان ما در داروخانه آنلاین مثبت سبز در تماس باشید.

منبع سایت: Medscape