آپاندیسیت به عارضه التهاب ناحیه آپاندیس اطلاق می‌شود. با توجه به شایع بودن عارضه آپاندیسیت، حتماً اغلب ما در اطرافیانمان افرادی را با این عارضه دیده‌ایم. از این جهت لازم است تمام افراد با علائم آپاندیسیت آشنا شوند. هرچند که این عارضه بسیار شایع است، اما می‌تواند عوارض خطرناکی در پی داشته باشد.
بدیهی است که با توجه به تفاوت فیزیولوژی بدن در جنسیت‌های مختلف، علائم درد آپاندیس در مردان، طبعاً با علائم درد آپاندیس در زنان متفاوت خواهد بود. بنابراین باید تمام این علائم شناخته شوند و مورد بررسی قرار گیرند تا در صورت مشاهده، بتوان بدون فوت وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد و در صورت تأیید پزشک، هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای درمان و خارج کردن آپاندیس انجام شود. البته بهتر است بدانید افراد بدون داشتن آپاندیس نیز می‌توانند به راحتی و بدون ایجاد هیچ گونه مشکل، به زندگی خود ادامه دهند. در ادامه به علائم آپاندیس خواهیم پرداخت و تفاوت‌های این علائم را در خانم‌ها و آقایان مورد بررسی قرار خواهیم داد.
علائم آپاندیسیت کدام است؟
آپاندیسیت یا عارضه التهاب و ترکیدن آپاندیس همواره با بروز نشانه‌ها و علائمی همراه خواهد بود. علائم آپاندیس می‌تواند شامل موارد مختلفی شود. اولین و مهم‌ترین علامتی که در مرحله اول بروز می‌دهد، احساس درد ناگهانی و تیز در قسمت راست شکم و در ناحیه پایین آن و همچنین در اطراف ناف است. البته شدت این درد در هنگام سرفه یا عطسه کردن فرد به طرز محسوسی افزایش خواهد داشت.
درد این ناحیه از شکم در طی ساعات بعدی پس از شروع آن، روند افزایشی خواهد داشت و با نشانه‌های دیگر همراه خواهد شد. البته این علائم می‌تواند به نسبت محل قرارگیری آپاندیس (که ممکن است برای برخی افراد متفاوت باشد) و شرایط جسمی متفاوت افراد، در نواحی مختلفی احساس شود. اما در حالت کلی علائم آپاندیس که به همراه شکم درد به وجود می‌آیند به صورت زیر هستند:
- نفخ شکم
- احساس درد در ناحیه اطراف ناف و حرکت و انتقال آن به سمت قسمت پایینی شکم
- یبوست
- دفع بسیار سخت مدفوع
- اسهال
- عدم توانایی در دفع گاز از روده
- تهوع یا استفراغ
- تب (این مورد با گذر زمان روند افزایشی خواهد داشت.)
- کم اشتهایی و از دست دادن کامل آن
- دردهایی که به هنگام سرفه، عطسه، راه رفتن یا انجام فعالیت‌های مختلف شدیدتر می‌شود.
بیشتر بخوانید: آپاندیس چیست؟
علائم درد آپاندیس در زنان
بدیهی است که فیزیولوژی بدن بانوان تفاوت‌هایی با بدن آقایان دارد. از این جهت بروز عارضه‌های مختلف جسمی، می‌تواند با نشانه‌های متفاوتی در آن‌ها بروز کند. همچنین می‌دانیم که هر نوع بیماری و عارضه جسمی، نشانه‌هایی دارد که به صورت فیزیکی نمایان خواهد شد. البته عارضه آپاندیسیت به گونه‌ای است که علائم آپاندیس که در بانوان بروز می‌کند، شباهت بسیاری با علائم آقایان دارد. اما به علت تفاوت‌های فیزیکی این دو جنسیت، به صورت جزئی تفاوت‌هایی نیز خواهد داشت.
علائم درد آپاندیس در زنان عموماً از ناحیه پایین لگن و شکم و سمت راست بدن شروع خواهد شد. همچنین خانم‌هایی که دچار عارضه آپاندیسیت شده‌اند، ممکن است تنگی نفس و یا تبخال را نیز به عنوان یکی از علائم آپاندیس تجربه کنند که این موارد به عنوان نشانه‌های اضافی به شمار می‌رود. بهتر است بدانید در بانوان باردار نیز با توجه به افزایش سایز و حجم آپاندیس، درد از قسمت بالای شکم شروع خواهد شد.
علائم درد آپاندیس در مردان
یکی از اولین علائم درد آپاندیس در مردان احساس درد در قسمت پایین و سمت راست شکم است. درواقع این مورد اولین تفاوت در موارد متفاوت درد آپاندیس در زنان و مردان به شمار می‌رود. چراکه در زنان، ناحیه درد می‌تواند لگن یا اطراف ناف را دربرگیرد. همچنین در صورت ایجاد عارضه آپاندیس، احتمال تب، تهوع و استفراغ و شدت آن در مردان بیشتر از زنان است.
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک برای آپاندیس
عارضه آپاندیسیت همواره با نشانه‌هایی همراه است که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد. بنابراین بهترین زمان به جهت مراجعه به پزشک، در شرایطی است که علائم آپاندیس ذکر شده مشاهده شوند و به مرور زمان شدت یابند. همچنین اگر شدت دردی که احساس می‌شود به میزانی باشد که فرد نتواند حرکت کند و حتی بنشیند، باید به سرعت توسط پزشک معاینه شود و علائم وی مورد بررسی تخصصی قرار گیرد. مراجعه سریع و به موقع به پزشک متخصص می‌تواند از بروز خطراتی نظیر پارگی آپاندیس جلوگیری کند.
البته بهتر است بدانید علائم آپاندیس می‌تواند با برخی عارضه‌ها مشابه باشد و یا گاهی حتی اشتباه گرفته شود. این عارضه‌ها عبارت‌اند از:
- عفونت‌های لگن
- گاستروانتریت
- یبوست
- نفخ شدید
- عارضه کرون
- بارداری‌های خارج از رحم، بیماری التهاب لگن (PID) و دردهای دوران قاعدگی در بانوان
- عفونت ادرار و مثانه
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
درمان آپاندیسیت چگونه است؟
در حالت کلی درمان آپاندیسیت با استفاده از روش جراحی و با برداشتن آپاندیس ملتهب شده امکان‌پذیر خواهد بود که این جراحی با عنوان آپاندکتومی شناخته می‌شود. البته ممکن است پزشک قبل از جراحی، یک یا دو دوز آنتی‌بیوتیک را برای بیمار تجویز کند. این مورد در شرایطی رخ می‌دهد که آپاندیسیت به صورت حاد نباشد و آنتی بیوتیک بتواند مانع استفاده از روش جراحی شود.
آپاندیسیت به عنوان یک عارضه اورژانسی شناخته می‌شود که پزشک با تشخیص آن و یا مشکوک بودن به این عارضه، به منظور ممانعت از پاره شدن، آن را به روش جراحی خارج خواهد کرد. روش جراحی همواره یک درمان استاندارد برای آپاندیسیت محسوب می‌شود. در واقع درمان‌های خانگی آپاندیسیت صرفا برای جلوگیری از آن بوده و درمان آن از این طریق میسر نخواهد بود.
جراحی آپاندکتومی (خارج کردن آپاندیس ملتهب) یک جراحی باز به شمار می‌رود و روش انجام آن به این صورت است که یک برش در ناحیه شکم به اندازه تقریبی 5 الی 10 سانتی‌متر ایجاد خواهد شد. البته این جراحی می‌تواند در قالب لاپاراسکوپی و به صورت ایجاد چند برش کوچک شکمی انجام شود.
در چنین شرایطی (انجام جراحی با استفاده از روش آپاندکتومی لاپاراسکوپی) از ابزارهای مخصوص جراحی به همراه یک دوربین استفاده می‌شود تا بتوان آپاندیس را خارج کرد. البته این روش تنها برای افراد دارای شرایط خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای همه مناسب نیست. همچنین اگر آپاندیس شما ترکیده باشد، قطعاً نیاز به آپاندکتومی باز خواهید داشت تا پزشک بتواند حفره شکمی را کاملاً تمیز کند و عفونت گسترش نیابد.
مراقبت‌های لازم بعد از عمل آپاندیس
پس از پشت سر گذاشتن عمل خارج کردن آپاندیس، روند بهبودی ممکن است حداکثر تا چند هفته به طول بینجامد. در این مدت لازم است چند مورد را حتماً رعایت کنید تا روند بهبودی تسریع و دوران نقاهت کوتاه‌تر شود.
بلافاصله بعد از جراحی از داشتن فعالیت‌های سنگین بپرهیزید
تا چند روز بعد از جراحی آپاندکتومی، از انجام هرگونه فعالیت سنگین پرهیز کنید. در صورتی که آپاندکتومی لاپاراسکوپی انجام داده‌اید به اندازه 3 الی 5 روز و اگر جراحی باز انجام داده‌اید، 10 الی 14 روز این مورد را رعایت کنید. در نهایت به منظور شروع فعالیت‌های خود با پزشکتان مشورت کنید.
هر زمان احساس کردید کاملاً آماده هستید، حرکت کردن را آغاز کنید
فعالیت‌های روزمره خود را از کمترین مقدار ممکن شروع کنید و به مرور زمان آن‌ها را افزایش دهید. درواقع عجله‌ای برای حرکت کردن نداشته باشید. شما می‌توانید فعالیت‌های خود را با پیاده‌روی‌های بسیار سبک روزانه آغاز کنید.
اگر مسکن‌های تجویز شده چندان تأثیری ندارند، با پزشک خود مشورت کنید
احساس درد و شدت آن تأثیر منفی بسیاری بر روند بهبودی دارد و سرعت آن را بسیار کند خواهد کرد. به همین جهت در صورت بی‌تأثیر بودن داروهای مسکن و داشتن احساس درد، موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.
در زمان سرفه و عطسه مراقب شکمتان باشید
سرفه، عطسه، خندیدن شدید یا انجام حرکات شدید، ابتدا یک بالش روی شکم و در ناحیه جراحی قرار دهید و به آرامی به آن فشار وارد کنید. این روش به کاهش درد شکم شما کمک خواهد کرد.
سخن پایانی در مورد علائم آپاندیس
اغلب علائم آپاندیس در آقایان و بانوان با یکدیگر مشابه هستند. اما بدیهی است که این علائم با توجه به جنسیت‌های مختلف می‌تواند شدت و ضعف داشته باشد و یا دارای تفاوت‌های جزئی باشد. در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی این تفاوت‌ها پرداختیم و همچنین روش‌های درمان و مراقبت‌های پس از آن را مورد بررسی قرار دادیم.
لازم است در صورت مشاهده علائم آپاندیس و شدت گرفتن این علائم، به سرعت به مراکز درمانی و پزشک متخصص مراجعه شود تا پس از تشخیص پزشک و با شروع اقدامات درمانی، از ایجاد عارضه‌هایی همچون ترکیدن و پارگی آپاندیس و پخش شدن عفونت جلوگیری به عمل آید. شما می‌توانید در چنین شرایطی به متخصص گوارش یا متخصص داخلی مراجعه کنید.
