آکنه نوعی جوش است که در صورت بسته شدن منافذ پوست رخ می‌دهد. بسته شدن منافذ پوست به دلیل تجمع سلول‌های مرده یا باکتری‌ها رخ می‌دهد. جوش‌های سرسیاه، سرسفید، کیست‌ها و پوسچول‌ها در نتیجه بسته شدن منافذ پوست ایجاد شده و روی ظاهر صورت اثر منفی می‌گذارند. آمارها نشان می‌دهد که حدود 80% از ایرانی‌ها در طول زندگی خود حتی شده یک دوره درگیر آکنه می‌شوند. آکنه به دلایل مختلفی می‌تواند بوجود آید. اما برخی از مطالعات نشان داده است که بین مصرف لبنیات با ایجاد آکنه ارتباطی وجود دارد. در این مقاله به بررسی تاثیر لبنیات روی پوست و آکنه می‌پردازیم.
بررسی تاثیر لبنیات روی پوست و آکنه
اگرچه تاکنون مطالعات اندکی در مورد رابطه لبنیات و آکنه صورت گرفته است اما همان تحقیقات محدود نشان می‌دهند که بروز آکنه می‌تواند توسط لبنیات تحریک شود. در مورد علت این مسئله چند نظریه مختلف وجود دارد:
- گاوهای شیرده گاه با هورمون‌های مصنوعی درمان می‌شوند که روی میزان شیر آنها تاثیر می‌گذارد. این هورمون‌ها ممکن است هنگام مصرف لبنیات باعث شوند هورمون‌های بدن انسان از حالت تعادل خارج شود. این مسئله می‌تواند بروز آکنه را تحریک نماید.
- نظریه دوم آن است که هورمون‌های رشد موجود در شیر به طور طبیعی موجب تشدید آکنه می‌شوند.
- سومین نظریه آن است که لبنیات هنگامی‌که با مقدار زیادی غذاهای تصفیه شده و قندهای فرآوری شده در رژیم غذایی مورد استفاده قرار گیرد، در سطح انسولین بدن اختلال ایجاد نموده و پوست را مستعد آکنه می‌کند.
دقت داشته باشید که بر اساس تحقیقات همه محصولات لبنی به یک اندازه احتمال بروز آکنه را افزایش نمی‌دهند. شاید برایتان جالب باشد اما احتمال ابتلا به آکنه با مصرف شیر بدون چربی و کم‌چرب بیشتر از شیر پرچرب است. علت این مسئله ممکن است این باشد که اکثر مردم شیر کم‌چرب را خیلی بیشتر از شیر پرچرب مورد استفاده قرار می‌دهند. بیشتر مطالعات ارتباط میان شیر و جوش صورت را تائید می‌کنند اما ارتباط معنی‌داری بین ماست و پنیر با آکنه پیدا نکرده‌اند.
علت ارتباط میان شیر و جوش صورت
پروتئین‌های موجود در شیر گاو، کازئین و آب پنیر (whey) هستند. وقتی گوساله‌ها شیر مادر خود را مورد استفاده قرار می‌دهند، پروتئین‌های موجود در شیر باعث تحریک رشد و هورمون‌های بدن آنها می‌شود. پروتئین‌های مذکور در حفظ سلامتی انسان‌ها نیز بسیار موثر هستند. هنگامی‌که این پروتئین‌ها در بدن انسان هضم می‌شوند، هورمونی شبیه به انسولین به نام IGF-1 ترشح می‌شود. در برخی مواقع هورمون‌های موجود در شیر می‌توانند با هورمون‌های بدن انسان تداخل داشته و سیستم غدد درون‌ریز بدن را دچار نوعی گیجی کنند. در این موارد ممکن است آکنه را تجربه کنید.
لاکتوز قند طبیعی موجود در شیر است. پس از دوران نوزادی تجزیه لاکتوز و هضم آن برای انسان دشوارتر می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که 65 درصد از افراد به لاکتوز حساسیت دارند. جوش یا آکنه می‌تواند در نتیجه حساسیت به لاکتوز موجود در شیر بوده و نوعی واکنش آلرژیک به حساب آید.
درمان جوش صورت به دلیل مصرف شیر
تاثیر لبنیات روی پوست و آکنه را برایتان شرح دادیم و گفتیم که از میان لبنیات تنها شیر است که شاید با آکنه ارتباط داشته باشد. بنابراین جوش صورت و بدن بر اثر مصرف ماست، پنیر و دیگر لبنیات رخ نمی‌دهد. اگر فکر می‌کنید جوش صورت شما بر اثر مصرف شیر ایجاد شده است، جهت بهبود می‌توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:
خرید کرم ضد جوش از داروخانه
به دنبال کرم‌های ضد جوشی باشید که حاوی اسید سالیسیلیک یا آلفا هیدروکسی اسید هستند. این ترکیبات می‌توانند از مسدود شدن منافذ پوست شما جلوگیری به عمل آورند.
تا زمانی که در حال تلاش برای درمان جوش‌های خود هستید از پاک‌کننده‌های روغنی و لوازم آرایشی روی پوست خود استفاده نکنید. به ویژه اگر پوستتان چرب است، بهتر است پاک‌کننده‌های مبتنی بر آب را مورد مصرف قرار دهید. جهت رطوبت‌رسانی به صورت هم بهتر است برای خرید کرم آبرسان که فاقد چربی باشد، اقدام کنید. به طور کلی باید سعی کنید چربی پوست خود را در حالت تعادل حفظ کنید تا باعث بسته شدن منافذ پوست نشود.
درمان خانگی جوش صورت
روغن نارگیل به دلیل داشتن خواص ضد التهابی و ضد میکروبی یک روغن حامل بسیار عالی برای درمان آکنه به حساب می‌آید. چند قطره روغن درخت چای یا روغن گل رز را به روغن نارگیل افزوده و یک داروی موضعی قوی برای بهبود جوش‌های خود درست کنید.
به جوش های خود دست نزنید
زمانی‌که در حال درمان جوش‌های خود هستید، سعی کنید به آنها دست نزنید. زیرا در این صورت باکتری‌های بیشتری می‌توانند مجال ورود به پوست را پیدا کرده و در نتیجه دوره درمان طولانی‌تر خواهد شد. فراموش نکنید که برای کسب بهترین نتیجه در درمان جوش‌های صورت و بدن حتما باید صبور باشید.
دیگر عوامل موثر در ایجاد جوش
تاثیر لبنیات روی پوست و آکنه در تحقیقات به طور کامل تائید یا رد نشده است. اگر مشکوک هستید که به دلیل مصرف لبنیات ممکن است دچار آکنه شده باشید، می‌توانید مدتی لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف نمایید. با حذف کامل لبنیات می‌توانید واکنش پوست خود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. چنانچه لبنیات عامل جوش‌های شما نباشند، پس عوامل دیگری دخیل هستند. گاهی آلرژی به ترکیبات موجود در بعضی از لوازم آرایشی می‌تواند عامل بروز آکنه باشد؛ گاهی هم حساسیت به کاکائو یا دانه‌های قهوه.
سطوح هورمون‌های بدن نیز بسیار تعیین‌کننده هستند. سطح هورمون‌های بدن در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی و همچنین در طول دوره قاعدگی دچار نوسان شده و می‌تواند ایجاد آکنه را تحریک کند. مطالعات نشان می‌دهد که بین استرس و آکنه نیز ارتباط وجود دارد. حتی عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند در بروز آکنه نقش داشته باشند. مصرف برخی داروها و ابتلا به بعضی بیماری‌ها نیز در ابتلا به آکنه ممکن است تاثیرگذار باشند.
شیر کم چرب باعث جوش می شود؟
بر اساس مطالعات محدودی که در این زمینه صورت گرفته است می‌توان گفت که جوش و آکنه بیشتر بر اثر نوشیدن شیر کم‌چرب و بدون چربی مشاهده شده است. این عارضه پوستی با مصرف شیر پرچرب کمتر احتمال دارد که بروز یابد. هیچ مطالعه‌ای رابطه بین جوش و مصرف لبنیات دیگری مثل ماست و پنیر را نشان نمی‌دهد.
سخن آخر در مورد مضرات لبنیات برای پوست
تاثیر لبنیات روی پوست و آکنه را در این مقاله مورد بررسی قرار دادیم. بعضی از افراد به دلیل حساسیت به لاکتوز موجود در شیر و تاثیر پروتئین‌های موجود در شیر روی هورمون‌های بدن دچار جوش و آکنه می‌شوند. البته جوش زدن صورت و بدن به عوامل مختلف دیگری نیز بستگی دارد. برای اینکه علت اصلی ابتلا به جوش را متوجه شوید، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت نمایید.
