سیستم فاضلاب شهر ونیز ایتالیا کمی عجیب و غریب است و اغلب در تور ونیز ایتالیا، توجه توریستها را به خود جلب میکند و کنجکاوی آنها را بر میانگیزد که عملکرد سیستم فاضلاب، در این شهر بر پا شده روی آب، چگونه است؟ برای آشنایی بیشتر با این سیستم با ما همراه باشید.
سیستم فاضلاب در شهر ونیز
ونیز به دو بخش قدیمی-تاریخی و بخش حومه که جدیدا به این فضا اضافه شده است تقسیم بندی میشود. سیستم فاضلاب شهر ونیز ایتالیا در بخش قدیمی، شبکهای از تونلهای خشتی و سنگی است که در زیر خیابانها قرار گرفته است و به یک آبراهه متصل میشود که این سیستم قدیمی برای مردم محلی با نام گاتولی (Gatoli) شناخته میشود. گاتولیها دائما لایه روبی میشوند. چرا که رسوبات سنگین در ته تونل ته نشین میشوند و مواد مایع از روی آن میلغزد و از تونل خارج میشود تا به کانال میرسد.
از دهه 1500، گاتولیها فاضلاب و آب جاری شده از باران را جمع آوری میکردند و به سمت کانالها هدایت میکردند تا در نهایت این فاضلاب به تالاب سرریز شود. اما، در حومه که اخیرا بنا شده است، مانند مناطقی چون، Sacca Fistula، Giudecca، Santa Marta، Sant’Elena و Murano سیستم فاضلاب شهری از شبکههای لولههای مدرن تشکیل شده است که در نهایت، فاضلاب را به تالاب میریزد.
نوسازی سیستم فاضلاب شهر ونیز ایتالیا با استاندارد های مدرن
برای تطبیق با استانداردهای بهداشتی در سطحی مدرن، مخازنی برای ساختمان ها در نظر گرفته شده است و برای کارخانهها نیز، روش تصفیه کامل آب فاضلاب اتخاذ شده است. علاوه بر این اقدامات، طرحی کلی برای نو سازی سیستم فاضلاب شهر ونیز ایتالیا در نظر گرفته شده است که به صورت زیر است.
- در محدوده قدیمی شهر که ساختار بسیار شکنندهتری دارد، امکان نوسازی وجود ندارد. اما، قرار است همان سیستم قدیمی فاضلاب را بهینه و ترمیم کنند.
- حومهای که جدیدا ساخته شده است، از نقطه نظر محیطی مشکلات کمتری دارد و شبکه فاضلاب جدید میتواند آنجا نصب شود.
سیستم مدرن سازی فاضلاب ونیز به این گونه انجام شد که شبکه آب سفید به آب باران اختصاص داده شد و شبکه آب سیاه به آب مصرفی خانهها که به کارخانههای تصفیه منتقل میشوند.
چرا گاتولی نیاز به بازسازی داشت؟
با کمک سیستم گاتولی، خیابانهای شهر تمیز و فاقد هرگونه آلودگی بودند و تالابها نیز اثری ضد عفونی کننده داشتند. تا اینکه در دهه 1960، که اقتصاد ایتالیا تکانی به خود داد و مردم توانایی خرید ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی پیدا کردند، استفاده از مواد شوینده و دستمال توالت افزایش پیدا کرد و قناتهای احداث شده امکان استفاده آب شیرین بیشتری نسبت به قبل را به مردم میداد. پیامد آن، فاضلاب بیشتری وارد گاتولیها شد و این چیزی بیش از تاب آوری ساختار قدیمی گاتولیها بود. تا دهه 1990 نیز کار زیادی برای تمیز کردن کانالهای شهر و گاتولی انجام نشد.
آیا مشکل فاضلاب شهری ونیز حل شد؟
برای اینکه سوراخهای امتداد کانالها که به گاتولی متصل بودند، مسدود نشوند، این سوراخها به کمی بالاتر انتقال داده شدند. وقتی جزر و مد اتفاق میافتاد، این حفرهها مانند گذشته دیگر زیر سطح آب باقی نمیماندند. در نتیجه بوی بد، شرایط غیر بهداشتی غیر قابل تحمل، موش و حشرات سطح محیط را فرا میگرفت.
سالها بعد تصمیم گرفته شد تا طرح نوسازی و ایجاد یک فاضلاب مدرن را برای زیرساختهای قدیمی که مشخص نبود فاضلاب کدام خانه به گاتولی وارد میشود، جایگزین شود. این طرح شامل ایجاد مخزنهایی بود که تقریبا کاربردی مانند گاتولی داشتند. بخش دیگر این طرح، تمیز کردن کانالها بود.
امروزه بالغ بر 7000 مخزن، فاضلاب شهری را جمع آوری میکند. این تانکها وظیفه دارند تا فاضلاب را طوری مدیریت کنند که ضایعات مایع، آبی که به سمت کانال هدایت میشود را آلوده نکنند. قایقهای مخصوصی نیز وجود دارد که این مخزنها را از رسوبات جامد تخلیه میکند.
معایب مخزنهای فاضلاب شهری ونیز
حتی این مخزنها هم معایبی دارند و استفاده از آنها همیشه عملی نیست. هر مخزن فضایی برای نگهداری لازم دارد که نمیتوان آن را در فضایی عمومی یا نزدیک به فضای اصلی خانه قرار داد. مشکل دیگر گنجایش مخزنها است. حجم هر مخزن با توجه به تعداد اعضای یک خانه در نظر گرفته میشود که در صورت ورود فرد دیگر مشکلاتی به وجود میآمد.
حتی اگر فضای کافی هم برای نصب مخزنها وجود داشته باشد، باز هم مشکلی وجود دارد. با حفاری در زمین برای قرار دادن مخزن، با پی ساختمانها و سنگ بنای هر ساختمان مواجه خواهید شد که این حفاری ممکن است میزان مقاومت و پایداری یک خانه را با مشکل مواجه کند.
ترمیم سیستم فاضلاب شهری ونیز ایتالیا، بافت قدیمی
در محدوده قدیمی شهر، علاوه بر ساخت مخزنها، سیستم موجود با هدف کارآمدی بیشتر، ارتقا و بروزرسانی شده است.
- نوسازی بخشها و شیبها
- حذف رسوبات ته نشین شده
- احیای گاتولی
- ضد آب کردن دیوارههای داخلی با فایبرگلاس یا مواد الاستوپلاستیک
- ایجاد فضایی برای تعمیر و نگهداری
- بازسازی خروجیهای زهکشی در کانالها
- بازسازی شبکه آب باران
زندگی در ونیز هم معنی با درک و پذیرش منحصر به فرد بودن و تنوع این شهر زیبا و رویایی است. استفاده از شویندههای ارگانیک و دستمال توالتهای مخصوص کمک زیادی به سیستم فاضلاب شهر ونیز ایتالیا میکند. در تمامی شهرهای دنیا مشکل فاضلاب وجود دارد و رودخانهها و دریاها را متاسفانه آلوده میکند. اما، در ونیز به دلیل شرایط شهر و گسترش جمعیت شهر نسبت به گذشته، این مشکل در معرض دید بیشتری است که با تدابیر مهم سعی بر حل مشکلات آن کردهاند. با سفر با تور ایتالیا ونیز تجربه زیادی از این شهر کاملا متفاوت را خواهید داشت.