عفونت چشم چیست؟ بررسی کامل علائم و انواع مختلف آن

عفونت چشم چیست؟

عفونت چشم بیماری چشمی است که به دلیل میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری ها، ویروس‌ها و یا قارچ‌ها به آن مبتلا می‌شوید. این بیماری انواع مختلفی دارد که شایع‌ترین آن، چشم صورتی (ملتحمه چشم) است. در بیشتر موارد ویروس‌ها هستند که باعث ایجاد بیماری چشم صورتی می‌شوند اما باکتری‌ها نیز گاهی می‌توانند باعث این مشکل شوند. بسیاری از افراد از آنتی بیوتیک برای درمان این بیماری استفاده می‌کنند اما آنتی بیوتیک‌ها برای عفونت‌هایی که علت آن باکتری‌ها هستند مفید است و برای عفونت‌های ویروسی کاربرد ندارند.

این بیماری ممکن است در یک چشم یا هر دو چشم اتفاق بیفتد. برخی از عفونت‌هایی که در چشم رخ می‌دهد جدی نیستند. گاهی اوقات عفونت‌های چشمی تبدیل به فوریت‌های پزشکی می‌شوند و ممکن است باعث کاهش بینایی شوند. بر اساس آمار بسیاری از افرادی که به عفونت چشم مبتلا می‌شوند، افرادی هستند که از لنز استفاده می‌کنند.

انواع عفونت چشم

همانطور که گفته شد، عفونت چشم انواع مختلفی دارد که هر کدام علت‌ها و روش‌های درمان مختلفی ممکن است داشته باشند. برخی از انواع این بیماری عبارتند از:

• چشم صورتی
• کراتیت
• اندوفتالمیت
• بلفاریت
• گل مژه
• یووئیت
• سلولیت
• تبخال چشمی

چشم صورتی

چشم صورتی یکی از شایع‌ترین عفونت‌های چشمی است. این نوع عفونت زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی ملتحمه (بیرونی‌ترین غشای نازک اطراف کره چشم شما) توسط باکتری یا ویروس عفونی می‌شوند. در نتیجه چشمان شما صورتی یا قرمز و ملتهب می‌شود. چشم صورتی که ناشی از باکتری یا ویروس باشد، بسیار مسری است. همچنین این نوع عفونت می‌تواند ناشی از آلرژی یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند کلر در استخرهای شنا باشد.

کراتیت

کراتیت عفونی زمانی اتفاق می‌افتد که قرنیه شما عفونی می‌شود. قرنیه لایه شفافی است که مردمک و عنبیه شما را می‌پوشاند. کراتیت از یک عفونت (باکتری، ویروسی، قارچی یا انگلی) یا آسیب چشم ناشی می‌شود. کراتیت به معنای تورم قرنیه است و همیشه عفونی نیست. در صورت مشاهده علائم کراتیت، فورا باید به پزشک مراجعه کنید تا عفونت را متوقف کند.

اندوفتالمیت

اندوفتالمیت التهاب شدید داخل چشم است که عفونت باکتریایی یا قارچی باعث بوجود آمدن آن می‌شود. شایع‌ترین نوع اندوفتالمیت، اگزوژن است. اگزوژن عامل عفونی خارجی است و معمولا از طریق جراحی داخل چشم وارد چشم‌ها می‌شود. عفونت‌های استافیلوکوک و استرپتوکوک شایع‌ترین انواع آن هستند. اگرچه نادر است، اما این وضعیت می‌تواند حدود ۶ هفته پس از جراحی‌های خاص چشم مانند جراحی آب مروارید رخ دهد و همچنین ممکن است پس از نفوذ یک جسم خارجی به چشم شما اتفاق بیفتد.

بیشتر بخوانید: بررسی عفونت چشم کودکان در اثر سرماخوردگی و عوامل آن

بلفاریت

پلک‌آماس یا بلفاریت، التهاب پلک‌ها به ویژه در لبه آن‌ها است. بلفاریت معمولا به دلیل مسدود شدن غدد چربی داخل پوست پلک در پایه مژه‌ها توسط باکتری ایجاد می‌شود، اما ممکن است دلایل غیر عفونی داشته باشد. این نوع عفونت چشمی حتی وقتی علت آن باکتری باشد، مسری نیست. درمان بلفاریت شامل تمیز کردن پلک‌ها با آب تمیز و استفاده از یک حوله گرم و مرطوب برای تسکین تورم همراه با قطره‌های چشمی یا پمادهای مخصوص برای کمک به التهاب است.

گل مژه

گل مژه برآمدگی جوش مانندی است که از غده روغنی در لبه‌های بیرونی پلک شما ایجاد می‌شود. این غدد می‌توانند با پوست مرده، چربی و سایر مواد مسدود شوند و به باکتری‌ها اجازه دهند در غده شما بیش از حد رشد کنند. عفونت حاصل باعث ایجاد گل مژه می‌شود. مانند بلفاریت، گل مژه‌ها معمولا مسری نیستند.

روش‌های مختلفی وجود دارد که شما می‌توانید برای درمان گل مژه از آن‌ها استفاده کنید. برخی از درمان‌های گل مژه شامل استفاده از یک پارچه تمیز، گرم و مرطوب روی پلک‌ها به مدت ۵ دقیقه و چند بار در روز و استفاده از آب و صابون ملایم و بدون بو برای تمیز کردن پلک‌ها می‌شود.

یووئیت

بیماری یووئیت (Uveitis)، التهاب لایه مرکزی کره چشم است که خون را به شبکیه می‌رساند و تصاویر را به مغز منتقل می‌کند. این می‌تواند ناشی از ضعف سیستم ایمنی، عفونت‌ها یا آسیب‌های چشمی باشد. یووئیت معمولا عوارض خطرناکی ندارد اما در صورتی که شدید باشد و درمان نشود ممکن است باعث از دست دادن بینایی شود. این نوع از عفونت چشمی بسته به علت ممکن است مسری باشد.

سلولیت

سلولیت پلک که سلولیت دور چشم یا سلولیت پری اوربیتال نیز نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های چشم عفونی می‌شوند. این نوع عفونت اغلب به دلیل آسیبی مانند خراش در بافت‌های چشم شما ایجاد می‌شود که باکتری‌های عفونی مانند استافیلوکوک باعث آن می‌شود. کودکان خردسال بیشتر در معرض ابتلا به سلولیت هستند، زیرا احتمال ابتلای آن‌ها به این نوع باکتری، بیشتر است.

تبخال چشمی

تبخال چشمی زمانی اتفاق می‌افتد که چشم شما توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-1) آلوده شود. تبخال چشم از طریق تماس با فردی که دارای عفونت HSV-1 فعال است، منتقل می‌شود. درمان این نوع عفونت چشمی ممکن است شامل مصرف داروهای ضد ویروسی مانند داروی آسیکلوویر که به صورت قطره‌های چشمی، داروهای خوراکی یا پمادهای موضعی باشد.

علائم عفونت چشم

عفونت چشمی مانند هر بیماری دیگری ممکن است با علائم و نشانه‌هایی همراه باشد. شما از طریق این علائم می‌توانید متوجه مشکل خود شوید و نسبت به درمان آن اقدام کنید. علائم و نشانه‌های اولیه عفونت چشمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قرمز شدن چشم
• خارش یا سوزش
• درد چشم
• افزایش اشک چشم
• تورم

علائم و نشانه‌های بعدی عفونت چشم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ترشحات (چرک زرد و چسبنده) از چشم
• چسبین مژه‌ها بهم به دلیل ترشحات
• حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
• تاری دید
• تب

علت عفونت چشم

علت اصلی عفونت چشم باکتری ها، قارچ ها، انگل‌ها و ویروس‌ها هستند. این عوامل از طریق روش‌های مختلف مانند آسیب دیدن چشم‌، می‌توانند وارد چشم شوند. یکی از رایج‌ترین راه‌های ابتلا به عفونت چشم خوابیدن با لنزهای تماسی است. همچنین اگر لنزهای خود را به درستی تمیز نکنید، ممکن است به عفونت چشمی مبتلا شوید. سایر علت‌های عفونت چشمی عبارتند از:

• جراحی پیوند قرنیه
• جراحی آب مروارید
• آسیب دیدگی چشم به دلیل یک وسیله خارجی (مانند چوب یا گیاه آلوده به فوزاریوم)
• عفونت قارچی

تشخیص عفونت چشم

با دانستن علائم عفونت چشم شما می‌توانید به راحتی این بیماری را تشخیص دهید اما برای تشخیص قطعی آن به یک چشم پزشک مراجعه کنید. پزشکان تاریخچه پزشکی و سلامتی شما را می‌گیرند. آن‌ها در مورد علائم شما از شما سوال می‌پرسند و یک معاینه کامل چشم انجام می‌دهند. چشم پزشک شما همچنین ممکن است با استفاده از سوآب آزمایشگاهی مقداری از ترشح چشم شما را بردارند و برای آزمایش کردن به آزمایشگاه بفرستند.

درمان عفونت چشم

درمان عفونت چشم بستگی به این دارد که چه چیزی باعث عفونت چشم شما شده است. درمان مناسب با توجه به وضعیت شما ممکن است شامل داروهای ضد عفونی به اشکال مختلف مانند قطره‌ چشمی، پماد یا قرص باشد. معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می‌کشد تا داروهای ضد باکتری اثر کنند. در صورتی که عفونت ویروسی و یا آلرژی باعث عفونت چشم شما شده است باید اجازه دهید خود به خود درمان شود. در این زمان برای کمک به درمان عفونت چشم خود می‌توانید کارهای زیر را در خانه انجام دهید:

• استفاده از کمپرس مرطوب، گرم یا خنک برای ایجاد احساس بهتر در چشم
• خرید قطره اشک مصنوعی و استفاده از آن به صورت مرتب
• استفاده از مسکن‌های بدون نسخه

بیشتر بخوانید: بهترین قطره برای عفونت چشم

پیشگیری از عفونت چشم

عفونت چشم جزو آن دسته از بیماری‌ها است که راهی برای جلوگیری قطعی از آن وجود ندارد. با این حال اقداماتی وجود دارد که تا حدود زیادی ممکن است احتمال مبتلا شدن به عفونت چشم را کاهش دهد. این اقدامات شامل موارد زیر می‌شود:

• در صورتی که از لنز تماسی استفاده می‌کنید بهداشت آن را رعایت کنید.
• از عینک محافظ چشم هنگام کار یا شرکت در ورزش استفاده کنید.
• از آلرژن‌هایی که چشم شما را آزار می‌دهد اجتناب کنید و داروهای آلرژی برای جلوگیری از تحریک چشم مصرف کنید.
• از افرادی که ممکن است بیماری عفونت چشمی داشته باشند، تماس نداشته باشید.
• با دست‌های کثیف به چشم‌ها یا صورت خود دست نزنید.
• به طور مرتب حمام کنید و مرتب دستان خود را بشویید.
• رژیم غذایی متعادل داشته باشید. (زیرا گمان می‌رود کمبودهای تغذیه‌ای به ایجاد بیماری‌های چشمی مختلف، از جمله عفونت مرتبط باشد.)
• از حوله‌ها و دستمال‌های تمیز برای چشم‌های خود استفاده کنید.
• لوازم آرایش چشم و صورت خود را با کسی به اشتراک نگذارید.
• ملافه و روبالشی خود را حداقل هفته‌ای یکبار بشویید.

سخن پایانی

در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی بیماری عفونت چشمی پرداختیم. عفونت‌های چشمی می‌توانند از مشکلات خفیف تا عوارض جدی برای بینایی متغیر باشند. شناخت علائم و دلایل عفونت چشمی و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم می‌تواند به درمان سریع‌تر و پیشگیری از عوارض کمک کند. رعایت بهداشت شخصی و مراقبت‌های پیشگیرانه نیز نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا به این عفونت‌ها دارند.