داروی دایمتیکون یا سایمتیکون (Simethicone) چیست؟

در دنیای امروزی که استرس‌ها و فشارهای روزانه هموراه ما را همراهی می‌کنند، مشکلات گوارشی یکی از بیماری‌های رایج است. قرص دایمتیکون یک داروی گوارشی است که برای درمان نفخ و درد شکمی استفاده می‌شود. این دارو با کاهش کشش سطحی حباب‌های هوا در دستگاه گوارش به کاهش گاز و بهبود علائم بیماری‌های گوارشی ناشی از تجمع گاز چون سوء هاضمه و نیز برگشت محتویات معده به مری (رفلاکس معده) موثر است. در ادامه به بررسی خصوصیات، عملکرد و کاربردهای قرص Simethicone در مدیریت مشکلات گوارشی خواهیم پرداخت.

اشکال دارویی دایمتیکون

داروهای شیمیایی و گیاهی موجود در بازار کشور در اشکال مختلفی بسته به نیاز بیماران و پزشکان تولید می‌شود. هر شکل از داروها دارای کاربردی متفاوت برای بیماران است. برای مثال در برخی داروها دوز تعریف شده در شربت با قرص همان دارو متفاوت است. اشکال دارویی دایمتیکون شامل قرص 80 و 125 میلی گرم، کپسول 125 و 180 میلی گرم، قرص جویدنی 80 و 125 میلی گرم، شربت یا مایع خوراکی 20 میلی گرم / 0.3 میلی لیتر، سوسپانسیون خوراکی 20 میلی گرم / 0.3 میلی لیتر و 40 میلی گرم / 0.6 میلی لیتر می‌باشد.

موارد مصرف دایمتیکون

قرص سایمتیکون محصولی برای تسکین علائم گاز اضافی مانند آروغ زدن، نفخ معده، احساس فشار یا ناراحتی در معده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به شکستن حباب‌های گاز در روده کمک کرده و سبب کاهش گاز و نفخ و در نتیجه تسکین علائم آن خواهد شد. قبل از مصرف دارو اطلاعات دارویی موجود بر روی بسته را مطالعه کنید، زیرا ممکن است داروساز مواد موجود در آن را تغییر داده باشد. با این حال، مهم‌ترین موارد مصرف این محصول شامل درمان احتباس گاز در دستگاه گوارش است که بدون نسخه از داروخانه‌های کشور قابل خریداری می‌باشد.

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی simethicone

مکانیسم عمل داروی سایمتیکون کشش سطحی حباب‌های گاز را تغییر می‌دهد و باعث فروپاشی حباب‌های کف می‌شود و در نتیجه امکان عبور راحت‌تر گاز و جلوگیری از ایجاد حباب‌های گاز در دستگاه گوارش را فراهم می‌کند. فرایند حذف این محصول از طریق مدفوع (به عنوان داروی بدون تغییر) و دفع کامل در 24 الی 48 ساعت صورت می‌گیرد.

مقدار مصرف داروی سایمتیکون

قبل از مصرف هر نوع دارو راهنما و اطلاعات موجود بر روی بسته محصول را با دقت مطالعه کنید. در صورتی که پزشک قرص دایمتیکون (simethicone) را برای شما تجویز کرده آن را مطابق با دستور وی مصرف کنید. این محصول را معمولاً بعد از غذا و قبل از خواب همراه با یک لیوان آب میل کنید. دوز مصرفی شما باید بر اساس نوع بیماری یا التهاب، سوابق پزشکی و سن شما (بزرگسال، کودک و سالمند) تعیین شود. دارو را مطابق با دستور عمومی موجود بر روی بسته محصول یا با مشورت پزشک مصرف کنید تا بیشترین تاثیر را بر سلامتی شما داشته باشد.

زمان مصرف قرص دایمتیکون

زمان مصرف سایمتیکون در بزرگسالان 40 الی 360 میلی گرم هر 6 ساعت بعد از غذا یا قبل از خواب است. مقدار مصرفی روزانه این محصول در بزرگسالان نباید بیشتر از 500 میلی گرم در روز باشد. اگر از قرص‌های جویدنی استفاده می‌کنید، هر قرص را به خوبی جویده و سپس قورت دهید. در صورتی که بعد از دوز مصرفی عوارضی در شما ظاهر شد، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید. اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد یا اگر فکر می‌کنید ممکن است مشکل پزشکی جدی داشته باشید، به اورژانس مراجعه کنید.

طریقه مصرف دایمتیکون در کودکان

1. این محصول برای کودکان کمتر از 2 سال 20 میلی گرم هر 6 ساعت بعد از غذا یا قبل از خواب تجویز می‌شود که مقدار کلی آن نباید بیشتر از 240 میلی گرم در روز باشد.
2. برای کودکان 2 تا 12 سال 40 میلی گرم هر 6 ساعت بعد از غذا یا قبل از خواب که نباید بیشتر از 480 میلی گرم در روز باشد.
3. برای افراد بالای 12 سال 40 الی 360 میلی گرم هر 6 ساعت بعد از غذا یا قبل از خواب که نباید بیش از 500 میلی گرم در روز باشد.
4. مقادیر بالا براساس اطلاعات دارویی موجود بر روی دارو است که به صورت عمومی استفاده می‌شود. با این حال در نسخه‌های پزشکان شاهد تجویز دوزهای 8 ساعته براساس نیاز بیمار هستیم.

موارد احتیاط

بیماران قبل از مراجعه به پزشک لیستی از محصولات شیمیایی و گیاهی مورد استفاده خود تهیه کرده و در زمان مراجعه به پزشک نشان دهند. اگر به دارو یا محصول خاصی حساسیت دارید، حتما قبل از تجویز نسخه به پزشک اطلاع دهید. قرص سایمتیکون دارای مواد غیرفعالی است که بعد از مصرف می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای دریافت اطلاعات کافی و جزئیات بیشتر در رابطه با موارد احتیاط این دارو با پزشک یا داروساز مشورت کنید. اگر مشکل یا سوابق پزشکی خاصی دارید قبل از استفاده از خطرات آن آگاهی داشته باشید.

1. بیماران قبل از دریافت نسخه، محصولات مورد استفاده خود را به پزشک اطلاع دهند تا پزشک با در نظر داشتن این داروها اقدام به تجویز نسخه کند.
2. در صورتی که نفخ شما به دلیل التهاب یا زخم معده ایجاد شده است، از مصرف مواد غذایی مضر مانند غذاهای تند، حبوبات، نوشیدنی‌های گازدار، فست فود و… خودداری کنید. این مواد غذایی سبب تشدید درد و نفخ در معده شده و روند قرص سایمتیکون را مختل می‌کند.
3. در صورتی فراموشی یک نوبت از قرص، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به نوبت بعدی است از مصرف دوز قبل خودداری کنید.
4. شما می‌توانید با رعایت رژیم غذایی مناسب یا انجام مرتب ورزش از ایجاد نفخ در دستگاه گوارش مخصوصا معده خودداری کنید.
5. تاکنون تداخل دارویی خاصی در مصرف همزمان دایمتیکون با سایر داروها گزارش نشده است. با این حال، بیماران قبل از مصرف خودسرانه با پزشک مشورت کنند.

موارد منع مصرف قرص سایمتیکون

بیشتر داروهای موجود در داروخانه ها دارای موارد احتیاط و منع مصرف می‌باشند. در صورتی که هرکدام از این موارد رعایت نشود می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی برای شما داشته باشد. بیمارانی که مبتلا به دیابت، فنیل کتونوری (PKU) یا هر بیماری دیگری هستند که نیاز به اجتناب از مصرف یا رژیم غذایی خاصی دارند، با احتیاط قرص سایمتیکون simethicone را مصرف کنند. اگر در آینده عمل یا جراحی دارید در رابطه با تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) با پزشک مشورت کنید.

1. در زنان باردار با رعایت موارد احتیاط و تنها با تجویز پزشک مصرف شود. زنان باردار داروهای مختلفی را در دوران بارداری خود استفاده می‌کنند که می‌تواند سبب تداخل دارویی و عوارض جانبی جدی در جنین و مادر شود.
2. افراد دارای حساسیت‌های مفرط با مشورت پزشک این دارو را استفاده کنند.
3. مادران شیرده قبل از مصرف با پزشک در رابطه با دفع آن در شیر و تداخل دارویی مشورت کنند.
4. این دارو برای درمان کولیک نوزادان کاربردی ندارد.
5. در صورت داشتن سوابق پزشکی خطرناک مانند ( اختلال کلیوی یا کبدی، زخم معده شدید، مشکلات گوارشی جدی، نارسایی قلبی و…) با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی داروی دایمتیکون (simethicone)

قرص دایمتیکون هیچ عوارض جانبی خطرناکی نداشته و تاکنون مورد خطرناکی گزارش نشده است. در صورتی که بعد از مصرف این دارو عوارض یا مشکلات جدیدی در شما دیده شد، فوراً با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید. پزشک باتوجه به شرایط جسمانی و سلامت شما تشخیص داده است که این محصول در بدن شما خواص بیشتری نسبت به عوارض آن دارا می‌باشد. عوارض جانبی جدی یا واکنش‌های آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش، تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی و… فوراً به پزشک مراجعه کنید.

تداخل دارویی سایمتیکون

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. قبل از مراجعه به پزشک لیستی از داروهای شیمیایی و گیاهی مورد استفاده خود تهیه کنید تا پزشک بتواند با توجه به این محصولات نسخه شما را تجویز کند. این کار سبب کاهش خطر تداخل دارویی و البته عوارض ناشی از آن می‌شود. سایمتیکون simethicone می‌تواند جذب داروهای تیروئیدی (مانند لووتیروکسین) را کاهش دهد. اگر داروی تیروئید مصرف می‌کنید، آن را حداقل 4 ساعت قبل یا بعد از محصولات حاوی سیمتیکون مصرف کنید.

مصرف دایمتیکون (simethicone) در دوران بارداری و شیردهی

مصرف انواع داروهای شیمیایی و گیاهی در زنان باردار و مادران شیرده با محدودیت‌هایی مواجه است. با اینکه هیچ عوارض جانبی و تداخل دارویی خطرناکی از قرص دایمتیکون گزارش نشده است، اما زنان باردار باید با دستور و نسخه پزشک این محصول را مصرف کنند. مطالعات کنترل شده در زنان باردار شواهدی از خطر جنینی نشان نمی‌دهد. پزشک با در نظر داشتن شرایط زنان باردار و جنین می‌تواند براساس خواص آن این دارو را تجویز کند. همچنین در صورتی که داروهای جایگزین مناسبی در دسترس نیست این دارو می‌تواند با نسخه پزشک استفاده شود.

شرایط نگهداری داروی دایمتیکون

شرایط و نحوه نگهداری تمامی محصولات دارویی و بهداشتی بر روی آن نوشته شده است. با این حال، داروی دایمتیکون simethicone باید در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. تمامی داروهای شیمیایی و گیاهی موجود در منزل را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید. در صورتی که یک دارو تاریخ انقضای آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز شما نیست را به درستی دور بریزید. از ریختن داروهای مختلف به داخل خیابان، چاه دستشویی و حتی فاضلاب خودداری کنید.

تفاوت قرص دایمتیکون و سایمتیکون

هر دو قرص داروهای گوارشی هستند که برای درمان نفخ و درد شکمی بیماران استفاده می‌شود. سایمتیکون با نام دایمتیکون فعال شده شناخته می‌شود که از ماده فعال دایمتیکون به صورت ذرات ریز سیلیکونی تشکیل شده است که با کاهش کشش سطحی حباب‌های هوا از تجمع گاز در دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند. در مقابل دایمتیکون یک ماده فعال دارویی است که در قرص، کپسول و قطره‌های سایمتیکون مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته پزشکال تفاوت چندانی از جهت خواص و عملکرد بین این 2 محصول وجود ندارد.

1. سایمتیکون یک نام تجاری برای دایمتیکون است.
2. سایمتیکون به صورت ذرات ریز سیلیکونی در دسترس است، در حالی که دایمتیکون به صورت یک ماده فعال دارویی در سایر داروها نیز استفاده می‌شود.
3. سایمتیکون به صورت قرص، شربت، قطره و کپسول در دسترس است، در حالی که دایمتیکون به صورت قرص یا کپسول در بازار موجود است.

کلام آخر در مورد قرص سایمتیکون

در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی دقیق و جامع قرص دایمتیکون simethicone پرداخته و نقش آن در مدیریت مشکلات گوارشی را بررسی نمودیم. این محصول به عنوان یک ماده فعال در تولید محصولات مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در موارد متعددی از جمله سوء‌هاضمه، حبس گاز، و ترشحات معده تاثیرات مثبتی دارد. با توجه به اثربخشی و امنیت این قرص در مدیریت مشکلات گوارشی، استفاده از محصولات حاوی این ماده می‌تواند به افراد کمک کند تا سلامتی گوارشی خود را بهبود بخشند و از علائم ناخوشایندی نظیر نفخ، درد معده و سوء‌هاضمه جلوگیری کنند.