مثانه بیش فعال یک مشکل شایع در سیستم ادراری است که ممکن است بر روی کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد. افراد مبتلا به این مشکل ممکن است با ادرار اضافی، ادرار تکراری، نیاز مداوم به دسترسی به دستگاه بهداشتی، و احساس عجیبی از نیاز به ادرار کردن مواجه شوند که ممکن است زندگی روزمره آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
یکی از راه‌های درمانی برای مقابله با این مشکل، مصرف داروهایی است که به عنوان ضدمثانه بیش فعال عمل می‌کنند. یکی از داروهای معمول در این زمینه، داروی سولیفناسین است. سولیفناسین (Solifenacin) یک داروی ضدمثانه بیش فعال است که به عنوان یک آنتاگونیست گیرنده‌های موسکارینیک عمل می‌کند. این دارو از طریق کاهش فعالیت عضلات صاف مثانه، میزان ادرار را کاهش میدهد و از ادرار تکراری و نیاز مداوم به دسترسی به دستگاه بهداشتی جلوگیری می‌کند.
اشکال دارویی سولیفناسین
- قرص: 5 میلی گرم، 10 میلی گرم
موارد مصرف قرص سولیفناسین
سولیفاسین برای درمان مثانه بیش فعال استفاده می شود که با شل کردن ماهیچه های مثانه، سولیفناسین توانایی شما را برای کنترل ادرار بهبود می بخشد و به کاهش نشت ادرار، احساس نیاز به دفع فوری ادرار و سفرهای مکرر به حمام کمک می کند. این دارو متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان ضد اسپاسم شناخته می‌شوند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Solifenacin
مکانیسم عمل داروی سولیفناسین آنتاگونیست رقابتی گیرنده موسکارینی است. حداکثر غلظت پلاسما قرص 32.3 نانوگرم در میلی لیتر (دوز 5 میلی گرم) و 62.9 نانوگرم در میلی لیتر (دوز 10 میلی گرم) می‌باشد. همچنین این دارو به طور گسترده توسط کبد، عمدتاً CYP3A4 متابولیزه می شود و متابولیت‌ها شامل 4R-هیدروکسی سولیفناسین (فعال)؛ N-گلوکورونید، N-اکسید و 4R-hydroxyN-اکسید سولیفناسین (غیر فعال) است. حذف در نیمه عمر 45-68 ساعت در بزرگسالان و ~ 26 ساعت در کودکان و نوجوانان صورت می‌گیرد. در آخر نیز از طریق ادرار (69%) و مدفوع (23%) دفع خواهد شد.
مقدار مصرف داروی Solifenacin
داروی سولیفناسین (Solifenacin) را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز مصرف کنید. قرص را به طور کامل ببلعید زیرا پودر موجود در قرص طعم تلخی دارد. اگر از فرم مایع این دارو استفاده می کنید، قبل از مصرف هر نوبت بطری را خوب تکان دهید. دوز را با استفاده از یک دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه گیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید. از مصرف شکل مایع همراه با غذا یا نوشیدنی‌های دیگر خودداری کنید، زیرا ممکن است طعم تلخی ایجاد کند.
زمان مصرف قرص سولیفناسین
قبل از مصرف داروی سولیفناسین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما، پاسخ به درمان و سایر داروهایی است که ممکن است مصرف کنید. دارو را مطابق با نسخه پزشک مصرف کرده و بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی تاثیری بر روند بهبودی شما نداشته و تنها سبب عوارض جانبی خواهد شد. برخی از نکات مصرف داروی سولیفناسین شامل موارد زیر می‌باشد؛
- داروی سولیفناسین برای درمان مثانه بیش فعال (OAB) با علائم بی اختیاری ادرار فوری، فوریت و تکرر ادرار توصیه می شود. دوز مصرفی 5 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی است که در صورت تحمل خوب ممکن است تا 10 میلی گرم در روز افزایش یابد.
- بیماران با سابقه اختلال کلیوی خفیف تا متوسط (CrCl ≥30 میلی لیتر در دقیقه) نیازی به تنظیم دوز مجدد ندارند. همچنین برای اختلال کبدی خفیف (Child-Pugh A) نیازی به تنظیم دوز نیست ولی برای اختلال کبدی متوسط (Child-Pugh B) بیش از 5 میلی گرم در روز نباشد.
- داروی سولیفناسین برای درمان بیش فعالی دترسور نوروژنیک (NDO) در کودکان بالای 2 سال توصیه شده است. ایمنی و اثربخشی این دارو در کودکان زیر 2 سال ثابت نشده است.
- دوز پیشنهادی (غلظت سوسپانسیون خوراکی 1 میلی گرم در میلی لیتر) برای وزن 9 تا 15 کیلوگرم 2 میلی لیتر روزانه به صورت خوراکی، وزن 15 تا 30 کیلوگرم ابتدا 3 میلی گرم روزانه و وزن 30 تا 45 کیلوگرم 3 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی استفاده میشود.
موارد احتیاط
قبل از مصرف داروی سولیفناسین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکل در ادرار کردن (احتباس ادرار)، سایر مشکلات مثانه (مانند انسداد)، انسداد معده و روده (احتباس معده)، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع بسته شدن زاویه)، بیماری کبد، بیماری روده (مانند کولیت اولسراتیو)، کندی حرکت معده یا روده، یبوست، بیماری کلیوی، بزرگی پروستات، بیماری خاص عضلانی و عصبی و… با پزشک در رابطه با خطرات این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط و هشدار استفاده از داروی سولیفناسین (Solifenacin) خواهیم پرداخت؛
- مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صور بروز این عارضه، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی دارند، پرهیز کنید. تا حدامکان رانندگی نکرده و کار با ماشینآلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید.
- گزارش‌های آنژیوادم صورت، لب‌ها و حنجره که در برخی موارد پس از اولین دوز رخ میدهد، شرح داده شده است. واکنش های آنافیلاکتیک به ندرت گزارش شده است.
- در بیماران تحت درمان برای گلوکوم با زاویه باریک با احتیاط مصرف شود. همچنین، با احتیاط با انسداد بالینی مهم خروج مثانه تجویز شود.
- احتیاط با سابقه شناخته شده طولانی شدن QT یا بیمارانی که داروهایی مصرف می‌کنند که باعث طولانی شدن فاصله QT می‌شوند.
- خطرات مرتبط با عوارض جانبی ضد موسکارینی CNS گزارش شده است. علائم واکنش‌های جانبی ضد موسکارینی CNS، به ویژه پس از شروع درمان یا افزایش دوز را کنترل کنید.
- مصرف همزمان کتوکونازول، یک مهارکننده قوی CYP3A4، قرار گرفتن در معرض سولیفناسین را به طور قابل توجهی افزایش داد. در صورت مصرف همزمان با مهارکننده‌های قوی CYP3A4، دوز سولیفناسین را تغییر دهید.
- این دارو ممکن است باعث شود کمتر عرق کنید و بیشتر دچار گرمازدگی شوید. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرمازدگی شما شود، مانند کار سخت یا ورزش در هوای گرم و استفاده از جکوزی خودداری کنید.
- افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه خواب‌آلودگی، گیجی، یبوست یا مشکل در ادرار کردن حساس‌تر باشند.
موارد منع مصرف داروی Solifenacin
- حساسیت مفرط
- احتباس معده
- گلوکوم با زاویه باریک کنترل نشده
عوارض قرص سولیفناسین (Solifenacin)
خشکی دهان، یبوست، خواب آلودگی، ناراحتی معده، تاری دید، خشکی چشم، سردرد، خستگی و ضعف غیرمعمول، خشکی چشم و… برخی از عوارض جانبی داروی سولیفناسین می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل درد شدید معده یا شکم، یبوست برای 3 روز یا بیشتر، مشکل در ادرار کردن، علائم عفونت کلیه، سوزش دردناک یا تکرر ادرار، تب، ادرار صورتی یا خون آلود، تغییرات ذهنی و خلقتی (مانند گیجی، توهم)، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف نور در شب) و… می‌باشد. در ادامه به برخی از عوارض جانبی داروی سولیفناسین (Solifenacin) خواهیم پرداخت؛
- خشکی دهان (10.6-27.6%)
- یبوست (5.4-13.4%)
- تاری دید (3.8-4.8٪)
- عفونت ادراری NOS (2.8-4.8%)
- سوء هاضمه (1.4-3.9%)
- حالت تهوع (1.7-3.3%)
- آنفولانزا (0.9-2.2%)
- خستگی (1-2.1%)
- سرگیجه (1.8-1.9%)
- درد بالای شکم (1.2-1.9%)
- خشکی چشم NOS (0.3-1.6%)
- احتباس ادرار (1.4%)
- پرفشاری خون NOS (0.5-1.4٪)
- افسردگی NOS (0.8-1.2%)
- ادم اندام تحتانی (0.3-1.1%)
- استفراغ (0.2-1.1%)
- سرفه (0.2-1.1%)
تداخل دارویی سولیفناسین
- تداخلات رده‌ی X (پرهیز): آکلیدینیوم، سیمتروپیوم، کانیواپتان، الوکسادولین، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لووسولپیرید، اکساتومید، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، روفناسین، تیوتروپیوم، اومکلیدینیوم
- کاهش اثرات سولیفناسین توسط داروها: مهارکننده‌های استیل کولین استراز، بوسنتان، القاکننده های متوسط و قوی CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافیتینیب، ایووسیدنیب، میتوتان، ساریلومب، سیلتوکسیمب، توسیلیزومب
- افزایش اثرات داروها توسط سولیفناسین: ترکیبات آنتی کولینرژیک، فرآورده های حاوی کانابینوئید، کلوزاپین، الوکسادولین، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، هالوپریدول، آگونیست های اپیوئیدی، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، عوامل طولانی کننده ی QT (بیشترین خطر)، راموسترون، روفناسین، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیوتروپیوم، توپیرامات
- افزایش اثرات سولیفناسین توسط داروها: دوولیسیب، اردافیتینیب، فوس آپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایدلالیسیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، ایتراکونازول، لاروترکتینیب، میانسرین، میفپریستون، میرابگرون، نتوپیتانت، اکساتومید، پالبوسیکلیب، پراملینتید، سیمپرویر، استریپنتول، اومکلیدینیوم
مصرف قرص سولیفناسین (Solifenacin) در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات کافی در مورد مصرف سولیفناسین در دوران بارداری وجود ندارد. مطالعات حیوانی نشان داده است که سولیفناسین میتواند در دوزهای بالا باعث نقص مادرزادی شود. با این حال، این نقص‌ها در دوزهای مشابه مورد استفاده در انسان مشاهده نشده است. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف سولیفناسین با پزشک خود مشورت کنید.
شرایط نگهداری داروی Solifenacin
داروی سولیفناسین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر داروی سولیفناسین
این مقاله با عنوان داروی Solifenacin، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز فراهم شده است. به طور خلاصه، سولیفناسین به عنوان یک داروی ضدمثانه بیش فعال موثر واقع میشود. این دارو با کاهش فعالیت عضلات صاف مثانه، میزان ادرار را کنترل کرده و از علائم مثانه بیش فعال مانند ادرار اضافی و تکرر ادرار جلوگیری می‌کند. با این حال، استفاده از این دارو باید تحت نظر پزشک باشد و اثرات جانبی آن ممکن است شامل خشونت گلویی، خشکی دهان، تاری دید و تغییرات در ضربان قلب باشد. در نهایت، استفاده از سولیفناسین میتواند به افراد مبتلا به مثانه بیش فعال کمک کند تا کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند و مشکلات مربوط به عملکرد مثانه را کاهش دهند.
منبع سایت: Medscape
