قرص ایزوسورباید دی نیترات (Isosorbide Dinitrate) برای درمان بیماری‌های قلبی عروقی کاربرد دارد. با توجه به اهمیت بالای این دارو و تاثیرات مثبت آن بر سلامتی انسان‌ها بر آن شدیم که در این مقاله در مورد این دارو به طور کامل اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. با ما همراه باشید.
اشکال دارویی ایزوسورباید دی نیترات
داروهای شیمیایی و گیاهی تولیدی توسط داروسازی‌ها، در اشکال دارویی مختلفی اعم از قرص، شربت، کپسول، محلول تزریقی، سرم و… تولید می‌شوند. پزشک باید باتوجه به شرایط جسمانی، سوابق پزشکی و سن بیمار (بزرگسالان، کودکان و سالمندان) انواع مختلف داروها را تجویز کند. اشکال دارویی ایزوسورباید دی نیترات شامل کپسول با انتشار طولانی مدت در اندازه 40 میلی گرم، قرص زیر زبانی 2.5 میلی گرم و 5 میلی گرم، قرص معمولی 5 میلی گرم، 10 میلی گرم، 20 میلی گرم، 30 میلی گرم و 40 میلی گرم می‌باشد.
موارد مصرف قرص ایزوسورباید دی نیترات
ایزوسورباید دی نیترات برای جلوگیری از درد قفسه سینه (آنژین صدری) در بیماران مبتلا به بیماری قلبی خاص (بیماری عروق کرونر) استفاده می‌شود. این دارو متعلق به دسته‌ای از داروهای معروف به نیترات است. این دارو با آرامش و گشادکردن رگ‌های خونی عمل می‌کند تا خون راحت‌تر به سمت قلب جریان یابد. مصرف قرص isosorbide dinitrate درست قبل از فعالیت‌های بدنی (مانند ورزش، فعالیت جنسی) برای جلوگیری از درد قفسه سینه در نظر گرفته نشده است و ممکن است در این شرایط به داروهای دیگری نیاز باشد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی isosorbide dinitrate
داروی isosorbide dinitrate عامل گشادکننده عروق (اهداکننده اکسید نیتریک)؛ عضله صاف را از طریق اتساع وابسته به دوز بسترهای شریانی و وریدی شل می‌کند تا هم پیش از بارگذاری و بعد از بارگذاری نیاز به اکسیژن میوکارد را کاهش دهد. همچنین گردش خون جانبی عروق کرونر را بهبود، فشار خون را کاهش، ضربان قلب را افزایش و باعث برادی کاردی متناقض گاه به گاه می‌شود. این قرص 100٪ از دستگاه گوارش یا مخاط دهان جذب می‌شود و به طور گسترده در کبد به متابولیت‌های کونژوگه متابولیزه می‌شود. در آخر از طریق ادرار و مدفوع دفع خواهد شد.
مقدار مصرف داروی ایزوسورباید دی نیترات در آنژین صدری
- برای درمان با انتشار فوری 5-20 میلی گرم هر 8 الی 12 ساعت پیشنهاد می‌شود.
- انتشار طولانی مدت 40 میلی گرم در ابتدا و برای نگهداری 40-80 میلی گرم هر 8 الی 12 ساعت پیشنهاد می‌شود.
- در جهت پیشگیری 5-5 میلی گرم 15 دقیقه قبل از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است باعث آنژین شوند.
مقدار مصرف قرص isosorbide dinitrate
این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً ۲ تا ۳ بار در روز از طریق خوراکی مصرف کنید. به دلیل حساسیت بالا بهتر است که ایزوسورباید دی نیترات را در ساعات مشخصی از روز مصرف کنید. زمان و مقدار مصرفی دارو را بدون دستور پزشک تغییر ندهید. این دارو را به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. زمانی که این محصول برای مدت طولانی استفاده می‌شود، ممکن است به خوبی کار نکند و به دوزهای متفاوتی نیاز داشته باشید. در صورتی که بیماری شما بهبودی نیافت با بدتر شد، مصرف دارو را قطع و به پزشک مراجعه کنید.
زمان مصرف داروی ایزوسورباید دی نیترات
بر روی بسته بندی تمامی محصولات بهداشتی و دارویی، سازنده نحوه مصرف و زمان مصرف را به طور دقیق بیان کرده است. برای استفاده در مصارف عمومی اطلاعات دارویی بسته‌بندی داروی ایزوسورباید دی نیترات (isosorbide dinitrate) را با دقت مطالعه کنید. در نظر داشته باشید که همواره بهترین نسخه را پزشک برای شما تجویز می‌کند. پزشک با بررسی و مشاهده بیماری از نزدیک می‌تواند بهترین دوز و زمان مصرف را برای بیماران تعیین کند تا در کنار بهترین درمان، شاهد کمترین عوارض جانبی باشیم.
موارد احتیاط
در صورت حساسیت به ایزوسورباید دی نیترات یا به داروهای مشابه (مانند ایزوسورباید مونونیترات، نیتروگلیسیرین)، از مصرف دارو خودداری کنید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. بیماران با سوابق پزشکی مانند آسیب اخیر به سر، کم خونی، فشار خون پایین، کم آبی بدن، سایر مشکلات قلبی (مانند حمله قلبی اخیر) و… با احتیاط مصرف کنند. همچنین قبل از انجام آزمایشات یا جراحی با پزشک خود در رابطه با مصرف این دارو و امکان تداخلات مشورت کنید.
- آلرژی به نیترات‌ها، ضربه به سر یا خونریزی مغزی (منع مصرف احتمالی)، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، افزایش فشار داخل چشم، افت فشار خون وضعیتی، انفارکتوس حاد میوکارد (MI)، نارسایی احتقانی قلب، پرکاری تیروئید و… با احتیاط مصرف کنند.
- ناتوانی در تسکین درد قفسه سینه پس از 3 دوز ممکن است نشانه‌ای از MI حاد باشد که نیاز به درمان اورژانسی دارد.
- تحمل فرمولاسیون طولانی مدت ممکن است ایجاد شود و فرمولاسیون بعد از چند هفته بی‌اثر شود.
- افت فشار خون شدید، به ویژه در حالت ایستاده در برخی بیماران حتی با دوزهای کوچک رخ می‌دهد. با احتیاط در بیمارانی که حجم آن‌ها کاهش یافته باشد یا در حال حاضر دچار افت فشار خون هستند، استفاده شود. افت فشار خون ناشی از ایزوسورباید دی‌نیترات ممکن است با برادی کاردی متناقض و افزایش آنژین صدری همراه باشد.
- نیترات درمانی ممکن است آنژین ناشی از کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک را تشدید کند.
- سردرد ناشی از دارو را با آسپرین یا استامینوفن درمان کنید.
- فاصله زمانی بدون نیترات (10-12 ساعت یا یک شبه) برای جلوگیری از ایجاد تحمل فراهم کنید.
- از استفاده فرمولاسیون با رهش طولانی در MI حاد یا نارسایی حاد قلبی خودداری کنید. عوارض جانبی در صورت بروز به راحتی قابل برگشت نیستند.
- از مصرف در بیماران مبتلا به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک با انسداد مجرای خروجی خودداری شود. نیترات‌ها ممکن است پیش بار را کاهش دهند، که باعث تشدید انسداد و افت فشار خون یا سنکوپ و بدتر شدن نارسایی قلبی شود.
موارد منع مصرف ایزوسورباید دی نیترات
- حساسیت مفرط
- استفاده اخیر (در طی چند روز) از مهارکننده‌های PDE-5 (مانند آوانافیل، سیلدنافیل، تادالافیل یا واردنافیل) سبب کاهش خطرناک فشار خون می‌شود. به نظر می رسد دوره زمانی تعامل مربوط به نیمه عمر بازدارنده PDE-5 باشد
- کم خونی شدید، شوک، فشار خون به طور قابل توجهی پایین (BP)
- مصرف همزمان با ریوسیگوات محرک گوانیلات
عوارض جانبی قرص ایزوسورباید دی نیترات (isosorbide dinitrate)
سردرد، سرگیجه، سبکی سر، حالت تهوع و برافروختگی ممکن است با سازگاری بدن شما با قرص ایروسورباید دی نیترات (isosorbide dinitrate) رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی پزشکان نیز برای درمان سردرد از مسکن های بدون نسخه (مانند استامینوفن، آسپرین) تجویز می کنند. اگر سردرد ادامه یافت یا شدید شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این محصول شامل غش، تپش قلب سریع یا نامنظم، بثورات پوستی، خارش یا تورم (به ویژه در صورت و زبان)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی و… می‌باشد.
- عوارض قلبی عروقی: فشار خون برگشتی (غیرشایع)، سنکوپ، برافروختگی آنژین ناپایدار، افت فشار خون یا افت فشار خون ارتواستاتیک، سبکی سر، تپش قلب، تاکی آریتمی
- سیستم عصبی مرکزی (CNS): سرگیجه، سردرد، بی‌قراری، ضعف
- دستگاه گوارش (GI): حالت تهوع
- هماتولوژیک: متهموگلوبینمی (نادر)
تداخل دارویی ایزوسورباید دی نیترات
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. لیستی از داروهای شیمیایی و گیاهی خود تهیه کرده و به پزشک نشان دهید تا در صورت نیاز مصرف برخی از آن را قطع کنید. داروهای درمان اختلال نعوظ، فشار خون بالا یا فشار خون ریوی (مانند سیلدنافیل، تادالافیل)، داروهای خاص برای درمان سردردهای میگرنی (آلکالوئیدهای ارگوت مانند ارگوتامین)، ریوسیگوات، وریسیگوات و… سبب تداخل دارویی با قرص ایزوسورباید دی نیترات خواهد شد.
برخی از محصولات دارای ترکیباتی هستند که می‌توانند نارسایی قلبی شما را بدتر کنند. به داروساز خود بگویید که از چه محصولاتی استفاده می‌کنید و نحوه استفاده ایمن داروهایی نظیر محصولات ضدسرفه و سرماخوردگی، داروهای کمکی رژیم غذایی یا NSAID مانند ایبوپروفن و ناپروکسن را سوال کنید. این دارو ممکن است با برخی از آزمایشات آزمایشگاهی (مانند سطح کلسترول خون) تداخل داشته باشد و احتمالاً باعث نتایج آزمایش نادرست شود. مطمئن شوید که پرسنل آزمایشگاه و همه پزشکان شما از مصرف این دارو مطلع هستند.
مصرف قرص ایزوسورباید دی نیترات (isosorbide dinitrate) در دوران بارداری و شیردهی
زنان باردار در دوران بارداری هیچ دارویی را بدون نسخه و دستور پزشک مصرف نکنند. در مطالعات حیوانی داروی ایزوسورباید دی نیترات هیچ خطر یا عوارض جانبی جدی از این محصول در زنان باردار و جنین گزارش نشده است. همچنین اطلاعات خاصی در رابطه با اثرات این دارو بر تولید شیر مادر وجود ندارد.
شرایط نگهداری داروی ایزوسورباید دی نیترات
داروی ایزوسورباید دی نیترات (isosorbide dinitrate) باید در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. تمامی داروهای شیمیایی و گیاهی را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید. این دارو را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید. از ریختن انواع داروها به داخل توالت، خیابان و فاضلاب خودداری کنید.
کلام آخر در مورد قرص ایزوسورباید دی نیترات
در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی جزئیات و کاربردهای داروی ایزوسورباید دی نیترات پرداختیم. این ترکیب شیمیایی با ساختاری منحصر به فرد و خصوصیات فیزیکوشیمیایی مناسب، نقش مهمی در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی دارد. داروی isosorbide dinitrate به عنوان یک وازودیلاتور عروقی، باعث گشاد شدن عروق خونی می‌شود و فشار خون را کاهش می‌دهد. این عملکرد اساسی آن، در درمان انواع بیماری‌های قلبی مانند آنژین صدری و نیترات متصل به دیگر داروها، به ویژه در فشار خون بالا، بسیار مؤثر است. با این حال، مصرف این دارو نیازمند نسخه و دستور پزشک است تا کمتر شاهد عوارض جانبی باشیم.
منبع سایت: Medscape
