در دنیای پیشترفته امروز استفاده از داروهای شیمیایی و گیاهی برای سلامت انسان بسیار گسترش یافته است. داروسازها با تجزیه و تحلیل داروهای گیاهی مختلف، انواع مختلفی از داروها را تولید می کنند که یکی از آن ها کتوتیفن است. ketotifen یک داروی ضد حساسیت از دسته داروهای آنتی هیستامین ها می باشد. این محصول به اشکال مختلفی مطابق با نیاز شما در حال تولید است که مهم ترین آن قطره چشمی می باشد. در این مقاله، به بررسی نحوه عملکرد این دارو، ترکیبات مؤثر و نقش کلیدی آن در کاهش التهاب ها و بهبود وضعیت چشم پرداخته خواهد شد.
اشکال دارویی کتوتیفن
داروهای شیمیایی تولید شده توسط داروسازی ها مطابق با استانداردها و اشکال مختلفی می باشند. این استانداردها و اشکال مختلف با توجه به نیاز بیماران و پزشکان به آن دارو تولید می شوند. داروی کتوتیفن ۱ میلی گرمی در سه حالت قطره چشم، قرص و شربت در داروسازی ها تولید می شود. هریک از این موارد بسته به نوع بیماری و سن بیمار توسط پزشک تجویز می شود.
موارد مصرف قطره چشمی کتوتیفن
این محصول برای پیشگیری و درمان خارش چشم ناشی از آلرژی (التهاب ملتحمه آلرژیک/فصلی) استفاده می شود. قطره کتوتیفن یک آنتی هیستامین برای چشم است که با مسدود کردن یک ماده طبیعی خاص (هیستامین) علائم آلرژیک را درمان می کند. همچنین یک تثبیت کننده ماست سل است که با کاهش انتشار مواد طبیعی، واکنش های آلرژیک را کاهش می دهد. از این دارو برای درمان تحریک ناشی از استفاده از لنز استفاده نکنید. در صورتی که بعد از استفاده از لنز چشم های شما قرمز یا دچار التهاب شده است، برای درمان با پزشک خود مشورت کنید.
موارد مصرف قرص کتوتیفن
قرص کتوتیفن (ketotifen) نیز برای درمان انواع حساسیت های فصلی یا علائم آلرژیک مانند خارش پوستی، عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و جلوگیری از تنگی نفس (حملات آسمی) مورد استفاده قرار می گیرد. این قرص از ریشه آنتی هیستامین ها است و برای درمان سرماخوردگی، گلودرد، سرفه یا عطسه، سینوزیت، گرفتگی صدا و کاهش خلط مورد استفاده قرار می گیرد. با اینحال از مصرف خودسرانه و بدون تجویز پزشک خوددرای کنید.
- سرفه خلطی
- گوش درد
- گرفتگی صدا
- سرماخوردگی
- سرفه کودکان
- گلو درد
موارد مصرف شربت کتوتیفن
- پیشگیری از آسم
- برونشیت آلرژیک
- رینیت آلرژیک
- درماتوز آلرژیک
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر ketotifen
مکانیسم عمل کتوتیفن، آنتاگونیست هیستامین H1 و تثبیت کننده ماست سلها و نفوذپذیری عروقی را مهار می کند و ممکن است از مهاجرت ائوزینوفیل ها ناشی از کموکاین (نوعی پروتئین التهاب زا) به ملتحمه ملتهب جلوگیری کند. يك داروي مشابه كرومولين با اثرات ضدهيستامين با خواص ضدآنافيلاكسی محسوب می شود. قرص این دارو به خوبی جذب بدن می شود و اثر آن تا 12 ساعت باقی خواهد ماند. اثر پیشگیرانه دارو بسیار آهسته بوده و براي رسيدن به بيشينه اثر دارويی 4 الی 6 هفته زمان لازم است.
مقدار مصرف قطره چشمی ketotifen
اگر از قطره چشمی کتوتیفن بدون نسخه استفاده می کنید، قبل از استفاده از آن تمام دستورالعمل های روی بسته بندی محصول را بخوانید. اگر پزشک شما این دارو را تجویز کرده است، آن را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید. 1 قطره را بر اساس دستورالعمل روی بسته یا پزشک خود، دو بار در روز روی چشم های آسیب دیده بریزید. در کل مقدار مصرف این قطره چشمی بسته به وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان بسیار متفاوت خواهد بود. استفاده از این قطره چشمی بیشتر از 2 بار در روز ممنوع است و سبب عوارض جانبی می شود.
دوز فراموش شده قطره کتوتیفن
اگر از این دارو (ketotifen) طبق برنامه منظم استفاده می کنید و یک نوبت را فراموش می کنید، به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید. دوز بعدی خود را در زمان معمول استفاده کنید، همچنین برای جبران دوز فراموش شده یک دوز را دو برابر نکنید.
زمان مصرف قطره چشمی کتوتیفن
یک قطره از کتوتیفن را درون چشم های آسیب دیده هر 8 الی 12 ساعت بریزید. سر خود را به عقب خم کنید، به سمت بالا نگاه کنید و پلک پایین را پایین بکشید تا یک کیسه بسازید. قطره چکان را مستقیماً روی چشم خود نگه دارید و 1 قطره را در پلک پایینی بچکانید. به سمت پایین نگاه کنید و به آرامی چشمان خود را به مدت 1 تا 2 دقیقه ببندید. یک انگشت خود را در گوشه چشم (نزدیک بینی) قرار دهید و فشار ملایمی وارد کنید، این کار از تخلیه دارو جلوگیری می کند. استفاده از این دارو را تا زمان از بین رفتن حساسیت های آلرژیک ادامه دهید.
موارد احتیاط
قبل از استفاده از کتوتیفن ketotifen، اگر به آن حساسیت دارید به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد (مانند ماده نگهدارنده بنزالکونیوم کلرید در ظرف چند دوز) که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورتی که قبلا مشکلات چشمی (مانند گلوکوم) داشتید، قبل از استفاده از این دارو سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. استفاده از این قطره در کودکان زیر 3 سال ممنوع است، همچنین استفاده از آن در دوران بارداری جایز نیست. مگر اینکه پزشک معالج شما دستور به مصرف آن در دوزهای مشخص داده باشد.
- موارد احتیاط در سالمندان: افراد سن بالا و مسن در خطر بیشتری برای مصرف بی رویه این قرص ها قرار دارند. اطلاعات خاصی از عوارض و خطرات مصرف این قرص در سالمندان در دسترس نیست، اما بهتر است افراد مسن با سابقه بیماری خاص با تجویز پزشک آن را مصرف کنند.
- موارد احتیاط در کودکان: مطالعات مختلف بر روی کودکان خطر جدی را نشان نداده است ولی بهترین کار تجویز و دستور مصرف توسط پزشک است.
- آلرژی: قبل از مصرف این دارو، اگر هرگونه حساسیت خاص مانند آلرژی غذا، رنگ، مواد نگهدارنده و آلرژی به حیوانات و.. داشته اید، حتما با پزشک در میان بگذارید.
موارد منع مصرف کتوتیفن
موارد شایع منع مصرف قطره چشمی کتوتیفن تنها برای افراد دارای حساسیت های مفرط است. لازم بذکر است، قرار دادن لنزهای تماسی نرم را حداقل به مدت 10 دقیقه پس از تزریق کتوتیفن به تاخیر بیندازید، زیرا نگهدارنده کلرید بنزالکونیوم ممکن است توسط لنزهای نرم جذب شود. همچنین در صورتی که بعد از استفاده از لنز، چشم های شما قرمز شد دیگر از قطره استفاده نکنید. اگر علائم در عرض 3 روز از شروع درمان بدتر شد یا بهبود نیافت، با پزشک خود مشورت کنید. در صورتی که درد چشم، تغییر در بینایی، قرمزی چش و خارش بدتر شد یا بیش از 72 ساعت طول کشید، مصرف را قطع کنید و به مراکز درمانی مراجعه کنید.
مصرف بیش از حد داروی کتوتیفن
- سرگیجه یا احساس گیجی
- خواب آلودگی شدید و تاری دید
- تشنج
- ضربان قلب تند یا نامنظم
- تحریک پذیری
- ازدست دادن هوشیاری
- خستگی یا ضعف غیرمعمول و تپش قلب
عوارض جانبی قطره چشمی کتوتیفن (ketotifen)
برخی از عوارضی جانبی بعد از استفاده قطره چشمی کتوتیفن ketotifen شامل سوزش چشم، سردرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، طعم بد در دهان و افزایش حساسیت به نور می باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اکثر داروها در برخی افراد دارای عوارض بعد از استفاده هستند و در برخی موارد جای نگرانی نیست. همچنین باید در نظر داشته باشید که پزشک تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. با اینحال برخی از عوارض جانبی قطره چشمی این محصول شامل موارد زیر می باشد.
- ورم ملتحمه
- سردرد
- چشم درد
- اختلال اشکی
- کراتیت
- میدریازیس (گشادی مردمک)
- اختلال پلک
- رینیت
- فتوفوبیا
عوارض جانبی قرص کتوتیفن
- سردرد
- درد مفاصل
- ازدست دادن اشتها
- درد عضلانی
- حالت تهوع
- احساس بیماری
- خشکی دهان
- خونریزی بینی
- تب و لرز
- سرفه
- اسهال
توجه داشته باشید که موارد بالا تنها در تعداد بسیار اندک از بیماران مشاهده شده است. در صورت مشاهده هرگونه عوارض جدی بعد از مصرف قرص یا شربت کتوتیفن با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل دارویی قرص کتوتیفن
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. بیماران باید در زمان مراجعه به پزشک لیستی از داروهای شیمیایی یا گیاهی مورد استفاده خود را تهیه کرده و به پزشک خود نشان دهند. تداخل دارویی خاصی با این قطره چشمی گزارش نشده است ولی با اینحال از مصرف بی رویه و خودسرانه قطره های دیگر در حین درمان این قطره پرهیز کنید. قرص کتوتیفن را نیز بدون تایید پزشک با هیچ داروی دیگری همزمان مصرف نکنید.
لیست داروهایی که امکان تداخل دارویی با قرص کتوتیفن (ketotifen) را دارند شامل سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لوسولپیرید، اورفنادرین، آکلیندینیوم، آزلاستین (نازال)، بروم پریدول، اوکسوممازین، پارالدهید، پیتولیسانت، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، روفناسین، تالیدومید، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم و… می باشند. این موارد طبق گزارشات و تحقیقات محدودی بدست آمده است ولی با اینحال در صورت مصرف هرکدام از این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف کتوتیفن (ketotifen) در دوران بارداری و شیردهی
هنوز هیچ مطالعات و تحقیقات رسمی برای خطرات استفاده از قرص و شربت کتوتیفن در زنان باردار و نوزاد گزارش نشده است. مشاهدات کلی از استفاده این محصول در زنان باردار هیچ خطری را نشان نداده است. مطالعات حیوانی نیز هیچ خطری را نشان نمی دهد و مطالعات انسانی خاصی برای خطرات مصرف آن در زنان باردار در دسترس نیست. با اینحال پیشنهاد می شود قبل از مصرف بی رویه و سرخود با پزشک خود مشورت کنید، زیرا اکثر داروهای مصرفی مستقیم بر روی جنین تاثیرگذار است که می تواند خطرناک باشد.
شرایط نگهداری ketotifen
قرص و قطره کتوتیفن باید در دمای اتاق و دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند. اگر از ظرف تک دوز استفاده می کنید، پس از استفاده آن را دور بریزید. ظروف تک دوز استفاده نشده را 4 هفته پس از باز کردن بسته (یا 3 ماه پس از باز کردن در صورت نگهداری در جعبه کارتن اصلی) دور بریزید. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید. از ریختن داروی فاسد به داخل فاضلاب و توالت اکیدا خودداری کنید.
کلام آخر در مورد داروی کتوتیفن
در پایان این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز باید گفت، قرص، شربت و قطره چشمی کتوتیفن ketotifen برای کنترل و کاهش انواع حساسیت ها است. با اینکه خرید و فروش آن بدون نیاز به تجویز پزشک از داروخانه های کشور امکان پذیر است، اما بهترین کار مصرف آن با تایید پزشک می باشد. در صورتی که از داروهای خاصی استفاده می کنید، آن را به پزشک خود اطلاع دهید تا دچار تداخل دارویی در زمان بعد از مصرف شربت و قرص آن نشوید. با اینکه عوارض و تداخل دارویی این دارو بسیار محدود است اما از مصرف بی رویه و بدون دستور پزشک اکیدا خودداری کنید.
منبع سایت: Medscape
