آنتی بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای درمان عفونتهای باکتریایی کاربرد دارند. مکانیسم اثر آنتی بیوتیک‌ها به این شکل است که یا باکتری‌ها را از بین می‌برد یا رشد آنها را متوقف می‌کند. همه افراد حداقل یکبار در زندگی خود از قرص‌های آنتی بیوتیک استفاده کرده‌اند. به ویژه در زمان‌های سرماخوردگی و آنفولانزا و همچنین عفونتهای ناشی از باکتری‌ها قرص‌های چرک خشک‌کن تجویز می‌شوند. در این مقاله انواع قرص چرک خشک کن و رایج‌ترین آنتی بیوتیک‌های موجود در بازار به شما معرفی خواهد شد؛ با ما همراه باشید.
انواع آنتی بیوتیک‌ها
بر اساس طیف اثر، نحوه عملکرد و فرم میتوان آنتی بیوتیک‌ها را دسته‌بندی کرد:
- آنتی بیوتیک گسترده اثر: این آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند انواع مختلفی از باکتری‌ها را از بین ببرند.
- آنتی بیوتیک‌ها با طیف محدود: در انواع چرک خشک کن این آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند فقط یک یا چند نوع خاص از باکتری را از بین ببرند.
تقسیم‌بندی آنتی بیوتیک‌ها بر اساس نحوه عملکرد
- آنتی بیوتیک‌های باکتری‌کش: عملکرد خود را از طریق از بین بردن باکتری‌ها انجام می‌دهند.
- آنتی بیوتیک‌های مهارگر باکتری (باکتریو استاتیک): عملکرد این آنتی بیوتیک‌ها از طریق توقف رشد باکتری‌ها است.
انواع قرص چرک خشک کن بر اساس فرم
انواع قرص چرک خشک کن را بر اساس فرم میتوان در چند دسته قرار داد:
- آنتی بیوتیک‌های خوراکی: به صورت قرص، کپسول، شربت و قطره عرضه می‌شوند.
- آنتی بیوتیک‌های تزریقی: به صورت آمپول یا سرم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- آنتی بیوتیک‌های موضعی: این آنتی بیوتیک‌ها به صورت کرم، پماد و قطره هستند و به طور مستقیم باید روی پوست مورد استفاده قرار گیرند.
معرفی رایج‌ترین و معروف‌ترین آنتی بیوتیک‌های موجود در بازار
معروف‌ترین آنتی بیوتیک‌ها به شرح زیرند:
پنی سیلین
پنی سیلین اولین آنتی بیوتیک کشف شده در جهان است که هنوز هم به وفور جهت درمان عفونتهای باکتریایی از آن استفاده می‌کنند. الکساندر فیلیمینگ کاشف پنی سیلین بوده که در سال 1928 از قارچ پنی سیلیوم این آنتی بیوتیک را ساخته است. پنی سیلین که از مهم‌ترین انواع قرص چرک خشک است، دیواره سلولی باکتری‌ها را از بین برده و به این طریق باکتری‌ها را نابود می‌کند. این آنتی بیوتیک معمولا به صورت تزریق استفاده میشود.
در برخی از افراد، تزریق پنی سیلین باعث واکنش‌های آلرژیک میشود. این واکنش‌ها می‌تواند خفیف یا بسیار شدید بوده و زندگی فرد را به خطر اندازد. پنی سیلین جان میلیون‌ها فرد را در سراسر جهان نجات داده و کشف آن پیشرفت بزرگی در علم پزشکی به حساب می‌آید. از جمله آنتی بیوتیک‌هایی که در خانواده پنی سیلین جای می‌گیرند، به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- آموکسی سیلین
- آموکسی کلاو
- آمپی سیلین
- دیکلوکساسیلین
- اگزاسیلین
- پنی سیلین وی پتاسیم
پنی سیلین برای انواع عفونتهای باکتریایی از جمله ذات الریه، عفونت گوش و عفونتهای پوستی کاربرد دارد.
تتراسایکلین
تتراسایکلین‌ها باکتری‌ها را با مهار سنتز پروتئین از بین می‌برند. معمولا برای درمان آکنه، عفونتهای دستگاه ادراری، عفونت روده، عفونت چشم، عفونت لثه و برخی عفونتهای مقاربتی، پزشک تتراسایکلین را به بیمار تجویز می‌کند. تتراسایکلین به صورت خوراکی، موضعی و تزریقی در بازار وجود دارد.
سفالوسپورین
سفالوسپورین‌ها گروهی از آنتی بیوتیک‌های بتا-لاکتام هستند که برای درمان طیف وسیعی از عفونتهای باکتریایی کاربرد دارند. این داروها با مهار سنتز دیواره سلولی باکتری‌ها عمل کرده و به صورت خوراکی، تزریقی و موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سفالوسپورین‌ها عملکردی شبیه به پنی سیلین دارند و برای درمان عفونت گوش، سینوس، ریه، پوست، عفونتهای ادراری و … مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فلوروکینولون
فلوروکینولون‌ها از انواع قرص چرک خشک کن هستند که با مهار آنزیم توپوایزومراز در باکتری‌ها عملکرد خود را انجام می‌دهند. این آنتی بیوتیک برای بزرگسالان کاربرد دارد نه کودکان. به دلیل خطر عوارض جانبی مرتبط با این دارو، FDA توصیه کرده است که برای درمان عفونتهای رایج مثل سینوزیت و برونشیت این دارو مورد تجویز قرار نگیرد.
فلوروکینولون‌ها معمولا تنها زمانی تجویز می‌شوند که درمان با سایر آنتی بیوتیک‌ها موفقیت‌آمیز نباشد. برخی از انواع قرص چرک خشک کن که در گروه فلوروکینولون‌ها قرار می‌گیرند، عبارتند از: سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، موکسی فلوکساسین و جمی فلوکساسین.
لینکومایسین
عفونتهای ناشی از باکتری‌های گرم مثبت مانند عفونتهای دستگاه تنفس و مجاری ادرار را با استفاده از لینکومایسین میتوان درمان کرد. مشتقات لینکومایسین ممکن است برای درمان عفونتهای جدی مانند بیماری التهابی لگن، عفونتهای دستگاه گوارشی، عفونتهای دستگاه تنفسی تحتانی و عفونتهای استخوان و مفاصل مورد استفاده قرار گیرند. برخی از اشکال این آنتی بیوتیک نیز به صورت موضعی برای درمان جوش و آکنه کاربرد دارد. کلیندامایسین از معروف‌ترین آنتی بیوتیک‌هایی است که در گروه لینکومایسین‌ها قرار می‌گیرد.
آنتی بیوتیک‌های ماکرولید
از انواع قرص چرک خشک کن ماکرولیدها را میتوان برای درمان ذات الریه، سیاه سرفه و برخی عفونتهای پوستی مورد استفاده قرار داد. کتولیدها نسل جدیدتری از آنتی بیوتیک‌ها هستند که برای غلبه بر مقاومت باکتریایی ماکرولید ساخته شده‌اند. ماکرولیدهایی که اغلب توسط پزشکان تجویز می‌شوند، عبارتند از:
- آزیترومایسین
- کلاریترومایسین
- اریترومایسین
- فیداکسومایسین (کتولید)
سولفونامید
سولفونامیدها در برابر برخی از باکتری‌های گرم مثبت و بسیاری از باکتری‌های گرم منفی موثر بوده و آنها را از بین می‌برند. برای درمان عفونتهای دستگاه ادراری، درمان یا پیشگیری از پنومونی پنوموسیستیس یا عفونت گوش این چرک خشک کن ممکن است توسط پزشک تجویز شود. سولفاسالازین و آزولفیدین از جمله معروف‌ترین سولفونامیدهای موجود در بازار هستند.
آنتی بیوتیک های گلیکوپپتید
این نوع آنتی بیوتیک‌ها با تاثیر روی سنتز دیواره سلولی باکتری عملکرد خود را در نابودی باکتری انجام می‌دهند. با توجه به عوارض زیاد آنتی بیوتیک‌های گلیکوپپتید این داروها بیشتر در افرادی که بیماری‌های حاد دارند مورد تجویز قرار می‌گیرند. مانند افرادی که حساسیت شدید به بتالاکتام‌ها دارند و آنتی بیوتیک‌های دیگر را نمی‌توانند مورد استفاده قرار دهند.
آمینوگلیکوزیدها
آمینوگلیکوزیدها با اتصال به ریبوزوم 30S از سنتز باکتری‌ها جلوگیری به عمل آورده و در رده آنتی بیوتیک‌های باکتری‌کش قرار می‌گیرند. این داروها اغلب به صورت داخل وریدی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اشکال استنشاقی و چشمی آمینوگلیکوزیدها نیز در بازار موجود است. اگر بخواهیم که به برخی انواع قرص چرک خشک کن که در دسته آمینوگلیکوزیدها قرار دارند، اشاره کنیم می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- جنتامایسین
- توبرامایسین
- آمیکاسین
آنتی بیوتیک های کارباپنم
این آنتی بیوتیک‌های تزریقی بتالاکتام برای عفونتهای باکتریایی متوسط تا شدید کاربرد دارند؛ مانند عفونتهای معده، ذات الریه، عفونتهای کلیوی و عفونت‌هایی که نسبت به دیگر چرک خشک کن‌ها مقاومت نشان داده‌اند. کارباپنم‌ها برای عفونت‌هایی کاربرد دارند که تهدید کننده زندگی هستند. ایمی پنم و سیالاستاتین، مروپنم و ارتاپنم از معروف‌ترین آنتی بیوتیک‌هایی هستند که در دسته کاباپنم‌ها قرار می‌گیرند.
معرفی چرک خشک کن های پرکاربرد
در ادامه این مقاله چند مورد از پرکاربردترین انواع قرص چرک خشک کن را که بیشتر مورد تجویز پزشکان قرار می‌گیرند و احتمالا نام آنها را بارها و بارها شنیده‌اید، به شما معرفی می‌شوند:
آموکسی سیلین
یکی از مشتقات پنی سیلین آموکسی سیلین نام دارد. این دارو با مسدود کردن ساخت دیواره سلولی باکتری‌ها را از بین می‌برد. برای درمان عفونت گوش، عفونت سینوس، عفونت گلو، عفونت دندان، عفونت پوست و … معمولا آموکسی سیلین تجویز میشود. در میان انواع قرص چرک خشک کن، آموکسی سیلین هر 6 تا 8 ساعت یکبار باید مورد استفاده قرار گیرد.
آموکسی کلاو
ترکیب آموکسی سیلین و اسید کلاوولانیک، آنتی بیوتیک آموکسی کلاو را به وجود می‌آورد. برای درمان برخی عفونتهای ناشی از باکتری از جمله عفونت گوش، ریه، سینوس، پوست و مجاری ادراری از آموکسی کلاو استفاده میشود. این آنتی بیوتیک با توقف رشد باکتری‌ها عملکرد خود را انجام می‌دهد. برای درمان سرماخوردگی، انفولانزا و سایر بیماری‌های ویروسی، آموکسی کلاو کاربردی ندارد.
سفکسیم
سفکسیم در دسته آنتی بیوتیک‌های سفالوسپورین قرار می‌گیرد و با از بین بردن باکتری‌ها عملکرد خود را برای درمان عفونت بر جای می‌گذارد. برای درمان برونشیت، سوزاک، عفونت گلو، عفونت گوش و مجاری ادراری ممکن است قرص سفیکسیم تجویز شود. سفکسیم بسته به دوز آن هر 12 یا 24 ساعت یکبار باید مورد استفاده قرار گیرد.
آزیترومایسین
برای طیف گسترده‌ای از عفونتهای باکتریایی میتوان از آزیترومایسین کمک گرفت. این آنتی بیوتیک از نوع ماکرولید است و با توقف رشد باکتری‌ها عملکرد خود را برای بهبود بیماری انجام می‌دهد. آزیترومایسین که از پرکاربردترین انواع قرص چرک خشک کن است معمولا تنها یکبار در روز باید مورد استفاده قرار گیرد. اگر با مصرف این دارو دچار ناراحتی معده می‌شوید، می‌توانید آن را همراه با غذا میل کنید. با این حال فراموش نکنید که همواره توصیه پزشک در اولویت است.
عوارض جانبی قرص چرک خشک کن چیست؟
اگر بخواهیم خیلی کلی صحبت کنیم، در مورد عوارض انواع قرص چرک خشک کن می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- حالت تهوع
- اسهال و استفراغ
- سردرد و سرگیجه
- خارش و بثورات پوستی
چند نکته مهم در مورد انواع قرص چرک خشک کن
لازم است در انتهای این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به چند نکته مهم در مورد انواع قرص چرک خشک کن اشاره کنیم:
- فقط در صورت تجویز پزشک از انواع قرص چرک خشک کن استفاده کنید.
- آنتی بیوتیک‌ها برای اینکه موثر باشند، حتما باید سر ساعت استفاده شوند.
- دوره درمان با قرص‌های چرک خشک کن باید کامل شود تا تاثیر آنها در بهبود بیماری ماندگار باشد.
- اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، حتما قبل از اینکه پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند، وی را در جریان قرار دهید.
- بسیاری از داروها با آنتی بیوتیک‌ها تداخل دارند. بنابراین اگر از داروی خاصی استفاده می‌کنید قبل از شروع به مصرف انواع قرص چرک خشک کن پزشک در جریان بگذارید.
ما در مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پاسخگوی همه سوالات شما در زمینه پزشکی هستیم. پس اگر سوالی دارید، در انتهای همین مقاله برای ما کامنت بگذارید. پزشکان فعال در مثبت سبز در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.
