آنچه در این مقاله می خوانیم
علائم افت قند خون
علائم اولیه هیپوگلیسمی معمولا خفیف هستند و ممکن است به راحتی نادیده گرفته شوند. این علائم عبارت‌اند از:
- پریدن رنگ صورت
- لرزش
- تعریق
- سردرد
- گرسنگی یا حالت تهوع
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- خستگی
- تحریک پذیری یا اضطراب
- مشکل در تمرکز
- سرگیجه یا سبکی سر
- گزگز یا بی‌حسی لب ها، زبان یا گونه
یکی از نشانه‌های شایع افت قند خون، لرزش بدن به ویژه در دست‌ها است. این لرزش ناشی از تلاش بدن برای افزایش قند خون از طریق افزایش ترشح آدرنالین است. عرق کردن بیش از حد معمول، به ویژه در نواحی پیشانی و پشت گردن، ممکن است نشانه‌ای از افت قند خون باشد. این تعریق به دلیل افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک رخ می‌دهد. احساس گرسنگی شدید و ناگهانی نیز یکی دیگر از نشانه‌های کاهش قند خون است. بدن به علت نیاز فوری به انرژی، سیگنال‌های گرسنگی را به مغز ارسال می‌کند تا فرد را وادار به مصرف مواد غذایی کند.
افت قند خون می‌تواند باعث افزایش اضطراب و نگرانی شود. این حالت به دلیل ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین ایجاد می‌شود. افت قند خون ممکن است منجر به سرگیجه و احساس عدم تعادل شود. این امر به دلیل کاهش انرژی مورد نیاز مغز برای عملکرد صحیح است.
علائم شدید افت قند خون: علائم ثانویه
در برخی موارد افت قند خون می‌تواند به دلایل مختلفی با شدت بیشتری صورت گیرد که علائم آن نیز شدیدتر می‌شود. برخی از علائم شدید افت قند خون عبارت است از:
- سردرگمی یا رفتار غیرعادی و یا هر دو، مانند ناتوانی در انجام وظایف معمول
- از دست دادن هماهنگی
- لکنت زبان
- تاری دید یا دید تونلی
- کابوس
- عدم توانایی پاسخگویی (از دست دادن هوشیاری)
- تشنج
بیشتر بخوانید: قند بالا چه علائمی دارد؟ علائم قند خون بالا در چهره
کاهش قند خون می‌تواند باعث مشکلاتی در تمرکز و حافظه کوتاه مدت شود. مغز برای عملکرد بهینه نیاز به گلوکز دارد و کاهش آن می‌تواند عملکرد شناختی را مختل کند. فرد ممکن است احساس گیجی و ناتوانی در تصمیم‌گیری کند. این حالت به دلیل کمبود انرژی در مغز و کاهش عملکرد آن رخ می‌دهد.
یکی دیگر از علائم شدید افت قند خون، تاری دید و یا دوبینی است. کاهش قند خون می‌تواند بر عملکرد اعصاب بینایی تاثیر بگذارد. احساس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در لب‌ها، زبان یا گونه‌ها می‌تواند نشانه‌ای از افت شدید قند خون باشد. این علائم به دلیل اختلال در عملکرد اعصاب محیطی رخ می‌دهد. در موارد بسیار شدید، افت قند خون می‌تواند منجر به تشنج یا از دست دادن هوشیاری شود. این حالت نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد و می‌تواند خطرناک باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درمان افت قند خون شامل مصرف سریع مواد قندی مانند آبمیوه، قرص‌های گلوکز یا آب‌نبات است. در موارد شدید، ممکن است نیاز به تزریق گلوکاگون یا مراجعه به اورژانس باشد. برخی شرایط که در صورت بروز باید سریعا به پزشک مراجعه کنید عبارت است از:
- در صورتی که شما علائم هیپوگلیسمی را دارید ولی دیابت ندارید.
- شما دیابت دارید و هیپوگلیسمی به درمان پاسخ نمی‌دهد. این یعنی نوشیدن آب میوه یا نوشابه‌های معمولی (غیر رژیمی)، خوردن آب نبات یا مصرف قرص‌های گلوکز موجب متعادل شدن قند خون نمی‌شود.
چه عواملی موجب افت قند خون می‌شود؟
علل مختلفی می‌تواند منجر به افت قند خون شود برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
- دیابت
- تغذیه نامناسب
- ورزش بیش از حد
- مصرف الکل
دیابت
افراد مبتلا به دیابت که داروهای کاهش‌دهنده قند خون مصرف می‌کنند، به ویژه انسولین، بیشتر در معرض خطر افت قند خون هستند. مصرف بیش از حد داروها یا عدم تعادل بین داروها و وعده‌های غذایی می‌تواند باعث افت قند خون شود.
تغذیه نامناسب
نخوردن وعده‌های غذایی به موقع یا کاهش شدید کالری مصرفی می‌تواند باعث افت قند خون شود. بدن نیاز به منبع مداوم گلوکز دارد و کمبود آن می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی شود.
ورزش بیش از حد
فعالیت بدنی شدید بدون مصرف کافی کربوهیدرات می‌تواند سطح قند خون را کاهش دهد. هنگام ورزش، بدن از گلوکز بیشتری استفاده می‌کند و در صورت عدم تأمین آن، افت قند خون رخ می‌دهد.
مصرف الکل
یکی دیگر از عواملی که ممکن است باعث شود شما با مشکل قند خون پایین مواجه شوید، مصرف الکل است. الکل می‌تواند فرآیند گلوکونئوژنز را در کبد مهار کند و منجر به افت قند خون شود.
پیشگیری از افت قند خون
در صورتی که هنوز با علائم گفته شده مواجه نشده‌اید و قند خون شما افت پیدا نکرده است، می‌توانید با انجام برخی کارها از مواجه شدن با آن پیشگیری کنید. در ادامه به بررسی روش‌های پیشگیری از افت قند خون می‌پردازیم.
رژیم غذایی مناسب
مصرف منظم وعده‌های غذایی حاوی کربوهیدرات و پروتئین به حفظ سطح پایدار قند خون کمک می‌کند. کربوهیدرات‌ها به آرامی هضم می‌شوند و قند خون را به تدریج افزایش می‌دهند.
کنترل منظم قند خون
اندازه‌گیری منظم سطح قند خون به ویژه در افراد دیابتی، می‌تواند به تشخیص زودهنگام قند خون پایین کمک کند. این اقدام به تنظیم دقیق دوز داروها و رژیم غذایی کمک می‌کند.
مصرف کافی مایعات
حفظ هیدراتاسیون مناسب بدن (مصرف آب به اندازه کافی) می‌تواند به جلوگیری از افت قند خون کمک کند. آب به حمل مواد مغذی در بدن کمک می‌کند و نقش مهمی در تعادل قند خون دارد.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی مهم‌ترین علائم افت قند خون پرداختیم. افت قند خون می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی فرد به همراه داشته باشد، اما با شناخت علائم و رعایت نکات پیشگیرانه می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. افراد دیابتی باید به ویژه مراقب باشند و سطح قند خون خود را به دقت کنترل کنند تا از وقوع هیپوگلیسمی جلوگیری کنند. شما می‌توانید سوالات خود را در خصوص علائم افت قند خون از متخصصین داروخانه آنلاین مثبت سبز در بخش دیدگاه بپرسید.
