منابع غذایی آلفا لیپوئیک اسید چیست؟
آلفا لیپوئیک اسید (Alpha-Lipoic Acid) یک ترکیب آلی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی است که به طور طبیعی در سلول‌های بدن انسان تولید می‌شود. این ماده در میتوکندری سلول‌ها ساخته می‌شود و نقش کلیدی در تبدیل مواد مغذی به انرژی ایفا می‌کند. آلفا لیپوئیک اسید هم در آب و هم در چربی حل می‌شود، ویژگی‌ای که آن را از سایر آنتی‌اکسیدان‌ها متمایز می‌کند و اجازه می‌دهد در تمامی بافت‌ها و سلول‌های بدن فعال باشد.
با وجود تولید طبیعی آن در بدن، میزان آلفا لیپوئیک اسید تولیدشده بسیار اندک است. برای همین بسیاری از افراد به مصرف مواد غذایی یا مکمل‌های حاوی این ماده روی می‌آورند. منابع حیوانی مانند گوشت قرمز و جگر سرشار از آلفا لیپوئیک اسید هستند. در میان منابع گیاهی نیز می‌توان به اسفناج، بروکلی، گوجه‌فرنگی، جوانه بروکسل، سیب‌زمینی، نخودفرنگی و سبوس برنج اشاره کرد.
- گوشت قرمز
- جگر، دل و قلوه
- کلم بروکلی
- اسفناچ
- گوجه‌فرنگی
- کلم بروکسل
- سیب‌زمینی
- نخود سبز
- سبوس برنج
آلفا لیپوئیک اسید و تاثیر آن در بدنسازی
اگرچه آلفا لیپوئیک اسید مستقیما به عنوان مکمل بدنسازی شناخته نمی‌شود، اما به واسطه ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی قوی خود میتواند در بهبود ریکاوری عضلانی، کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از تمرینات شدید و افزایش حساسیت به انسولین نقش موثری ایفا کند. همچنین با بهبود جذب گلوکز در سلول‌های عضلانی، میتواند به رشد بهتر عضلات و افزایش انرژی در تمرینات کمک کند. برخی ورزشکاران از این مکمل به عنوان بخشی از برنامه تغذیه‌ای خود برای افزایش بازدهی تمرینات استفاده می‌کنند.
آلفا لیپوئیک اسید و کاهش وزن
مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که آلفا لیپوئیک اسید ممکن است از طریق کاهش فعالیت آنزیم AMPK در هیپوتالاموس مغز، احساس گرسنگی را کاهش داده و میزان کالری مصرفی بدن در حالت استراحت را افزایش دهد. اگرچه این اثرات در مطالعات انسانی کمتر بوده و جای بحث دارد، برخی تحقیقات نشان می‌دهند مصرف مکمل آلفا لیپوئیک اسید میتواند کاهش وزن مختصری به همراه داشته باشد. به طور میانگین، کاهش وزنی در حدود 1 تا 2.8 پوند در طول 14 تا 23 هفته گزارش شده است.
آلفا لیپوئیک اسید و دیابت
یکی از مهم‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی درباره آلفا لیپوئیک اسید، نقش آن در کنترل قند خون و بهبود حساسیت به انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم است. مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده‌اند که این ماده میتواند قند خون را تا حدود زیادی کاهش دهد و همچنین به کاهش مقاومت انسولینی کمک کند. علاوه بر این، این اسید ممکن است از آسیب‌های عصبی مرتبط با دیابت مانند نوروپاتی و رتینوپاتی پیشگیری کند.
خواص ضدپیری پوست
آلفا لیپوئیک اسید به دلیل توانایی نفوذ به لایه‌های داخلی پوست، نقش موثری در کاهش علائم پیری دارد. مطالعات انسانی نشان داده‌اند که استفاده موضعی از کرم‌های حاوی این ماده میتواند خطوط ریز، چین‌وچروک و زبری پوست را کاهش دهد. همچنین، این ماده میتواند سطح آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند گلوتاتیون را افزایش دهد و از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید محافظت کند.
تاثیر آلفا لیپوئیک اسید بر حافظه
با افزایش سن، کاهش حافظه و عملکرد شناختی تبدیل به نگرانی رایجی می‌شود. از آن‌جایی که استرس اکسیداتیو یکی از دلایل اصلی اختلالات شناختی است، خواص آنتی‌اکسیدانی آلفا لیپوئیک اسید میتواند در کاهش روند پیشرفت بیماری‌هایی مانند آلزایمر موثر باشد. البته مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است تا بتوان آن را به عنوان درمان قطعی توصیه کرد.
تاثیر بر عملکرد اعصاب
آلفا لیپوئیک اسید با حمایت از سلامت اعصاب میتواند در پیشگیری و بهبود مشکلاتی مانند سندرم تونل کارپال و نوروپاتی دیابتی موثر باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف این ماده پیش و پس از جراحی تونل کارپال میتواند بهبودی را تسریع کند. همچنین در بیماران دیابتی، این مکمل در کاهش درد و علائم آسیب عصبی نقش موثری ایفا کرده است.
اثر ضدالتهابی آلفا لیپوئیک اسید چیست؟
التهاب مزمن یکی از عوامل کلیدی در بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی است. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که آلفا لیپوئیک اسید میتواند سطح نشانگرهای التهابی مانند CRP را کاهش دهد. همچنین در مطالعات آزمایشگاهی، این ماده توانسته شاخص‌های متعددی از التهاب مانند IL-6، NF-kB و VCAM-1 را کاهش دهد.
آلفا لیپوئیک اسید و سلامت قلب
با توجه به اینکه بیماری‌های قلبی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در جهان هستند، نقش آنتی‌اکسیدانی آلفا لیپوئیک اسید در کاهش عوامل خطر بیماری قلبی قابل توجه است. این ماده میتواند با کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود عملکرد عروق خونی، کاهش چربی خون و کلسترول بد (LDL) به بهبود سلامت قلب کمک کند.
نحوه مصرف آلفا لیپوئیک اسید
آلفا لیپوئیک اسید در دوزهای مختلفی به‌صورت مکمل در بازار موجود است. اغلب مطالعات دوزهایی بین 300 تا 600 میلی‌گرم را موثر و ایمن دانسته‌اند. بهترین زمان مصرف این مکمل، زمانی است که معده خالی باشد؛ زیرا برخی غذاها می‌توانند میزان جذب آن را کاهش دهند. برای افراد مبتلا به دیابت یا مشکلات شناختی، گاهی دوزهای بالاتری توصیه می‌شود، اما لازم است حتما تحت نظر پزشک مصرف شود.
عوارض جانبی احتمالی
به طور کلی، آلفا لیپوئیک اسید مکملی ایمن محسوب می‌شود و عوارض جانبی آن بسیار محدود است. در موارد نادر، علائمی مانند حالت تهوع، خارش یا بثورات پوستی گزارش شده‌اند. مصرف دوزهای بالاتر از ۲۴۰۰ میلی‌گرم توصیه نمی‌شود، چرا که میتواند به کبد و بافت‌های بدن آسیب وارد کند. زنان باردار و کودکان نیز باید تنها با نظر پزشک از این مکمل استفاده کنند.
سخن پایانی
در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به این موضوع پرداختیم که آلفا لیپوئیک اسید چیست. آلفا لیپوئیک اسید با خواص آنتی‌اکسیدانی قوی خود، مکملی ارزشمند برای بهبود سلامت عمومی، کنترل قند خون، کاهش التهاب و حتی کمک به کاهش وزن و بهبود عملکرد ذهنی و عضلانی به شمار می‌رود. با این حال، مانند هر مکمل دیگری، مصرف آن باید آگاهانه و با مشورت پزشک صورت گیرد؛ به‌ویژه برای افرادی با شرایط پزشکی خاص. اگر به دنبال راهی طبیعی برای تقویت سلامت سلولی و مبارزه با استرس اکسیداتیو هستید، آلفا لیپوئیک اسید میتواند گزینه‌ای مناسب و موثر باشد.
