صبحانه برای کبد چرب، چه بخوریم و چه نخوریم؟

اهمیت وعده ناشتا در افراد مبتلا به کبد چرب

چرب بودن کبد به بدن آسیب وارد می‌کند و از عملکرد صحیح آن جلوگیری می‌کند؛ اما با ایجاد تغییر در سبک زندگی می‌توان عملکرد آن را تا حدی بهبود بخشید. همانطور که می‌دانید افرادی که کبد چربی دارند اغلب چاق هستند و اضافه وزن دارند؛ بنابراین اولین راهکار برای درمان، کاهش وزن همراه با ورزش و تغذیه مناسب است. انتخاب یک صبحانه مناسب با دقت به جزئیات می‌تواند به بهبود کبد چرب کمک کند. در کنار این موارد، برخی افراد با مشورت پزشک از قرص کبد چرب استفاده می‌کنند تا روند پاکسازی و بازسازی کبد را تسریع کنند.

شروع روز با یک انتخاب درست می‌تواند تأثیر قابل‌ توجهی بر عملکرد کبد داشته باشد. بسیاری از متخصصان توصیه می‌کنند که مراقبت از کبد باید از همان وعده صبحانه آغاز شود؛ بنابراین ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم؟ به طور کلی افرادی که دچار کبد چرب هستند؛ ناشتا برای کبد چرب باید از انواع میوه‌ها و سبزیجات، گیاهان پرفیبر، لبنیات، انواع نوشیدنی‌ها، دانه‌ها، حبوبات و غلات کامل، تخم‌مرغ و روغن زیتون مصرف کنند و مصرف الکل، برخی غذاها و نوشیدنی‌ها از جمله آن‌هایی که حاوی قند، نمک، کربوهیدرات‌های تصفیه شده و چربی اشباع هستند را محدود کنند.

چرا مصرف صبحانه برای کبد چرب ضروری است؟

پس از چند ساعت خواب شبانه، بدن در وضعیت ناشتا قرار دارد؛ بنابراین در این زمان ذخایر گلوکز در کبد کاهش یافته و بدن برای تامین انرژی، از چربی‌ها و پروتئین‌ها استفاده می‌کند. مصرف خوراکی‌های مناسب در وعده ناشتا می‌تواند به بهبود حساسیت سلول‌ها به انسولین کمک کند. برخی تصور می‌کنند که حذف صبحانه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند و در نتیجه برای کبد مفید است؛ اما واقعیت این است که حذف صبحانه باعث ایجاد اختلال در متابولیسم بدن، افزایش احساس گرسنگی در طول روز و پرخوری در وعده‌های بعدی می‌شود. همه این عوامل می‌توانند وضعیت کبد چرب را بدتر کند.

ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم؟

وعده ناشتا نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن و سلامت کبد ایفا می‌کند. پس از چند ساعت استراحت شبانه، بدن برای تامین انرژی نیاز به مصرف مواد مغذی دارد. مصرف یک صبحانه سالم و متعادل می‌تواند به بهبود عملکرد کبد و کاهش چربی‌های تجمع ‌یافته کمک کند. مصرف ناشتا بهترین مواد غذایی برای کبد چرب عبارتند از:

مصرف ناشتا میوه

• سیب و گلابی:

گلابی حاوی آربوتین است که در مدیریت اختلالات کبدی بسیار مفید است. همچنین سیب به دلیل داشتن فیبر بالا می‌تواند به پاکسازی کبد کمک کند.

• پرتقال یا لیمو:

لیمو سرشار از ویتامین C است که می‌تواند به سم زدایی بدن و کاهش عوارض کبد چرب کمک کند. پرتقال سرشار از فلاونوئیدهایی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و استئاتوز کبد را بهبود می‌بخشد.

• موز:

فیبر بالا اما کالری پایین موز می‌تواند تا حد زیادی به کاهش وزن کمک کند. علاوه بر این موز نرسیده منبع خوب نشاسته مقاوم به هضم است؛ یعنی قسمت کوچکی از آن بدون تغییر از دستگاه گوارش عبور می‌کنند و در برابر هضم مقاوم هستند. نشاسته مقاوم به کاهش مصرف غذا و چربی شکم کمک می‌کند.

• توت‌ها:

توت‌ها علاوه بر ارائه منبع مورد اعتماد بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم، سرشار از فیبر هستند که به کاهش گرسنگی و مصرف غذا کمک می‌کند. خوردن منظم آن‌ها به کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف از جمله بیماری قلبی و سرطان کمک می‌کند.

• گریپ فروت:

علاوه بر کالری کم، گریپ فروت دارای محتوای آب و فیبر بالا است که هر دو می‌توانند برای کاهش وزن مفید باشند. تحقیقات نشان می‌دهد خوردن مرکبات به افراد کمک می‌کند تا وزن خود را کاهش دهند.

• کیوی:

کیوی سرشار از ویتامین C، K، پتاسیم و فیبر است. خوردن کیوی به کاهش توده چربی بدن، بهبود فشار خون و کاهش التهاب در افراد چاق کمک می‌کند. همچنین کیوی به تقویت احساس سیری، کاهش اشتها و قندخون کمک می‌کند. این میوه به عنوان یک ملین طبیعی عمل می‌کند.

• آووکادو:

کاهش کلسترول، جلوگیری از انعقاد خون، جلوگیری از لخته شدن خون و در نتیجه سکته‌های مغزی و قلبی از جمله خواص آووکادو برای زنان است. مصرف آووکادو در رژیم‌های غذایی می‌تواند به رفع و جلوگیری از بسیاری بیماری‌ها کمک کند.

بیشتر بدانید: میوه های مفید برای کبد چرب گرید 1 را بشناسید

مصرف ناشتا سبزیجات

• کرفس یا کاهو:

مواد غذایی موجود در کرفس از کبد محافظت کرده و منجر به تولید آنزیم‌هایی که به دفع چربی و سموم کمک می‌کنند، می‌شود؛ بنابراین کرفس به کاهش تجمع چربی در کبد کمک می‌کند. کاهو و اسفناج نیز حاوی نیترات هستند که از ابتلا به کبد چرب جلوگیری می‌کنند.

• اسفناج:

ترکیبات موجود در اسفناج به طور خاص خطر ابتلا به کبد چرب را کاهش می‌دهد. مطالعات بر روی اسفناج خام نشان داد؛ پختن اسفناج و سایر سبزیجات خاصیت آنتی اکسیدانی و دیگر خواص آن را کاهش می‌دهد.

مصرف ناشتا لبنیات

• پنیر کم‌چرب:

پنیر یک صبحانه فوق‌العاده برای کاهش وزن است. مصرف 150 الی 200 گرم پنیر در هر وعده صبحانه می‌تواند پروتئین مورد نیاز بدن را تامین کرده و فرد برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کند. یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش وزن افزایش مصرف پروتئین در وعده‌های غذایی و کاهش کربوهیدرات است.

• ماست:

ماست یک مکمل عالی برای کاهش وزن است. استفاده از ماست یونانی در هر وعده آن را به یک غذای ایده‌آل برای کاهش وزن تبدیل می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد خوردن ماست یونانی به ویژه هنگامی که با ورزش همراه باشد، بخشی از رژیم غذایی متعادل است.

مصرف ناشتا دانه‌ها

• دانه چیا:

دانه چیا یک مکمل عالی برای صبحانه است زیرا آن‌ها سرشار از فیبر هستند و می‌توانند آب را جذب کنند. خاصیت ژله‌ای بودن آن، معده را منبسط کرده و احساس سیری بیشتری را فراهم می‌کند. همچنین چیا ممکن است به افزایش سوخت و ساز بدن و کاهش وزن کمک کنند.

• دانه کتان:

دانه‌های کتان سرشار از فیبر چسبناک هستند، نوعی فیبر محلول که آب را جذب می‌کند تا حالت ژله‌ای در روده ایجاد کند. فیبر محلول به ویژه در کاهش هضم غذا، اشتها و مصرف کالری به کاهش وزن کمک کند.

• دانه آفتابگردان برای آنتی اکسیدان:

دانه‌های آفتابگردان سرشار از ویتامین E بوده و بر درمان کبد چرب موثر هستند. مکمل‌های آنتی اکسیدانی که اغلب برای درمان این بیماری استفاده می‌شود، با جایگزین کردن آفتابگردان به جای مکمل‌ها می‌توان شاهد درمان و بهبود کبد چرب شد.

مصرف ناشتا غلات

• جوانه گندم:

جوانه گندم جزئی از هسته گندم است که حاوی مقداری ویتامین و مواد معدنی از جمله منگنز، تیامین و سلنیوم است. تحقیقات نشان می‌دهد خوردن غلات به کاهش وزن کمک کرده و تا حدی مصرف فیبر را افزایش می‌دهد. با این حال برای درک چگونگی تاثیر غلات بر متابولیسم و وزن تحقیقات بیشتری نیاز است.

• بلغور جو دوسر:

غذاهای غنی از غلات کامل و فیبر مانند بلغور و جو دوسر با کاهش خطر بیماری‌های مرتبط با کبد چرب هستند. داشتن یک رژیم غذایی مغذی غنی از مواد غذایی با فیبر بالا مانند جو دوسر می‌تواند برای مبتلایان کبد چرب موثر باشد و به کاهش تری گلیسیرید کمک کند.

مصرف ناشتا حبوبات

حبوباتی مانند عدس، نخود، سویا و نخودفرنگی نه تنها از نظر تغذیه‌ای بسیار مفید بوده بلکه حاوی نشاسته‌های مقاوم هستند که به بهبود سلامت روده کمک می‌کند. مصرف حبوبات حتی به کاهش گلوکز و تری گلیسیرید خون در افراد چاق کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی غنی از حبوبات به کاهش احتمال کبد چرب کمک می‌کند. همچنین خوردن سویا به جای یک وعده گوشت یا ماهی به محافظت از کبد کمک می‌کند.

تخم مرغ

تخم مرغ غنی از منبع مطمئن پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم مانند سلنیوم و ریبوفلاوین است که به کاهش اشتها در هنگام صبحانه خوردن کمک کرده؛ بنابراین به کاهش وزن کمک می‌کند. همچنین کولین موجود در تخم مرغ به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کرده و باعث حفظ عملکرد مطلوب کبد می‌شود.

روغن زیتون

خوردن روغن زیتون به صورت ناشتا به لاغری و کاهش قند خون کمک می‌کند. به دلیل وجود سروتونین و اسید اولئیک، فرد با بو کردن و خوردن روغن زیتون احساس سیری می‌کند.

بهترین نوشیدنی‌ها برای رهایی از شر کبد چرب

نوشیدنی که صبح اول وقت و در حالت ناشتا مصرف می‌کنید بسیار برای کبد چرب ضروری هستند. این نوشیدنی‌های فوق العاده برای شروع روز می‌توانند به پاکسازی و تقویت کبد چرب کمک کند:

مصرف چه چیزهایی در صبحانه برای کبد چرب مضر است؟

افرادی که به کبد چرب دچار هستند، در وعده‌های صبحانه نباید شیرینی بخورند؛ چرا که صبحانه تا حد زیادی در جذب چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و ویتامین نقش دارد و با تنظیم قند خون روی کبد چرب تاثیر می‌گذارد. این موارد شامل:

1. مواد قندی و شیرین شده
2. شیرینی‌ها
3. سوسیس و کالباس
4. غذاهای سرخ کردنی
5. چربی‌های اشباع
6. نوشیدنی‌های صنعتی
7. آرد سفید

چرا مواد قندی را به صورت ناشتا نباید مصرف کنیم؟

مصرف مواد قندی و شیرین در ابتدای روز، می‌تواند قند خون را ناگهان افزایش دهد؛ بنابراین کبد باید کار بیشتری را صرف مدیریت بدن انجام دهد. خوراکی‌های غنی از فیبر، آنتی‌اکسیدان و چربی‌های مفید که در وعده ناشتا مصرف می‌شوند، می‌توانند به کاهش التهاب در بافت کبد کمک کنند. شروع روز با یک وعده سبک اما مغذی مانند میوه‌های کم‌قند، مغز‌ها یا آب ‌گرم با لیمو، به پاکسازی بدن از سموم شبانه و عملکرد بهتر کبد کمک می‌کند.

چند صبحانه مناسب برای افراد مبتلا به کبد چرب

خوراکی‌هایی که در وعده صبحانه مصرف می‌شوند مقدار زیادی از مواد مغذی روزانه افراد را تامین می‌کنند. در حقیقت افرادی که صبحانه می‌خورند بیشتر از سایر افراد ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز روزانه را دریافت می‌کنند؛ بنابراین افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند باید به آنچه که در صبحانه مصرف می‌کنند، بسیار دقت کنند. این صبحانه‌ها کم‌چرب، سرشار از فیبر و کمک کننده به پاکسازی کبد هستند:

پودینگ چیا

در یک کاسه یا شیشه، 1 و 1/2 فنجان شیر به انتخاب خودتان و 2 قاشق غذاخوری پودر پروتئین را با هم مخلوط کنید. سپس 4 قاشق غذاخوری دانه چیا، 1 قاشق غذاخوری شیرین کننده و 1/4 قاشق چای خوری عصاره وانیل را اضافه کنید و هم بزنید تا خوب ترکیب شوند. بگذارید مخلوط به مدت 5 دقیقه بماند. 1/2 فنجان ماست یونانی اضافه کنید و هم بزنید. روی کاسه را بپوشانید و مخلوط را به مدت 1 تا 2 ساعت یا یک شب در یخچال بگذارید. با میوه یا آجیل تزئین کرده و سرو کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین میوه برای پاکسازی کبد

فرنی با کره بادام درختی

1/2 فنجان جو دوسر و 3/4 فنجان شیر بادام را در یک قابلمه کوچک بریزید و روی حرارت ملایم بپزید. مرتب هم بزنید و اگر مخلوط خیلی غلیظ شد کمی شیر اضافه کنید. آنقدر بپزید تا جو متناسب با سلیقه شما نرم شود. 1/2 قاشق چایخوری عصاره وانیل، 1 قاشق غذاخوری کره بادام درختی و 1/4 فنجان خلال بادام را با آن مخلوط کرده و میل کنید.

پنکیک جو دوسر، صبحانه برای کبد چرب

1/2 فنجان جو دوسر، 1 موز رسیده و 2 عدد تخم مرغ را در مخلوط کن یا غذاساز بریزید و هم بزنید تا یکدست شود. مواد آماده شده را در تابه نچسب بریزید و پنکیک‌ها را تا زمانی دو طرف آن‌ها طلایی شود بپزید.

پنکیک کدو حلوایی

4 عدد تخم مرغ را با 1/2 فنجان کدو تنبل پخته له شده و 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل ذوب شده هم بزنید. سپس 1 قاشق چایخوری عصاره وانیل، 1 قاشق چایخوری دارچین و 1/4 قاشق چایخوری جوش شیرین را اضافه کنید و هم بزنید تا خوب ترکیب شوند. پنکیک‌ها را در تابه‌ای روی حرارت متوسط ​​در مقدار کمی روغن بپزید. وقتی پنکیک‌ها شروع به حباب زدن کردند، آن‌ها را برگردانید و طرف دیگر را هم بپزید.

شیر برنج با خرما

این یک صبحانه سریع و آسان است که در آن از برنج پخته شده استفاده می‌شود. 1 فنجان برنج پخته شده، 1 و 1/4 فنجان شیر به انتخاب خودتان، 4 عدد خرمای بدون هسته و خرد شده و 1/4 قاشق چای‌خوری دارچین را در یک قابلمه با هم ترکیب کنید و بگذارید به جوش بیاید. حرارت را کم کنید تا بجوشد و به مدت 5 تا 8 دقیقه یا تا زمانی که غلیظ شود، هم بزنید. وقتی پخت، مخلوط را در کاسه بریزید و روی آن را با آجیل و دارچین تزئین کنید.

در ادامه، مواد غذایی دیگری را که می‌توانید برای وعده صبحانه از آن‌ها استفاده کنید، به شما معرفی می‌کنیم.

صبحانه سنتی سالم

• نان سبوس‌دار یا سنگک
• پنیر کم‌چرب یا محلی ترجیحا کم نمک
• گردو 2 الی 3 عدد
• خیار و گوجه
• چای سبز یا انواع دمنوش‌ها

تخم مرغ آب‌پز با سبزیجات

• 1 عدد تخم مرغ آب‌پز
• سبزی خوردن
• نان سبوس‌دار
• یک عدد پرتقال یا نصف گریپ فروت
• چای سبز یا آب گرم و لیمو و عسل

اوتمیل ساده با دارچین

• جو دوسر پرک پخته شده با آب یا شیر کم‌چرب
• دارچین
• چند تکه سیب یا موز حلقه شده
• کمی گردو یا بادام خرد شده
• دمنوش زنجبیل یا آویشن

آش جو یا آش سبزی سبک

• آش جو یا آش سبزی خانگی با حبوبات پخته‌شده و کم‌نمک
• بدون روغن یا با مقدار بسیار کم روغن زیتون
• یک کف دست نان سبوس‌دار
• چای کم‌رنگ یا دمنوش نعناع

نان و آووکادو با تخم شربتی

• نان تست سبوس‌دار
• آووکادو له‌شده با کمی آبلیمو و فلفل سیاه
• کمی تخم شربتی خیس‌خورده در آب یا آب لیمو
• چای یا آب ولرم با عسل طبیعی (خیلی کم)

ماست کم‌چرب با میوه و دانه‌ها

• ماست یونانی یا ماست کم‌چرب
• میوه‌های فصل
• دانه چیا، تخم کتان یا کنجد
• چند عدد بادام یا فندق خام

عدسی

یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که رژیم‌های غذایی غنی از حبوبات به طور خاص به کاهش احتمال کبد چرب غیر الکلی کمک می‌کند.

قهوه

یک بررسی در سال 2021 نشان داد که مصرف منظم قهوه با کاهش خطر ابتلا به کبد چرب غیر الکلی و پیشرفت فیبروز کبد در افراد مبتلا به آن مرتبط است. همچنین به نظر می‌رسد قهوه تعداد آنزیم‌های غیرطبیعی کبدی را در افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی هستند، کاهش می‌دهد.

چای سبز

چای سبز خواص مفیدی برای کبد دارد و به محافظت از کبد کمک می‌کند.

آووکادو

سرشار از چربی‌های سالم و مواد ضد التهاب است و به علاوه کمک می‌کند مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید.

نان تست سبوس دار

نان سبوس‌دار حاوی فیبر و کربوهیدرات‌های پیچیده است که برای کبد مفید است.

فاصله مناسب بین بیدار شدن و غذا خوردن چقدر است؟

مناسب‌ترین زمان برای صرف نخستین وعده غذایی حدود 30 تا 60 دقیقه پس از بیدار شدن از خواب است. در افراد مبتلا به کبد چرب رعایت این بازه زمانی می‌تواند در کاهش بار متابولیک وارده بر کبد، بهبود حساسیت به انسولین و جلوگیری از اختلالات سوخت‌و‌ساز چربی‌ها موثر واقع شود. توجه داشته باشید تاخیر بیش از اندازه در صرف صبحانه، به ویژه در بیماران کبدی ممکن است منجر به اختلال در تنظیم قند خون و افزایش تمایل بدن و ذخیره‌سازی چربی گردد که در تشدید بیماری نقش دارد.

توصیه‌های تغذیه‌ای طب سنتی برای کبد چرب در وعده صبح

در طب سنتی ایرانی، کبد یکی از ارکان حیاتی بدن به شمار می‌رود؛ بنابراین وعده صبحانه به عنوان نخستین وروردی غذایی پس از خواب شبانه تاثیر قابل توجهی بر عملکرد کبد دارد. مصرف نوشیدنی‌هایی مانند آب ولرم با کمی عسل طبیعی و آب لیمو از جمله توصیه‌های طب سنتی است که به بهبود گوارش، دفع مواد زائد و تنظیم حرارت کبد کمک می‌کند. بهره‌گیری از خوراکی‌هایی با مزاج گرم و معتدل مانند مربا به یا بالنگ همراه نان سبوس‌دار، برای تغذیه صبحگاهی بسیار مفید است.

نتیجه‌گیری

در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم، پرداختیم. تغذیه صحیح در وعده صبحانه نقش مهمی در کنترل و بهبود بیماری کبد چرب ایفا می‌کند. پیروی از یک سبک زندگی سالم، همراه با تحرک کافی، خواب مناسب و انتخاب‌های غذایی آگاهانه، می‌تواند روند بهبودی کبد چرب را تسریع کرده و کیفیت زندگی فرد را ارتقا دهد.