پنی‌سیلین وی (Penicillin V) یک داروی آنتی‌بیوتیک است که به گروه پنی‌سیلین‌ها تعلق دارد. این دارو از خانواده آنتی‌بیوتیک‌های بتالاکتامی است که بر پایه ساختار پنی سیلین می‌باشد. این گونه از داروها به طور گسترده برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. این موارد شامل عفونت‌های حلق و لوزه، عفونت‌های پوستی، عفونت‌های دندانی و جراحی دندان و دیگر عفونت‌های مرتبط با باکتری‌های حساس به پنی‌سیلین می‌باشد. پیشنهاد می‌شود که استفاده از پنی‌سیلین وی و دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها تحت نظر و دستور پزشک صورت گیرد تا جلوی مشکلات مرتبط با مقاومت باکتری‌ها گرفته شود و مصرف بهینه و ایمن تضمین شود.
اشکال دارویی پنی سیلین وی
- محلول خوراکی 125 میلی گرم / 5 میلی لیتر و 250 میلی گرم / 5 میلی لیتر
- قرص 250 میلی گرم و 500 میلی گرم
موارد مصرف قرص پنی سیلین وی
پنی سیلین یک آنتی بیوتیک است که برای درمان و پیشگیری از طیف گسترده‌ای از عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. این آنتی بیوتیک با توقف رشد باکتری‌ها عمل می‌کند و تنها عفونت‌های باکتریایی را درمان و از آن جلوگیری می‌کند. همچنین برای عفونت‌های ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) کارایی ندارد. استفاده از هر آنتی بیوتیک در مواقعی که نیازی به آن نیست، می‌تواند باعث شود که برای عفونت‌های بعدی کارایی نداشته باشد.
موارد مصرف پنی سیلین وی در بزرگسالان
- فارنژیت استرپتوکوکی
- اکتینومیکوز
- اریسیپلاس
- عفونت‌های پریودنتال
- تب روماتیسمی راجعه
- عفونت مفصل مصنوعی (خارج از برچسب)
موارد مصرف پنی سیلین وی در کودکان
- عفونت‌های سیستمیک پنوموکوکی
- پیشگیری از عفونت پنوموکوکی
- فارنژیت استرپتوکوکی
- تب روماتیسمی
- تب روماتیسمی راجعه
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Penicillin V
مکانیسم عمل پنی سیلین وی بیوسنتز موکوپپتید دیواره سلولی را مهار می‌کند. باکتری‌کشی در برابر ارگانیسم‌های حساس زمانی که غلظت‌های کافی حاصل شود و در مرحله تکثیر فعال بیشترین تأثیر را دارد. غلظت ناکافی ممکن است فقط اثرات باکتریواستاتیک ایجاد کند. جذب این دارو با فراهمی زیستی 60-73٪ و حداکثر زمان پلاسما 0.5-1 ساعت می‌باشد. حذف در نیمه عمر 0.5-0.6 ساعت و دفع از طریق ادرار صورت می‌گیرد.
مقدار مصرف داروی Penicillin V
داروی پنی سیلین وی را طبق دستور پزشک از طریق خوراکی با یا بدون غذا مصرف کنید. داروی پنی سیلین زمانی که با معده خالی (1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا) مصرف شود، به بهترین وجه جذب می‌شود. دوز مصرفی بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان است. برای بهترین اثر، این آنتی بیوتیک را در زمان‌های مساوی مصرف کنید. مصرف این دارو را تا پایان کامل مقدار تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم پس از چند روز ناپدید شوند. قطع زودهنگام دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت شود. اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
زمان مصرف قرص پنی سیلین وی
- پنی سیلین وی برای درمان فارنژیت استرپتوکوکی 500 میلی گرم به صورت خوراکی هر 12 ساعت یا 250 میلی گرم هر 6 ساعت در مدت 10 روز استفاده می‌شود.
- دوز مصرفی در جهت اکتینومیکوز خفیف، 2-4 گرم روزانه به صورت خوراکی که تقسیمی در 6 ساعت به مدت 8 هفته مصرف می‌شود. این مقدار دوز برای جراحی 2-4 گرم در روز تقسیمی هر 6 ساعت برای 6 الی 12 ماه استفاده کنید.
- پنی سیلین وی را برای درمان اریسیپلاس 500 میلی گرم هر 6 ساعت به صورت خوراکی مصرف کنید.
- در جهت عفونت‌های پریودنتال 250-500 میلی گرم به صورت خوراکی هر 6 ساعت برای 5 الی 7 روز استفاده می‌شود.
- این دارو در جهت پیشگیری از تب روماتیسمی راجعه 250 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت خوراکی تجویز می‌شود.
- دوز پیشنهادی برای عفونت مفصل مصنوعی (خارج از برچسب)، 500 میلی گرم به صورت خوراکی هر 6 الی 12 ساعت می‌باشد.
مقدار مصرف پنی سیلین وی در کودکان
- دوز مصرفی پنی سیلین وی (Penicillin V) برای عفونت‌های سیستمیک پنوموکوکی در افراد زیر 12 سال 50-75 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه به صورت خوراکی تقسیمی هر 6-8 ساعت می‌باشد. این مقدار دوز در افراد بالای 12 سال 250-500 میلی گرم هر 6-8 ساعت، تا زمانی که بیمار حداقل 2 روز دچار تب شود.
- پیشگیری از عفونت پنوموکوکی در کودکان زیر 5 سال، 125میلی گرم به صورت خوراکی هر 12 ساعت و برای افراد بالای 5 سال 250 میلی گرم هر 12 ساعت مصرف می‌شود.
- در جهت درمان فارنژیت استرپتوکوکی کودکان، 250 میلی گرم به صورت خوراکی هر 8-12 ساعت در مدت 10 روز و برای نوجوانان 250 میلی گرم هر 6 ساعت یا 500 میلی گرم هر 12 ساعت در مدت 10 روز تجویز خواهد شد.
- برای پیشگیری اولیه تب روماتیسمی در افراد زیر 5 سال، 125 میلی گرم در هر 12 ساعت به صورت خوراکی به مدت 10 روز که این مقدار برای افراد بالای 5 سال 250 میلی گرم در هر 12 ساعت استفاده خواهد شد.
- در جهت پیشگیری تب روماتیسمی راجعه در کودکان 125-250 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت مداوم (خوراکی) استفاده می‌شود.
موارد احتیاط
قبل از مصرف پنی سیلین وی، اگر به آن یا سایر آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله داروهای نوع پنی سیلین (مانند آموکسی‌سیلین، آمپی‌سیلین) یا سفالوسپورین‌ها (مانند سفالکسین، سفوروکسیم) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در بیماران پنی سیلین ممکن است باعث شود واکسن‌های باکتریایی زنده (مانند واکسن تیفوئید) به خوبی کار نکنند. قبل از انجام هرگونه ایمن سازی یا واکسیناسیون، به متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود بگویید که از این دارو استفاده می‌کنید.
- بیماران مبتلا به مشکلات یا نارسایی کلیه باید با احتیاط این دارو را استفاده کنند. همچنین استفاده طولانی مدت ممکن است منجر به سوپر عفونت شود.
- در بیماران با سابقه آسم با احتیاط مصرف شود. واکنش‌های آنافیلاکسی با واسطه IGE (به عنوان مثال، کهیر، آنافیلاکسی) گزارش شد.
- در نوزادان با احتیاط مصرف شود. برخی از اشکال دارویی ممکن است حاوی بنزوات سدیم/بنزوئیک اسید باشند که در صورت استفاده در مقادیر زیاد باعث سمیت کشنده (سندرم تنفس) می‌شود.
- عوارض جانبی از جمله کم خونی همولیتیک، بیماری سرمی یا نوتروپنی، ممکن است با استفاده طولانی مدت رخ دهد. غلظت سرمی در برخی بیماران با طولانی شدن مدت درمان به ویژه در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی افزایش می‌یابد.
- در بیماران با سابقه اختلالات تشنجی احتیاط کنید. سطوح بالای سرمی، به ویژه در صورت وجود نارسایی کلیوی، ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد.
موارد منع مصرف پنی سیلین وی
- در صورت وجود سابقه آلرژیک به پنی سیلین‌ها نباید مصرف شود.
- آلرژی سفالوسپورین‌ها یا ایمی پنم
عوارض جانبی پنی سیلین وی (Penicillin V)
ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، کم خونی، تشنج، حساسیت مفرط و زخم‌های دهان برخی از عوارض داروی پنی سیلین وی می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این دارو ممکن است به ندرت باعث ایجاد بیماری شدید روده به به نام باکتری C. difficile شود. این وضعیت ممکن است در طول درمان یا هفته‌ها تا ماه‌ها پس از توقف درمان رخ دهد. در صورت بروز اسهال شدید، درد شکم یا معده، خون و مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
استفاده از این دارو برای دوره‌های طولانی یا مکرر در برخی بیماران منجر به برفک دهان یا عفونت قارچی جدید واژن (عفونت قارچی دهان یا واژن) کی‌شود. در صورت مشاهده لکه‌های سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژن یا سایر علائم جدید با پزشک خود تماس بگیرید. واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. همچنین برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل تنگی نفس شدید، درد در ناحیه شکم، اسهال یا استفراغ شدید، سرفه‌های مکرر، بدتر شدن بیماری و… می‌باشد.
- اسهال
- حالت تهوع
- کاندیدیازیس دهان
- استفراغ
- تشنج
- کم خونی
- نفریت بینابینی
- حساسیت مفرط
- آنافیلاکسی
- واکنش کومبس مثبت
تداخل دارویی پنی سیلین وی
- تداخلات رده X (پرهیز): ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا
- افزایش اثرات داروها توسط پنی‌سیلین وی: دی‌کلروفنامید، متوترکسات، آنتاگونیست های ویتامین کا
- افزایش اثرات پنی‌سیلین وی توسط داروها: آسه‌متاسین، نیتیزینون، پرتومانید، پروبنسید، تری‌فلونوماید، تولواپتان
- کاهش اثرات داروها توسط پنی‌سیلین وی: آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، لاکتوباسیل ها و استریول، مایکوفنولات، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
مصرف قرص پنی سیلین وی (Penicillin V) در دوران بارداری و شیردهی
مصرف قرص پنی سیلین وی (Penicillin V) در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط انجام شود. این دارو در دسته C از نظر خطر در دوران بارداری قرار دارد، به این معنی که مطالعات حیوانی نشان داده است که این دارو ممکن است بر جنین تأثیر منفی بگذارد، اما مطالعات کافی انسانی وجود ندارد. در صورت استفاده از این دارو در دوران بارداری، پزشک باید مزایا و خطرات احتمالی را با شما در میان بگذارد. پنی سیلین وی به مقدار کمی وارد شیر مادر می‌شود که به نظر نمی‌رسد برای نوزاد مضر باشد. با این حال، اگر نوزاد شما به پنی سیلین حساس است، باید از مصرف این دارو در دوران شیردهی خودداری کنید.
شرایط نگهداری داروی Penicillin V
داروی پنی سیلین وی باید در دمای اتاق (بسته به برند و اشکال دارویی) و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر داروی پنی سیلین وی
در نتیجه این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز خواندیم که پنی‌سیلین وی یک داروی آنتی‌بیوتیک با اثرات باکتری‌کش می‌باشد که به گروه پنی‌سیلین‌ها تعلق دارد. این دارو با اتصال به پروتئین‌های مرتبط با سنتز پپتیدوگلیکان در دیواره سلولی باکتری‌ها، باعث تخریب دیواره سلولی می‌شود و در نتیجه سبب ضعف و نابودی باکتری‌ها می‌گردد. با این حال، استفاده از پنی‌سیلین وی باید تحت نظر و دستور پزشک صورت گیرد. همچنین، مشورت با پزشک در مورد مدت زمان درمان، دستورات مصرف و هرگونه علائم یا واکنش ناخواسته اهمیت دارد.
منبع سایت: Medscape
