شرایط لازم قبل از انجام آزمایش خون چیست؟
دلیل اهمیت شرایط لازم قبل از انجام آزمایش خون آنقدر زیاد است که گاهی تمام سلامتی فرد به اون بستگی پیدا می کند. خیلی از اشتباهات در تفسیر آزمایش خون به شرایط فرد قبل از انجام آزمایش خون بر می گردد. اگر خیلی از شرایط مهیا نباشد، حرفه ای ترین دستگاه ها هم نمی توانند جواب دقیق و صحیحی به ما بدهند.
اکثر ما درزندگی حداقل یک بار به آزمایشگاه ها مراجعه کرده و آزمایش خون، ادرار و یا مدفوع داده ایم، قبل از آن قطعا پزشک موقع نوشتن نسخه آزمایش، به ما برخی توصیه ها مثل ناشتا بودن را داشته، پس همه ما میدانیم که حداقل خالی بودن 10 تا 12 ساعتی معده قبل از نمونه گیری چه تاثیری بر روی جواب آزمایش دارد.
دربعضی آزمایش ها باید قبل از نمونه گیری مدتی غذا مصرف نشود تا سطح قند و چربی خون زیاد نباشد و مداخله ای در نتیجه آزمایش ایجاد تشود؛ مثلا برای آزمایش چربی باید 12 تا 14 ساعت ناشتا بود و برای آزمایش قند 8 تا 16 ساعت و آزمایش آهن 12 ساعت!
رعایت ناشتایی، یعنی اینکه فرد آزمایش دهنده یه غذای سبک و کم چرب مصرف کند و تا زمان نمونه گیری از مصرف هر گونه ماده خوراکی و دخانیات خودداری کند، اما مصرف آب منعی ندارد.
قبل از آزمایش آهن هم باید مدت 48 ساعت از مصرف ویتامین B12، داروها و مکمل های آهن دار خودداری کنید.
یاد آور می‌شویم که مصرف دارو، ورزش، بارداری و قاعدگی، نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار میدهد!
به طور کلی بهتر است قبل از آزمایشات هورمونی بخصوص در خانم ها تا 24 ساعت تحریک جنسی، مصرف داروهای محرک گیاهی و شیمیایی، صورت نگیرد.
در موارد دیگر هم خوردن الکل، مصرف دخانیات، غذاهای خاص، ورزش شدید، استرس و… میتواند جواب آزمایشان را تحت تاثیر قرار دهد!
تاثیر داروها:
تقریبا هیچ آزمایشی نیست که از یک یا چند دارو تاثیر نگیرد. مصرف آنتی بیوتیک ها باعث منفی شدن جواب آزمایش های کشت باکتری و جستجوی انگل در مدفوع می شود.
اگر فرد آزمایش دهنده هر دارویی مصرف کند، باید به حتما به آزمایشگاه اطلاع بدهد؛ آزمایشگاه، تاثیر داروها بر آزمایش های بیمار را بررسی می کند و اگر بر آزمایش ها اثر داشته باشه، ممکن است تصمیم بگیرند نمونه گیری را تا چند روز پس از پایان مصرف دارو عقب بیندازند، یا اینکه بعد از مشورت با پزشک، از بیمار بخواهند که دارو را قطع کند، یا تاثیر داروهای مصرف شده را بر نتیجه آزمایش، برای پزشک گزارش کنند.
قرص هایی که نباید قبل از انجام آزمایش مصرف کرد
در ادامه لیستی از داروهایی که نباید قبل از انجام آزمایش خون مصرف شود، بررسی شده‌است.
داروهای ضد باکتری یا آنتی باکتریال
عوامل آنتی باکتریال داروهایی هستند که می‌توانند در نتایج آزمایشات تداخل ایجاد کنند و سفالوسپورین‌ها در خط مقدم این داروها قرار دارند و می‌توانند نتایج مثبت کاذب در آزمایش‌های گلوکز و کتون ادرار و همچنین در آزمایش مستقیم کومبس که برای تشخیص کم‌خونی همولیتیک ناشی از ایمنی انجام میشود، ایجاد کنند.
- به عنوان مثال آنتی بیوتیک‌های نوع پنی سیلین مانند آموکسی سیلین و آمپی سیلین می‌توانند باعث افزایش کاذب نتایج آزمایش گلوکز یا قند شوند.
- علاوه بر این کوتریموکسازول، داپتومایسین، اریترومایسین و تلاوانسین می‌توانند باعث افزایش کاذب نتایج در زمان پروترومبین (PT) و نسبت نرمال شده بین‌المللی (INR) شوند.
قرص‌های موثر بر خلق و خو
این قرص‌ها شامل داروهای ضد افسردگی، ضد روان پریشی و عوامل ضد دیسکینزی می‌شوند و می‌توانند در غربالگری داروها و تست‌های بارداری جواب مثبت کاذب ایجاد کنند.
مواد حاجب یددار
مواد حاجب یددار می‌توانند بر سطح پروتئین در خون تاثیر بگذارند که این امر میتواند به صورت افزایش کاذب نتایج در آزمایش پروتئین خون یا آزمایش پروتئین ادرار ظاهر شود. بنابراین، پس از تجویز مواد حاجب بیماران باید حداقل 4 ساعت قبل از جمع آوری نمونه‌های آزمایشگاهی صبر کنند.
داروهای مهارکننده پمپ پروتون مانند امپرازول
مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs) مانند امپرازول، لانسوپرازول، پانتوپرازول و غیره می‌توانند در تست تنفس اوره و آزمایش آنتی ژن مدفوع منفی کاذب ایجاد کنند. با استفاده طولانی مدت این داروها می‌توانند منجر به جواب مثبت کاذب در تست تنفس اوره شوند.
قرص بیوتین
بسیاری از مکمل‌های تقویت شده برای رشد مو، پوست و ناخن حاوی سطوح بیوتین تا 650 برابر مقدار توصیه شده روزانه که 0.03 میلی‌گرم است، هستند. بیماران مبتلا به بیماری‌هایی مانند مولتیپل اسکلروزیس نیز ممکن است طبق دستور پزشک، سطوح بالایی از بیوتین را مصرف کنند.
- بیوتین میتواند با آزمایش‌های هورمونی تداخل داشته باشد و باعث نتایج کاذب بالا در سطوح تستوسترون، استرادیول، کورتیزول، تری یدوتیرونین آزاد (T3) و تیروکسین آزاد (T4) و نتایج کاذب در هورمون محرک تیروئید (TSH)، هورمون محرک فولیکول (FSH) و غیره شود.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
این داروها مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد، التهاب و تب استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند بر آزمایش‌های انعقاد خون، عملکرد کلیه و سطح برخی آنزیم‌ها تاثیر بگذارند. به خصوص آسپرین میتواند زمان خونریزی را طولانی‌تر کند.
داروهای استروئیدی
این داروها مانند پردنیزولون برای کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند بر آزمایش‌های قند خون، عملکرد کبد و سطح برخی هورمون‌ها تاثیر بگذارند.
داروهای ضد انعقاد خون
این داروها مانند وارفارین و هپارین برای جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون استفاده می‌شوند. آنها به طور مستقیم بر آزمایش‌های انعقاد خون تاثیر می‌گذارند و نتایج را تغییر می‌دهند. باید قبل از آزمایش حتما به پزشک اطلاع داده شود.
داروهای دیورتیک
این داروها مانند تیازیدها می‌توانند سطح الکترولیت‌ها در خون را تغییر دهند که این امر بر نتایج آزمایش‌های الکترولیت‌ها، عملکرد کلیه و برخی آزمایش‌های دیگر تاثیر می‌گذارد.
قرص‌ها و داروهای هورمونی
این داروها مانند انسولین و هورمون‌های جنسی می‌توانند به طور مستقیم بر آزمایش‌های هورمونی تاثیر بگذارند و نتایج را تغییر دهند.
سخن پایانی
به یاد داشته باشید که دقت و صحت نتایج آزمایش خون نقشی حیاتی در تشخیص و درمان بیماری‌ها ایفا می‌کند. با رعایت نکات ساده و مشورت با پزشک می‌توانید از تداخل داروها با نتایج آزمایش جلوگیری کنید و اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی در مورد وضعیت سلامتی خود به دست آورید. امیدواریم با استفاده از این راهکارها آزمایش خون خود را با اطمینان خاطر انجام دهید و نتایج دقیق و قابل اعتمادی دریافت کنید.
62 دیدگاه
سلام وقتتون بخیر من باید ازمایش پرولاکتین بدم مکمل های زینک و هیرویت و بیوتین و برای میگرن توپیرامات ۲۵و ترتیپلین ۱۰میخورم از چند روز قبل باید دارو قطع بشه؟
همراه محترم
سلام
بهتر است بین 3 الی 7 روز بین مصرف داروها و مکمل ها و آزمایش فاصله وجود داشته باشد.
متشکرم
سلام ۸ ساعت قبل از انجام آزمایش هورمونی قرص پیگمنتا مصرف کردم ایا تاثیر داره روی جواب آزمایش
همراه محترم
سلام
خیر تداخلی با آزمایش هورمونی ندارد.
متشکرم
سلام بابت ریزش مو
در صورت مصرف طولانی مدت قرص فیناستراید ۱ میلی گرم چه مدتی قبل از انجام آزمایشات هورمونی باید مصرفش قطع بشه؟
همراه محترم
سلام
بین 3 تا 7 روز مناسب است.
متشکرم
سلام وقت بخير
ميگم ﭺ راه حلي براي منفي كردن ازمايش ازدواج 🥺
یادم رفت بگم پردنیزولون 5 میل مصرف میکنم و تالاسمی مینور هستم و آزمایش کلیه gfr کمی از حد نرمال بالاتر بود 138.97 بود البته من سه تا جمع کننده ادرار دارم تو سونو مشخص شد
با سلام من دو. سه روز قرص ویتامین ای و امگا3 و ویتامین دی هزار رو شروع کرده بودم که رفتم آزمایش خون دادم و تری گلیسیرید من 220 بود و ldlهم 44 بود ممکنه بخاطر مصرف ویتامین ای باشه که شب قبلش خوردم؟ و اشتباهی که کردم گوشت قرمز خوردم🤦
همراه محترم
سلام
تری گلیسیرید بالا میتواند ناشی از مصرف غذای چرب در شب پیش از آزمایش باشد. توصیه میشود با رعایت رژیم متعادل آزمایش را تکرار کنید.
متشکرم
سلام برای آزمایش LFT قطع ترانکوپین فقط شب قبل از آزمایش کافیه؟
همراه محترم
سلام
موردی از لحاظ مصرف ترانکوپین و انجام آزمایش بررسی فعالیت کبدی وجود ندارد.
متشکرم
قبل از انجام چه آزمایش هایی نباید رابطه ج – داشت؟
همراه محترم
سلام
تعداد محدودی از آزمایشها هستند که با رابطه جنسی تداخل دارند. اما مهترین آنها آزمایش سطح پرولاکتین است.
متشکرم
سلام
برای آزمایش ویتامین ها مثل b12 , منیزیم و …و همچنین هلیکوباکتری آیا استفاده از امپرازول روی نتایج تاثیر داره؟
سلام کاربر گرامی
برای آزمایش اچ پیلوری نباید قبلش امپرازول استفاده کنید
سپاس از همراهی شما
سلام وقتتون بخیر
مصرف قرص اهن شب قبل چکاب مشکلی نداره؟
من طبق عادت مصرف کردم و صبح بعد مصرف ازمایش دادم
نیاز به چکاب دوباره هست؟چ
همراه محترم
سلام
خیر نیازی به تجدید آزمایش نیست.
متشکرم
سلام وقتتون بخیر
مصرف ویال ال کارنتین 12 ساعت قبل از چکاپ کامل مشکلی دارد؟
همراه محترم
سلام
بهتر است حداقل 2 الی 3 روز بین مصرف مکمل ها و چک آپ کامل فاصله باشد.
متشکرم
سلام وقتتون بخیر
مصرف ویال ال کارنتین 12 ساعت قبل از چکاپ مشکلی دارد؟
همراه محترم
سلام
بهتر است حداقل 2 الی 3 روز بین مصرف مکمل ها و چک آپ کامل فاصله باشد.
متشکرم