همانند چای سبز، چای ماچا نیز از گیاه Camellia sinensis به دست می‌آید. با این حال تفاوت‌های عمده‌ای میان این دو وجود دارد. نحوه کشت و برداشت گیاه ماچا به شکلی است که تولید کلروفیل در آن افزایش می‌یابد و محتوای اسید آمینه نیز در آن بیشتر می‌شود. ماچا مواد مغذی و خاصیت آنتی اکسیدانی فوق‌العاده‌ای دارد. عصاره چای ماچا متابولیسم و چربی سوزی را افزایش داده و در لاغری می‌تواند مفید واقع شود. آیا می‌توان به جای قرص لاغری از چای ماچا استفاده کرد؟ برای بررسی‌های بیشتر با ما همراه باشید.
ماچا چیست؟
ماچا (抹茶) دمنوش محبوب شرق آسیا است که از پودر برگ‌های گیاه چای سبز به دست آمده و دارای مقادیر فراوانی کلروفیل، کاتچین، کافئین، اسید آمینه و پلی فنل ها است. فرایند تولید چای ماچا باعث شده این چای، بسیار محبوب شود.
بهترین نوع ماچا در نواحی یوجی ژاپن به دست می‌آید زیرا در این نواحی، گیاهان چای با سایه‌های درخت بامبو پوشیده شده و تنها ۲۰ درصد نور خورشید به آن‌ها می‌رسد. این مسئله باعث شده سطح کلروفیل برگ‌های گیاه افزایش یافته و پودر حاصل از این برگ‌ها برای تهیه دمنوش یا چای سبز ماچا استفاده شود.
برخلاف چای سبز که با برگ‌های کامل یا برگ‌های خرد شده، تهیه می‌شود، ماچا از برگ‌های پودر شده گیاه کاملیا تهیه شد و پس از شستشو نباید تحت فشار قرار گیرد. از ماچا، در تهیه چای سیاه، چای یونولون، چای سفید و سایر انواع چای سبز استفاده می‌شود.
گیاه ماچا، چندین هفته قبل از برداشت در سایه رشد می‌کند. پس از برداشت گیاهان، برگ‌ها، ساقه‌ها و رگه‌ها برداشته می‌شود و قسمت‌های باقی مانده بخار داده شده و خشک می‌شوند و سپس به صورت پودری شکل در می‌آید.
نکاتی جالب در مورد چای ماچا
- پودر ماچا در دوران سلطنت سلسله تانگ در چین کشف و توسط راهبان بودایی به ژاپن آورده شده است.
- کشف ماچا به صورت تصادفی و هنگامی رخ داد که کشاورزان برای جلوگیری از سرمازدگی گیاه چای سبز آن‌ها را قبل از زمستان با نی پوشاندند.
- درجه رنگ چای ماچا کیفیت آن را نشان می‌دهد، ماچای سبز رنگ مایل به آبی مرغوب‌تر از ماچای سبز رنگ مایل به قهوه‌ای یا زرد است.
- برخلاف سایر انواع چای، پس از تهیه ماچا رنگ آن کدر نمی‌شود.
- طبع ماچا سرد است.
- ماچا طی هزار سال گذشته به بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ ژاپن تبدیل شده است.
- از دیرباز راهبان ژاپنی از ماچا در مراسم مراقبه و مدیتیشن استفاده کرده و سربازان ژاپنی و سامورایی‌ها برای افزایش قدرت جنگی ماچا می‌نوشیدند.
فواید چای ماچا
ماچا اخیرا با محبوبیت فراوانی روبرو شده است، حتی انواع دسر ماچا در همه جا از فروشگاه‌های بهداشتی تا قهوه خانه ها وجود دارند. مانند چای سبز، matcha از گیاه Camellia sinensis می‌آید. با این حال، ترکیبات آن متفاوت است و دارای مشخصات مواد مغذی منحصر به فردی است.
کشاورزان با پوشاندن گیاهان چای خود 20 تا 30 روز قبل از برداشت، Matcha را رشد می‌دهند تا از نور مستقیم خورشید جلوگیری شود. این مسئله باعث افزایش تولید کلروفیل، افزایش محتوای اسید آمینه و سبب رنگ سبز تیره‌تر می‌شود. ماچا حاوی مواد مغذی از کل برگ چای است که باعث افزایش مقدار کافئین و آنتی اکسیدان‌ها می‌شود که معمولا در چای سبز یافت می‌شود.
مطالعات در مورد Matcha و ترکیبات آن مزایای مختلفی را کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد این ماده می‌تواند به محافظت از کبد کمک کند، سلامت قلب را ارتقا دهد و حتی در کاهش وزن موثر باشد.
محافظت از کبد
دانشمندان در مطالعه‌ای، به مدت ۱۶ هفته به موش‌های دیابتی ماچا خوراندند و در نهایت متوجه شدند این گیاه، هم از آسیب به کلیه‌ها و هم کبد جلوگیری می‌کند. در مطالعه دیگری به ۸۰ نفر که کبد چرب غیرالکلی داشتند، به مدت ۹۰ روز، هر روز ۵۰۰ میلی‌گرم چای سبز دادند. بعد از ۱۲ هفته، عصاره چای سبز سطح آنزیم کبد را به مقدار قابل‌توجهی کاهش داد. افزایش سطح این آنزیم‌ها موجب آسیب کبدی می‌شود.
علاوه بر این، تحلیل ۱۵ مطالعه مختلف حاکی از آن است که نوشیدن چای سبز و ماچا با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های کبد در ارتباط است. اگر به بیماری‌های کبدی مبتلا هستید و قرص کبد استفاده می‌کنید، بد نیست در مورد نوشیدن چای ماچا نیز با پزشک خود مشورت کنید.
خاصیت آنتی اکسیدانی
آنتی‌اکسیدان‌ها، مواد مغذی جادویی و آنزیم‌هایی هستند که مسئول مبارزه با اثرات منفی اشعه ماوراء بنفش و رادیکال‌های آزاد به حساب می‌آیند. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌ها، پوست را جوان‌تر کرده و از بروز انواع بیماری‌ها، جلوگیری می‌کنند. چای ماچا حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی و موثر برای سلامت انسان است.
چایی که با اضافه کردن پودر ماچا به آب داغ درست می‌کنید، حاوی مواد مغذی از کل برگ است؛ یعنی نسبت به خیساندن برگ‌های چای سبز در آب، کاتچین و آنتی‌اکسیدان بیشتری دارد. درواقع بر اساس تخمینی، تعداد کاتچین های موجود در ماچا ۱۳۷ برابر بیشتر از سایر انواع چای سبز است.
مطالعات حاکی از آن است که خوراندن مکمل‌های ماچا به موش‌ها، آسیب وارده بر اثر رادیکال‌های آزاد را کاهش داده و فعالیت آنتی‌اکسیدانی را بهبود می‌بخشد. افزودن ماچا به رژیم غذایی می‌تواند مصرف آنتی‌اکسیدان را افزایش بدهد، که آن هم از آسیب سلولی جلوگیری می‌کند و حتی خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن را کاهش می‌دهد.
بهبود عملکرد مغز با چای ماچا
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که بعضی ترکیبات موجود در ماچا به تقویت عملکرد مغز کمک می‌کنند. مطالعه‌ای به ارزیابی عملکرد مغزی افراد در قبال مجموعه‌ای از وظایف پرداخت. در این مطالعه که روی ۲۳ نفر انجام شد، بعضی شرکت‌کنندگان یا چای ماچا و یا میان وعده‌ای حاوی ۴ گرم ماچا مصرف می‌کردند، در مقابل گروه کنترل هم چای یا میان وعده‌ای معمولی می‌خوردند. در نهایت محققان متوجه شدند که ماچا باعث افزایش تمرکز، سرعت واکنش و حافظه می‌شود.
مطالعه دیگری نشان داد که مصرف روزانه ۲ گرم پودر چای سبز به‌مدت ۲ ماه، به بهبود عملکرد مغز در افراد مسن کمک می‌کند. علاوه بر این، ماچا حاوی مقدار کافئین بیشتری نسبت به چای سبز است. در هر ۱ گرم پودر ماچا، حدود ۳۵ میلی‌گرم کافئین وجود دارد. مطالعات متعدد مصرف کافئین را با بهبود عملکرد مغزی، واکنش سریع‌تر، افزایش تمرکز و تقویت حافظه ارتباط داده‌اند.
ماچا حاوی ترکیبی به‌نام ال‌تی‌اِنین (L-theanine) است که تاثیر کافئین را اصلاح می‌کند، هوشیاری را افزایش می‌دهد و از کاهش انرژی معمول پس از مصرف کافئین جلوگیری می‌کند. ال‌تی‌اِنین فعالیت موج آلفا در مغز را هم افزایش می‌دهد که این می‌تواند در ایجاد آرامش و کاهش سطح استرس مفید باشد.
تاثیر چای ماچا روی لاغری
به هر مکمل کاهش وزنی که می‌خواهید نگاه کنید، به احتمال زیاد عصاره چای سبز را در فهرست مواد اولیه آن خواهید دید. چای سبز به توانایی‌اش در کاهش وزن معروف است. در واقع مطالعات نشان می‌دهند که چای سبز به افزایش سرعت سوخت و ساز در جهت افزایش مصرف انرژی و سوزاندن چربی‌ها کمک می‌کند.
مطالعه‌ای نشان می‌دهد که مصرف عصاره چای سبز هنگام ورزش سبک، چربی سوزی را تا ۱۷ درصد افزایش می‌دهد. مطالعه دیگری روی ۱۴ نفر حاکی از آن است که مصرف مکمل حاوی عصاره چای سبز مصرف انرژی را به مقدار قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. اگرچه بیشتر این مطالعات روی عصاره چای سبز تمرکز دارند، اما ماچا هم از همان گیاه به دست می‌آید و باید تأثیر مشابهی داشته باشد.
دیگر خواص چای ماچا
دیگر خواص چای ماچا عبارتند از:
- کاهش کلسترول
- افزایش سوخت وساز
- از قلب محافظت می‌کند
- افزایش سطح انرژی بدن
- گرسنگی را کنترل می‌کند
- از سرطان جلوگیری می‌کند
- متعادل کردن قند خون افراد بخصوص افراد مسن
- کمک به آرامش و داشتن روحیه خوب در طول روز
به شما پیشنهاد می‌دهیم چای ماچا را حتما امتحان کنید. امیدواریم این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز برای شما مفید بوده باشد.
