عوارض کراتین بر کلیه ها

چرا ورزشکاران از کراتین استفاده می‌کنند؟

کراتین یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های ورزشی در میان بدنسازان و ورزشکاران قدرتی است. هدف از مصرف آن، افزایش حجم عضلات، توان انفجاری، بهبود عملکرد در تمرینات سنگین و تسریع فرایند ریکاوری است. این مکمل به‌ویژه در فازهای بارگیری (چه بارگیری کنید چه نکنید تفاوتی ندارد) و تمرینات فشرده کاربرد زیادی دارد.
اما با وجود مزایای اثبات‌شده کراتین در تحقیقات ورزشی، یکی از دغدغه‌های رایج در بین ورزشکاران و خانواده‌های آن‌ها، عوارض کراتین بر کلیه ها است. این نگرانی معمولا ناشی از شنیده‌ها، برداشت اشتباه از نتایج آزمایشگاهی یا گزارش‌های موردی نادر است که در ادامه یکی از این موارد موردی بررسی خواهد شد.

بیشتر بخوانید: کراتین چیست؟

گزارش موردی از عوارض کراتین بر کلیه ها

در یکی از معدود گزارش‌های پزشکی ثبت‌شده در سال 2011، یک مرد ۱۸ ساله و سالم پس از ۲ روز مصرف کراتین مونوهیدرات با علائمی مانند تهوع، استفراغ و دل‌درد به بیمارستان مراجعه کرد. بررسی‌ها نشان داد که او دچار نارسایی حاد کلیوی شده و بیوپسی کلیه، نکروز حاد لوله‌ای را تایید کرد. پس از قطع مصرف مکمل، کلیه‌های او طی ۲۵ روز به وضعیت طبیعی برگشتند. این مورد نادر، باعث شد تا پزشکان در مورد مصرف حتی دوزهای مجاز کراتین نیز هشدار دهند.

آیا کراتین به کلیه‌ها آسیب می‌زند؟

سوالی که ذهن بسیاری از کاربران را درگیر می‌کند این است که آیا مکمل کراتین بدنسازی واقعا به کلیه‌ها آسیب می‌زند یا عوارض کراتین بر کلیه ها چیست؟ برای پاسخ، باید به پژوهش‌های علمی گسترده رجوع کرد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کراتین ممکن است سطح کراتینین خون را اندکی بالا ببرد. از آن‌جا که کراتینین یکی از شاخص‌های عملکرد کلیه است، این افزایش می‌تواند در ظاهر نگران‌کننده باشد. اما افزایش کراتینین در این موارد به‌علت افزایش مصرف کراتین و نه نارسایی کلیه است.

بیشتر بخوانید: عوارض مصرف کراتین برای بدنسازان چیست؟

بررسی پژوهش‌های علمی معتبر

نکته بسیار مهم این است که اغلب مطالعات بر روی افراد سالم انجام شده‌اند. به همین دلیل، اگر فردی سابقه بیماری‌های کلیوی یا کبدی دارد، مصرف کراتین ممکن است برای او خطرناک‌تر باشد. در چنین شرایطی حتما باید با پزشک مشورت کرد و از انجام خودسرانه مصرف مکمل پرهیز نمود.

مطالعه سال 2020

یک پژوهش در سال ۲۰۲۰ نشان داد مصرف روزانه ۵ گرم کراتین به مدت ۳۵ روز تاثیری بر عملکرد کلیه‌ها ندارد. در این مطالعه، هیچ تغییری در شاخص‌های خون، ادرار یا عملکرد متابولیک مرتبط با کلیه مشاهده نشد. یکی از گزینه‌های مطمئن و باکیفیت بالا برای تامین کراتین مورد نیاز بدن ورزشکاران، پودر کراتین مونوهیدرات کیو ان تی ۳۰۰ گرم است. این مکمل تحت لیسانس شرکت QNT بلژیک تولید شده و با بهره‌گیری از مواد اولیه‌ی با‌کیفیت، خلوص بالا و فاقد هرگونه مواد افزودنی غیرضروری، انتخابی مناسب برای ورزشکارانی است که به سلامت بدن خود اهمیت می‌دهند.

مشاهده و خرید: پودر کراتین مونوهیدرات کیو ان تی 300 گرم

1,290,000 تومان 1,225,500 تومان

مطالعه سال 2001

در یکی از طولانی‌ترین مطالعات در این حوزه که در سال ۲۰۰۱ انجام شد، مصرف کراتین در یک دوره ۴ ساله نیز هیچگونه آسیب به کلیه‌ها یا کبد وارد نکرد. شرکت‌کنندگان در این پژوهش از مکمل کراتین در دوزهای توصیه‌شده استفاده کردند.

بیانیه انجمن ISSN

انجمن بین‌المللی تغذیه ورزشی نیز تاکید می‌کند که هیچ مطالعه‌ای در افراد سالم نشان نداده که مصرف کراتین می‌تواند به کلیه‌ها یا کبد آسیب برساند.

آیا بالا رفتن کراتینین همیشه نگران‌کننده است؟

همان‌طور که اشاره شد، بالا رفتن سطح کراتینین در خون ممکن است نشانه آسیب کلیوی باشد، اما در ورزشکارانی که کراتین مصرف می‌کنند این افزایش معمولا فیزیولوژیکی و موقتی است. برخی پزشکان توصیه می‌کنند اگر فردی کراتین مصرف می‌کند، تفسیر نتایج آزمایش‌های کلیه باید با آگاهی از این مصرف انجام گیرد. چون ممکن است آزمایش‌ها بدون علائم بالینی نگران‌کننده، فقط افزایش بی‌ضرری در کراتینین نشان دهند.

عوامل افزایش‌دهنده ریسک عوارض کراتین بر کلیه ها

در حالی که کراتین در اکثر موارد ایمن است، در برخی شرایط می‌تواند ریسک عوارض کلیوی افزایش یابد:

• مصرف دوزهای بالاتر از مقدار توصیه‌شده (معمولا بیش از ۵ گرم در روز)
• مصرف همزمان با داروها خاص مثل ایبوپروفن، ناپروکسن و…
• نداشتن مصرف کافی آب و ایجاد کم‌آبی در بدن
• داشتن سابقه بیماری‌های کلیوی یا فشار خون بالا

توصیه‌هایی برای مصرف ایمن کراتین

برای کاهش ریسک عوارض کراتین بر کلیه ها و بهره‌مندی از فواید کراتین بدنسازی، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:

• همیشه با دوزهای توصیه‌شده شروع کنید. معمولا ۳ تا ۵ گرم در روز کافی است.
• از برندهای معتبر استفاده کنید که دارای گواهی‌هایی مانند NSF یا Consumer Lab باشند.
• آب کافی بنوشید. مصرف کراتین بدون آب کافی ممکن است باعث کم‌آبی و فشار به کلیه شود.
• قبل از شروع مصرف، با پزشک مشورت کنید، به‌ویژه اگر بیماری زمینه‌ای دارید.
• آزمایش‌های دوره‌ای کلیه بدهید، اگر مصرف کراتین طولانی‌مدت دارید.
• از مراکز معتبر مثل داروخانه‌ها جهت خرید کراتین اقدام کنید.

پودر کراتین مونوهیدرات کارن با فرمولاسیون معتبر می‌تواند انتخابی مناسب برای ورزشکاران حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای باشد.

سخن پایانی

در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به عوارض کراتین بر کلیه ها پرداختیم. توضیح دادیم که عوارض کراتین بر کلیه‌ها در افراد سالم بسیار نادر است و شواهد علمی تا به امروز نشان داده که این مکمل اگر در دوز صحیح و با رعایت نکات ایمنی مصرف شود، بی‌خطر است. با این حال، مانند هر ماده‌ی دیگری، واکنش بدن افراد متفاوت است و نمی‌توان یک نسخه واحد برای همه پیچید.