علت درد زیر شکم سمت چپ؛ به چه چیزی باید شک کرد؟
درد شدید و ناگهانی در ناحیه زیر شکم سمت چپ را جدی بگیرید، زیرا میتواند نشانهای از یک بیماری جدی باشد که بر اندامهای واقع در ناحیه چپ شکم (مانند طحال، کلیه، پانکراس، معده، روده بزرگ و ریه) تأثیر میگذارد. لازم است برای تشخیص دقیق نوع درد و بررسی گزینههای درمانی، حتماً با یک پزشک متخصص گوارش مشورت کنید.
علل احتمالی درد زیر شکم سمت چپ
درد در سمت چپ بدن، اگرچه اغلب با مشکلات معده مرتبط است، میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. شناخت اندامهای سمت چپ بدن به شما کمک میکند تا علت درد را بهتر تشخیص دهید. این اندامها شامل روده بزرگ، کلیه چپ، طحال، معده و پانکراس هستند. اگر درد شما ناشی از نفخ یا سوءهاضمه نیست، احتمالاً مشکلی در یکی از این اندامها وجود دارد.
در ادامه، علل درد زیر شکم سمت چپ به ترتیب از خفیف تا جدی آورده شدهاند:
علل خفیف و نسبتاً شایع
شرایطی که رودهها را تحت تأثیر قرار میدهند، از شایعترین علل درد زیر شکم هستند و این موارد شامل مشکلات گوارشی روزمره مانند گاز و سوءهاضمه میشوند.
گاز (نفخ)
گاز معده و روده به عنوان یکی از دلایل درد در ناحیه شکم، از جمله درد زیر شکم سمت چپ، شناخته میشود. تولید بیش از حد گازممکن است باعث دردهای تیز یا کرامپی (گرفتگی) در سمت چپ شکم شود.
درد خفیف ناشی از به دام افتادن گاز معمولاً با آروغ زدن، دفع گاز یا استفاده از داروهای ضد گاز برطرف میشود، اما در صورتی که درد شدید یا مداوم باشد یا همراه با تب، استفراغ یا وجود خون در مدفوع باشد، باید فوراً توسط پزشک بررسی شود.
سوء هاضمه
درد در سمت چپ شکم ممکن است به دلیل مشکلات جزئی دستگاه گوارش مانند سوء هاضمه باشد. دردهای ناشی از سوءهاضمه معمولاً خفیف، شایع و غیرجدیاند و در مدت کوتاهی برطرف میشوند. علائمی مانند درد شکمی، ناراحتی در حفره شکمی، نفخ و سوءهاضمه میتوانند از نشانههای برخی بیماریها از جمله سرطان تخمدان باشند.
مشکلات گوارشی رایج را میتوان به کمک انواع مکمل گوارش و قرص معده برطرف کنید.
یبوست
یکی دیگر از دلایل درد در سمت چپ شکم، یبوست است. این مشکل معمولاً به دلیل کمبود ورزش، کمآبی بدن یا رژیم غذایی کمفیبر ایجاد میشود و میتواند باعث ناراحتی و درد زیادی در شکم شود.
علائم یبوست شامل موارد زیر است:
- مدفوع سفت و خشک.
- فشار زیاد برای دفع.
- درد یا گرفتگی شکم.
- عدم تخلیه کامل روده.
اکثر موارد یبوست با فعالیت روزانه و نوشیدن آب کافی برطرف میشوند، اما اگر درد شدید بود و با درمانهای خانگی یا داروهای بدون نسخه مانند قرص ضد یبوست بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز یک مشکل گوارشی است که در آن روده کوچک نمیتواند قند موجود در لبنیات، یعنی لاکتوز، را هضم کند. بدن ما برای تجزیه لاکتوز به آنزیمی به نام لاکتوز نیاز دارد. لاکتوز از دو قند ساده به نامهای گلوکز و گالاکتوز تشکیل شده است. اگر بدن شما به اندازه کافی این آنزیم را تولید نکند، در هضم شیر و محصولات لبنی مانند پنیر و ماست دچار مشکل خواهید شد.
حتی با وجود سطح پایین آنزیم لاکتاز هم میتوانید لبنیات را هضم کنید، اما اگر این سطح بیش از حد کم باشد، دچار عدم تحمل لاکتوز میشوید. عدم هضم صحیح لاکتوز میتواند علائم گوارشی مختلفی را در روده بزرگ ایجاد کند، از جمله:
- نفخ
- اسهال
- درد در پایین و سمت چپ شکم
- گرفتگی عضلات شکم
- دلدرد ناشی از گاز و آروغ
- حالت تهوع و استفراغ
- قار و قور شکم
این عارضه که به آن سوءجذب لاکتوز نیز میگویند، معمولاً خطرناک نیست، اما علائم آن میتوانند آزاردهنده باشند و باعث درد در قسمت پایین و سمت چپ شکم شوند. اگر علائم عدم تحمل لاکتوز بهصورت مکرر برای شما تکرار میشود، با یک متخصص گوارش مشورت کنید تا از کمبود کلسیم و ضعف بدن در بلندمدت جلوگیری شود.
سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریکپذیر (IBS) به عنوان یک مشکل گوارشی مرتبط با دردهای شکمی شناخته میشود و توسط متخصصان گوارش درمان میگردد. IBS یکی از اختلالات شایع روده است. ناحیه پایین سمت چپ شکم حاوی بخشهایی از روده بزرگ و کوچک است و ممکن است در اثر تحریک یا اختلال عملکرد روده دچار درد شود.
علل متوسط (التهابی یا مزمن)
بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)
بیماری رفلاکس اسید یا GERD اغلب باعث درد در بالای شکم، بهویژه در ناحیه اپیگاستریک (Epigastric region)، میشود.
با این حال درد ناشی از رفلاکس معده گاهی میتواند به سمت چپ شکم گسترش یابد. در برخی موارد، این درد ممکن است تا قفسه سینه نیز امتداد پیدا کند، به گونهای که تمایز آن از درد قلبی دشوار میشود.
افزایش سطح اسید معده یکی از دلایل بالقوه درد شکمی مرتبط با مصرف غذا است.
رفلاکس اسید میتواند از عوامل ایجاد گاز بیش از حد باشد که خود از علل شایع درد کرامپی در زیر شکم سمت چپ محسوب میشود.
گاستریت (التهاب مخاط معده)
گاستریت به التهاب پوشش مخاطی معده گفته میشود و معمولاً بر اثر عواملی مانند مصرف زیاد الکل، استرس، عفونت باکتریایی (هلیکوباکتر پیلوری) یا استفاده طولانیمدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) ایجاد میشود.
گاستریت از شایعترین علل درد در سمت چپ شکم است و در فهرست بیماریهایی قرار دارد که میتوانند باعث درد در این ناحیه شوند. درد ناشی از گاستریت معمولاً به صورت درد، گرفتگی یا سفتی در قسمت بالای شکم ظاهر میشود و ممکن است قبل یا بعد از غذا خوردن احساس گردد. با مصرف بهترین قرص برای ورم معده میتوانید درد و ناراحتی در این ناحیه را تسکین دهید.
پانکراتیت خفیف (التهاب پانکراس)
پانکراس یا لوزالمعده یکی از اندامهای اصلی شکم است که در سمت چپ و بخش بالایی آن قرار دارد. به طور دقیقتر، پانکراس در ناحیه بالای شکم سمت چپ واقع شده است.
پانکراتیت حاد، که به معنی التهاب ناگهانی پانکراس است، یکی از علل شایع درد شدید در بالای شکم سمت چپ به شمار میرود. این درد معمولاً به سمت پشت انتشار مییابد و ممکن است با احساس سوزش یا فشار همراه باشد.
درد ناشی از التهاب پانکراس معمولاً پس از خوردن غذا، بهویژه غذاهای چرب یا پس از نوشیدن الکل تشدید میشود. سایر علائم آن میتواند شامل حالت تهوع، استفراغ و کاهش وزن بدون علت مشخص باشد. قرص پانکراتین معمولاً توسط پزشک برای این منظور تجویز میشود.

بیماری التهابی روده (IBD)
بیماریهای التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و کرون میتوانند باعث درد در پایین سمت چپ شکم شوند. اینها بیماریهای مزمنی هستند که لکههای قرمز و متورم در پوشش داخلی دستگاه گوارش ایجاد میکنند و منجر به درد شدید، خستگی و علائم جدیتری مانند اسهال خونی و کاهش وزن ناخواسته میشوند.
اگرچه علائم بسته به نوع IBD متفاوت است، برخی از نشانههای شایع آن عبارتند از:
- درد شکم در سمت چپ
- گرفتگی یا نفخ
- اسهال (اغلب خونی)
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- احساس بیحالی
- کاهش وزن ناخواسته
- وجود خون در مدفوع
- تب و لرز
اگر هر یک از علائم مربوط به بیماریهای التهابی روده را تجربه میکنید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. درمان این بیماریها اغلب شامل تغییرات رژیم غذایی، داروهایی برای کاهش التهاب و در برخی موارد جراحی است.
دیورتیکولیت (التهاب دیورتیکولها در روده بزرگ)
اگر شما یا فردی بالای ۴۰ سال هستید و درد شکم، تب یا حالت تهوع دارید، در مورد دیورتیکولیت با پزشک خود صحبت کنید. دیورتیکولیت، التهاب کیسههای کوچکی به نام دیورتیکول در روده بزرگ است و یکی از شایعترین علل درد در پایین سمت چپ شکم بهشمار میرود.
علائم دیگر دیورتیکولیت عبارتند از:
- نفخ و تورم شکم.
- گرفتگی یا حساسیت شکم به لمس.
- اجابت مزاج دردناک یا تغییر در عادات طبیعی روده.
- کاهش اشتها.
اگرچه دیورتیکولیت همیشه جدی نیست و اغلب با استراحت و آنتیبیوتیک درمان میشود، اما در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی باشد.
علل نسبتاً جدی
بزرگی طحال (اسپلنومگالی)
طحال یکی از اندامهای اصلی در سمت چپ شکم است که در بخش بالایی و کمی پایینتر از دندهها قرار دارد. این اندام در ناحیه بالای شکم سمت چپ واقع شده و اندازه طبیعی آن تقریباً به اندازه یک مشت است.
بزرگی طحال یا اسپلنومگالی ممکن است در اثر بیماریهای کبدی، عفونتها یا برخی اختلالات خونی ایجاد شود.
از علائم شایع آن درد یا ناراحتی در بالای شکم سمت چپ است که گاهی ممکن است به شانه چپ نیز انتشار پیدا کند.
درد یا فشار ناشی از بزرگی طحال ممکن است با احساس سیری زودرس همراه باشد، زیرا طحال بزرگشده میتواند بر معده فشار وارد کند.
مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه
سنگ کلیه، که به آن نفرولیتیازیس نیز میگویند، رسوبات کوچک کلسیم یا اسید اوریک هستند که در کلیهها جمع میشوند. عبور آنها از مجاری ادراری بسیار دردناک است.
علائم شایع سنگ کلیه عبارتند از:
- درد در سمت چپ یا کمر
- درد در ناحیه کشاله ران
- تکرر ادرار
- وجود خون در ادرار
- حالت تهوع و استفراغ
- تب ۳۸.۳ درجه سانتیگراد یا بالاتر
اگر درد غیرقابل تحمل شد، در ادرارتان خون دیدید، یا هر یک از علائم بالا را داشتید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
- بیماری التهابی لگن (PID)
- فتق (مانند فتق اینگوینال)
- پیچخوردگی تخمدان
علل بسیار جدی و اورژانسی
انسداد روده
انسداد روده (Intestinal Obstruction) یکی از دلایل مهم و جدی درد در ناحیه زیر شکم سمت چپ محسوب میشود. این وضعیت معمولاً به دلیل مسدود شدن مسیر عبور محتویات روده ایجاد میشود و نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارد.
این انسداد ممکن است در روده کوچک یا روده بزرگ اتفاق بیفتد و در هر دو حالت با درد شدید و مداوم همراه است. در صورتی که درد سمت چپ شکم همراه با تورم شکم، استفراغ، ناتوانی در دفع مدفوع یا خروج گاز و ایجاد صداهای بلند در روده باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
حاملگی خارج رحمی
حاملگی خارج رحمی (Ectopic Pregnancy) یکی از دلایل مهم و جدی درد در ناحیه زیر شکم سمت چپ یا در یک سمت لگن در زنان است. حاملگی خارج رحمی زمانی رخ میدهد که تخمک بارور شده به جای رحم، در محلی خارج از آن لانهگزینی میکند؛ معمولاً در لوله فالوپ یا گاهی در تخمدان. از آنجا که تخمدان و لوله فالوپ چپ در ناحیه زیر شکم سمت چپ قرار دارند، این وضعیت میتواند باعث درد در همین ناحیه شود.
این نوع حاملگی یک وضعیت جدی است و در صورت عدم درمان میتواند خطرناک باشد. از علائم اصلی آن درد ناگهانی، تیز و یکطرفه در شکم یا لگن است. علائم دیگر شامل لکهبینی یا خونریزی واژینال، سرگیجه، غش یا احساس ضعف و درد شانه (در نتیجه خونریزی داخلی) است. عواملی مانند سابقه حاملگی خارج رحمی قبلی، بیماری التهابی لگن (PID) یا آندومتریوز میتوانند خطر بروز این وضعیت را افزایش دهند.
پانکراتیت شدید
پانکراتیت که به التهاب پانکراس اشاره دارد، میتواند باعث درد شدید در قسمت بالای شکم سمت چپ شود. درد ناشی از پانکراتیت معمولاً پس از خوردن، نوشیدن یا مصرف غذاهای پرچرب تشدید میشود و ممکن است به پشت نیز سرایت کند.
آپاندیس
آیا دردی را حدود ۵ سانتیمتر سمت چپ ناف خود احساس میکنید؟ هرچند درد آپاندیسیت معمولاً در سمت راست شکم است، اما درد اولیه اغلب از نزدیک ناف شروع میشود و ممکن است به اشتباه در سمت چپ حس شود. در صورت عدم درمان، عفونت آپاندیسیت میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. اگر درد به سمت راست شکم شما منتقل شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سایر علائم آپاندیسیت شامل موارد زیر است:
- درد مبهمی در نزدیکی ناف یا بالای شکم که با حرکت به سمت راست، تیز میشود.
- کاهش اشتها.
- حالت تهوع و استفراغ پس از شروع درد.
- تورم شکم.
- عدم توانایی در دفع گاز.
- تب بین ۳۷.۷ تا ۳۸.۸ درجه سانتیگراد.
- اسهال یا یبوست.
زخم معده
زخم معده یا اولسر (Ulcer) زخمهایی در پوشش داخلی معده هستند که اغلب به دلیل عفونت یا مصرف بیش از حد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و عفونت باکتریایی ایجاد میشوند. این زخمها میتوانند باعث درد در قسمت بالای سمت چپ شکم شوند و علائم زیر را داشته باشند:
- سوءهاضمه
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- درد سوزاننده یا گنگ در شکم
- احساس سیری بعد از غذا
- کاهش وزن
زخم معده ممکن است خودبهخود بهبود یابد، اما اگر بهدرستی درمان نشود، معمولاً دوباره برمیگردد. زخمهای درماننشده میتوانند به عوارضی مانند کمخونی، خونریزی داخلی یا سوراخ شدن دیواره معده منجر شوند. اگر هر یک از علائم بالا را دارید، در مراجعه به پزشک تعلل نکنید.
گاستروانتریت
گاستروانتریت که به آن آنفولانزای معده نیز گفته میشود، عفونتی در معده یا روده یا هر دو است. این عفونت میتواند توسط باکتریها، ویروسها یا انگلها ایجاد شود و بسیار مسری است.
علائم شایع گاستروانتریت عبارتند از:
- گرفتگی و درد شکم در سمت چپ
- اسهال (اغلب خونی)
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- بدندرد و خستگی
اگر پس از تماس با فردی که آنفولانزای معده داشته است، هر یک از این علائم را تجربه کردید (یا اگر علائم بیش از ۴۸ ساعت طول کشید)، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین، برای جلوگیری از کمآبی بدن که میتواند به عوارض دیگری منجر شود، مایعات فراوان بنوشید.
سرطانهای دستگاه گوارش یا تناسلی
سرطانهای دستگاه گوارش و تناسلی به عنوان علل بالقوه، هرچند نادر، برای درد زیر شکم سمت چپ (درد سمت چپ شکم و لگن) شناخته میشوند. در ادامه جزئیات مربوط به هر نوع سرطان و ارتباط آن با درد در این ناحیه آورده شده است:
سرطانهای دستگاه گوارش و روده
سرطان روده بزرگ (Culon Cancer):
سرطان روده بزرگ به عنوان یکی از سرطانهایی ذکر شده است که ممکن است باعث درد در سمت چپ شکم شود. بیماریهای مربوط به روده بزرگ، از جمله سرطان روده بزرگ، از علل شایع درد در ناحیه پایین شکم هستند، زیرا بخشهایی از روده بزرگ و روده کوچک در ناحیه زیر شکم سمت چپ قرار دارند.
سرطان معده (Stomach Cancer):
سرطان معده میتواند منجر به درد در سمت چپ شکم شود. علائم این بیماری بسته به مرحله آن، مشابه گاستریت (التهاب معده) است. لازم به ذکر است که معده در بالای شکم و متمایل به چپ قرار دارد.
سرطان پانکراس (Pancreatic Cancer):
اگر چه سرطان پانکراس به عنوان یک علت بالقوه برای درد در سمت چپ شکم ذکر شده است، اما پانکراس در ناحیه بالای شکم سمت چپ قرار دارد. این نوع سرطان میتواند با دردی همراه باشد که علائم دیگری نظیر خستگی، کاهش اشتها، کاهش وزن، ادرار تیره و مدفوع کمرنگ آن را همراهی میکنند.
سرطانهای دستگاه تناسلی (در زنان)
سرطان تخمدان (Ovarian Cancer):
تخمدان چپ در ناحیه زیر شکم سمت چپ قرار دارد و سرطان تخمدان یکی از سرطانهایی است که میتواند منجر به درد در سمت چپ شکم شود. این بیماری میتواند باعث درد در حفره شکمی، ناراحتی شکمی، نفخ و سوء هاضمه شود.
سرطان تخمدان همچنین در کنار تومورها و کیستهای تخمدانی، به عنوان یکی از علل درد در ناحیه پایین شکم در زنانی که دارای اندامهای تناسلی زنانه هستند، ذکر شده است.
سرطان رحم (Uterine Cancer):
سرطان رحم نیز میتواند از علل درد در ناحیه پایین شکم باشد، زیرا رحم در این ناحیه از حفره شکم و لگن قرار دارد.
علت درد زیر شکم سمت چپ در مردان
دلایل مرتبط با درد زیر شکم سمت چپ در آقایان اغلب شامل مشکلات دستگاه تناسلی یا ساختارهای مربوط به کشاله ران هستند.
فتق اینگوینال
برآمدگی بخشی از روده یا بافت از طریق دیواره شکم در ناحیه کشاله ران.
فتق اینگوینال زمانی رخ میدهد که بخشی از بافت داخلی شکم، مانند روده یا چربی، از طریق نقطهای ضعیف در دیواره عضلانی شکم و در ناحیه کشاله ران برآمده میشود. این برآمدگی میتواند باعث درد مبهم یا احساس کشیدگی در زیر شکم سمت چپ شود که معمولاً هنگام بلند کردن اجسام، سرفه یا فعالیتهای بدنی تشدید میگردد.
در صورت گیر افتادگی (خفه شدن) و قطع خون رسانی، درد به صورت ناگهانی و بسیار شدید درآمده و به عنوان یک اورژانس جدی پزشکی نیاز به مداخله فوری دارد.
پیچخوردگی بیضه
پیچخوردگی بیضه یک وضعیت اورژانس حاد جراحی است که در آن طناب اسپرماتیک (ساختاری که خون و عصب بیضه را تأمین میکند) به دور محور خود میپیچد و جریان خون به بیضه قطع میشود. علامت اصلی آن درد بسیار شدید، ناگهانی و حاد در بیضه است که میتواند به زیر شکم سمت چپ نیز انتشار یابد.
این وضعیت اغلب همراه با تهوع، استفراغ و تورم بیضه است و باید در عرض چند ساعت جراحی شود تا از مرگ بافت بیضه جلوگیری گردد.
اپی دیدیمیت یا اورکیت
اپیدیدیمیت به التهاب اپیدیدیم (لوله پشت بیضه که اسپرم را ذخیره و منتقل میکند) و اورکیت به التهاب خود بیضه اشاره دارد. این شرایط معمولاً ناشی از عفونتهای باکتریایی (از جمله بیماریهای مقاربتی) هستند و باعث درد و تورم تدریجی در کیسه بیضه میشوند. درد ناشی از التهاب میتواند به سمت بالا حرکت کرده و به صورت درد ارجاعی در ناحیه زیر شکم سمت چپ احساس شود، که معمولاً با تب، سوزش ادرار یا ترشحات غیرعادی همراه است.

علت درد زیر شکم سمت چپ در زنان
علاوه بر مشکلات گوارشی که بین زنان و مردان مشترک است، دلایل اختصاصیتری هم در خانمها وجود دارد. از آنجایی که اندامهای تولید مثل زنانه (تخمدانها، رحم، لولههای فالوپ) در پایین شکم قرار دارند درد زیر شکم در زنان میتواند ناشی از این سیستم باشد. مشکلاتی مانند کیست تخمدان، آندومتریوز و حاملگی خارج رحمی، همچنین عفونتهای دستگاه ادراری یا مشکلات مرتبط با قاعدگی میتوانند علت درد زیر شکم در زنان باشند.
مشکلات تناسلی زنان
در خانمها بخش عمده ای از دردهای زیر شکم سمت چپ به دستگاه تناسلی آنها پیوند خورده است. کیستهای تخمدان بهویژه اگر بزرگ شوند یا پاره شوند، میتوانند باعث درد شدید شوند. آندومتریوز بیماری که در آن بافت مشابه بافت داخلی رحم در خارج از آن رشد میکند، نیز میتواند منجر به دردهای مزمن و شدید در ناحیه لگن، بهخصوص در طول قاعدگی شود. همچنین، پیچخوردگی تخمدان که در آن تخمدان به دور خود میپیچد و جریان خون به آن قطع میشود، یک وضعیت اورژانسی است که درد بسیار شدیدی در زنان ایجاد میکند.
بیماری التهابی لگن (PID)
PID یک عفونت در اندامهای تولید مثل زنان (رحم، لولههای فالوپ یا تخمدانها) است. این بیماری میتواند باعث درد در قسمت پایین شکم و لگن شود، که شدت آن میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. علائم PID ممکن است شامل ترشحات غیرعادی یا غلیظ واژن که بوی نامطبوعی دارد، تب (گاهی همراه با لرز)، درد هنگام نزدیکی و دردناک بودن، تکرر یا دشواری در ادرار باشد.
اگر التهاب لگن درمان نشود، میتواند باعث درد مزمن لگن شود که ممکن است ماهها یا سالها ادامه یابد. این بیماری همچنین یک عامل خطر برای بروز حاملگی خارج رحمی است وضعیتی که به نوبه خود باعث درد ناگهانی و تیز در یک طرف شکم یا لگن میشود.
کیست تخمدان
کیستهای تخمدان (کیسههای پر از مایع که روی تخمدانها ایجاد میشوند)، یکی از علل شایع درد پایین شکم در زنان هستند. کیستهای تخمدان میتوانند به عنوان رشد در یک تخمدان در هر دو سمت راست یا چپ اتفاق بیفتد.
بیشتر کیستها خوشخیم هستند و علامتی ایجاد نمیکنند، اما برخی از آنها بزرگ شده و علامتدار میشوند. کیستهای تخمدان میتوانند باعث درد خفیف یا شدید زیر شکم سمت چپ شوند. پارگی کیست تخمدان میتواند باعث درد شکمی و کمردرد پایین گردد. علائم دیگر شامل نفخ یا احساس پری، قاعدگی نامنظم، درد هنگام رابطه جنسی و تکرر ادرار در صورتی که کیست به مثانه فشار وارد کند، هستند.
کیستها ممکن است در طول چرخه قاعدگی ایجاد شوند، مثلاً زمانی که تخمدان نتواند تخمک را دفع کند یا زمانی که یک فولیکول به جای ترکیدن، تشکیل شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نیز میتواند باعث ایجاد چندین کیست کوچک در تخمدانها شود.
اگرچه کیستهای کوچک اغلب خود به خود برطرف میشوند، اما در صورت بروز پارگی یا پیچخوردگی کیست، ممکن است نیاز به جراحی یا مداخلات پزشکی فوری باشد. همچنین دردهای یک طرفه در زیر شکم، مانند درد ناشی از کیست، باید توسط پزشک ارزیابی شوند.
آندومتریوز
آندومتریوز یکی از علل مهم درد مزمن یا شدید در ناحیه زیر شکم سمت چپ، به ویژه در زنان، محسوب میشود. آندومتریوز یک بیماری دردناک است که در آن بافتی شبیه به بافت داخلی رحم، در خارج از رحم رشد میکند.
این بافت میتواند به تخمدانها، لولههای فالوپ یا رودهها سرایت کند و موجب درد مداوم و ناتوانی در بارداری شود. این وضعیت باعث درد در ناحیه لگن میشود، زیرا آندومتر در ناحیه زیر شکم و لگن قرار دارد.
علائم آندومتریوز شامل درد شدید و کرامپ بهویژه در زمان قاعدگی، درد هنگام نزدیکی، خونریزیهای شدید یا غیرعادی قاعدگی، یبوست و نفخ است. آندومتریوز همچنین به عنوان یک عامل خطر برای بروز حاملگی خارج رحمی مطرح شده است.
درمان این بیماری شامل مدیریت درد با مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، درمان هورمونی مانند قرصهای ضد بارداری یا IUDهای هورمونی برای کاهش رشد بافت و در موارد شدید، جراحی لاپاروسکوپی برای برداشتن بافت آندومتریال است.
علت درد زیر شکم سمت چپ هنگام بارداری
درد شکم میتواند یک تجربه طبیعی، هرچند ناخوشایند، در دوران بارداری باشد و معمولاً جای نگرانی ندارد. با این حال، برخی از انواع درد نیاز به توجه فوری پزشکی دارند.
دلایل شایع و بیخطر درد شکم در بارداری:
- درد رباط گرد: این درد ممکن است به صورت تیز و ناگهانی یا مبهم و آزاردهنده باشد. با بزرگ شدن رحم و کشیده شدن دو رباطی که آن را به کشاله ران متصل میکنند، این درد ایجاد میشود و اغلب در سهماهه دوم بارداری رخ میدهد.
- نفخ و یبوست: هورمون پروژسترون در دوران بارداری میتواند هضم را کند کرده و باعث نفخ و یبوست شود. برای کاهش این مشکل، آب کافی بنوشید، فیبر بیشتری مصرف کنید، ورزش کنید و در صورت نیاز از نرمکنندههای مدفوع استفاده کنید.
- انقباضات براکستون هیکس: این انقباضات باعث میشوند عضلات شکم سفت و سخت شوند. این انقباضات با دردهای واقعی زایمان متفاوت بوده و شدت کمتری دارند. نوشیدن آب کافی به کاهش آنها کمک میکند.
علت درد زیر شکم سمت چپ بعد از رابطه جنسی
درد هنگام رابطه جنسی که میتواند به صورت درد زیر شکم سمت چپ احساس شود، یک علامت مهم برای شرایط مرتبط با دستگاه تناسلی زنانه در این ناحیه، به ویژه بیماری التهابی لگن (PID)، آندومتریوز و کیستهای تخمدان است.
اگر درد زیر شکم پس از رابطه جنسی بیش از سه ماه ادامه یابد، ممکن است نشاندهنده یک مشکل زمینهای باشد، بنابراین توصیه میشود به متخصص زنان مراجعه کنید.
علت درد زیر شکم سمت چپ بعد از پریود
درد زیر شکم سمت چپ بعد از پریود میتواند به دلایل مختلفی مرتبط با دستگاه تناسلی، گوارش یا مشکلات دیگر باشد. برخی از علل شایع شامل درد تخمکگذاری در اواسط سیکل قاعدگی، مشکلات گوارشی مانند یبوست یا کولیت و مشکلات تخمدان چپ مانند کیست یا پیچخوردگی تخمدان است. علاوه بر این، این درد ممکن است به عنوان نشانهای از بارداری اولیه یا آندومتریوز نیز بروز کند.
این علل میتوانند دردهای مختلفی ایجاد کنند که ممکن است با علائمی مانند تغییر در حرکات روده، نفخ یا خونریزی غیرعادی همراه شوند. در موارد شدید یا مداوم، نیاز به بررسی و درمان پزشکی فوری وجود دارد.
برای تنظیم قاعدگی و کاهش درد و سایر علائم پریود میتوانید از قرص قاعدگی کمک بگیرید.
چه زمانی باید نگران درد زیر شکم سمت چپ باشم؟
این علائم هشداردهنده هستند و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند:
- درد ناگهانی و شدید که از بین نمیرود یا بدتر میشود
- تورم، سفتی یا حساسیت شکم به لمس
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- تب مداوم، حالت تهوع و استفراغ
- علائم زردی (زردی پوست و چشم)
- ناتوانی در غذا خوردن یا اجابت مزاج نداشتن برای چند روز
- آسیب اخیر یا بارداری
سخن پایانی
درد زیر شکم سمت چپ طیفی وسیعی از علل، از مشکلات خفیف گوارشی (گاز، یبوست) و التهابی (دیورتیکولیت، IBD) تا شرایط جدی و اورژانسی (حاملگی خارج رحمی، انسداد روده) را در بر میگیرد. به دلیل تنوع اندامهای حیاتی در این ناحیه، بهخصوص در زنان (تخمدانها و رحم)، تشخیص دقیق توسط متخصص مانند متخصص گوارش یا زنان با استفاده از سونوگرافی و آزمایشهای لازم ضروری است.
اگرچه علل شایع با استراحت و درمانهای خانگی و مکملهای بدون نسخه موجود در داروخانه آنلاین مثبت سبز بهبود مییابند، اما ظهور علائم هشداردهنده نظیر درد ناگهانی و شدید، تب، یا وجود خون در مدفوع و ادرار، نشانه وضعیتهای اورژانسی است و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.

