اشک، یکی از جواهرات طبیعی چشم است که عملکرد حفاظتی و تغذیهای بسیار مهمی دارد. اگرچه تولید اشک مصنوعی از نظر ابتکار، از دیرباز مورد توجه بوده است، اما با پیشرفت تکنولوژی، این محصولات به شکلهای متنوعتر و بهتری تولید میشوند. در این مقاله، به این سوال پاسخ میدهیم که اشک مصنوعی چیست، انواع آن و کاربردهای مختلف آن را نیز بررسی خواهیم کرد.
قطره اشک مصنوعی برای چیست؟
اشکهای مصنوعی قطرهها، ژلها یا پمادهایی هستند که خشکی چشم شما را چرب میکنند. برای خرید اشک مصنوعی نیاز به نسخه نیست و شما میتوانید به راحتی آن را تهیه کنید. محصولات اشک مصنوعی معمولا به یکی از این دو روش کار میکنند: یا بخشی از اشک را به آب یا به قسمت اسید چرب (لیپیدی) اشک اضافه میکنند. لایههای مخاط، آب و لیپیدها لایه اشکی شما را میسازند که بخشی از سیستم اشکی شما است که به آن دستگاه اشکی نیز میگویند.
فواید اشک مصنوعی
اشک مصنوعی کاربردهای مختلفی برای حل برخی از مشکلات چشمی دارد. برخی از شرایطی که میتوانید برای رفع مشکل خود از اشک مصنوعی استفاده کنید شامل موارد زیر میشود.
- از بین بردن خشکی چشم
- کاهش اصطکاک روی قرنیه
- تسکین تحریکهای چشمی
- کاهش قرمزی و تورم
ممکن است لازم باشد گاهی اوقات از اشک مصنوعی استفاده کنید زیرا:
- زمانی که در مکانهای بادخیز، دودآلود یا خشک قرار دارید.
- به دلیل خستگی یا استفاده طولانی مدت از رایانه دچار خستگی چشم شوید.
- از داروهای خاصی مانند قرصهای آلرژی و برخی داروهای ضد افسردگی استفاده میکنید.
- در حال پیر شدن هستید، زیرا افزایش سن میتواند بر سطح رطوبت چشم شما تأثیر بگذارد.
اگر به نظر میرسد که چشمان شما همیشه خشک و تحریک شده است، باید با یک متخصص مراقبت از چشم تماس بگیرید تا به شما کمک کند تا بفهمید چه اتفاقی در حال رخ دادن است و به چه نوع درمانی ممکن است نیاز داشته باشید.
بیشتر بدانید: درمان قطعی خشکی چشم
انواع اشک چشم مصنوعی
محصولات اشک مصنوعی همه یکسان نیستند. برخی از آنها ممکن است با افزودن به جزء آبی اشک عمل کنند. برخی دیگر ممکن است با قسمت روغنی (لیپیدی) اشک کار کنند. اشک مصنوعی دو نوع دارد. اشک مصنوعی با مواد نگهدارنده و اشک مصنوعی بدون نگهدارنده دو نوع از این محصول هستند که هر کدام فوایدی دارد. بهترین قطره اشک مصنوعی برای هر شخص با توجه به شرایط شخص، مشخص میشود.
اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده
قطرههای چشمی اشک بدون مواد نگهدارنده برای بیمارانی که نمیتوانند فرمولاسیون اشک مصنوعی با مواد نگهدارنده را تحمل کنند، بیمارانی که بیش از چهار تا شش بار در روز از اشک مصنوعی استفاده میکنند و بیمارانی که از چندین قطره چشمی موضعی همراه با مواد نگهدارنده استفاده میکنند، مورد استفاده قرار میگیرد. قطرههای چشمی بدون مواد نگهدارنده در شیشههای تکی یافت میشوند. با این حال، اشک مصنوعی تک دوز بدون مواد نگهدارنده گرانتر از اشک مصنوعی بطری شده با مواد نگهدارنده است.
اشک مصنوعی با مواد نگهدارنده
قطرههای چشمی اشک همچنین میتوانند حاوی مواد نگهدارنده به منظور طولانیتر شدن استفاده و جلوگیری از آلودگی باکتریایی باشند. نگهدارندهها عبارتند از کلرید بنزالکونیوم (BAK)، اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA)، پوریت، کلروبوتانول، پربورات سدیم، تیومرسال، ادتات دی سدیم و کمپلکس اکسی کلرو (SOC).
نگهدارندهها میتوانند سمی باشند و باعث آسیب به اپیتلیوم قرنیه شوند. به عنوان مثال، غلظت بالای بنزالکونیوم کلرید میتواند باعث سمیت سلولی، لیز سلولی و کاهش تولید اشک و موسین شود. بیماران باید استفاده از اشک مصنوعی همراه با مواد نگهدارنده را به کمتر از چهار تا شش بار در روز محدود کنند. اگر اشک مصنوعی نیاز به استفاده بیش از چهار تا شش بار در روز باشد، باید از فرمولاسیون بدون مواد نگهدارنده استفاده شود.
اشک مصنوعی به صورت ژل
اشک مصنوعی به صورت ژل نیز موجود است که استفاده از آن ممکن است سبب تاری دید موقت در افراد شود. در صورتیکه خشکی چشم با استفاده از اشک مصنوعی به صورت قطره تسکین پیدا نکند، میتوانید از پماد اشک مصنوعی نیز استفاده کنید که البته به این دلیل که موجب تاری دید موقت میشود، بهتر است قبل از خواب مورد استفاده قرار گیرد. اگر با این روشها خشکی چشم تسکین نیافت، حتما به متخصص چشم مراجعه نمایید.
چه افرادی از اشک مصنوعی استفاده کنند؟
اکنون میدانید که اشک مصنوعی چیست و چه کاربردی دارد. بدیهی است که این محصول مورد استفاده اشخاصی قرار میگیرد که با مشکل خشکی چشم مواجه هستند. خشکی چشم به دلایل مختلفی ممکن است حاصل شود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده بیش از حد از کامپیوتر، تبلت و موبایل
- قرار گرفتن در معرض باد یا آفتاب به مدت طولانی
- مطالعه بیش از حد
- افزایش سن و کمآبی بدن
- عملهای جراحی چشم
- مصرف برخی داروها مانند آنتی هیستامین
- کشیدن سیگار و قیلان
- ابتلا به برخی بیماریها مانند سندرم شوگرن
چگونه از اشک مصنوعی استفاده کنم؟
معمولا اشک مصنوعی بسته به محلول، ژل یا پماد در بطری یا لوله تهیه میشود. قبل از انجام هر کاری با چشم، مطمئن شوید که دستان خود را کاملا بشویید. اگر کسی به شما کمک میکند، از او بخواهید که ابتدا دستهای خود را بشوید. سر خود را به عقب خم کنید، به بالا نگاه کنید و با انگشت پلک پایینی خود را پایین بیاورید. با دست دیگر، بطری را روی چشم باز خود قرار دهید و تعداد صحیح قطره یا قطره ژل را فشار دهید. دستورالعملهای روی بسته یا دستورالعملهایی را که ارائهدهندهتان به شما داده است، دنبال کنید.
به نوک بطری دست نزنید و اجازه ندهید با چشم شما تماس بگیرد. شما میخواهید از آلودگی جلوگیری کنید. چشم خود را ببندید و برای مدتی بسته نگه دارید. میتوانید انگشت خود را روی قسمتی از چشم که نزدیک به بینی است قرار دهید تا دارو در چشم شما بماند. بلافاصله پس از استفاده از اشک مصنوعی از مالیدن چشمها خودداری کنید. با ژلها یا پمادهای ضخیم تر، ممکن است برای مدت زمان متفاوتی تاری دید داشته باشید.
چند بار میتوانم از اشک مصنوعی استفاده کنم؟
در مورد اینکه چند وقت یکبار میتوانید از اشک مصنوعی و مدت زمانی که میتوانید به طور مداوم از آنها استفاده کنید، با یک پزشک مشورت کنید. اگر نیاز دارید که اغلب از این محصولات استفاده کنید، ممکن است به کمک یک پزشک برای یافتن اینکه آیا بیماری جدیتری دارید یا خیر، نیاز داشته باشید. اگر از اشک مصنوعی حاوی مواد نگهدارنده استفاده میکنید، باید استفاده از آنها را به چهار تا شش بار در روز محدود کنید. اگر نیاز به استفاده بیشتر از این محصولات دارید، باید از محصولاتی استفاده کنید که حاوی مواد نگهدارنده نیستند.
خطرات یا عوارض استفاده از اشک مصنوعی چیست؟
برخی افراد ممکن است متوجه شوند که اشکهای مصنوعی، به ویژه آنهایی که حاوی مواد نگهدارنده هستند، عوارض جانبی ناخواستهای ایجاد میکنند، از جمله:
- تاری دید: اگر این اتفاق افتاد، قبل از انجام هر کاری مانند رانندگی یا کار با ماشین آلات، مطمئن شوید که بینایی شما درست شده باشد.
- سوزش چشم: این میتواند مانند سوزش یا خارش باشد و ممکن است باعث شود که چشمان خود را بمالید. (اما از مالیدن چشمهایتان خودداری کنید، زیرا میتواند سوزش را بدتر کند یا به سطح چشم شما آسیب برساند.)
- علائم آلرژی: این علائم ممکن است بیش از چشمان شما را تحت تأثیر قرار دهد. علائم شامل خارش، تورم، مشکلات تنفسی و سرگیجه است. اگر این نوع واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) دارید، فورا از پزشک کمک بگیرید.
- تأخیر در مراقبت از بیماریهای چشمی: اگر اخیرا از اشک مصنوعی استفاده کردهاید، ممکن است پزشک شما نیاز به تعویق برخی از مراقبتهای چشمی داشته باشد.
سخن پایانی
در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی کامل اشک مصنوعی و کاربردهای آن پرداختیم. اشک مصنوعی یک محصول مفید و ضروری است که در تامین رطوبت و مرطوب نگه داشتن چشمان افرادی که به دلیل اختلالات مختلف نمیتوانند اشک طبیعی تولید کنند، نقش اساسی دارد. شما میتوانید نظرات و سوالات خود را در خصوص اشک مصنوعی در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.