گیاه پنج انگشت چیست؟
گیاه پنج انگشت یا فلفل بری با نام علمی Vitex agnus-castus، میوه درخت پنج انگشت و بومی مناطق مدیترانهای و آسیا است. این درختچه زیبا به ارتفاع 2 متر با دمبرگ بلند و گلها به صورت گل آذین سنبله به رنگ آبی مایل به بنفش هستند. میوههای آن به صورت شفت و درون سخت میباشند. علت نامگذاری این گیاه به پنج انگشت، برگهای پنجهای و پنج تایی آن میباشد. گلهای این درختچه به صورت گل آذین سنبلهای و به رنگ آبی مایل به بنفش میباشند. این گیاه به عنوان دارویی برای درمان مشکلات هورمونی به ویژه مشکلات زنان شناخته شده است.
خواص گیاه پنج انگشت برای زنان
این گیاه گلهای زیبایی دارد و یکی از گیاهان دارویی میباشد، که کاشت آن در باغچهها و فضای سبز به عنوان یک گیاه زیبا و زینتی مرسوم است. یکی از خواص گیاه پنج انگشت، دارویی بودن و تقویت سیستم تولید مثل در زنان و مردان است. از برگ، گل و میوه این گیاه دارویی برای اهداف درمانی و داروسازی بسیار استفاده میشود. خواص این گیاه شامل:
تنظیم هورمونهای زنانه
اصلیترین خواص گیاه پنج انگشت، توانایی آن در تنظیم تعادل هورمونی در بدن زنان است. این گیاه موجب بهبود عملکرد هورمونی از طریق تحریک هیپوفیز میشود.
درمان سندرم پیش از قاعدگی
اگر 1 هفته قبل از شروع قاعدگی احساس خستگی و کسالت میکنید و از این مسئله کلافه شدهاید؛ مصرف روزانه 20 میلیگرم گیاه پنج انگشت به شکل قرص به مدت 3 ماه، تا حد زیادی از علائم سندرم پیش از قاعدگی مانند درد پستان، سردرد و تغییر حال روحی را کاهش میدهد.
کمک به باروری زنان
مصرف یک محصول حاوی ترکیبی از گیاه پنج انگشت، چای سبز، ال آرژنین، ویتامینها و مواد معدنی ممکن است به بهبود باروری باروری در خانمها کمک کند. استفاده از دمنوش گیاه پنج انگشت ناباروری را درمان میکند و این یکی از خواص شگفت انگیز این گیاه است.
درمان مشکلات یائسگی
عصاره این گیاه با دارا بودن اثرات دوپامینرژیک میتواند باعث بهبود اختلالات فیزیک دوران یائسگی مانند گر گرفتگی و همچنین اختلالات روحی و بینظمیهای خواب در این دوران گردد. مصرف روزانه 20 تا 40 میلیگرم عصارهی میوه گیاه را در برطرف ساختن علائم یائسگی تایید کرده.
افزایش میل جنسی در زنان
زنان در سن باروری و یائسگی، برای لذت بردن از شریک جنسیشان میتوانند روزانه چند فنجان دمنوش گیاه پنج انگشت بنوشند. فیتواستروژنهای موجود در گیاه پنج انگشت مسئول ایجاد این خاصیت در این دمنوش هستند.

خواص کلی گیاه پنج انگشت
علاوه بر خواص گیاه پنج انگشت برای زنان، این گیاه با تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس به حفظ سلامت عمومی بدن کمک میکند. خواص کلی گیاه پنج انگشت عبارتند از:
کاهش خطر ابتلا به سرطان
عوامل خارجی یا داخلی زیادی وجود دارند که میتوانند افراد را در معرض خطر ابتلا به سرطانهای خاص قرار دهند. نوشیدن دمنوش گیاه پنج انگشت از رشد سلولهای بدخیم جلوگیری میکند و به صورت منظم میتواند به کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطانها مانند سرطان پستان، رودهی بزرگ و تخمدان کمک کند.
درمان جوش و آکنه
آکنه و جوش از ضایعات پوستی هستند که درمانهای زیادی برای آنها وجود دارد. آکنههایی که منشا هورمونی دارند باید به تعادل برسند تا از ایجاد مجدد جلوگیری شود.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
رفع ناراحتی گوارشی، درمان یبوست و کمکم به درمان بیماری بواسیر از دیگر خواص گیاه پنج انگشت در طب سنتی است. در مبتلایان به این بیماری توصیه میشود که در جوشانده این گیاه بشینند. همچنین خوردن یک فنجان ئمنوش گیاه پنج انگشت باعث کاهش ولع شدید و میل کاذب به مصرف غذاها شده و از این طریق به کاهش لاغری و کاهش وزن کمک میکند.
درمان بزرگی پروستات
بزرگ شدن غده پروستات میتواند باعث ایجاد مشکل در دفع ادرار شود. تحقیقات نشان میدهد عصاره گیاه پنج انگشت یکی از راههای پیشگیری و درمان پروستات و سرطان این بیماری مفید است؛ چرا که مواد موجود در این گیاه سلولهای سرطانی پروستات را میکشند و مانع تکثیر آنها میشوند.
کاهش اضطراب و استرس
ترکیبات طبیعی موجود در گیاه پنج انگشت دارای اثرات آرامبخش بوده و میتوانند به کاهش اضطراب و تنشهای عصبی کمک کنند. این خاصیت به ویژه در دوران پیش از قاعدگی یا یائسگی است.
بهبود کیفیت خواب
با کاهش علائم اضطرابی و تنظیم هورمونها، کیفیت خواب نیز بهبود مییابد. خواص گیاه پنج انگشت میتواند به عنوان مکمل طبیعی برای افرادی با اختلالات خواب پیشنهاد شود.

خواص گیاه پنج انگشت در طب سنتی
خواص گیاه پنج انگشت در طب سنتی میتوان به خواص تقویت کننده، تنظیم کننده عادات ماهانه و آرامشبخش این گیاه اشاره کرد. گیاه پنج انگشت معمولا در قالب جوشانده یا عصاره استفاده میشود. در اروپا نیز قرنها پیش، این گیاه برای درمان اختلالات قاعدگی و مشکلات جنسی زنان به کار رفته است. به این گیاه درخت پاکدامنی نیز میگفتند زیرا معتقد بودند میل جنسی را کاهش میدهد.
روشهای مصرف گیاه پنج انگشت
برای بهرهمندی از خواص گیاه پنج انگشت، بهتر است استفاده صحیح از این گیاه را بلد باشید. این گیاه را میتوان به چند شکل مصرف کرد، که هر کدام مزایا، سرعت اثر و کاربرد خاص خود را دارند. روشهای مصرف این گیاه شامل:
دمنوش و چای گیاهی
برای تهیه دمنوش گیاهی پنج انگشت، کافی است یک قاشق چای خوری از میوه خشک شده گیاه را در یک لیوان آب جوش بریزید و به مدت 10 تا 15 دقیقه دم کنید؛ سپس آن را صاف کرده و میل نمایید. طعم آن ممکن است کمی تلخ باشد، بنابراین برای بهبود طعم میتوانید از عسل یا دارچین استفاده کنید. نوشیدن روزانه یک تا دو بار از این دمنوش توصیه میشود.
عصاره مایع
عصاره مایع یا همان تنتور گیاه پنج انگشت، معمولا در شیشههای قطرهای عرضه میشوند. مقدار معمول مصرف آن، بین 30 تا 40 قطره، معادل یک قاشق چایخوری در یک لیوان آب یا آبمیوه بوده و یک تا دو بار در روز قابل مصرف است. این عصاره بهتر است تحت نظر پزشک یا متخصص طب گیاهی مصرف شود زیرا مصرف بیش از حد میتواند باعث اختلالات گوارشی شود.
کپسول و مکمل دارویی
کپسولهای گیاه پنج انگشت در دوزهای استاندارد معمولا بین 200 تا 400 میلیگرم توسط شرکتهای دارویی تهیه و عرضه میشود. اغلب توصیه میشود که روزانه یک یا دو کپسول همراه غذا مصرف گردد. مصرف منظم و مداوم حداقل 3 ماه برای مشاهده تاثیرات کامل ضروری است. انتخاب برند معتبر اهمیت زیادی دارد تا از کیفیت و خلوص مکمل اطمینان حاصل شود.
پودر گیاه
در برخی عطاریها، پودر خشک شده گیاه پنج انگشت نیز به فروش میرسد. این پودر را میتوان درون آب، عسل، یا غذاهای نیمه گرم حل و مصرف کرد. میزان مصرف دقیق باید با نظر متخصص تعیین شود و از مصرف پودر با معده خالی خودداری شود.

گیاه پنج انگشت از کجا تهیه کنیم؟
گیاه پنج انگشت را میتوان از داروخانههای معتبر، فروشگاههای آنلاین داروهای گیاهی یا عصاریها تهیه کرد. بسیاری از برندهای معتبر، این گیاه را به صورت کپسول یا عصاره در مکمل بانوان عرضه میکنند. این مکملها حاوی گیاه پنج انگشت بوده و به طور خاص برای حمایت از سلامت زنان طراحی شدهاند.
آیا گیاه پنج انگشت مضر است؟
اگرچه گیاه پنج انگشت یکی از گیاهان دارویی ایمن و پرکاربرد در طب سنتی و مدرن است؛ اما مانند هر درمان طبیعی دیگر، مصرف بیرویه یا نادرست آن میتواند عوارضی به همراه داشته باشد. آگاهی از این مضرات به مصرف کننده کمک میکند. این مضرات شامل:
- تداخلات دارویی
- اختلالات گوارشی خفیف
- واکنشهای آلرژیک
- اختلال در تعادل هورمونی در برخی افراد
- منع صرف در دوران بارداری و شیردهی
- تاثیر بر بیماریهای خاص
نتیجهگیری
در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به گیاه پنج انگشت و خواص آن پرداختیم. گیاه پنج انگشت با خواص دارویی متعدد، به ویژه در تنظیم هورمونهای زنانه و کاهش علائم قاعدگی، جایگاه ویژهای در میان درمانهای طبیعی دارد. استفاده درست و آگاهانه از این گیاه میتواند به بهبود کیفیت زندگی بسیاری از زنان کمک کند؛ با این حال، برای جلوگیری از عوارض یا تداخلات دارویی، توصیه میشود مصرف آن زیر نظر پزشک یا متخصص طب گیاهی انجام شود.

